Nowotwory nosa i zatok stanowią zaledwie 0,5 proc. wszystkich nowotworów. Są jednak istotnym problemem medycznym, gdyż ich rokowanie pozostaje niezadowalające, pomimo rozwoju metod diagnostycznych i leczniczych. Pacjenci często nie zwracają uwagi na pierwsze objawy i zgłaszają się do lekarza, w momencie, gdy na skuteczne leczenie jest stanowczo za późno.
Nowotwory zatok i nosa występują dwukrotnie częściej u mężczyzn niż u kobiet, a szczyt zachorowań przypada na 5–7 dekadę życia. Do grup o szczególnym ryzyku zachorowalności na raka płaskonabłonkowego jamy nosowej należą osoby, które mają związek z produkcją niklu i chromu (przemysł samochodowy, budowlany). Praca w przemyśle drzewnym z kolei wiąże się ściśle z wystąpieniem gruczolaka zatok.
Istotnym czynnikiem ryzyka raka nosa i zatok jest praca w destylarniach alkoholu izopropylowego, fabrykach tekstyliów i obuwia. Stwierdzono także związek pomiędzy infekcją wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV) lub Epsteina-Barr (EBV), a rozwojem raka niezróżnicowanego i chłoniaków. Przyczyną raka zatok i nosa może być palenie tytoniu.
Ponadto szczególnie narażeni na raka nosa są mężczyźni – nowotwór atakuje ich częściej niż kobiety – zwłaszcza między 50. a 70. rokiem życia.
Rak nosa ( nowotwór nosa i zatok przynosowych) mogą powstawać w wyniku nieprawidłowego rozwoju komórek nabłonka wyściełającego jamę nosową oraz zatoki przynosowe. Zmiany zazwyczaj mają postać złośliwą i często są wykrywane w zaawansowanym stadium. Ma na to wpływ fakt, że rak nosa daje mało specyficzne objawy, przez co diagnoza jest stawiana zbyt późno.
Nowotwory nosa i zatok przynosowych, jak i te występujące w innych narządach, są złośliwe lub niezłośliwe. Obie grupy mogą wywodzić się z różnych tkanek, przez co wyróżniamy guzy: pochodzenia nabłonkowego, tkanek miękkich, kości i chrząstek, krwiolimfatyczne, neuroektodermalne, z komórek zapalnych.
Najczęstszym nowotworem pierwszej grupy jest rak płaskonabłonkowy zatok (85–90 proc. wszystkich w tej okolicy). Zbudowany jest on z komórek, różnicujących się w nabłonek płaski. Może wykazywać cechy rogowacenia lub nie. Zazwyczaj jest kruchym, przypominającym brodawki guzem, zmienionym krwotocznie lub martwiczo.
Na podstawie obrazu mikroskopowego wyróżnia się kilka jego podtypów, które charakteryzują się różnym stopniem agresywności. Najgorsza pod względem rokowanie jest tzw. postać bazaloidalna. Nowotwór ten najczęściej rozwija się w krajach azjatyckich, może jednak występować również w Europie.
Zmiany w obrębie znamienia budzące niepokój - bo sugerujące czerniaka - określa się skrótem ABCD, gdzie: A to asymetria, zmiana kształtu znamienia z okrągłego na niesymetryczne, B to brzegi nierówne lub postrzępione, C to kolor (od ang. colour), czyli zmiana zabarwienia, np. ściemnienie, rozjaśnienie lub różne zabarwienie na jednym znamieniu, D to rozmiar (od ang. diameter) – każde znamię o średnicy większej niż 6 mm powinno być dokładnie zbadane
Mięsak Kaposiego - jako nowotwór pochodzenia naczyniowego szerzący się w obrębie skóry objawia się obecnością niebolesnych, rosnących guzków (lub zlewnych plam lub nacieczeń) najczęściej w okolicach podudzia lub na stopach (stanowią one tak zwaną postać zapalną – charakterystyczną dla początku choroby skóry). Po pewnym czasie zmiany te zlewają się w większe formy, tworząc fioletowe lub ciemnoczerwone plamy (postać naczyniakowa) by w końcu stwardnieć i zgrubieć (postać guzowata – ostatnia faza rozwoju mięsaka Kaposiego). Guzom potrafią towarzyszyć owrzodzenia i krwotoki, utrata masy ciała, gorączka i pocenie się. Choroba zwykle atakuje obie kończyny (niekoniecznie na raz), a z czasem potrafi zająć również narządy płciowe, uda, twarz, tułów lub nawet organy wewnętrzne.
Rokowanie w przypadku rozpoznania raka podstawnokomórkowego jest wyśmienite, o ile podejmie się właściwe i umiejętnie przeprowadzone leczenie. Trzeba jednak pamiętać, że rak tego typu ma skłonność do odrastania (inaczej mówiąc nawrotu albo wznowy) w miejscu, gdzie znajdował się pierwotnie. Dlatego ważne jest skrupulatne oglądanie blizny i jej okolicy co kilka miesięcy. U osoby, u której rak podstawnokomórkowy już wystąpił, ryzyko pojawienia się takiego nowotworu w innej okolicy ciała jest zwiększone, dlatego należy starannie oglądać całą skórę. Ponadto opisano mnogie, wieloogniskowe występowanie raka podstawnokomórkowego w ramach rodzinnego zespołu znamion nabłonkowych (zespół Gorlina i Goltza).
Zobacz także
Badanie dermatoskopowe Niewątpliwie największą rolę w diagnostyce i wczesnym wykrywaniu nowotworów skóry odgrywa dermoskopia (dermatoskopia).
Objawy chorób skóry (wykwity skórne) Wykwity skórne to zmiany na skórze, które są objawami chorób skóry. W poszczególnych chorobach wykwity mają charakterystyczny wygląd – kolor, kształt, postać, lokalizację i na tej podstawie dermatolog zwykle jest w stanie ustalić rozpoznanie. Zmiany skórne się mogą zmieniać w czasie oraz ustępować z pozostawieniem blizny lub bez niej. Do wykwitów należą: plama, grudka, guzek, guz, pęcherzyk, pęcherz, krosta, bąbel, a także nadżerka, przeczos, pęknięcie i rozpadlina, łuska, strup, owrzodzenie oraz blizna.
Wybrane treści dla Ciebie
Badanie dermatoskopowe Niewątpliwie największą rolę w diagnostyce i wczesnym wykrywaniu nowotworów skóry odgrywa dermoskopia (dermatoskopia).
Naszą tajemnicą jest bardzo szczegółowa selekcja - wszystkie włosy do przedłużenia, które można znaleźć w naszym salonie, były przed ścięciem odpowiednio pielęgnowane, by teraz mogły nadać naszym klientom ich wymarzonego wyglądu.
Zachorowalność jest największa w Australii, bowiem jednym z głównych czynników ryzyka zachorowania jest promieniowanie słoneczne szczególnie ultrafioletowe , zwłaszcza jeśli narażenie na działanie słońca było intensywne już od dzieciństwa.
Opryszczka w nosie to infekcja wywołana przez wirus Herpes Simplex Virus HSV , który jest również odpowiedzialny za powstawanie zmian opryszczkowych na wargach opryszczka wargowa, inaczej popularne zimno najbardziej rozpowszechnioną formę tej choroby.
Opryszczka w nosie to infekcja wywołana przez wirus Herpes Simplex Virus HSV , który jest również odpowiedzialny za powstawanie zmian opryszczkowych na wargach opryszczka wargowa, inaczej popularne zimno najbardziej rozpowszechnioną formę tej choroby.