U nas zapłacisz kartą
Leczenie Wyprysku Opryszczkowego
Co to jest opryszczka?
Opryszczka, czyli zakażenie opryszczkowe ma postać wykwitów wywołanych przez dwa blisko ze sobą spokrewnione wirusy: HSV-1 i HSV-2 (Herpes simplex virus, wirus opryszczki zwykłej). Pierwszy z nich zwykle powoduje opryszczkę w górnej części ciała (wargi i jama ustna), drugi głównie na narządach płciowych, ale zdarza się też odwrotnie. Zmiany niezależnie od umiejscowienia oraz typu wirusa praktycznie nie różnią się wyglądem.
Zakażenie przenosi się wyłącznie wśród ludzi przez bezpośredni kontakt (wirus znajduje się w wydzielinach), możliwe jest zakażenie okołoporodowe – z kobiety ciężarnej na płód lub na noworodka.
Zakażenia wirusami opryszczki są szeroko rozpowszechnione. Badania serologiczne wskazują, że przeważająca większość dorosłych (90%) jest zakażona wirusem HSV-1, a u co dziesiątego dorosłego występuje zakażenie HSV-2. Jednak tylko około połowy zakażonych osób cierpi na nawroty opryszczki wargowej. Zakażenia są często bezobjawowe.
Wirus opryszczki typu 1 (HSV-1) przenosi się z wydzieliną pęcherzykową, śliną oraz przez bezpośredni kontakt z błonami śluzowymi i skórą, np. przy pocałunkach, czasami przez picie z jednego naczynia, używanie wspólnych sztućców, maszynek do golenia czy ręczników. Najbardziej zaraźliwy jest płyn z pęcherzyków. Oznacza to, że najłatwiej jest się zarazić przez kontakt z pęcherzykami. Możliwe jest jednak także zakażenie od osób bez objawów.
Wirus szybko ginie w temperaturze pokojowej oraz po wyschnięciu, dlatego przenoszenie się opryszczki przez przedmioty lub drogą kropelkową należy do rzadkości.
Do zakażenia HSV-1 zwykle dochodzi w dzieciństwie, a HSV-2 podczas kontaktów seksualnych lub rzadko w czasie porodu. Zakażenie HSV-1 nie chroni przed zakażeniem HSV-2.
- ekspozycja na silne światło słoneczne (promieniowanie ultrafioletowe, UV)
- zakażenia górnych dróg oddechowych
- gorączka
- przemęczenie
- niedożywienie
- wyziębienie
- urazy
- zabiegi stomatologiczne
- miesiączka
- stosowanie glikokortykosteroidów
- operacje chirurgiczne
- stres.
Kontaktowe zapalenie skóry (wyprysk kontaktowy) - leczenie
Zasadnicze znaczenie ma wyeliminowanie kontaktu z alergenem lub czynnikiem drażniącym.
Podstawę leczenia przeciwzapalnego kontaktowego zapalenia skóry alergicznego i z podrażnienia stanowią glikokortykosteroidy stosowane miejscowo (np. w maści, kremie) zazwyczaj od kilku do kilkunastu dni. Bardzo suche zmiany na dłoniach lub stopach w ostrym okresie zapalenia mogą wymagać stosowania glikokortykosteroidów pod opatrunkiem. Czasem lekarz może zalecić także stosowanie glikokortykosteroidów doustnie w ciężkich przypadkach ostrego zapalenia lub w przypadku zajęcia dużej powierzchni skóry.
W ostrym zapaleniu z pęcherzykami i wysiękiem (zbieraniem się płynu) oprócz glikokortykosteroidów stosuje się okłady ściągające – z samej wody, z 0,9-procentowym roztworem NaCl lub z octanowinianem glinu. Okłady wysuszają skórę i łagodzą świąd. Stosuje się je kilka razy dziennie – wilgotną bawełnianą tkaninę nakłada się na skórę i zmienia 1–4 razy co 15–30 min.
W przypadku przewlekłego zapalenia i pogrubienia i szorstkości skóry w następstwie zapalenia, szczególnie w kontaktowym zapaleniu skory z podrażnienia, skuteczne są środki nawilżające z dużą zawartością tłuszczów, środki keratolityczne, czyli rozpuszczające zrogowaciałą warstwę naskórka (kremy zawierające polidokanol i mocznik) oraz wazelina.
