U nas zapłacisz kartą
Wyprysk alergiczny i pokrzywka - Objawy, przyczyny i skuteczne metody leczenia
Kontaktowe zapalenie skóry (wyprysk kontaktowy): przyczyny, objawy i leczenie
Kontaktowe zapalenie skóry (inaczej wyprysk kontaktowy) to miejscowa skórna reakcją nadwrażliwości w wyniku bezpośredniego kontaktu z określonymi substancjami chemicznymi lub drażniącymi. Wyprysk kontaktowy może mieć podłoże alergiczne, wynikać z podrażnienia, mieć związek z wykonywaną pracą (np. przewlekłym narażeniem dłoni na określoną substancję) lub ze światłem słonecznym. W leczeniu najważniejsze jest unikanie substancji powodujących wyprysk kontaktowy.
Wyprysk kontaktowy to choroba polegająca na tworzeniu się zmian skórnych pod wpływem kontaktu z alergenami kontaktowymi (są to często substancje chemiczne) u uczulonych na nie osób. Czasem potocznie mówi się na wyprysk kontaktowy „egzema”, co nie jest jednoznaczne z kontaktowym zapaleniem skóry, ponieważ słowo egzema oznacza wyprysk, czyli chorobę skóry o podłożu zapalnym niezwiązaną z zakażeniem, w której dochodzi do zapalenia jej wierzchnich warstw (naskórka i warstwy brodawkowatej skóry właściwej). Egzema nie jest więc nazwą konkretnej choroby, tylko określa rodzaj zmian skórnych, które występują w danej chorobie skóry.
- alergiczne – związane z odpowiedzią układu odpornościowego na alergeny,
- z podrażnienia – nie jest to prawdziwe uczulenie i takie zmiany mogą się pojawić u wszystkich osób, które mają kontakt, np. z silnymi substancjami używanymi w środkach czystości, farbami, lakierami, smarami, cementem,
- zawodowe – wywołane przez czynniki szkodliwe w miejscu pracy, w większości przypadków jest to kontaktowe zapalenie skóry (wyprysk kontaktowy) z podrażnienia,
- fotoalergiczne lub fototoksyczne – zapalenie skóry może być wywołane przez alergen lub substancję drażniącą powstającą dopiero po zadziałaniu światła słonecznego.
Twoja prywatność jest dla nas ważna
Nasz serwis wykorzystuje mechanizmy między innymi takie jak cookies (ciasteczka), Web Storage i inne, które służą m.in. do zapewnienia optymalnej obsługi podczas wizyty w naszym serwisie. Powyższe mechanizmy mogą być wykorzystywane przez nas jak i przez naszych partnerów. Część z nich jest niezbędna do prawidłowego działania serwisu, w tym zapewnienia niezbędnego poziomu bezpieczeństwa, pozostałe (które możesz kontrolować) są wykorzystywane do:
- obsługi dodatkowych funkcjonalności usprawniających działanie naszego serwisu,
- analizy tego, w jaki sposób korzystasz z naszej strony,
- marketingu bezpośredniego i wyświetlania reklam, w tym reklam spersonalizowanych,
- udostępniania funkcji mediów społecznościowych.
Kliknij „Akceptuję i przechodzę do serwisu”, aby wyrazić zgodę na przetwarzanie przez nas i naszych partnerów Twoich danych w powyższych celach.
Pamiętaj, że wyrażenie zgody jest dobrowolne, a wyrażoną zgodę możesz w każdej chwili cofnąć, możesz też wycofać zgodę na przetwarzanie Twoich danych tylko w niektórych celach. Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej lub chcesz przeprowadzić konfigurację szczegółową, to możesz tego dokonać za pomocą „Ustawień zaawansowanych”.
Więcej informacji na temat wykorzystywania narzędzi zewnętrznych w naszym serwisie znajdziesz w Regulaminie Serwisu.
Co robić, aby uniknąć zachorowania?
Nie ustalono, jakie środki pozwalają na uniknięcie zachorowania na pokrzywkę, niemniej jej nawroty z reguły skutecznie zwalczają wymienione powyżej leki oraz unikanie znanych, wyzwalających je czynników.
Wielu chorych z pokrzywką przewlekłą zauważa pogorszenie zmian pod wpływem niesteroidowych leków przeciwzapalnych (np. aspiryny), zdenerwowania oraz diety. Prawdziwa alergia pokarmowa u nich jest rzadka, natomiast niektóre pokarmy mogą powodować nasilenie zmian – np. truskawki mogą spowodować wzrost wydzielania histaminy w organizmie, a alkohol rozszerza naczynia. Nie udowodniono niezbicie wpływu specjalnych diet, ale niektórzy chorzy (30–70%) odczuwają poprawę wyglądu skóry, unikając niektórych pokarmów (np. alkoholu, przypraw, konserwantów, barwników, surowych jarzyn i owoców).
Pokrzywka w pytaniach i odpowiedziach
Zobacz także
Pokrzywkowe zapalenie naczyń z hipokomplementemią Zapalenie naczyń z hipokomplementemią jest stwierdzane według różnych źródeł u od 2 do 20% pacjentów z przewlekłą pokrzywką. Najczęściej chorują kobiety po 50. rż.
