U nas zapłacisz kartą
Jak leczyć wyprysk alergiczny? Najlepsze sposoby smarowania skóry
Rodzaje egzemy. Egzema a atopowe zapalenie skóry
Atopowe zapalenie skóry (AZS) i egzema nie są ze sobą tożsame, choć nazw tych bardzo często używa się zamiennie – również w literaturze medycznej. AZS to rodzaj egzemy – jej podtyp atopowy. A więc każde AZS jest egzemą, lecz nie każda egzema oznacza AZS.
Istnieje również wiele rodzajów egzemy nieatopowej. Szacuje się, że w 10–45% zapalenie skóry ma charakter nieatopowy (częściej u kobiet niż u mężczyzn) [4]. Egzema atopowa i nieatopowa różnią się poziomem całkowitej immunoglobuliny E (IgE) w surowicy, reakcją na alergeny w punktowych testach skórnych oraz wykrywalnością swoistych przeciwciał IgE [4]. Dla podtypu atopowego charakterystyczne są m.in. cięższy przebieg i uszkodzenie bariery naskórkowej [4].
W podziale przedstawionym przez Amercian Academy of Dermatology wyróżnionych zostało siedem typów egzemy [1,2].
Atopowe zapalenie skóry
Atopowe zapalenie skóry (AZS) jest najczęstszym rodzajem egzemy, dotykającym ok. 4,4% dorosłych oraz 18,6% dzieci i młodzieży w Europie [1,5]. Przy czym 20% wszystkich przypadków to postacie umiarkowane lub ciężkie [5]. Roczne koszty, jakie AZS generuje w krajach europejskich, sięgają rzędu 30 mld euro [5].
AZS jest chorobą przewlekłą, której objawy mogą pojawiać się okresowo i znikać przez całe życie. Rozpoczyna się zwykle w pierwszych sześciu miesiącach życia dziecka. Niekiedy nakłada się na inne rodzaje egzemy [1]. W powstawaniu AZS podkreślana jest rola filagryny [1].
Choroba ta może znacząco wpływać na fizyczną, emocjonalną i społeczną jakość życia. Szczególnie wyniszczające jest błędne koło swędzenia i drapania, które powoduje trudności ze snem [5]. W przebiegu AZS wysypka może wystąpić na całym ciele. Sączy się i krwawi po zadrapaniu, a następnie wysycha i ulega odbarwieniu. Powtarzające się drapanie może powodować grubienie i twardnienie skóry. Jest to proces zwany lichenizacją [1].
FAQ
Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące alergii skórnych.
Jak wygląda uczulenie na skórze?
Alergie skórne objawiają się głównie w postaci czerwonych plam na skórze, krostek, miejscowego przesuszenia, stanu zapalnego oraz świądu. Często pojawia się też alergiczny wyprysk na twarzy, obejmujący m.in. policzki oraz brodę.
Czy uczulenie swędzi?
Reakcja alergiczna powoduje przeważnie delikatne zaczerwienienie, któremu towarzyszy swędząca wysypka alergiczna. W niektórych przypadkach wymaga ona natychmiastowej interwencji lekarskiej.
Jak złagodzić swędzenie skóry przy alergii?
Pielęgnacja swędzącej skóry wymaga przede wszystkim nawilżenia głębszych warstw skóry, np. w formie balsamów, kremów i maści. Ważne jest, aby były to produkty hipoalergiczne, które zawierają emolienty - składniki głęboko natłuszczające skórę.
Uczulenie na rękach - czym smarować?
W przypadku uczulenia na rękach pomocne będą preparaty miejscowe, które łagodzą objawy alergii, np. kremy intensywnie nawilżające, maść z hydrokortyzonem oraz naturalne oleje, np. kokosowy lub migdałowy.
Uczulenie na proszek do prania - jak leczyć?
Leczenie alergii skórnej na proszek do prania należy poprzedzić postawieniem odpowiedniej diagnozy. Kluczową rolę odgrywają tu leki przeciwhistaminowe, a także stosowane miejscowo kremy i maści, które zawierają glikokortykosteroidy.
Uczulenie na płyn do płukania - jak leczyć?
Wsparciem w leczeniu uczulenia na płyn do płukania będą leki przeciwhistaminowe, np. z desloratadyną, cetyryzyną lub loratadyną. Należy je przyjmować doraźnie, w momencie pojawienia się objawów alergii.
Alergia skórna u dziecka - co podać?