Świąd można opanować, stosując doustnie leki przeciwhistaminowe lub leki przeciwświądowe (mentol 0,1–2%, kamfora 0,1–3%) miejscowo.
Fototerapię UVA lub UVB, czyli naświetlanie zmian, lekarz może zalecić u chorych, u których inne sposoby leczenia okazały się nieskuteczne albo są przeciwwskazane. Chorzy narażeni na alergeny zawodowe, którzy nie mogą stosować rękawic lub kremów ochronnych, mogą odnieść korzyść z przewlekłego stosowania fototerapii.
W fotoalergicznym i fototoksycznym kontaktowym zapaleniu skóry stosuje się preparaty zawierające filtry promieniowania UVB i UVA.Opryszczka narządów płciowych
Opryszczka narządów płciowych jest prawdopodobnie najczęstszym zakażeniem przenoszonym drogą płciową. Często przebiega w sposób skąpoobjawowy, bez typowych pęcherzyków lub zupełnie bezobjawowy, dlatego większość zakażonych osób nie zdaje sobie sprawy z tego, że są zakażone.
Typowe zmiany towarzyszące zakażeniu narządów płciowych przez HSV-1 lub HSV-2 to zgrupowane zapalne grudki i pęcherzyki na zewnętrznej powierzchni genitaliów, które przypominają opryszczkę na wargach.
Nawroty opryszczki narządów płciowych wywołanej przez HSV-1 są około 6 razy rzadsze niż wywołanej przez HSV-2.
- okres wylęgania wynosi 1–21 dni (zwykle 3–7 dni)
- z reguły ma ciężki przebieg, często towarzyszy mu ostre zapalenie gardła
- objawy ogólne – gorączka, ból głowy i mięśni, złe samopoczucie – dotyczą ok. 70% kobiet i ok. 40% mężczyzn
- pęcherzyki występują u mężczyzn na prąciu, rzadziej na mosznie, czy wewnętrznej powierzchni ud, u kobiet na wargach sromowych, kroczu, czasami na wewnętrznej powierzchni ud, w pochwie i na szyjce macicy, zmiany na skórze u kobiet są bardziej rozległe niż u mężczyzn, po 2–3 tygodniach zmiany przekształcają się w owrzodzenia i nadżerki, czasami pokryte strupem, a potem stopniowo ustępują, w rzadkich przypadkach zajęcie okolicy krzyżowej rdzenia kręgowego może spowodować ostre zatrzymanie moczu oraz objawy zapalenia rdzenia i korzonków nerwowych: ból, utratę lub zaburzenia czucia (parestezje) i wysypki, zwane zespołem Elsberga
- objawy miejscowe (zależne od lokalizacji zmian) – ból, wydzielina śluzowa z cewki moczowej lub pochwy, powiększenie węzłów chłonnych pachwinowych, zaburzenia oddawania moczu, tkliwość szyjki macicy przy stosunku – mogą się utrzymywać 10–17 dni
- u obu płci może wystąpić opryszczkowe zapalenie odbytnicy (zapalenie odbytu i odbytnicy) jako następstwo stosunków analnych
- wirus jest wydalany przez 10–12 dni.
Opryszczka narządu wzroku
Wykwity mogą występować na spojówce lub rogówce oka. Jest to groźna postać opryszczki, która może doprowadzić – w przypadku braku leczenia lub częstych nawrotów – do bliznowacenia rogówki, a nawet do utraty wzroku.
Pęcherzyki mogą się też pojawić na powiekach.
- zanokcica opryszczkowa – czyli zakażenie wału paznokciowego, zmiany pęcherzykowo-krostkowe występują na opuszkach palca lub palców, pojawiają się nagle, towarzyszy im obrzęk, rumień i ból, zanokcica wywołana przez HSV-1 często występuje u pracowników ochrony zdrowia, którzy nie używają rękawiczek, zakażenie HSV-2 dotyczy zwykle osób w wieku 20–30 lat i rozwija się w wyniku kontaktów intymnych (dotykania narządów płciowych zakażonych osób)
- tzw. opryszczka zapaśników – występuje na skórze klatki piersiowej, uszu, twarzy i rąk, typowa dla sportowców uprawiających dyscypliny kontaktowe
- wyprysk opryszczkowy – szczególna postać zakażenia u chorych na atopowe zapalenie skóry, ma postać uogólnionej osutki pęcherzykowej, może stanowić zagrożenie życia.