Objawy chorób skóry (wykwity skórne) Wykwity skórne to zmiany na skórze, które są objawami chorób skóry. W poszczególnych chorobach wykwity mają charakterystyczny wygląd – kolor, kształt, postać, lokalizację i na tej podstawie dermatolog zwykle jest w stanie ustalić rozpoznanie. Zmiany skórne się mogą zmieniać w czasie oraz ustępować z pozostawieniem blizny lub bez niej. Do wykwitów należą: plama, grudka, guzek, guz, pęcherzyk, pęcherz, krosta, bąbel, a także nadżerka, przeczos, pęknięcie i rozpadlina, łuska, strup, owrzodzenie oraz blizna.
Kontaktowe zapalenie skóry (wyprysk kontaktowy) – przyczyny
- Alergiczne kontaktowe zapalenie skóry
- nikiel, np. biżuteria, wykończenia odzieży (zamki, guziki), okulary
- chrom (metale, cement, skóra garbowana)
- kobalt (metale, cement)
- formaldehyd (odzież, lakier do paznokci, tworzywa sztuczne)
- substancje zapachowe (perfumy, olejki eteryczne, kosmetyki)
- balsam peruwiański (perfumy)
- konserwanty (podłoże leków stosowanych miejscowo, kosmetyki)
- przyśpieszacze wulkanizacji i przeciwutleniacze gumy (rękawiczki lateksowe, bielizna, buty, lycra, oleje techniczne)
- leki (neomycyna, benzokaina)
- barwniki (farby do włosów i tkanin)
- kalafonia (kleje, papier, pokosty)
- lanolina (kremy)
- monomery akrylu (cement ortopedyczny).
Czynniki ryzyka rozwoju alergicznego kontaktowego zapalenie skóry nie są znane, ale wydaje się, że duże znaczenie ma predyspozycja genetyczna.
- Kontaktowe zapalenie skóry z podrażnienia
Powstaje w wyniku kontaktu skóry ze stężoną substancją drażniącą (np. silne kwasy albo zasady, wybielacze) albo w wyniku przewlekłego działania mniej stężonej substancji powodującej wysuszenie skóry i uszkodzenie naskórka.
Substancje drażniące:- mydła i detergenty
- alkohole i środki odkażające
- kwasy i ługi
- rozpuszczalniki organiczne, smary, oleje techniczne, benzyna, olej napędowy
- żywice i kleje
- farby, tusze i werniksy
- cement, beton, gips
- środki owadobójcze i grzybobójcze
- nawozy sztuczne
- włókna szklane.
- Fotoalergiczne lub fototoksyczne kontaktowe zapalenie skóry
Przyczyny fototoksycznego kontaktowego zapalenie skóry, to np. dziegieć, furokumaryny (np. psolareny stosowane leczniczo lub zawarte w owocach, zwłaszcza w limonkach i jarzynach), czerwień bengalska (stosowana w okulistyce), niesteroidowe leki przeciwbólowe i przeciwzapalne, pochodne kwasu propionowego (np. ibuprofen).
Przyczyny fotoalergicznego kontaktowego zapalenia skóry, to np. kosmetyki z filtrem UV, substancje zapachowe, środki odkażające, leki przeciwgrzybicze.
Co robić, aby uniknąć zachorowania?
Ponieważ wyprysk zawodowy często powodują alergeny występujące w miejscu pracy czy podczas prac domowych, warto się zabezpieczać przed kontaktem z nimi za pomocą np. rękawiczek czy odzieży ochronnej.
Zobacz także
Alergia na chrom Chrom należy do najważniejszych alergenów kontaktowych. Wyprysk wywołany przez ten metal przebiega bardzo ciężko i zwykle trwa długo, nierzadko nawet dziesiątki lat.
Alergia na kobalt Kobalt należy do najczęstszych alergenów kontaktowych, przy czym uczula on różne grupy osób, w tym zarówno dzieci, jak i robotników z wypryskiem zawodowym.
Alergia na nikiel Najczęściej uczula nikiel znajdujący się w biżuterii, guzikach jeansów, sprzączkach pasków, a niekiedy również nożycach, sztućcach i innych wyrobach metalowych.
Alergeny kontaktowe Do najczęstszych alergenów kontaktowych w Polsce należą nikiel i chrom. Coraz częstsze jest też uczulenie na perfumy i aminy aromatyczne.
Wybrane treści dla Ciebie
Testy skórne Testy skórne to najważniejsze badanie wykorzystywane w diagnostyce alergii. Pozwalają one na proste, szybkie i bezpieczne potwierdzenie uczulenia na różne alergeny.
Próba prowokacyjna z alergenem Próba wykonywana jest w celu stwierdzenia, czy dana osoba jest uczulona na konkretny alergen. Badanie wykonuje się stosunkowo rzadko. Zwykle wtedy, gdy innymi metodami nie udało się potwierdzić nadreaktywności oskrzeli i (lub) uczulenia na konkretny alergen, a wynik badania ma znaczenie dla rozpoznania choroby.
