U nas zapłacisz kartą
Jak leczyć wyprysk alergiczny? Najlepsze sposoby smarowania skóry
Egzema (AZS) – objawy, przyczyny, leczenie i dieta przy atopowym zapaleniu skóry
Wypełnij formularz medyczny, aby
rozpocząć e-konsultację lekarską
bez wychodzenia z domu.
Egzema, określana również mianem wyprysku, jest przypadłością, z którą boryka się wiele dorosłych i dzieci. Mimo iż często utożsamiana jest z atopowym zapaleniem skóry, to warto pamiętać, że jest to tylko jedna z jej postaci. Zmianom skórnym towarzyszy stan zapalny, pieczenie oraz silny świąd. Schorzenie po pewnym czasie przybiera formę przewlekłą, stając się powodem znacznie obniżonej jakości życia. W zależności od objętej okolicy ciała wyróżniamy kilka rodzajów egzemy. Jak skutecznie leczyć egzemę? W jaki sposób dbać o skórę, aby zapobiegać jej nawrotom?
Rodzaje egzemy. Egzema a atopowe zapalenie skóry
Atopowe zapalenie skóry (AZS) i egzema nie są ze sobą tożsame, choć nazw tych bardzo często używa się zamiennie – również w literaturze medycznej. AZS to rodzaj egzemy – jej podtyp atopowy. A więc każde AZS jest egzemą, lecz nie każda egzema oznacza AZS.
Istnieje również wiele rodzajów egzemy nieatopowej. Szacuje się, że w 10–45% zapalenie skóry ma charakter nieatopowy (częściej u kobiet niż u mężczyzn) [4]. Egzema atopowa i nieatopowa różnią się poziomem całkowitej immunoglobuliny E (IgE) w surowicy, reakcją na alergeny w punktowych testach skórnych oraz wykrywalnością swoistych przeciwciał IgE [4]. Dla podtypu atopowego charakterystyczne są m.in. cięższy przebieg i uszkodzenie bariery naskórkowej [4].
W podziale przedstawionym przez Amercian Academy of Dermatology wyróżnionych zostało siedem typów egzemy [1,2].
Atopowe zapalenie skóry
Atopowe zapalenie skóry (AZS) jest najczęstszym rodzajem egzemy, dotykającym ok. 4,4% dorosłych oraz 18,6% dzieci i młodzieży w Europie [1,5]. Przy czym 20% wszystkich przypadków to postacie umiarkowane lub ciężkie [5]. Roczne koszty, jakie AZS generuje w krajach europejskich, sięgają rzędu 30 mld euro [5].
AZS jest chorobą przewlekłą, której objawy mogą pojawiać się okresowo i znikać przez całe życie. Rozpoczyna się zwykle w pierwszych sześciu miesiącach życia dziecka. Niekiedy nakłada się na inne rodzaje egzemy [1]. W powstawaniu AZS podkreślana jest rola filagryny [1].
Choroba ta może znacząco wpływać na fizyczną, emocjonalną i społeczną jakość życia. Szczególnie wyniszczające jest błędne koło swędzenia i drapania, które powoduje trudności ze snem [5]. W przebiegu AZS wysypka może wystąpić na całym ciele. Sączy się i krwawi po zadrapaniu, a następnie wysycha i ulega odbarwieniu. Powtarzające się drapanie może powodować grubienie i twardnienie skóry. Jest to proces zwany lichenizacją [1].
Dieta i domowe sposoby w walce z egzemą
Odpowiednia dieta w walce z egzemą jest kluczowa w łagodzeniu dolegliwości i zapobieganiu nawrotom. Jej podstawa powinna opierać się na wyeliminowaniu składników, których działanie predysponuje do alergii lub nadwrażliwości. Bardzo często za powstanie zmian odpowiada mleko krowie, jajka czy tłuszcze zwierzęce. Warto również ograniczyć spożycie kofeiny, herbaty oraz alkoholu, gdyż zaostrzają objawy egzemy. W ciągu dnia poleca się picie naparów z pokrzywy oraz korzenia łopianu. Należy pamiętać o odpowiednim nawodnieniu organizmu. Domowe sposoby w leczeniu egzemy polegają na kąpielach i stosowaniu okładów. W przypadku egzemy pojawiającej się między innymi na dłoniach bardzo dobrze sprawdzi się smarowanie zmian maścią nagietkową i żywokostową. Składniki w nich zawarte przyspieszają gojenie podrażnionych miejsc. Można również zastosować okłady z aloesu – skutecznie łagodzą zmiany zapalne. Jeśli egzema dotknęła całe ciało, szczególnie pomocne jest stosowanie ciepłych kąpieli z dodatkiem nadmanganianu potasu lub z dwiema łyżeczkami sody oczyszczonej.
Odpowiednia pielęgnacja skóry jest podstawą w leczeniu atopowego zapalenia skóry – musi być stosowana zarówno w trakcie zaostrzenia objawów, jak i remisji. Osoby cierpiące na AZS powinny sięgać po preparaty przeznaczone dla skóry atopowej. Zawarte w nich składniki łagodzą stan zapalny i wspomagają odbudowę naturalnej bariery hydrolipidowej skóry. Skóra atopowa jest wymagająca i w wielu przypadkach reaguje podrażnieniem, swędzeniem oraz zaostrzeniem przebiegu. Ważne jest, aby wychodząc na zewnątrz stosować filtry ochronne o wysokim SPF i zakrywać możliwie duże powierzchnie ciała najlepiej jasnymi, przewiewnymi tkaninami. Nadmierna potliwość powoduje szybsze przesuszanie skóry, stąd konieczne jest odpowiednie dbanie o higienę.