Wyprysk kontaktowy na twarzy - przyczyny, objawy i skuteczne leczenie

Powikłania wyprysku kontaktowego

Nieleczony wyprysk kontaktowy może prowadzić do różnych powikłań, które mogą znacząco wpłynąć na zdrowie i jakość życia pacjenta. Do najczęstszych powikłań zaliczamy:

• Bakteryjne i grzybiczne infekcje skórne - drapanie i uszkadzanie skóry może prowadzić do wtórnych infekcji bakteryjnych, takich jak zakażenie gronkowcem złocistym (Staphylococcus aureus). Przewlekłe stany zapalne mogą sprzyjać rozwojowi infekcji grzybiczych.
• Przewlekłe zapalenie skóry - stałe drapanie i pocieranie skóry może prowadzić do jej pogrubienia, zgrubienia i zmiany koloru. Przewlekłe stany zapalne mogą prowadzić do trwałych przebarwień skóry.
• Bliznowacenie - ciężkie przypadki wyprysku kontaktowego, szczególnie te, które nie są odpowiednio leczone, mogą pozostawiać blizny.
• Problemy psychologiczne - ciągłe swędzenie i dyskomfort mogą prowadzić do stresu, lęku i zaburzeń snu. Widoczne zmiany skórne mogą wpływać też na samoocenę i pewność siebie, prowadząc do problemów społecznych i emocjonalnych.
• Zaburzenia snu - intensywne swędzenie i ból mogą zakłócać sen, co prowadzi do zmęczenia i obniżenia ogólnej jakości życia.
• Rozszerzenie wyprysku - nieleczony wyprysk może rozprzestrzeniać się na większe obszary ciała, co zwiększa dyskomfort i trudności w leczeniu.
• Alergizacja na nowe substancje - nieleczone stany zapalne mogą prowadzić do rozwoju nadwrażliwości na nowe substancje, co może utrudniać codzienne funkcjonowanie.
• Utrata funkcji skóry - przewlekłe stany zapalne mogą osłabić funkcję barierową skóry, co zwiększa ryzyko dalszych podrażnień i infekcji.

W celu uniknięcia tych powikłań, ważne jest, aby jak najszybciej podjąć odpowiednie leczenie wyprysku kontaktowego i stosować się do zaleceń dermatologa. Regularne monitorowanie stanu skóry oraz unikanie substancji wywołujących reakcje jest kluczowe dla skutecznego zarządzania tą chorobą.

Wyprysk alergiczny

Niektórzy zastanawiają się, czy wyprysk kontaktowy i alergia kontaktowa to to samo. Wyprysk kontaktowy alergiczny i alergia kontaktowa nie są tymi samymi zjawiskami. Wyprysk kontaktowy alergiczny jest wynikiem istniejącej alergii kontaktowej (jej objawem), zatem osoba z alergią kontaktową może nie mieć objawów (wyprysku), jeśli zidentyfikuje dany alergen i skutecznie będzie go unikać, ale nadal mimo braku objawów „ma” alergię kontaktową na daną substancję.

Wyprysk alergiczny występuje u nawet 5% osób mających kontakt z niklem i u nawet 3% po kontakcie z różnorodnymi składnikami produktów kosmetycznych.

Alergiczny wyprysk kontaktowy manifestuje się u osób mających uczulenie na substancję, z którą ich skóra miała kontakt. Mechanizm wywołujący alergiczne kontaktowe zapalenie skóry polega na reakcji układu immunologicznego na alergen (dokładniej hapten), z którym już wcześniej miał do czynienia. Przyczyną pojawienia się wyprysku kontaktowego są zazwyczaj substancje, takie jak metale, lateks, detergenty, kosmetyki, leki czy rośliny.

W wyniku ponownego kontaktu z alergenem dochodzi do procesu zapalnego, który wywołuje wyprysk alergiczny. Alergeny przenikają, łączą się z białkami tkankowymi, a następnie są „prezentowane” komórkom układu odpornościowego. Przy następnym kontakcie z substancją układ odpornościowy je „pamięta” przez to szybko dochodzi do objawów choroby.

Najczęstsze alergeny to:

• chrom,
• nikiel,
• kobalt,
• składniki gumy,
• żywice epoksydowe,
• związki zawarte w kosmetykach,
• formaldehyd,
• substancje zapachowe,
• balsam peruwiański,
• konserwanty,
• przyspieszacze wulkanizacji,
• leki,
• barwniki,
• kalafonia,
• lanolina,
• monomery akrylu.

W przypadku niektórych profesji alergiczne kontaktowe zapalenie skóry można nazwać chorobą zawodową. Należą do nich m.in. fryzjerzy i kosmetolodzy, opieka zdrowotna, pracownicy budowlani, rolnicy, pracownicy gastronomi, przemysłu chemicznego, metalurgicznego czy tekstylnego.

Wyprysk kontaktowy niealergiczny

Wyprysk kontaktowy niealergiczny, zwany także kontaktowym zapaleniem skóry z podrażnienia, jest pierwszą reakcją zapalną, podczas której w wyniku bezpośredniego kontaktu z substancją drażniącą, zostaje zniszczona naturalna bariera ochronna skóry. W przeciwieństwie do alergicznego wyprysku kontaktowego, tego rodzaju zmiany na skórze powstają bez wcześniejszego uczulenia.

