U nas zapłacisz kartą
Przyczyny zimowego wyprysku - Poznaj, co wpływa na występowanie tej dolegliwości
Egzema – przyczyny
Egzema jest chorobą o wielu twarzach. Choć najczęściej bywa kojarzona z atopowym zapaleniem skóry, to terminem tym określamy także inne schorzenia dermatologiczne m.in. alergiczne i niealergiczne kontaktowe zapalenie skóry oraz pieluszkowe zapalenie skóry.
Egzema może być wywołana przez czynniki zewnętrzne oraz czynniki wewnętrzne. Choroba ta często występuje u członków bliskiej rodziny, co pozwala sądzić, że skłonność do egzemy może być przekazywana wraz z dziedziczonymi genami.
Co ważne, egzema nie ma podłoża infekcyjnego, czyli nie jest bezpośrednim skutkiem zakażeń skóry o podłożu wirusowym, grzybiczym lub bakteryjnym. Nie oznacza to jednak, że różne infekcje nie są czynnikiem wyzwalającym egzemę – choroba może pojawić się np. po wyleczeniu infekcji, która obejmowała powierzchniowe warstwy skóry.
Czynniki powodujące pojawienie się egzemy możemy podzielić na dwie grupy. Pierwszą z nich stanowią czynniki środowiskowe (zewnętrzne, egzogenne), do których zaliczamy m.in. alergeny, suche powietrze, zanieczyszczenia, niską temperaturę. Drugą grupę stanowią czynniki wewnętrzne, czyli czynniki endogenne, m.in. błędna odpowiedź immunologiczna.
Egzema może pojawić się już na wczesnym etapie życia, co ma związek z brakiem właściwej ochrony skóry w postaci prawidłowo wykształconego płaszcza lipidowego, a także brakiem odpowiedniej odporności organizmu.
Pomimo wyodrębnienia różnych czynników, które mają wpływ na pojawienie się egzemy, najczęściej diagnozowaną przyczyną wyprysku, jest alergia. Coraz częściej schorzenie to łączone jest także z obciążeniem układu nerwowego oraz stresem, który może być czynnikiem powodującym pojawienie się zmian na skórze. Przewlekły stres sprzyja także zaostrzeniu objawów choroby.
Kontaktowe zapalenie skóry (wyprysk kontaktowy) – przyczyny
- Alergiczne kontaktowe zapalenie skóry
- nikiel, np. biżuteria, wykończenia odzieży (zamki, guziki), okulary
- chrom (metale, cement, skóra garbowana)
- kobalt (metale, cement)
- formaldehyd (odzież, lakier do paznokci, tworzywa sztuczne)
- substancje zapachowe (perfumy, olejki eteryczne, kosmetyki)
- balsam peruwiański (perfumy)
- konserwanty (podłoże leków stosowanych miejscowo, kosmetyki)
- przyśpieszacze wulkanizacji i przeciwutleniacze gumy (rękawiczki lateksowe, bielizna, buty, lycra, oleje techniczne)
- leki (neomycyna, benzokaina)
- barwniki (farby do włosów i tkanin)
- kalafonia (kleje, papier, pokosty)
- lanolina (kremy)
- monomery akrylu (cement ortopedyczny).
Czynniki ryzyka rozwoju alergicznego kontaktowego zapalenie skóry nie są znane, ale wydaje się, że duże znaczenie ma predyspozycja genetyczna.
- Kontaktowe zapalenie skóry z podrażnienia
Powstaje w wyniku kontaktu skóry ze stężoną substancją drażniącą (np. silne kwasy albo zasady, wybielacze) albo w wyniku przewlekłego działania mniej stężonej substancji powodującej wysuszenie skóry i uszkodzenie naskórka.
Substancje drażniące:- mydła i detergenty
- alkohole i środki odkażające
- kwasy i ługi
- rozpuszczalniki organiczne, smary, oleje techniczne, benzyna, olej napędowy
- żywice i kleje
- farby, tusze i werniksy
- cement, beton, gips
- środki owadobójcze i grzybobójcze
- nawozy sztuczne
- włókna szklane.
