U nas zapłacisz kartą
Wyprysk potnicowy w ciąży - Objawy, Przyczyny i Sposoby Leczenia
Wyprysk potnicowy – przyczyny
Wyprysk potnicowy (ang. dyshidrotic eczema, pompholyx) należy do najczęściej występujących chorób skóry (dermatoz). Potnica to charakterystyczne zapalenie skóry zlokalizowane na dłoniach oraz stopach, będące reakcją alergiczną organizmu na kontakt z którąś z uczulających substancji. Alergeny mogą być pochodzenia wewnętrznego (endogennego), jak i zewnętrznego (egzogennego). Najczęstszymi alergenami są metale ciężkie (m.in. nikiel, kobalt, chrom) oraz bakterie. Wyprysk potnicowy może się też ujawnić pod wpływem stosowanych leków. Choć nazwa tej dermatozy kojarzy się z potem, to powstające w przebiegu choroby pęcherzyki nie są związane z gruczołami potowymi.
Wyprysk potnicowy ma formę niedużych (maksymalna średnia to ok. 2–3 mm), bezbarwnych pęcherzy wypełnionych surowiczym płynem. Pęcherze powstają w skupiskach. Wyprysk potnicowy czasem, chociaż nie zawsze, powoduje ból. Charakterystyczne dla wyprysku potnicowego jest uporczywe swędzenie. Zmiany skórne pojawiają się głównie na dłoniach (w ok. 70% przypadków), na dłoniach i podeszwach stóp (20% przypadków) albo tylko na podeszwach (10%). Wyprysk potnicowy może mieć związek z zakażeniem grzybiczym (np. obecność pęcherzy na dłoniach może oznaczać grzybicę stóp). Choroba bardzo często występuje u osób z atopowym zapaleniem skóry.
Co robić w przypadku zauważenia objawów potnicy?
W przypadku zauważenia objawów wskazujących na wyprysk potnicowy należy udać się na konsultację do lekarza. Można zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu (lekarza rodzinnego) lub dermatologa. Specjalista skieruje pacjenta na odpowiednie badania, postawi diagnozę i wdroży odpowiednie leczenie.
Podstawą rozpoznania potnicy jest szczegółowo przeprowadzony wywiad lekarza z pacjentem oraz badanie przedmiotowe obejmujące oględziny pęcherzyków. Do potwierdzenia diagnozy konieczne jest przeprowadzenie oceny histopatologicznej polegające na pobraniu wycinka ze zmiany.
Jeżeli zmiany skórne występują tylko na stopach, trzeba wykluczyć grzybicę stóp. Służy temu badanie mykologiczne. Gdy pęcherze zajmują również grzbietowe powierzchnie rąk i stóp, należy ponadto wykluczyć alergiczne kontaktowe zapalenie skóry przy pomocy testów płatkowych.
Wyprysk potnicowy – diagnostyka i leczenie
Różnicowanie odmian wyprysku stanowi trudność wynikającą z niejednorodnych, często sprzecznych definicji. Wyprysk potnicowy rozpoznaje się na podstawie obrazu klinicznego oraz wywiadu lekarskiego. Specjalista może również zaproponować przeprowadzenie testów alergicznych w celu ustalenia przyczyny choroby.
Leczenie wyprysku potnicowego polega na miejscowym stosowaniu maści zwalczających dermatozy. Na wyprysk potnicowy dostępne są w aptekach leki sprzedawane bez recepty, np. zawierające metyloprednizolon (aceponian metyloprednizolonu), syntetyczny glikokortykosteroid mający silne oraz długotrwałe działanie przeciwzapalne oraz immunosupresyjne. Dobre efekty daje ekstrakt z propolisu (np. w formie aerozolu, stosowany miejscowo na skórę), a także okłady z trzyprocentowego kwasu bornego (borowego).
Leczenie wyprysku potnicowego najlepiej przeprowadzać pod okiem dermatologa – choroba bardzo często współwystępuje z zakażeniem grzybiczym. Właściwa diagnoza jest kluczowa w celu rozpoczęcia skutecznej terapii. Dermatolog na wyprysk potnicowy może przepisać leki dostępne na receptę (jeśli bez recepty okażą się nieskuteczne) oraz leki przeciwalergiczne. W przypadku współwystępowania zakażenia grzybiczego specjalista zaproponuje ponadto środki przeciwgrzybicze. Może też zalecić stosowanie antybiotyków. Na czas leczenia należy unikać kontaktu z czynnikami mogącymi zaostrzyć objawy choroby.
Zobacz film: Jakie funkcje pełni skóra człowieka? Źródło: Bez skazy
Co to jest wyprysk potnicowy?
Czy kiedykolwiek borykałeś się z powierzchownym stanem zapalnym skóry? Pojawiły się u Ciebie najpierw rumienie, potem pęcherzyki wypełnione ropną treścią, po ich pęknięciu – wysięk, a na koniec łuszczenie się naskórka i niewielkie strupy?
To najprawdopodobniej wyprysk potnicowy, zwany inaczej potnicą. Ta choroba skóry znana jest też pod określeniem wyprysk dyshydrotyczny.
W klasyfikacji ICD-10 oznaczony jest kodem L30.1. Potnicowe zapalenie skóry nazywane również potoczenie egzemą potnicową zostało uwzględnione także w klasyfikacji ICD-11 i ma kod EA85.0.
Wyprysk potnicowy, inaczej potnica pęcherzykowa, jest jednym z wielu rodzajów wyprysku. Wśród typów wyprysku, obok potnicy, można wskazać wyprysk:
- kontaktowy,
- zawodowy,
- podudzia,
- mikrobowy,
- pieniążkowaty.
Wskazuje się na dwie postacie wyprysku potnicowego: o przebiegu ostrym i przewlekłym. W pierwszym przypadku potnica pojawia się nagle i ma zaostrzony przebieg. Z kolei w drugim przypadku wyprysk potnicowy ciągnie się miesiącami, a jej nasilenie zależy od pacjenta.
Można zastosować nieoficjalny podział potnicy na:
- grzybiczą – gdy powodem jej wystąpienia jest zakażenie grzybami. Po wyleczeniu grzybicy potnicowej wyprysk potnicowy powinien minąć,
- alergiczną – gdy potnica to efekt alergii na nikiel lub inne metale,
- idiopatyczną – przyczyna jej pojawienia nie jest znana.
