U nas zapłacisz kartą
Witaminy i ich rola w leczeniu trądziku różowatego
Trądzik różowaty – leczenie i profilaktyka
Trądzik różowaty jest chorobą przewlekłą i nie do końca wyjaśnioną. Dlatego nie ma jeszcze postępowania terapeutycznego, które mogłoby zagwarantować pełne wyleczenie. Jednak odpowiednio dobrane terapie mogą poprawić komfort i jakość życia osób chorujących na Rosacea .
Trądzik różowaty – leczenie przyczynowe
W każdym stadium trądziku różowatego pacjent powinien unikać czynników powodujących powstawanie i zaostrzanie objawów choroby. Osoby ze zdiagnozowanym trądzikiem różowatym powinny zrezygnować z:
- alkoholu,
- palenia papierosów,
- mocnej kawy,
- gorących i ostrych potraw,
- nagłych zmiany temperatury,
- ekspozycji na promieniowanie ultrafioletowe,
- kosmetyków zawierających np. mentol, alkohol czy kamforę.
Drażnienie mechaniczne, stres, korzystanie z solarium i sauny oraz duży wysiłek fizyczny również nasilają objawy trądziku.
Leczenie miejscowe
Terapia farmakologiczna powinna kierować się przede wszystkim stadium klinicznym choroby. W leczeniu miejscowym stosowane są:
- metronidazol w stężeniu 0,75-1% wykazuje działanie bakteriobójcze oraz pierwotniakobójcze. Działa na stany zapalne (krosty, guzki i grudki).
- iwermektyna – w stężeniu 1% działa przeciwzapalnie oraz przeciwpasożytniczo na nużeńca ludzkiego Demodex – jedną z wymienionych wyżej przyczyn trądziku różowatego. Jest alternatywą dla metronidazolu.
- klindamycyna – działa bakteriostatycznie i bakteriobójczo, stosowana w stężeniu 1-2,5%.
- erytomycyna – działa bakteriostatycznie, przeciwgrzybiczo i przeciwpierwotniakowo, w stężeniu 0,5-2,5%.
- retinoidy – tretinoina w stężeniu 0,025-0,05%, adapalen 0,1% (niestety mogą działać drażniąco), dlatego też jedynie retinaldehyd o słabszym działaniu przeciwzapalnym wykazuje mniejsze działanie drażniące i może być bezpiecznie stosowany.
- kwas azelinowy – w stężeniu 15-20% w różnych postaciach działa przeciwzapalnie i przeciwbakteryjnie.
7 Zadbaj o pielęgnację skóry
Niektóre nawyki związane z pielęgnacją skóry wiążą się z trądzikiem różowatym, takie jak stosowanie pieniącego się środka czyszczącego, mycie twarzy 2 lub więcej razy dziennie, noszenie makijażu więcej niż 6 razy w tygodniu, używanie kosmetyków z salonów kosmetycznych oraz stosowanie narzędzi oczyszczających do cery więcej niż 4 razy w tygodniu 12 .
Wiele kosmetyków, zwłaszcza pieniących się środków czyszczących, zawiera drażniące składniki, takie jak laurylosiarczan sodu, które mogą podrażniać skórę i pozbawiać ją wilgoci 13 , więc być może to same produkty, a nie nawyki, potencjalnie odgrywają rolę w trądziku różowatym.
Tak czy inaczej, najlepiej unikać czyszczenia twarzy zbyt często i za pomocą silnych środków złuszczających czy narzędzi do oczyszczania skóry, takich jak oscylujące szczotki do twarzy. Warto też dawać cerze wolne od makijażu tak często, jak to możliwe. Stosowanie kremu przeciwsłonecznego, gdy wychodzimy na zewnątrz, wydaje się pomagać na trądzik różowaty, chociaż ponownie należy uważać na drażniące składniki.
Dieta na trądzik różowaty − produkty zalecane
Dieta na trądzik różowaty powinna być bogata w produkty korzystnie wpływające na cerę, zmniejszające jej zaczerwienienie, kojące oraz łagodzące stan zapalny. Z tego względu szczególnie polecane przy trądziku różowatym są przede wszystkim świeże warzywa i owoce – zawierają one bowiem mnóstwo witamin, minerałów (a w tym również antyoksydantów) oraz błonnika. Do produktów zalecanych zaliczają się m.in.:
- brokuły,
- marchew,
- dynia,
- jarmuż,
- warzywa kapustne,
- czerwona papryka,
- szpinak,
- awokado,
- śliwki,
- cytrusy,
- morele,
- brzoskwinie.