- Fotoalergiczne lub fototoksyczne kontaktowe zapalenie skóry
Przyczyny fototoksycznego kontaktowego zapalenie skóry, to np. dziegieć, furokumaryny (np. psolareny stosowane leczniczo lub zawarte w owocach, zwłaszcza w limonkach i jarzynach), czerwień bengalska (stosowana w okulistyce), niesteroidowe leki przeciwbólowe i przeciwzapalne, pochodne kwasu propionowego (np. ibuprofen).
Przyczyny fotoalergicznego kontaktowego zapalenia skóry, to np. kosmetyki z filtrem UV, substancje zapachowe, środki odkażające, leki przeciwgrzybicze.
Egzema, czyli wyprysk alergiczny. Rodzaje, przyczyny, leczenie
Mianem egzemy można określić wiele zmian skórnych zlokalizowanych w różnych obszarach ciała. Istnieje siedem rodzajów egzemy, a najczęstszym z nich jest AZS. Nie wszystkie jednak mają charakter atopowy. Niektóre w ogóle nie wiążą się z alergią. Jakie objawy występują przy egzemie i czym różnią się jej poszczególne typy? Wyjaśniamy.
Egzema to nazwa używana na określenie całej grupy zapalnych schorzeń skóry. Schorzenia te powodują swędzenie (najczęstszy objaw) i suchość skóry. W ich przebiegu powstają: wysypka, pęcherze, łuszczące się plamy i infekcje skóry [1].
Egzemę diagnozuje się już u niemowląt – w pierwszych miesiącach lub nawet tygodniach życia [1,3]. Dotyczy ona nawet 30% dzieci [3]. Często rozpoczyna marsz alergiczny [3]. Egzema może jednak wystąpić nie tylko w dzieciństwie, ale również w wieku nastoletnim lub dorosłym. U dorosłych obserwuje się dwa okresy wzmożonych zachorowań – przypadają one na w wiek 20 lat i powyżej 50 lat [1].
Egzema miewa różny przebieg – od łagodnego po ciężki [1]. Czasem jest mylona z innymi chorobami skóry, np. łuszczycą. W fazie „zaostrzenia” chorzy doświadczają jednego lub więcej skutków długotrwałego swędzenia [1]. W przypadku ciężkiego wyprysku „zaostrzenie” może trwać wiele dni, a nawet kilka tygodni [1]. Taka egzema może wymagać leczenia w szpitalu.
Osoby cierpiące na ciężki wyprysk są szczególnie narażone na alergię pokarmową i astmę [1].
Jak leczyć ezgemę?
Ścieżka leczenia zależy od rodzaju egzemy, dlatego kluczowe znaczenie w planowaniu skutecznej terapii ma właściwie przeprowadzona diagnostyka. Diagnostyka opiera się na szczegółowym wywiadzie. Powinna też uwzględniać badania alergologiczne [6].
Egzemę przeważnie leczy się objawowo, z miejscowym zastosowaniem glikokortykosteroidów, np. w postaci kremów. Jeśli wysypka jest rozległa, dermatolog może zalecić krótkotrwałą terapię doustną lub w zastrzykach [1]. Alternatywną metodę leczenia stanowią inhibitory kalcyneuryny, a w przypadku podłoża alergicznego – leki przeciwhistaminowe. W niektórych postaciach choroby zastosowanie mają też fototerapia i zabiegi okluzyjne, np. plastry lecznicze [1].
Jeżeli zmiany są nadkażone, należy zastosować także odpowiednią terapię przeciwdrobnoustrojową, np. antybiotyk lub lek przeciwgrzybiczy. W leczeniu długotrwałym i profilaktycznym decydujące znaczenie ma stosowanie środków do pielęgnacji, ochrony i nawilżania skóry, np. emolientów z ceramidami. Pomagają one wzmocnić lub odbudować barierę skórną [1,6].
Czasem konieczne jest równoległe leczenie zaburzeń lękowych i innych problemów emocjonalnych przyczyniających się do cyklu swędzenia i drapania [1].
Aleksandra Lipiec
Polecane
Dlaczego pojawia się osłabienie po antybiotyku i jak sobie z nim radzić? Czym jest zwapnienie kości? Przyczyny, objawy, leczenie