U nas zapłacisz kartą
Jak leczyć wyprysk alergiczny? Najlepsze sposoby smarowania skóry
Domowe sposoby na uczulenia skórne
W trosce o zdrowie skóry pacjentów zmagających się z alergiami istotne jest zastosowanie odpowiednich metod pielęgnacyjnych. Kluczową rolę w utrzymaniu skóry w dobrej kondycji pełnią emolienty, które nie tylko intensywnie nawilżają, ale również przynoszą ulgę w stanach zapalnych. Ponadto zaleca się wykorzystanie środków o działaniu antyseptycznym, zawierających nanosrebro czy chlorowodorek oktenidyny, które skutecznie chronią przed infekcjami bakteryjnymi, zwłaszcza w sytuacjach, gdy skóra jest podrażniona i występuje ryzyko rozdrapywania swędzących zmian. Emolienty są niezbędne w pielęgnacji skóry osób w każdym wieku, od niemowląt po dorosłych, a ich znaczenie rośnie w przypadku diagnozy atopowego zapalenia skóry.
Aby złagodzić uczulenie, warto sięgnąć również po żel z aloesu oraz produkty zawierające pantenol czy alantoinę. Leczenie objawowe alergii skórnej można wesprzeć również poprzez stosowanie takich preparatów jak naturalna maść z rumianku, która wykazuje właściwości przeciwzapalne. W przypadku alergii skórnej warto również rozważyć stosowanie maści dziegciowej, która nie tylko łagodzi stany zapalne i świąd, ale również działa bakteriobójczo. Wśród roślin o udowodnionym działaniu przeciwalergicznym wyróżnia się pachnotkę zwyczajną, z której wyciąg jest dostępny w formie tabletek w aptekach.
Rodzaje egzemy
W zależności od czynnika, który predysponuje do rozwoju choroby można wyróżnić dwa typy egzemy – egzemę endogenną oraz egzemę egzogenną. Na egzemę endogenną wpływ mają bodźce wewnętrzne, bez udziału środowiska zewnętrznego. Jest uwarunkowana genetycznie. Jeśli do powstania zmian na skórze przyczyniają się czynniki zewnętrzne, wtedy mówimy o egzemie egzogennej, inaczej kontaktowej. Występujące wówczas zmiany skórne ograniczone są do konkretnych obszarów ciała – mogą występować jako egzema na twarzy, egzema na dłoniach i stopach czy też podudziach.
Odmienny rodzaj egzemy może powodować dolegliwości o różnym charakterze. Najważniejsze z nich to:
- wyprysk kontaktowy (alergiczny) – egzema kontaktowa, nazywana jest również kontaktowym zapaleniem skóry. Zmiany chorobowe powstają w miejscu, gdzie doszło do kontaktu z substancjami alergicznymi. Może być wywołana przez różnego rodzaju czynniki chemiczne, takie jak chrom, nikiel lub kobalt, które znajdują się w wielu przedmiotach – kosmetykach, biżuterii i ubraniach. Typowymi lokalizacjami dla tego typu egzemy są dłonie i przedramiona,
- wyprysk atopowy – ten rodzaj egzemy uwarunkowany jest predyspozycją genetyczną, a czynnikami wywołującymi są alergeny pokarmowe (np.cytrusy, gluten, laktoza), jak również alergeny wziewne (np.pyłki traw). Predysponuje do powstania atopowego zapalenia skóry. Zmiany skórne najczęściej pojawiają się we wczesnym dzieciństwie i współistnieją z innymi schorzeniami o podłożu alergicznym (astmą, katarem siennym),
- wyprysk łojotokowy – z tym rodzajem egzemy mamy do czynienia wówczas, gdy w określonych miejscach dochodzi do nasilonej produkcji łoju. Należy do nich: owłosiona skóra głowy, okolice nosa, brwi, policzków, fałdów nosowo-wargowych, skóra za małżowinami usznymi, na plecach oraz między łopatkami. Oprócz typowych cech wyprysku łojotokowe zapalenie skóry cechuje się powstawaniem wysięku, który zasycha ma skórze pod postacią żółtych strupów.
Alergia skórna – co to jest?
Alergia skórna stanowi zespół charakterystycznych objawów pojawiających się na skórze w następstwie kontaktu z alergenem. Za mechanizm ten odpowiada nadwrażliwość układu immunologicznego, który wykazuje tendencję do nadreaktywnej odpowiedzi na określone bodźce zewnętrzne – w normalnych warunkach niepowodujące reakcji alergicznych u zdrowych ludzi. Schorzenia rozwijające się na tle alergicznym można podzielić na kilka grup.