Powyższe produkty obfitują w prowitaminę A (beta-karoten) oraz witaminę C – a witaminy te są odpowiedzialne za dobrą kondycję skóry, zdrowy wygląd i łagodzenie stanów zapalnych. Ponadto w diecie osoby z trądzikiem różowatym polecane są produkty obfitujące w witaminę E. Witamina E odpowiada m.in. za prawidłowe nawilżenie skóry. Zmniejsza istotnie chorobowe zmiany na skórze, a także blizny. Zalecane produkty zawierające witaminę E to np.:
- oleje roślinne,
- orzechy,
- jaja,
- kiełki zbóż,
- nasiona słonecznika,
- pestki dyni.
Wskazane są także produkty zawierające duże ilości nienasyconych kwasów tłuszczowych – te wykazują bowiem działanie przeciwzapalne, a obecne są w:
- oliwie z oliwek,
- olejach roślinnych,
- tłustych rybach morskich (np. łosoś, makrela, tuńczyk).
Do zalecanych produktów zalicza się również te, które stanowią bogactwo błonnika pokarmowego. Należą do nich np.:
- pełnoziarniste produkty zbożowe (pieczywo razowe, kasza gryczana, ciemne makarony i ryż),
- rośliny strączkowe (soja, soczewica, fasola, groch, bób),
- świeże warzywa i owoce.
Dodatkowo należy dbać o odpowiednie nawodnienie. Wskazanymi napojami są: woda mineralna i herbaty ziołowe (szczególnie z szałwii, rumianku, mięty, skrzypu polnego, ogórecznika lekarskiego, bratka).
Dieta na trądzik różowaty − produkty zakazane
W diecie na trądzik różowaty należy ograniczać tłuszcze zwierzęce oraz produkty o wysokim indeksie glikemicznych. Niewskazane są cukry proste, gdyż wpływają na wahania poziomu insuliny i powodują nadmierna aktywność gruczołów łojowych. Z tego względu w przebiegu trądziku różowatego nie poleca się spożywania m.in.:
- produktów wysoko przetworzonych,
- produktów zawierających konserwanty i sztuczne barwniki,
- słodyczy,
- słonych przekąsek,
- słodkich napojów gazowanych.
Należy ponadto uważać na składy soków czy jogurtów, unikając produktów, które mają cukier wysoko w składzie lub zawierają sztuczne konserwanty i barwniki.
Jeśli cierpimy na trądzik różowaty, powinniśmy ponadto ograniczyć spożycie białego pieczywa, ryżu i makaronu. Po drugie, niepolecane są używki. Alkohol np. rozszerza ściany naczyń krwionośnych (szczególnie mocniejsze trunki), co wzmaga objawy trądziku różowatego. Ponadto podobnie działa na naczynia krwionośne kawa czy herbata – te napoje również rozszerzają naczynia i zwiększają przepływ krwi, nasilając objawy trądziku.
Na liście zakazanych produktów znajdują się ostre przyprawy, które pobudzają układ naczyniowy, zaostrzając zmiany. To m.in.:
- papryka,
- tabasco,
- ocet spirytusowy,
- cynamon,
- pieprz cayenne.
Z diety należy ponadto wyeliminować potrawy tłuste i smażone na tłuszczu. Zamiast smażenia, wybierajmy gotowanie, pieczenie lub gotowanie na parze. Zwracajmy uwagę także na rodzaj mięsa, unikając tłustych mięs, takich jak wołowina czy wieprzowina – zamiast nich, lepiej zdecydować się na indyka lub kurczaka. Podobna zasada powinna dotyczyć nabiału: zamiast pełnotłustego mleka i jego przetworów, wybieraj produkty odtłuszczone.
Anna Baranowska
Ukończyła Dziennikarstwo na Uniwersytecie Gdańskim. Autorka kilkuset artykułów o tematyce zdrowotnej i parentingowej. Należy do grona dziennikarzy medycznych jako członkini Stowarzyszenia "Dziennikarski Klub Promocji Zdrowia".
