U nas zapłacisz kartą
"Wyprysk łojotokowy - Troska o Skórę Maluchów"
Jak często występuje łojotokowe zapalenie skóry?
Szacuje się, że choroba może dotyczyć 3–5% populacji. Łojotokowe zapalenie skóry dotyczące twarzy oraz przedniej powierzchni klatki piersiowej jest częstą dolegliwością osób w wieku średnim i podeszłym. W przypadku niemowląt najczęściej występuje na owłosionej skórze głowy, ale może dotyczyć również środkowej części twarzy, klatki piersiowej oraz krocza. Jedną z możliwych, ale najczęściej rzadko występujących, postaci jest rozwój uogólnionego stanu zapalnego skóry, czyli erytrodemii. Czynniki genetyczne biorące udział w powstawaniu zmian skórnych nie zostały ustalone.
Fot. Łojotokowe zapalenie skóry (fot. Public Health Image Library)
Charakterystyczne dla wyprysku łojotokowego zmiany mają postać tłustych, szarożółtych łusek i strupów, zwykle mocno przylegających do podłoża, nierzadko z towarzyszącym nasilonym rumieniem i wysiękiem. Wykwity te pojawiają się na owłosionej skórze głowy (ciemieniucha), ale mogą się stopniowo rozszerzać, zajmując czoło, okolicę małżowin usznych, policzki, szyję, a nawet tułów i kończyny. W przypadku zajęcia fałdów skórnych można obserwować sączenie i powstawanie linijnych pęknięć. Stan zapalny i sączenie mogą sprzyjać nadkażeniom bakteryjnym i drożdżakowym. Dolegliwości świądowe są łagodne. Po kilku tygodniach, rzadziej po kilku miesiącach, zmiany skórne zaczynają się samoistnie cofać i ustępują bez pozostawienia śladu.
Co robić po zakończeniu leczenia?
Zaleca się łagodną pielęgnację skóry dziecka z zastosowaniem delikatnych preparatów myjących i niedopuszczanie do tworzenia się grubych pokładów łuski.
Nie istnieją metody zapobiegania zachorowaniu na łojotokowe zapalenie skóry. Można jedynie zapobiegać rozwojowi bardziej poważnych postaci tej choroby poprzez prawidłowe postępowanie już w przypadku zmian skórnych o niewielkim nasileniu.
Łojotokowe zapalenie skóry w pytaniach i odpowiedziach
Zobacz także
Alergiczny wyprysk kontaktowy u dzieci Wyprysk (egzema) należy do najczęstszych chorób skóry i oznacza stan zapalny w obrębie naskórka oraz skóry właściwej.
Pokrzywka u dzieci U dzieci pokrzywka zwykle ma charakter ostry i może się wiązać ze spożyciem określonego pokarmu, zastosowaniem leku czy współistniejącą infekcją górnych dróg oddechowych.
Atopowe zapalenie skóry (AZS) u dzieci Charakterystyczną cechą atopowego zapalenia skóry u dziecka lub niemowlęcia jest uporczywy i bardzo nasilony świąd skóry, często wywołujący rozdrażnienie i niepokój dziecka.
Wybrane treści dla Ciebie
Nadczynność tarczycy u dzieci Nadczynność tarczycy to zespół objawów klinicznych, zależnych od działania na receptory tkanek docelowych nadmiaru hormonów tarczycowych.
Zapalenie płuc u dzieci Pojawienie się duszności, kaszlu oraz gorączki wymaga zawsze konsultacji lekarskiej. Konieczne jest podawanie przez opiekunów dziecka leków przeciwgorączkowych. Ważne jest również zadbanie o prawidłowe nawodnienie. W pierwszych dniach leczenia nie należy zmuszać dziecka do jedzenia.
Łojotokowe zapalenie skóry - pielęgnacja
Łojotokowe zapalenie skóry u niemowląt można kontrolować odpowiednią pielęgnacją. W zależności od kondycji skóry stosuje się konkretne preparaty.
- Na miejscowe wykwity łojotokowe można zaaplikować preparaty z tlenkiem cynku, który osusza zmiany skórne. Do zmiękczenia naskórka pokrytego grubymi łuskami stosuje się kosmetyki o właściwościach natłuszczających z mocznikiem, d-pantenolem, jak na przykład pianka do kąpieli z linii Atoperal Baby Plus.
- Jeśli dojdzie do uszkodzenia naskórka, powstaną nadżerki lub ranki, należy je koniecznie odkażać i dokładnie osuszać. Dla małych dzieci polecane są antyseptyki z oktenidyną o działaniu antybakteryjnym, antygrzybicznym i antywirusowym. To składnik wszechstronnego leku odkażającego - Septisse.
Codzienna pielęgnacja może ochronić dziecko przed nasileniem objawów choroby. Jednak łojotokowe zapalenie skóry jest schorzeniem nieprzewidywalnym. Mimo iż z reguły wycisza się w drugiej połowie okresu niemowlęcego, po pewnym czasie może nawrócić w późniejszym dzieciństwie, okresie dojrzewania lub życiu dorosłym.
