U nas zapłacisz kartą
Wyprysk potnicowy w ciąży - Objawy, Przyczyny i Sposoby Leczenia
Wyprysk potnicowy – czynniki ryzyka
Wyprysk potnicowy najczęściej występuje wiosną i latem oraz w klimacie wilgotnym. Powstawaniu zmian skórnych sprzyja m.in.
- nieprzestrzeganie zasad higieny,
- stosowanie nieodpowiednio dobranych kosmetyków do mycia i pielęgnacji skóry,
- noszenie obuwia z nieprzewiewnych materiałów,
- nadmierna potliwość stóp i dłoni,
- zakażenie grzybicze skóry rąk i stóp.
Wyprysk potnicowy – przyczyny
Nie zostały poznane wszystkie przyczyny, które powodują powstawanie typowych dla wyprysku potnicowego zmian skórnych. Do rozwoju choroby zalicza się czynniki pochodzenia zewnętrznego i czynniki pochodzenia wewnętrznego – w szczególności różne alergeny. Według wielu przyczyny wyprysku potnicowego to:
- atopowe zapalenie skóry,
- alergia kontaktowa,
- wywołujące reakcje alergiczne zakażenia grzybicze.
Wpływ na wystąpienie i przebieg (częste nawroty) wyprysku potnicowego ma również palenie papierosów i przyjmowanie niektórych leków. W przypadku chorobowego podłoża wyprysku potnicowego np. reakcji alergicznej na zakażenie grzybicze zmiany w obrębie dłoni cofają się po zastosowaniu leczenia. To samo tyczy się wyprysku potnicowego na stopach – wyleczenie grzybicy powoduje, że charakterystyczne dla wyprysku potnicowego pęcherzyki oraz świąd, stopniowo ustępują.
Wyprysk potnicowy stosunkowo często wywołują przyczyny idiopatyczne – zmiany skórne mogą powstawać spontanicznie lub mieć nieznane podłoże. W wielu przypadkach nie można określić przyczyny powstawania swędzących pęcherzyków na skórze.
Wyprysk potnicowy – przyczyny
Wyprysk potnicowy (ang. dyshidrotic eczema, pompholyx) należy do najczęściej występujących chorób skóry (dermatoz). Potnica to charakterystyczne zapalenie skóry zlokalizowane na dłoniach oraz stopach, będące reakcją alergiczną organizmu na kontakt z którąś z uczulających substancji. Alergeny mogą być pochodzenia wewnętrznego (endogennego), jak i zewnętrznego (egzogennego). Najczęstszymi alergenami są metale ciężkie (m.in. nikiel, kobalt, chrom) oraz bakterie. Wyprysk potnicowy może się też ujawnić pod wpływem stosowanych leków. Choć nazwa tej dermatozy kojarzy się z potem, to powstające w przebiegu choroby pęcherzyki nie są związane z gruczołami potowymi.
Wyprysk potnicowy ma formę niedużych (maksymalna średnia to ok. 2–3 mm), bezbarwnych pęcherzy wypełnionych surowiczym płynem. Pęcherze powstają w skupiskach. Wyprysk potnicowy czasem, chociaż nie zawsze, powoduje ból. Charakterystyczne dla wyprysku potnicowego jest uporczywe swędzenie. Zmiany skórne pojawiają się głównie na dłoniach (w ok. 70% przypadków), na dłoniach i podeszwach stóp (20% przypadków) albo tylko na podeszwach (10%). Wyprysk potnicowy może mieć związek z zakażeniem grzybiczym (np. obecność pęcherzy na dłoniach może oznaczać grzybicę stóp). Choroba bardzo często występuje u osób z atopowym zapaleniem skóry.
Jak leczyć wyprysk potnicowy?
Leczenie wyprysku potnicowego polega na wdrożeniu terapii występujących chorób skóry np. stosowaniu leków przeciwgrzybiczych oraz eliminacji czynników wywołujących zmiany skórne. Większość preparatów, które stosowane są w leczeniu wyprysku potnicowego, to leki dostępne na receptę np. glikokortykosteroidy o działaniu miejscowym na skórę oraz doustne leki przeciwhistaminowe, które redukują świąd i związany z alergią stan zapalny.
