U nas zapłacisz kartą
Wyprysk kontaktowy na dłoniach - Przyczyny, Objawy i Skuteczne Metody Leczenia
Przyczyny wyprysku kontaktowego niealergicznego
Wyprysk kontaktowy niealergiczny rozwija się w efekcie kontaktu skóry z substancjami drażniącymi. Nie dochodzi do rozwoju alergii, a jedynie stanu zapalnego. Najwcześniejszą postacią niealergicznego wyprysku kontaktowego może być pieluszkowe zapalenie skóry. Ten wyprysk kontaktowy u niemowląt powstaje w efekcie współdziałania takich czynników jak mechaniczne otarcia skóry pieluszką, oddziaływanie amoniaku i bakterii kałowych, a także nadkażenie skóry drożdżakami Candida albicans.
Czynnikami sprzyjającymi powstaniu niealergicznego wyprysku kontaktowego mogą być:
- detergenty,
- mydła,
- woda,
- cytrusy,
- związki rtęci,
- nadmanganian potasu,
- rozpuszczalniki,
- oleje,
- czosnek i cebula.
Uczulenie na twarzy – jak wygląda i co może być jego przyczyną?
Wyprysk alergiczny
Niektórzy zastanawiają się, czy wyprysk kontaktowy i alergia kontaktowa to to samo. Wyprysk kontaktowy alergiczny i alergia kontaktowa nie są tymi samymi zjawiskami. Wyprysk kontaktowy alergiczny jest wynikiem istniejącej alergii kontaktowej (jej objawem), zatem osoba z alergią kontaktową może nie mieć objawów (wyprysku), jeśli zidentyfikuje dany alergen i skutecznie będzie go unikać, ale nadal mimo braku objawów „ma” alergię kontaktową na daną substancję.
Wyprysk alergiczny występuje u nawet 5% osób mających kontakt z niklem i u nawet 3% po kontakcie z różnorodnymi składnikami produktów kosmetycznych.
Alergiczny wyprysk kontaktowy manifestuje się u osób mających uczulenie na substancję, z którą ich skóra miała kontakt. Mechanizm wywołujący alergiczne kontaktowe zapalenie skóry polega na reakcji układu immunologicznego na alergen (dokładniej hapten), z którym już wcześniej miał do czynienia. Przyczyną pojawienia się wyprysku kontaktowego są zazwyczaj substancje, takie jak metale, lateks, detergenty, kosmetyki, leki czy rośliny.
W wyniku ponownego kontaktu z alergenem dochodzi do procesu zapalnego, który wywołuje wyprysk alergiczny. Alergeny przenikają, łączą się z białkami tkankowymi, a następnie są „prezentowane” komórkom układu odpornościowego. Przy następnym kontakcie z substancją układ odpornościowy je „pamięta” przez to szybko dochodzi do objawów choroby.
Najczęstsze alergeny to:
- chrom,
- nikiel,
- kobalt,
- składniki gumy,
- żywice epoksydowe,
- związki zawarte w kosmetykach,
- formaldehyd,
- substancje zapachowe,
- balsam peruwiański,
- konserwanty,
- przyspieszacze wulkanizacji,
- leki,
- barwniki,
- kalafonia,
- lanolina,
- monomery akrylu.
W przypadku niektórych profesji alergiczne kontaktowe zapalenie skóry można nazwać chorobą zawodową. Należą do nich m.in. fryzjerzy i kosmetolodzy, opieka zdrowotna, pracownicy budowlani, rolnicy, pracownicy gastronomi, przemysłu chemicznego, metalurgicznego czy tekstylnego.
Wyprysk kontaktowy – leczenie i profilaktyka
Podstawą profilaktyki oraz leczenia wyprysku kontaktowego jest unikanie styczności skóry z substancją wywołującą alergię lub podrażnienie skóry. Jest to możliwe m. in. dzięki wykonaniu skórnych testów płatkowych. W przebiegu alergicznego wyprysku kontaktowego leczenie sprowadza się przede wszystkim do stosowania leków przeciwzapalnych i przeciwalergicznych. Miejscowo stosowane są glikokortykosteroidy w postaci kremów i maści, zaś farmakoterapia ogólna to stosowane doustnie leki przeciwhistaminowe. Ciężki przebieg schorzenia może wiązać się z koniecznością zastosowania glikokortykosteroidów doustnych. W przypadku ostrego przebiegu wyprysku z silnym wysiękiem, konieczne jest stosowanie preparatów odkażających, np. kwasu bornego do wykonania okładów lub nadmanganianu potasu w formie leczniczych kąpieli. Natomiast w przebiegu przewlekłego wyprysku kontaktowego z nadmiernym rogowaceniem skóry warto sięgnąć po preparaty złuszczające na bazie mocznika czy kwasu salicylowego.
Gdy pojawia się wyprysk kontaktowy niealergiczny, leczenie sprowadza się do miejscowego stosowania glikokortykosteroidów, a także odpowiedniej pielęgnacji skóry, bazującej na emolientach.
Bibliografia:
- Langner A., Postepowanie terapeutyczne w wyprysku, Przew Lek 2000, 78 – 92
- Kręcisz B. i in., Alergiczne kontaktowe zapalenie skóry, Alergia 2014, 1: 19 – 24