Najczęściej objawy ŁZS u dzieci, ale i dorosłych, zaostrzają się w miesiącach zimowych. Ma to związek z mniejszym nasłonecznieniem w drugiej połowie roku. Wiadomo, że słońce korzystnie wpływa na zmiany łuszczycowe i łojotokowe, a fototerapia jest jedną z form leczenia. Dlatego dla dzieci z łojotokowym zapaleniem skóry tak ważna jest suplementacja witaminy D3, którą należy przyjmować przez cały rok, zwłaszcza jesienią i zimą.
Mówiąc o diecie, warto podkreślić jej znaczenie w leczeniu łojotokowego zapalenia skóry u dzieci. Maluchy borykające się z tą chorobą powinny szczególnie unikać słodyczy (w tym tych z kakao), słonych przekąsek (paluszków, krakersów), fast foodów oraz smażonych potraw. Niezdrowa żywność nasila łojotok, a wraz z nim objawy ŁZS. Zamiast cukierków i frytek lepiej włączyć do dziecięcej diety owoce i warzywa, najlepiej w każdej postaci. Do przyczyn łojotokowego zapalenia skóry u niemowląt zalicza się również czynniki immunologiczne. Wzmacniając odporność dziecka odpowiednią dietą, można wzmocnić jego skórę przed nasileniem zmian łojotokowych. Profilaktyka jest lepsza i prostsza niż leczenie choroby.
Łojotokowe zapalenie skóry głowy
Wyprysk łojotokowy z reguły w pierwszej kolejności atakuje owłosioną skórę głowy. Łuszczenie, świąd i pieczenie mogą powodować dyskomfort, a także utrudniać codzienną pielęgnację włosów.
W leczeniu łojotokowego zapalenia skóry głowy stosuje się zazwyczaj szampony lecznicze, których zadaniem jest zmniejszanie ilości grzybów bytujących na skórze. Preparaty te zawierają substancje przeciwgrzybiczne (np. siarkę, selen, dziegieć), które likwidują przyczyny dolegliwości oraz zmniejszają dyskomfort powodowany objawami.
Podczas kuracji należy unikać mydeł i detergentów, które mogłyby podrażniać skórę, a także - w miarę możliwości - powstrzymać się przed drapaniem łuszczącej się skóry.
Profilaktycznie warto stosować szampony lecznicze także po zakończeniu kuracji - ograniczy to ewentualny nawrót dolegliwości.
Jak wygląda łojotokowe zapalenie skóry u niemowlaka?
Najczęstszą postacią ŁZS u niemowląt jest ciemieniucha. To tłuste, żółte łuski, nawarstwiające się na owłosionej skórze głowy, tworząc tzw. czepiec kołyskowy. Powstają w wyniku nadmiernej produkcji sebum, które zasycha i łączy się ze złuszczonym naskórkiem. Dla wielu świeżo upieczonych rodziców żółte płatki na główce niemowlęcia wyglądają niepokojąco. Jednak ciemieniucha jest najłagodniejszym objawem łojotokowego zapalenia skóry u niemowlaka. Chociaż wygląda nieestetycznie i niezdrowo, dziecko jej nie odczuwa.
Brak uciążliwego świądu, pieczenia, nieprzyjemnego napięcia skóry jest charakterystyczny dla wykwitów łojotokowych i pozwala odróżnić je od atopowego zapalenia skóry (AZS) oraz innych dermatoz wieku niemowlęcego.
Dziecięce łojotokowe zapalenie skóry a atopowe zapalenie skóry
Wypryski łojotokowe łatwo pomylić z objawami innych chorób skóry u niemowląt, zwłaszcza z atopowym zapaleniem skóry. ŁZS i AZS są bardzo powszechne. Obie dermatozy dają o sobie znać w pierwszych miesiącach życia dziecka. W przebiegu obu występują łuszczące się plamy o charakterze rumieniowym i zapalnym. Jednak mimo wielu podobieństw, istnieje kilka symptomów, dzięki którym można je rozróżnić. To ważne, ponieważ prawidłowe rozpoznanie choroby przesądza o sposobie leczenia i przywróceniu skórze dobrej kondycji. Dlatego, jeśli rodzice nie mają pewności odnośnie do rodzaju zmian skórnych u dziecka, najlepiej, aby pokazali je lekarzowi. Tym bardziej, że w okresie niemowlęcym mogą wystąpić różne problemy dermatologiczne.
- Łojotokowe zapalenie skóry u niemowlaka ujawnia się w pierwszych 3. miesiącach życia w postaci ognisk rumieniowych, pokrytych grubymi łuskami. Wypryskom łojotokowym nie towarzyszy suchość skóry ani uczucie dyskomfortu. Choroba zanika samoistnie przed ukończeniem 1. roku życia, jednak możliwe są nawroty.
- Atopowe zapalenie skóry u niemowlaka najczęściej daje o sobie znać po 3. miesiącu życia. Objawy AZS to drobnopłatowe, białe łuski obecne na suchej skórze. Atopia wywołuje świąd, nasilający się zwłaszcza wieczorami. W przebiegu choroby dochodzi do remisji i zaostrzania się objawów. Atopowe zapalenie skóry ma charakter przewlekły, nawrotowy. Część dzieci z biegiem czasu wyrasta z AZS, ale nie wcześniej niż w 2.-3. roku życia.
