U nas zapłacisz kartą
Przyczyny zimowego wyprysku - Poznaj, co wpływa na występowanie tej dolegliwości
Egzema – przyczyny
Egzema jest chorobą o wielu twarzach. Choć najczęściej bywa kojarzona z atopowym zapaleniem skóry, to terminem tym określamy także inne schorzenia dermatologiczne m.in. alergiczne i niealergiczne kontaktowe zapalenie skóry oraz pieluszkowe zapalenie skóry.
Egzema może być wywołana przez czynniki zewnętrzne oraz czynniki wewnętrzne. Choroba ta często występuje u członków bliskiej rodziny, co pozwala sądzić, że skłonność do egzemy może być przekazywana wraz z dziedziczonymi genami.
Co ważne, egzema nie ma podłoża infekcyjnego, czyli nie jest bezpośrednim skutkiem zakażeń skóry o podłożu wirusowym, grzybiczym lub bakteryjnym. Nie oznacza to jednak, że różne infekcje nie są czynnikiem wyzwalającym egzemę – choroba może pojawić się np. po wyleczeniu infekcji, która obejmowała powierzchniowe warstwy skóry.
Czynniki powodujące pojawienie się egzemy możemy podzielić na dwie grupy. Pierwszą z nich stanowią czynniki środowiskowe (zewnętrzne, egzogenne), do których zaliczamy m.in. alergeny, suche powietrze, zanieczyszczenia, niską temperaturę. Drugą grupę stanowią czynniki wewnętrzne, czyli czynniki endogenne, m.in. błędna odpowiedź immunologiczna.
Egzema może pojawić się już na wczesnym etapie życia, co ma związek z brakiem właściwej ochrony skóry w postaci prawidłowo wykształconego płaszcza lipidowego, a także brakiem odpowiedniej odporności organizmu.
Pomimo wyodrębnienia różnych czynników, które mają wpływ na pojawienie się egzemy, najczęściej diagnozowaną przyczyną wyprysku, jest alergia. Coraz częściej schorzenie to łączone jest także z obciążeniem układu nerwowego oraz stresem, który może być czynnikiem powodującym pojawienie się zmian na skórze. Przewlekły stres sprzyja także zaostrzeniu objawów choroby.
Co to jest egzema?
Egzema jest uciążliwą i często nawracającą chorobą zapalną skóry. Może mieć podłoże alergiczne lub niealergiczne. Czasami nie udaje się ustalić przyczyny egzemy, co znacząco komplikuje leczenie i zmniejsza jego skuteczność.
Co dzieje się w trakcie choroby? Wyprysk dotyczy powierzchniowych warstw skóry. Stan zapalny pojawia się w różnych miejscach na ciele np. na udach, podudziach, przedramionach, nadgarstkach, w zgięciach kolanowych i łokciowych oraz na wierzchniej części dłoni. Odczyn zapalny obejmuje naskórek i warstwę brodawkowatą skóry właściwej, wywołując świąd, pieczenie, nadmierną suchość naskórka, a także wpływając na pojawienie się niewielkich krostek. Krostki wypełniają się treścią surowiczą lub ropną, pękają i tworzą strupki. W miejscu wyleczonej egzemy mogą powstawać przebarwienia.
Egzema jest nadal nie do końca poznaną chorobą dermatologiczną. Wiadomo wprawdzie, jakie czynniki wywołują stan zapalny powierzchniowej warstwy skóry, jednak postać choroby może znacząco różnić się u poszczególnych jednostek.
Jak łagodzić objawy wyprysku zimowego?
Z wypryskiem zimowym można poradzić sobie samodzielnie. Ciężkie przypadki lub brak efektów leczenia to wskazania do konsultacji lekarskiej. Bardziej rozwinięte przypadki wyprysku mogą wymagać stosowania maści leczniczych na receptę.
Podstawą terapii wyprysku zimowego jest unikanie czynników nadmiernie wysuszających skórę i odpowiednie jej natłuszczenie. Swędzenie można leczyć delikatnymi kąpielami owsianymi i środkami ze składnikami nawilżającymi skórę, np. emolientami zawierającymi kwas mlekowy i rafinowany olejek migdałowy. Kąpiele powinny być krótkie – kilkuminutowe – w wodzie o temperaturze zbliżonej do ciepłoty ciała. Wskazane jest regularne nawilżanie ciała, zwłaszcza po kąpieli lub ogólnie po kontakcie z wodą oraz zainstalowanie domowego nawilżacza lub wietrzenie pomieszczeń zamkniętych, aby zapewnić należytą wilgotność powietrza.
W przypadku zmian lokalizujących się na dłoniach:
- unikaj kontaktu z drażniącym czynnikiem – chroń dłonie za pomocą ochronnych rękawiczek podczas codziennych prac domowych,
- zastąp zwykłe mydło delikatną emulsją myjącą, pozbawioną substancji zapachowych i parabenów, która przeznaczona jest dla skóry skłonnej do alergii,
- chroń dłonie przed mrozem – noszenie ciepłych rękawiczek zapobiega zaburzeniom w ukrwieniu rąk i szkodliwemu działaniu czynników atmosferycznych,
- natłuszczaj skórę rąk nawet kilka razy dziennie, stosuj w tym celu krem bogaty w lipidy, ceramidy, woski, wazelinę, parafinę, lanolinę.
- S. Jabłońska, S. Majewski, Choroby skóry i choroby przenoszone drogą płciową, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2005.
- A. Kaszuba, Z. Adamski, Leksykon dermatologiczny, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2011.
- I. Walecka, A. Błaszczak, K. Dopytalska, Właściwa pielęgnacja skóry atopowej w okresie zimowym, „Forum Pediatrii Praktycznej”. Online: https://forumpediatrii.pl/artykul/wlasciwa-pielegnacja-skory-atopowej-w-okresie-zimowy, dostęp: 07.04.2023.