Wyprysk czy czyrak - Krzyżówka chorób skórnych
Objawy chorób skóry: zmiany skórne, wykwity skórne
Wykwity skórne to zmiany na skórze, które są objawami chorób skóry. W poszczególnych chorobach wykwity mają charakterystyczny wygląd – kolor, kształt, postać, lokalizację i na tej podstawie dermatolog zwykle jest w stanie ustalić rozpoznanie. Zmiany skórne się mogą zmieniać w czasie oraz ustępować z pozostawieniem blizny lub bez niej. Do wykwitów należą: plama, grudka, guzek, guz, pęcherzyk, pęcherz, krosta, bąbel, a także nadżerka, przeczos, pęknięcie i rozpadlina, łuska, strup, owrzodzenie oraz blizna.
Wykwity skórne to zmiany na skórze będące objawami jej choroby. Podstawą diagnostyki dermatologicznej jest prawidłowa umiejętność ich oceny i różnicowania.
- pierwotne wykwity są zazwyczaj bezpośrednim wynikiem rozwoju procesu chorobowego w skórze
- wykwity wtórne na ogół rozwijają się z pierwotnych i są ich następstwem.
Nie jest to jednak reguła, ponieważ w niektórych przypadkach, nawet we wczesnym okresie choroby nie udaje się stwierdzić wykwitów pierwotnych, które mogą być krótkotrwałe.
- plama
- grudka
- guzek
- guz
- pęcherzyk
- pęcherz
- krosta
- bąbel.
- nadżerkę
- przeczos
- pęknięcie i rozpadlinę
- łuskę
- strup
- owrzodzenie a także
- bliznę.
Czyrak gromadny (karbunkuł) i mnogi (czyraczność)
Czyraki najczęściej występują pojedynczo. Zdarza się jednak, że infekcja miejscowa jest masywna i powoduje powstanie kilku guzków w jednej okolicy. Mówimy wtedy o czyraku gromadnym (tzw. karbunkuł). Jeszcze innym stanem jest mnogi czyrak (tzw. czyraczność), czyli powstanie zmian w różnych miejscach i w różnym czasie.
Leczenie zależy od wielkości, stopnia zaawansowania i rozległości zmiany. Nie należy rozpoczynać leczenia samodzielnie, ponieważ może to spowodować zaostrzenie procesu chorobowego, powodując powracanie zapalenia mieszka włosowego, rozprzestrzenienie zmiany a tym samym również stanu zapalnego.
Niewielkie, pojedyncze zmiany czasami udaje się wygoić, stosując leki miejscowo lub antybiotyk doustnie. Jednak gdy jest już czop martwiczy, to zazwyczaj konieczne jest mechaniczne usunięcie, czasami z dodatkowym nacięciem skóry. Po takim zabiegu w okresie gojenia się rany konieczne jest odpowiednie pielęgnowanie jej i ochrona opatrunkiem. Przy zmianach większych (czyrak gromadny), licznych (czyraczność lub czyrak mnogi) lub nawracających, dodatkowo zastosowanie mają niektóre antybiotyki, zazwyczaj podawane doustnie.
Jak długo utrzymuje się czyrak?
Pojedyncze goją się dość szybko, w większości przypadków nie pozostawiając po sobie śladu lub z pozostawieniem niewielkiej blizny, jako pozostałości po ubytku w skórze spowodowanym obecnością ropnia. Bardziej kłopotliwe w leczeniu są czyraki mnogie i gromadne — wtedy czas leczenia może wydłużyć się nawet do kilku miesięcy.
Czyrak (ropień), czyrak mnogi i czyrak gromadny — objawy, leczenie, przyczyny
- Czym jest czyrak i objawy
- Przyczyny powstawania czyraków
- Gdzie i u kogo występuje oraz jak wygląda czyrak?
- Co to jest czyrak gromadny, mnogi i czyraczność?
- Co to jest czyrak przedsionka nosa (przegrody nosowej)?
- Leki, krem i maść na czyraki bez recepty
- Maść ichtiolowa na czyraki
- Maść z antybiotykiem na czyraka
- Jak i czym odkażać czyraki?
- Domowe sposoby na czyraka
- Leczenie czyraków - inne metody i kiedy do lekarza
- Profilaktyka - jak uchronić się przed czyrakami na skórze?
- Czyrak (ropień skóry) w pytaniach i odpowiedziach
- Czy czyrak a pryszcz to jest to samo?