Substancje, które wywołują podrażnienie, można podzielić na:

• łagodne drażniące, takie jak mydło, woda, oleje, rozpuszczalniki, detergenty, skórki owoców cytrusowych, które wywołują reakcję po dłuższym czasie,
• silnie drażniące, np. silne kwasy lub zasady, wybielacze, kwas fluorowodorowy, kwas siarkowy, azotan srebra, związki fenolowe, które mogą powodować zmiany już po pierwszym kontakcie ze skórą i przypominać oparzenie termiczne.

Istnieje wiele czynników, które mogą wpłynąć na to, jak reakcja toksyczna będzie przebiegała w organizmie. Są to między innymi: rodzaj substancji drażniącej, ilość substancji dostającej się do skóry, miejsce ciała, które miało kontakt z substancją, temperatura ciała, czynniki mechaniczne i warunki klimatyczne (suche powietrze, zimny wiatr). Duże znaczenie będzie mieć również podatność organizmu na substancje drażniące, wrażliwość skóry, genetyka, podatność na promieniowanie UV i wiek.

Kontaktowe zapalenie skóry z podrażnienia występuje znacznie częściej niż to o podłożu alergicznym i może pojawić się u każdego. Diagnoza wyprysku niealergicznego jest stosunkowo prosta, ponieważ zmiany skórne pojawiają się tylko w miejscu kontaktu substancji z ciałem człowieka.

Dalszą część artykułu znajdziesz pod sekcją "Pytania do eksperta"

Leczenie

Leczenie wyprysku kontaktowego koncentruje się na eliminacji przyczyny, łagodzeniu objawów i zapobieganiu nawrotom. Główne metody leczenia i zalecenia obejmują:

• Eliminację kontaktu z drażniącymi substancjami i alergenami:
  • Identyfikacja i unikanie - zidentyfikowanie substancji wywołujących wyprysk i unikanie ich kontaktu ze skórą.
  • Zamiana produktów - zastąpienie produktów codziennego użytku łagodniejszymi, hipoalergicznymi wersjami.
  • Ochrona skóry - noszenie rękawiczek, odzieży ochronnej i stosowanie barier ochronnych w miejscu pracy lub w domu.
  • Kortykosteroidy miejscowe - kremy i maści kortykosteroidowe pomagają zmniejszyć stan zapalny i swędzenie. Stosuje się je zgodnie z zaleceniami lekarza.
  • Emolienty - nawilżające kremy i maści pomagają w utrzymaniu nawilżenia skóry i zapobiegają jej wysuszaniu oraz łuszczeniu się.
  • Leki przeciwhistaminowe - doustne leki przeciwhistaminowe mogą pomóc w łagodzeniu swędzenia i reakcji alergicznych.
  • Inhibitory kalcyneuryny - kremy zawierające takrolimus lub pimekrolimus mogą być stosowane jako alternatywa dla kortykosteroidów, zwłaszcza na delikatne obszary skóry, takie jak twarz.
  • Chłodne okłady - stosowanie chłodnych okładów na dotknięte obszary może pomóc w łagodzeniu swędzenia i stanu zapalnego.
  • Kąpiele owsiane - dodanie koloidalnej mąki owsianej do kąpieli może przynieść ulgę w przypadku swędzenia i podrażnienia skóry.
  • Olej kokosowy - naturalny środek nawilżający, który może pomóc w utrzymaniu nawilżenia skóry i łagodzeniu objawów.
  • Unikanie gorącej wody - mycie się w letniej wodzie, aby uniknąć dalszego podrażnienia skóry.
  • Delikatne środki myjące - stosowanie łagodnych, bezzapachowych środków do mycia skóry.
  • Nawilżanie skóry - regularne stosowanie emolientów po kąpieli i w ciągu dnia, aby utrzymać odpowiednie nawilżenie skóry.
  • Noszenie luźnej odzieży - wybór ubrań z naturalnych, przewiewnych tkanin, które nie podrażniają skóry.
  

  Alergia skórna: jakie są jej przyczyny i jak ją leczyć?

  Alergia skórna objawia się nieestetycznymi wykwitami i uporczywym świądem. Dolegliwości te najczęściej wiążą się z tzw. wypryskiem kontaktowym lub atopowym zapaleniem skóry, ale mogą też stanowić efekt nieprawidłowych reakcji na składniki pokarmu, pyłki roślin czy roztocza kurzu. Jak leczyć tego typu schorzenia?

  • Alergia skórna to różnego rodzaju schorzenia objawiające się w postaci wyprysków skórnych i świądu, takie jak wyprysk kontaktowy czy AZS.
  • Odczyny alergiczne na skórze mogą też wywoływać składniki diety, a także pyłki roślin, roztocza kurzu, sierść zwierząt, grzyby i pleśnie.
  • W leczeniu alergii skórnych zaleca się eliminację czynników uczulających oraz stosowanie leków przeciwhistaminowych i glikokortykosteroidów.
  • Co to jest alergia skórna?
  • Przyczyny alergii skórnej
    • Alergia skórna a tarczyca
    • Alergia skórna na twarzy. Gdzie jeszcze może się pojawić?
    • Objawy alergii skórnej u dzieci
    • Leki na alergię skórną u dzieci
    • Maść na alergię skórną
    

    ---

    wyprysk kontaktowy