Jeżeli nie znamy powodu wystąpienia wysypki, konieczny jest kontakt z lekarzem, który pomoże w identyfikacji alergenu. Starszemu dziecku można podać rozpuszczalne wapno do picia, które chwilowo złagodzi świąd i dyskomfort związany z wysypką. Jeżeli dziecko może przyjmować łagodne leki przeciwhistaminowe, również warto je włączyć do leczenia.
Domowe sposoby na uczulenia skórne
W trosce o zdrowie skóry pacjentów zmagających się z alergiami istotne jest zastosowanie odpowiednich metod pielęgnacyjnych. Kluczową rolę w utrzymaniu skóry w dobrej kondycji pełnią emolienty, które nie tylko intensywnie nawilżają, ale również przynoszą ulgę w stanach zapalnych. Ponadto zaleca się wykorzystanie środków o działaniu antyseptycznym, zawierających nanosrebro czy chlorowodorek oktenidyny, które skutecznie chronią przed infekcjami bakteryjnymi, zwłaszcza w sytuacjach, gdy skóra jest podrażniona i występuje ryzyko rozdrapywania swędzących zmian. Emolienty są niezbędne w pielęgnacji skóry osób w każdym wieku, od niemowląt po dorosłych, a ich znaczenie rośnie w przypadku diagnozy atopowego zapalenia skóry.
Aby złagodzić uczulenie, warto sięgnąć również po żel z aloesu oraz produkty zawierające pantenol czy alantoinę. Leczenie objawowe alergii skórnej można wesprzeć również poprzez stosowanie takich preparatów jak naturalna maść z rumianku, która wykazuje właściwości przeciwzapalne. W przypadku alergii skórnej warto również rozważyć stosowanie maści dziegciowej, która nie tylko łagodzi stany zapalne i świąd, ale również działa bakteriobójczo. Wśród roślin o udowodnionym działaniu przeciwalergicznym wyróżnia się pachnotkę zwyczajną, z której wyciąg jest dostępny w formie tabletek w aptekach.
Rodzaje egzemy
W zależności od czynnika, który predysponuje do rozwoju choroby można wyróżnić dwa typy egzemy – egzemę endogenną oraz egzemę egzogenną. Na egzemę endogenną wpływ mają bodźce wewnętrzne, bez udziału środowiska zewnętrznego. Jest uwarunkowana genetycznie. Jeśli do powstania zmian na skórze przyczyniają się czynniki zewnętrzne, wtedy mówimy o egzemie egzogennej, inaczej kontaktowej. Występujące wówczas zmiany skórne ograniczone są do konkretnych obszarów ciała – mogą występować jako egzema na twarzy, egzema na dłoniach i stopach czy też podudziach.
Odmienny rodzaj egzemy może powodować dolegliwości o różnym charakterze. Najważniejsze z nich to:
- wyprysk kontaktowy (alergiczny) – egzema kontaktowa, nazywana jest również kontaktowym zapaleniem skóry. Zmiany chorobowe powstają w miejscu, gdzie doszło do kontaktu z substancjami alergicznymi. Może być wywołana przez różnego rodzaju czynniki chemiczne, takie jak chrom, nikiel lub kobalt, które znajdują się w wielu przedmiotach – kosmetykach, biżuterii i ubraniach. Typowymi lokalizacjami dla tego typu egzemy są dłonie i przedramiona,
- wyprysk atopowy – ten rodzaj egzemy uwarunkowany jest predyspozycją genetyczną, a czynnikami wywołującymi są alergeny pokarmowe (np.cytrusy, gluten, laktoza), jak również alergeny wziewne (np.pyłki traw). Predysponuje do powstania atopowego zapalenia skóry. Zmiany skórne najczęściej pojawiają się we wczesnym dzieciństwie i współistnieją z innymi schorzeniami o podłożu alergicznym (astmą, katarem siennym),
- wyprysk łojotokowy – z tym rodzajem egzemy mamy do czynienia wówczas, gdy w określonych miejscach dochodzi do nasilonej produkcji łoju. Należy do nich: owłosiona skóra głowy, okolice nosa, brwi, policzków, fałdów nosowo-wargowych, skóra za małżowinami usznymi, na plecach oraz między łopatkami. Oprócz typowych cech wyprysku łojotokowe zapalenie skóry cechuje się powstawaniem wysięku, który zasycha ma skórze pod postacią żółtych strupów.