- Czy wyciskanie czyraka jest bezpieczne?
- Czy leczenie czyraka gromadnego jest inne niż pojedynczego ropienia?
- Czy farmakoterapia może zwiększać ryzyko czyraków?
- Jak objawia się czyrak?
- Jak wygląda leczenie czyraka?
- Jakie są przyczyny wystąpienia czyraka?
- Jakie są objawy i pierwsze objawy czyraka?
- Jak przebiega diagnostyka czyraka?
- Jakie są możliwe powikłania związane z czyrakiem?
Jak objawia się czyrak?
Zazwyczaj pierwszym objawem jest twardy, czerwony guzek sprawiający dolegliwości bólowe przy dotyku. W miarę rozwoju zmiana ulega zmiękczeniu. Po upływie od 4 do 6 dni pojawia się na jej czubku ropny pęcherzyk, pod którym formuje się czop martwiczy.
W pełni rozwinięty czyrak charakteryzuje się przede wszystkim czerwoną, opuchniętą i bolesną skórą wokół guza. Czasami w przebiegu choroby może występować gorączka. Jeżeli zauważymy, że na naszym ciele zaczyna pojawiać się boląca i twarda „krostka”, to powinniśmy pokazać ją lekarzowi w celu rozpoczęcia leczenia lub w razie niepowodzenia leczenia zachowawczego, w celu chirurgicznego wycięcia zmiany.
W skrajnych przypadkach nieleczone infekcje mieszka włosowego mogą doprowadzić do rozwoju poważniejszych zakażeń całego organizmu. Bardzo ważne jest to, żeby samodzielnie nie podejmować próby usunięcia ropnia znajdującego się na czubku, w szczególności w okolicach twarzy. W razie samoistnego pęknięcia czyraka należy odpowiednio zabezpieczyć ranę jałowym opatrunkiem i zgłosić się do lekarza.
Czyrak na twarzy
Czyrak zlokalizowany na twarzy, szczególnie w okolicy górnej wargi, nosa, skroni czy oczodołu, wymaga bardzo pilnego leczenia. Taka lokalizacja stwarza ryzyko przedostania się zakażenia do wnętrza czaszki, powodując skutki neurologiczne, w tym zapalenie opon mózgowych.

Wykwity pierwotne
Plama
Fot. 1. Plamy (bielactwo nabyte), w centrum widoczna nadżerka pokryta strupem
Fot. 2. Plamy rumieniowe
Plama to zmiana zabarwienia skóry na ograniczonej powierzchni, leżąca w poziomie skóry, tj. niewyczuwalna przy dotyku. Plamy mogą mieć różną wielkość, kolor i lokalizację. Mogą też towarzyszyć im różne objawy – świąd, pieczenie, łuszczenie się skóry, nadmierne ucieplenie skóry w okolicy plamy. Jeśli plamy występują na całym ciele, mówimy o wysypce (lub osutce) i opisujemy jej cechy charakterystyczne, np. wysypka drobnoplamista (kiedy plamy są niewielkie). Plamy mogą się zlewać się w większe ogniska, a także ulegać ewolucji – zmiana skórna, która początkowo była np. grudką lub pęcherzem może się zmienić w plamę.
1. Plamy z zaburzeń ukrwienia
- plamy rumieniowe: małe, najczęściej liczne wykwity, mogące się zlewać i tworzyć zmiany o charakterze wielokolistym, obrączkowatym. Obserwuje się je często w przebiegu chorób zakaźnych (orda, różyczka, płonica) i w wysypkach (osutkach) polekowych
- rumienie są wykwitami większymi od plam rumieniowych. Mogą mieć charakter przelotny, czyli chwilowy, ustępujący bez leczenia – związane są ze zwiększonym przepływem krwi przez naczynia skórne (np. rumień emocjonalny, rumień wywołany przez związki naczyniorozszerzające) lub trwały – najczęściej w wyniku przekrwienia związanego ze stanem zapalnym, np.: odczyn fototoksyczny i fotoalergiczny, róża
- erytrodermia jest uogólnionym stanem zapalnym skóry. Skóra jest zaczerwieniona jednolicie na większej powierzchni, obrzęknięta z nadmiernym złuszczaniem naskórka. Częstymi objawami towarzyszącymi są świąd, niekiedy powiększenie węzłów chłonnych, podwyższona temperatura, dreszcze, złe samopoczucie.