Jeżeli na skórze powstaną duże, nadkażone pęcherze, to może być konieczne ich przecięcie i oczyszczenie zainfekowanej skóry oraz zastosowanie miejscowo antybiotyku.
Jak jeszcze leczyć wyprysk potnicowy? Możemy znaleźć różne domowe metody na leczenie wyprysku potnicowego, jednak nie należy ich stosować bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem. Trzeba pamiętać, że istotny wpływ na przebieg leczenia oraz ryzyko nawrotu choroby ma odpowiednia higiena skóry, a także unikanie stosowania kosmetyków, które mogą podrażniać skórę i wywoływać reakcje alergiczne.
- S. Jabłońska, S. Majewski, Choroby skóry i choroby przenoszone drogą płciową, Wydawnictwo PZWL, Warszawa, 2013
- Baran W., Szepietowski J., Reich A., Leczenie chorób skóry i chorób przenoszonych drogą płciową, Wydawnictwo PZWL, Warszawa, 2008
- Adamski Z., Kaszuba A., Dermatologia dla kosmetologów, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego, Poznań, 2008
Potnica – jak leczyć?
Potnica jest chorobą wymagającą leczenia. Należy jednak zdać sobie sprawę, że leczy się ją bardzo trudno. Podstawą leczenia jest wyeliminowanie czynnika wywołującego wyprysk potnicowy.
Na początku zwykle stosuje się leczenie miejscowe z wykorzystaniem kremów i maści zawierających glikokortykosteroidy. W razie silnego świądu podaje się doustne leki przeciwhistaminowe, które pomagają go zmniejszyć.
W leczeniu potnicy zastosowanie znajduje także fototerapia PUVA, szczególnie przy często nawracających objawach. Wspomagająco stosować można także maść cynkową lub z wyciągiem z aloesu, a także okłady z roztworu soli.
Jeżeli przyczyną wyprysku pęcherzykowego jest grzybica, konieczne jest leczenie przeciwgrzybicze. Przy zmianach wywołanych alergią stosuje się doustne leczenie antyalergiczne. Trzeba się nastawić, że leczenie potnicy może zająć nawet kilka tygodni.
Jakie są metody leczenia wyprysku potnicowego?
Wyprysk potnicowy to choroba trudno poddająca się leczeniu. Najczęściej leczenie rozpoczyna się od stosowania silnie działających miejscowo glikokortykosteroidów. Doustne leki przeciwhistaminowe pomagają zmniejszyć świąd. W często nawracającej chorobie opcję terapeutyczną stanowi fototerapia PUVA. W przypadku stwierdzenia grzybicy stóp lub innych czynników przyczynowych należy wdrożyć odpowiednie leczenie.
Wyprysk potnicowy to choroba, w której alergeny mogą być zarówno pochodzenia zewnętrznego, jak i wewnętrznego. Nikiel, kobalt i niektóre leki mogą powodować wystąpienie lub zaostrzenie zmian, więc unikanie ekspozycji na nie może zapobiec rozwojowi wyprysku potnicowego. Niemniej w większości przypadków trudno wykryć czynnik przyczynowy i profilaktyka nie jest możliwa. W przypadku odczynów na zakażenia grzybicze zmiany w obrębie dłoni cofają się po wyleczeniu grzybicy stóp.
Zobacz także
Wyprysk pieniążkowaty Wyprysk pieniążkowaty jest szczególną odmianą wyprysku kontaktowego. W części przypadków zmiany chorobowe związane są z nadwrażliwością komórkową na alergeny bakteryjne, zwłaszcza paciorkowcowe. Do czynników zaostrzających zmiany skórne należą nadmierne kąpiele i stosowanie wysuszających mydeł.
Objawy chorób skóry (wykwity skórne) Wykwity skórne to zmiany na skórze, które są objawami chorób skóry. W poszczególnych chorobach wykwity mają charakterystyczny wygląd – kolor, kształt, postać, lokalizację i na tej podstawie dermatolog zwykle jest w stanie ustalić rozpoznanie. Zmiany skórne się mogą zmieniać w czasie oraz ustępować z pozostawieniem blizny lub bez niej. Do wykwitów należą: plama, grudka, guzek, guz, pęcherzyk, pęcherz, krosta, bąbel, a także nadżerka, przeczos, pęknięcie i rozpadlina, łuska, strup, owrzodzenie oraz blizna.
