U nas zapłacisz kartą
Wyprysk kontaktowy na twarzy - przyczyny, objawy i skuteczne leczenie
Wyprysk kontaktowy niealergiczny
Wyprysk kontaktowy niealergiczny, zwany także kontaktowym zapaleniem skóry z podrażnienia, jest pierwszą reakcją zapalną, podczas której w wyniku bezpośredniego kontaktu z substancją drażniącą, zostaje zniszczona naturalna bariera ochronna skóry. W przeciwieństwie do alergicznego wyprysku kontaktowego, tego rodzaju zmiany na skórze powstają bez wcześniejszego uczulenia.
Substancje, które wywołują podrażnienie, można podzielić na:
- łagodne drażniące, takie jak mydło, woda, oleje, rozpuszczalniki, detergenty, skórki owoców cytrusowych, które wywołują reakcję po dłuższym czasie,
- silnie drażniące, np. silne kwasy lub zasady, wybielacze, kwas fluorowodorowy, kwas siarkowy, azotan srebra, związki fenolowe, które mogą powodować zmiany już po pierwszym kontakcie ze skórą i przypominać oparzenie termiczne.
Istnieje wiele czynników, które mogą wpłynąć na to, jak reakcja toksyczna będzie przebiegała w organizmie. Są to między innymi: rodzaj substancji drażniącej, ilość substancji dostającej się do skóry, miejsce ciała, które miało kontakt z substancją, temperatura ciała, czynniki mechaniczne i warunki klimatyczne (suche powietrze, zimny wiatr). Duże znaczenie będzie mieć również podatność organizmu na substancje drażniące, wrażliwość skóry, genetyka, podatność na promieniowanie UV i wiek.
Kontaktowe zapalenie skóry z podrażnienia występuje znacznie częściej niż to o podłożu alergicznym i może pojawić się u każdego. Diagnoza wyprysku niealergicznego jest stosunkowo prosta, ponieważ zmiany skórne pojawiają się tylko w miejscu kontaktu substancji z ciałem człowieka.
Dalszą część artykułu znajdziesz pod sekcją "Pytania do eksperta"
Przyczyny wyprysku kontaktowego niealergicznego
Wyprysk kontaktowy niealergiczny rozwija się w efekcie kontaktu skóry z substancjami drażniącymi. Nie dochodzi do rozwoju alergii, a jedynie stanu zapalnego. Najwcześniejszą postacią niealergicznego wyprysku kontaktowego może być pieluszkowe zapalenie skóry. Ten wyprysk kontaktowy u niemowląt powstaje w efekcie współdziałania takich czynników jak mechaniczne otarcia skóry pieluszką, oddziaływanie amoniaku i bakterii kałowych, a także nadkażenie skóry drożdżakami Candida albicans.
Czynnikami sprzyjającymi powstaniu niealergicznego wyprysku kontaktowego mogą być:
- detergenty,
- mydła,
- woda,
- cytrusy,
- związki rtęci,
- nadmanganian potasu,
- rozpuszczalniki,
- oleje,
- czosnek i cebula.
Uczulenie na twarzy – jak wygląda i co może być jego przyczyną?
Przyczyny alergii skórnej
Przyczyny alergii skórnej są bardzo zróżnicowane. Najczęściej nieprawidłową reakcję wywołuje bezpośredni kontakt ciała z metalami, chemikaliami, składnikami pożywienia oraz roślinami.
Dobrze obrazuje to zestawienie ICD10, gdzie w kolejnych podkategoriach wyróżnione są różne typy alergicznego kontaktowego zapalenia skóry, występującego w odpowiedzi na:
- metale,
- substancje klejące,
- kosmetyki,
- leki
- barwniki
- inne środki chemiczne,
- pokarmy,
- rośliny.
W praktyce do czynników silnie alergizujących należą między innymi nikiel, chrom, cynk, kobalt, guma, lateks, terpentyna, formaldehyd oraz różne substancje znajdujące się w składzie kosmetyków.
Nie można zapominać, że na skórze objawiają się też czasem alergie wziewne (na przykład na pyłki roślin czy roztocza kurzu domowego) oraz pokarmowe (na białka określonych produktów spożywczych, takich jak truskawki, mleko, orzechy, kakao, jaja, zboża zawierające gluten).
U osób do tego predestynowanych, a więc alergików, układ odpornościowy wytwarza przeciwciała skierowane przeciw antygenom określonych alergenów. W następstwie tego uwalniane są różne substancje, takie jak histamina, które powodują reakcje zapalne - w tym przypadku reakcje skórne.
Skłonność do tego może być uwarunkowana genetycznie, istnieją też okoliczności zwiększające prawdopodobieństwo reakcji alergicznych oraz ich nasilenie, takie jak choćby silna i długotrwała ekspozycja na stres czy zmiany hormonalne w czasie ciąży i menopauzy.
Alergia skórna a tarczyca
Alergie skórne mogą współwystępować, a także być konsekwencją lub przyczyną innych schorzeń.
Zauważono na przykład, że alergie pokarmowe często nasilają objawy AZS. Innym przykładem złożonych zależności w tej materii jest związek alergii skórnej z tarczycą, a konkretnie chorobami autoimmunologicznymi (wywoływanymi autoagresją układu odpornościowego) tego gruczołu.