Wyprysk alergiczny w klasyfikacji ICD-10 - Przegląd, Objawy i Leczenie
Alergia - co to takiego?
Uczulenie to rodzaj reakcji organizmu, którego nazwa wywodzi się z greki - od słów allos - inny i egros - reakcja. Alergia polega na nadmiernej i nieodpowiedniej reakcji układu odpornościowego na alergeny, które w przypadku prawidłowych reakcji organizm powinien ignorować. U osób, u których nie występuje uczulenie, potencjalne alergeny nie wywołują żadnych reakcji. U alergików - wręcz przeciwnie, alergen staje się przyczyną bardzo dotkliwych, a często i niebezpiecznych problemów.
Mechanizm powstawania i działania alergii jest dobrze znany. W chwili, gdy potencjalny alergik ma styczność z czynnikiem uczuleniowym, np. sierścią zwierzęca czy pyłkami roślin, jego układ immunologiczny wytwarza przeciwciała klasy IgE. Pobudzone zostaną również limfocyty T, przez co każdy kolejny kontakt z alergenem prowadzić będzie do wytworzenia stanu zapalnego o specyficznych właściwościach i objawach.
Uczulenia skórne występują u osób w każdym wieku. Alergie skórne u dzieci stanowią dość częsty problem dla rodziców niemowlaków i nieco starszych pociech, jednak równie często alergie ujawniają się u osób dorosłych.
Alergia - problem cywilizacyjny
W skali światowej od wielu lat odnotowuje się wzrost przypadków alergii - w samej Wielkiej Brytanii jest to wzrost w okolicach 5% w skali roku. Na całym świecie na różnorodne alergie cierpi około 10-30% całej populacji. Z tego powodu alergie uznaje się za poważny problem cywilizacyjny.
Choroby cywilizacyjne to choroby, które odpowiadają za nawet 40 milionów zgonów każdego roku. Jednym z najważniejszych czynników ich powstawania jest stan środowiska oraz tryb życia. Obydwa wymienione czynniki wyraźnie powiązane są z tempem rozwoju cywilizacyjnego. Zanieczyszczenia w powietrzu i wodzie, złe warunki pracy, przewlekły stres - każda z wymienionych przyczyn może skutkować rozwojem niebezpiecznych chorób, wśród których wymienić można na przykład nowotwory - ale również i alergie i choroby autoimmunologiczne.
ICD-10 jako klasyfikacja chorób
ICD-10 to Międzynarodowa Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych stworzona przez WHO. Dokument został opracowany w celu ujednolicenia sposobu diagnozowania chorób. Każda jednostka chorobowa została oznaczona symbolem literowym, natomiast następujące po niej cyfry odpowiadają konkretnemu schorzeniu. Klasyfikacja jest aktualizowana średnio co 10 lat. Nowsze wersje uwzględniają aktualne odkrycia ze świata medycyny, a także wciąż zmieniające się trendy. ICD-10, czy udoskonalona wersja z 2022 roku, ICD-11, pozwala na porównywanie danych statystycznych krajowych i światowych. Jest ona stosowana na co dzień przez lekarzy, ponieważ umożliwia określenie diagnozy, ale również dopasowanie odpowiednich procedur leczniczych.
Choroby alergiczne to dość szeroka grupa różnych schorzeń. W klasyfikacji ICD-10 alergie zostały pogrupowane na kilka kategorii. Niektóre z nich to:
- J30-J39 – choroby górnych dróg oddechowych, gdzie J30 oznacza alergiczny nieżyt nosa (katar sienny),
- L20-L30 – zapalenie skóry i wyprysk, gdzie L20 to atopowe zapalenie skóry,
- T78 – niekorzystne skutki niesklasyfikowane gdzie indziej, gdzie T78.4 oznacza alergię niesprecyzowaną.
Choroby alergiczne uznane zostały za chorobę cywilizacyjną, epidemię XXI wieku, dlatego też w najnowszej klasyfikacji chorób ICD-11 poświęcono im znacznie więcej miejsca. Jak opisana jest alergia? ICD-10 uznane zostało za niewystarczające scharakteryzowanie problemu o tak dużym zasięgu i znaczeniu. ICD-11 ma umożliwić właściwe oszacowanie ilości zachorowań, śledzenie częstotliwości występowania, kosztów diagnozowania i leczenie.
Zobacz też Objawy uczulenia na penicylinę. Sprawdź, czy masz alergię na antybiotyk!Alergia skórna - przyczyny
Istnieje wiele potencjalnych przyczyn alergii, z których część została wcześniej omówiona w tekście artykułu. Podsumowując - do przyczyn alergii kontaktowej zalicza się między innymi:
- wiele różnych leków, takich jak na przykład penicylina
- alergeny pokarmowe - mleko, jaja, gluten, owoce morza, orzechy
- detergenty - na przykład popularne w mydłach i szamponach SLS i SLES
- dodatki do żywności - barwniki i sztuczne konserwanty
- żywice, kleje i gumy epoksydowe
- jad owadów
- alergeny wziewne - sierść, kurz, pyłki
- niektóre metale, jak na przykład kobalt czy chrom
W oparciu o objawy i przypuszczalne przyczyny alergii można rozpocząć diagnostykę problemu.
Diagnozowanie alergii skórnej
Podstawą diagnozowania alergii skórnej jest oczywiście wywiad z internistą, który najczęściej w wyniku procesu diagnostycznego kieruje pacjenta na dalsze badania.
Alergię pomagają rozpoznać różnorodne testy, takie jak na przykład popularne testy płatkowe naskórne, oznaczanie przeciwciał IgE i próby prowokacyjne.
Testy skórne to najprostsza metoda wykrywająca przyczyny alergii, która doskonale radzi sobie z oceną reakcji organizmu pacjenta na alergeny wziewne, kontaktowe i pokarmowe. Testy odbywają się poprzez naniesienie na przedramię niewielkich kropelek substancji zawierającej alergeny, przez kroplę płynu delikatnie nakłuwa się skórę, co umożliwia dotarcie alergenu do organizmu. W przypadku uczulenia, po kilkunastu minutach można zaobserwować reakcję skórną w miejscu nakłucia. Na podstawie wielkości bąbla powstałego w wyniku badania alergolog ocenia stopień uczulenia.
Innym rodzajem testu skórnego są testy płatkowe. Działają w podobny sposób co próby prowokacyjne - zamiast nakłuć stosuje się jednak specjalne plastry z alergenem, które nakleja się na skórę pacjenta i pozostawia na miejscu przez około 48 godzin. Po tym czasie sprawdzana jest reakcja na czynniki uczuleniowe.