Atopowe zapalenie skóry (AZS)
Atopowe zapalenie skóry (AZS) to jedna z najczęstszych chorób alergicznych skóry. Jest to przewlekła dolegliwość dermatologiczna o charakterze zapalnym, która charakteryzuje się przebiegiem cyklicznym – okresy ustępowania objawów przeplatają się z fazami zaostrzeń. Podstawowe znaczenie w przypadku atopowego zapalenia skóry mają czynniki genetyczne, które odgrywają kluczową rolę. Zazwyczaj pierwsze symptomy atopowego zapalenia skóry ujawniają się w ciągu pierwszego roku życia dziecka, choć nie jest wykluczone ich pojawienie się również w późniejszym okresie.
Skóra pacjentów zmagających się z AZS wykazuje osłabienie naturalnych funkcji ochronnych i skłonność do nadmiernego wysychania. W konsekwencji nawet niewielkie oddziaływanie alergenów czy innych substancji drażniących może prowokować reakcje alergiczne. Co istotne, nawet w okresach, gdy nie obserwuje się zewnętrznych symptomów choroby, w głębszych warstwach skóry może trwać proces zapalny, który zwiększa ryzyko nagłego wystąpienia reakcji alergicznych.
Warto podkreślić, że atopowe zapalenie skóry jest schorzeniem dotykającym osoby z predyspozycjami do atopii, co oznacza, że często współwystępuje z innymi alergicznymi stanami, takimi jak alergie pokarmowe, wziewne, alergiczny nieżyt nosa czy astma.
Alergiczny wyprysk kontaktowy (ACD)
Alergiczny wyprysk kontaktowy, inaczej określany jako alergiczne kontaktowe zapalenie skóry, to schorzenie, które dotyka osoby wrażliwe na określone alergeny. Do objawów dochodzi, gdy skóra tych osób nawiązuje kontakt z substancjami zwanymi haptenami. Są to małe cząsteczki, które mogą przenikać przez skórę, a następnie łączą się z białkami w organizmie, tworząc kompleksy immunologiczne. Właśnie te kompleksy są przyczyną reakcji alergicznej, ponieważ system odpornościowy osoby uczulonej traktuje je jako zagrożenie, co prowadzi do zapalnej odpowiedzi organizmu i pojawienia się zmian skórnych.
Jak leczyć ezgemę?
Ścieżka leczenia zależy od rodzaju egzemy, dlatego kluczowe znaczenie w planowaniu skutecznej terapii ma właściwie przeprowadzona diagnostyka. Diagnostyka opiera się na szczegółowym wywiadzie. Powinna też uwzględniać badania alergologiczne [6].
Egzemę przeważnie leczy się objawowo, z miejscowym zastosowaniem glikokortykosteroidów, np. w postaci kremów. Jeśli wysypka jest rozległa, dermatolog może zalecić krótkotrwałą terapię doustną lub w zastrzykach [1]. Alternatywną metodę leczenia stanowią inhibitory kalcyneuryny, a w przypadku podłoża alergicznego – leki przeciwhistaminowe. W niektórych postaciach choroby zastosowanie mają też fototerapia i zabiegi okluzyjne, np. plastry lecznicze [1].
Jeżeli zmiany są nadkażone, należy zastosować także odpowiednią terapię przeciwdrobnoustrojową, np. antybiotyk lub lek przeciwgrzybiczy. W leczeniu długotrwałym i profilaktycznym decydujące znaczenie ma stosowanie środków do pielęgnacji, ochrony i nawilżania skóry, np. emolientów z ceramidami. Pomagają one wzmocnić lub odbudować barierę skórną [1,6].
Czasem konieczne jest równoległe leczenie zaburzeń lękowych i innych problemów emocjonalnych przyczyniających się do cyklu swędzenia i drapania [1].
Aleksandra Lipiec
Co to jest egzema i jakie są jej przyczyny?
Egzema nazywana również wypryskiem to jedna z najczęściej występujących chorób alergicznych o nieinfekcyjnym podłożu zapalnym, co oznacza, że nie jest zaraźliwa. Pod jej nazwą kryją się różne typy zmian skórnych, których wspólnym objawem jest wspomniany wcześniej stan zapalny skóry (naskórka oraz warstwy brodawkowatej skóry właściwej), a także towarzyszący temu wyprysk. Egzema bardzo często występuje u małych dzieci – cierpi na nią około 5-20% dzieci i 1-2 % dorosłych. Obecnie uważa się, że za powstanie choroby odpowiada wrodzone uszkodzenie skóry polegające na zaburzeniu działania filagryny – białka odpowiadającego za prawidłowe ukształtowanie komórek budulcowych skóry. W wyniku nieodpowiedniego nawodnienia oraz rozluźnienia jej połączeń skóra nie stanowi tak dobrej bariery dla wszelkich drobnoustrojów i alergenów. Za inne przyczyny choroby uznawane są także:
- obniżenie odporności,
- skłonności alergiczne,
- niewłaściwa dieta,
- przewlekły stres.
