Alergia skórna u dziecka - Objawy, Diagnoza i Metody Leczenia
Jak często występuje alergiczny wyprysk kontaktowy? (tu: czy występuje rodzinnie)
Tak jak wspomniano, wyprysk jest często występującą jednostką dermatologiczną, przy czym w populacji dorosłych dominuje kontaktowe zapalenie skóry z podrażnienia wywołane drażniącym działaniem substancji zewnętrznych na skórę człowieka, takich jak detergenty, rozpuszczalniki, kwasy i zasady. U dzieci występowanie tej postaci wyprysku jest co prawda możliwe, jednak ze względu na brak kontaktu z wymienionymi substancjami należy ona do rzadkości, częściej stwierdza się alergiczne kontaktowe zapalenie skóry. W przypadku alergicznego wyprysku kontaktowego nie obserwuje się podłoża genetycznego ani występowania rodzinnego. Obecność chorób atopowych (astmy, alergicznego nieżytu nosa, atopowego zapalenia skóry) nie zwiększa ryzyka rozwoju tego schorzenia, chociaż w populacji dzieci z rozpoznaniem atopowego zapalenia skóry, ze względu na uszkodzenia naskórka, ta postać wyprysku może się rozwinąć niezależnie.
Alergiczny wyprysk kontaktowy cechuje się występowaniem różnorodnych zmian skórnych. Jak już wspomniano, podstawowym wykwitem jest grudka, która przekształca się w pęcherzyk, a ten z kolei w sączącą nadżerkę, pokrywającą się z czasem strupkiem. Zmiany te lokalizują się na rumieniowym podłożu, są wyraźnie odgraniczone od zdrowej skóry i mogą się ze sobą zlewać, tworząc rozległe ogniska. Zmianom skórnym towarzyszy nasilony świąd, a w okresie gojenia obserwuje się złuszczanie naskórka. W fazie przewlekłej dominuje pogrubienie naskórka, może nawet dochodzić do jego bolesnych pęknięć. Zmiany lokalizują się zwykle w miejscu kontaktu z uczulającym alergenem. W przypadku niklu, który jest jednym z najczęstszych alergenów, zmiany skórne mogą być umiejscowione na pleckach dziecka (w miejscu przylegania do skóry metalowych zapinek), w okolicy pępka (z powodu kontaktu z metalowym guzikiem) czy na nadgarstku (w wyniku kontaktu z metalowym paskiem od zegarka).
Atopowe zapalenie skóry u dziecka – czym jest i jego przyczyny
Atopowe zapalenie skóry to przewlekła, zapalna i świądowa choroba dermatologiczna, która często dotyka populację pediatryczną (nawet 20% dzieci w pewnym okresie życia boryka się z objawami atopowego zapalenia skóry). U podłoża atopowego zapalenia skóry leżą przede wszystkim czynniki genetyczne, środowiskowe, jak i alergiczne. Nie ma jednej, konkretnej przyczyny, która odpowiadałaby za wystąpienie atopowego zapalenia skóry. Nie ma też jednego genu, którego mutacja wywoływałby tę chorobę (choroba dziedziczy się poligenowo, co oznacza, że podłoże genetyczne opiera się na nakładaniu się różnych defektów genetycznych).
Atopowe zapalenie skóry cechuje się silnym świądem, który utrudnia codzienne funkcjonowanie pacjenta oraz charakterystycznymi zmianami skórnymi, które lokalizują się przede wszystkim w zgięciach stawowych, na tułowiu, w okolicy nadgarstków oraz na twarzy. W przebiegu atopowego zapalenia skóry mamy do czynienia także z wybitną suchością skóry, co wynika z nadmiernej, przeznaskórkowej utraty wody oraz nieprawidłowości w obrębie bariery naskórkowej.
Alergiczne choroby skóry – rodzaje
Alergia skórna to bardzo ogólne określenie odnoszące się do dermatoz skóry. Znajomość ich objawów oraz rodzajów jest bardzo istotna, ponieważ może pomóc nam we wstępnym rozpoznaniu problemu. Jest to bardzo ważne, gdyż niektóre z chorób alergicznych swoimi objawami mogą przypominać chociażby trądzik pospolity , którego leczenie przebiega w zupełnie odmienny sposób.
Alergia skóry i dermatozy to tak naprawdę zbiorcze określenie chorób skóry, w przypadku których pojawiają się wyraźne zmiany na powierzchni tkanki. Typologia chorób skóry jest bardzo rozległa i co ciekawe, może obejmować nawet kilkaset jednostek chorobowych. Mimo to wśród najczęstszych chorób alergicznych skóry można wyróżnić:
- atopowe zapalenie skóry (AZS),
- alergiczny wyprysk kontaktowy,
- alergiczne zapalenie skóry,
- wyprysk zawodowy,
- wyprysk łojotokowy,
- pokrzywkę alergiczną,
- wyprysk fotoalergiczny.
Chorobą alergiczną skóry, która pojawia się u zdecydowanej większości osób, jest atopowe zapalenie skóry . To dermatoza o zapalnym i przewlekłym charakterze. Najczęściej swój początek ma już we wczesnym dzieciństwie i często może towarzyszyć choremu przez całe życie.
W przypadku osób zmagających się z atopowym zapaleniem skóry jedną z przyczyn występowania choroby są uwarunkowania genetyczne oraz uszkodzona bariera ochronna skóry. To sprawia, że w przypadku osób zmagających się z AZS o wiele szybciej i bardziej gwałtownie pojawiają się objawy alergiczne na skórze. Wynika to z faktu, że różnego rodzaju alergeny czy substancje chemiczne mogą znacznie łatwiej przedostawać się do głębszych warstw skóry i wywoływać objawy alergii skórnej.
Częstym problemem jest także pokrzywka alergiczna. Ta alergia skórna pojawia się stosunkowo często i może zostać wywołana zarówno przez alergeny mające bezpośredni kontakt ze skórą, alergeny wziewne, pokarmowe czy jad owadów. Pokrzywkę alergiczną i zmiany skórne alergiczne na twarzy i innych częściach ciała mogą zostać wywołane również przez zażywanie niektórych leków, suplementów diety, napary ziołowe w połączeniu z bezpośrednim wpływem promieni słonecznych.
Jakie są sposoby leczenia alergicznego wyprysku kontaktowego?
Podstawową zasadą terapii jest unikanie kontaktu z uczulającym alergenem/alergenami i stosowanie miejscowych preparatów przeciwalergicznych oraz przeciwzapalnych. Dodatkową, niezwykle istotną, rolę pełni właściwa pielęgnacja zmienionej zapalnie skóry dziecka.
Do leków o działaniu przeciwzapalnym i przeciwalergicznym należą miejscowo stosowane preparaty glikokortykosteroidów, które powinny być dobrane pod względem siły działania i podłoża do stanu klinicznego oraz wieku dziecka. Alternatywną formę leczenia stanowią inhibitory kalcyneuryny, takie jak takrolimus lub pimekrolimus, które są bezpieczne i pozbawione działań niepożądanych typowych dla miejscowych preparatów glikokortykosteroidowych.
Wśród preparatów przeznaczonych do pielęgnacji skóry zmienionej w przebiegu alergicznego wyprysku kontaktowego należy wymienić nowoczesne środki myjące i natłuszczające (emolienty), o neutralnym pH i pozbawione konserwantów, dodatków zapachowych oraz barwników. Obecnie na rynku dostępnych jest szereg takich preparatów przygotowanych z myślą o alergicznej skórze dziecka.
