U nas zapłacisz kartą
Zmiany skórne u osób starszych - zdjęcia i wyjaśnienia
Jak często występuje pemfigoid pęcherzowy?
Pemfigoid pęcherzowy to najczęstsza podnaskórkowa autoimmunologiczna choroba pęcherzowa. Występuje w wieku starszym, po 65.roku życia, rzadko dotyczy dzieci.
Objawy skórne pemfigoidu pęcherzowego mogą być rozmaite: rumieniowo-obrzękowe, pokrzywkowate, pęcherzowe i pęcherzykowe. Pęcherze są dobrze napięte, różnej wielkości, od olbrzymich po drobne o wianuszkowatym układzie. Zawierają treść surowiczą lub krwistą. Mogą występować w obrębie rumieni lub na skórze pozornie nie zmienionej.
Lokalizacja wykwitów jest rozmaita - często rozsiane są na całej skórze, najczęściej jednak dotyczą tułowia i zgięciowych powierzchni kończyn. Mogą pojawiać się także na błonach śluzowych jamy ustnej. Występują też pewne nietypowe odmiany pemfigoidu, np. pefigoid łojotokowy, bujający, młodzieńczy, guzkowy czy dyshydrotyczny.
Zmianom na skórze może towarzyszyć świąd i pieczenie.
Wykwity wtórne
Nadżerka jest powierzchownym ubytkiem naskórka, który ustępuje bez pozostawienia blizny. Nadżerki tworzą się w miejscu wykwitów pierwotnych: pęcherzyków, pęcherzy, krost, sączących grudek.
Przeczos
Fot. 9. Przeczos
Przeczos linijny ubytek naskórka będący następstwem drapania. Odmiennie niż nadżerki, przeczosy występują w skórze niezmienionej na skutek mechanicznych urazów.
Pęknięcie, szczelina
Pęknięcie, szczelina jest płytkim linijnym ubytkiem skóry dotyczącym głównie naskórka. Występuje w okolicach, gdzie skóra narażona jest na napinanie i rozciąganie (okolica otworów naturalnych, brodawek sutkowych, dużych stawów). Czynnikami predysponującymi do pęknięć są: suchość skóry i jej wzmożone rogowacenie (rogowiec dłoni i stóp), obrzęk i stan zapalny (wyprzenia drożdżakowe, grzybica stóp międzypalcowa).
Rozpadlina
Rozpadlina różni się od pęknięcia głębszym usadowieniem, sięgającym do skóry właściwej. Zmiany te łatwiej ulegają wtórnemu zakażeniu, goją się z pozostawieniem blizny.
Łuska
Fot. 10. Łuska
Fot. 11. Strup
Fot. 12. Owrzodzenie
Łuska jest wykwitem powstającym w wyniku niepełnego oddzielania się powierzchownych, zrogowaciałych warstw naskórka.
Ze względu na wielkość łusek wyróżniamy: złuszczanie otrębiaste (łupież skóry owłosionej głowy, przyłuszczyca plackowata drobnoogniskowa, odra) i złuszczanie płatowe (erytrodermie, płonica, choroba Kawasakiego).
Strup
Strup – wykwit powstający na skutek zasychania na powierzchni skóry płynu surowiczego, ropnego lub surowiczo-krwawego z resztkami rozpadłych komórek, krwinek i bakterii. Następstwem strupów pokrywających nadżerki są przejściowe przebarwienia, natomiast pokrywających owrzodzenia – blizny.
Plamy wątrobowe – czy są groźne?
Plamy wątrobowe, zwane też plamami starczymi, to jedne z najczęstszych zmian, które pojawiają się na skórze osób starszych. Są skutkiem zarówno naturalnych procesów starzenia, jak i działania promieni słonecznych.
Ich fachowa nazwa to plamy soczewicowate. Wyróżnia się dwa główne rodzaje: plamy soczewicowate starcze (lentigo senilis) i plamy soczewicowate słoneczne (lentigo solaris). Łatwo je rozpoznać. To płaskie przebarwienia na skórze, od jasnobrązowych po ciemnobrązowe. Są zazwyczaj niewielkie, mają rozmiar do kilkunastu milimetrów i nieregularny kształt. Co ciekawe – ich pojawienie się nie oznacza zmian czy chorób zachodzących w wątrobie. Potoczna nazwa „plamy wątrobowe” ma związek z ich kolorem, który przypomina kolor wątroby.
Jak powstają plamy wątrobowe? Wraz z wiekiem wzrasta w organizmie liczba i aktywność melanocytów, czyli komórek produkujących melaninę – podstawowy barwnik skóry. Oprócz wieku główną przyczyną ich powstawania jest nadmierna ekspozycja na promieniowanie słoneczne UV. Słońce zaburza pracę melanocytów, co skutkuje nierównomiernym nagromadzeniem melaniny w komórkach. Inne czynniki prowadzące do powstawania plam starczych to zmiany hormonalne, dziedziczność, a także leki zwiększające wrażliwość skóry na słońce, jak np. niektóre leki przeciwdepresyjne i przeciwpadaczkowe, leki stosowane w leczeniu nowotworów, leki zawierające środek przeciwzapalny i przeciwbólowy ketoprofen, czy choćby popularna aspiryna.
Plamy starcze zazwyczaj nie są groźne dla zdrowia seniora i nie wiążą się z bólem czy dyskomfortem. Niemniej jednak ich pojawienie się może być sygnałem nadmiernej ekspozycji na słońce, co zwiększa ryzyko rozwoju poważniejszych problemów skórnych, w tym nowotworów. Jeśli opiekunka osoby starszej ma jakiekolwiek wątpliwości co do charakteru zmian skórnych podopiecznego powinna doradzić mu konsultację z dermatologiem.
Przyczyny nowotworów skóry
Do najważniejszych przyczyn należą także:
- narażanie skóry na działanie czynników chemicznych,
- poddawanie skóry podrażnieniom mechanicznym,
- narażanie na działania o charakterze termicznym,
- blizny poparzeniowe,
- nadmierne zrogowacenia,
- róg skórny,
- pergaminowa skóra,
- uwarunkowania genetyczne,
- owrzodzenia w obrębie miejsc zranienia na skórze,
- promieniowanie emitowane przez solarium.
Pewne czynniki zdecydowanie zwiększają ryzyko zachorowania na nowotwór skóry. Do takich należy jasna karnacja. Bardzo często osoby z I fototypem skóry doświadczają takich negatywnych zmian na skórze. Ale nie oznacza to, iż osoby z ciemną karnacją nie chorują na raka skóry. Ten nowotwór może rozwinąć się u każdego, nawet u osób o ciemnej karnacji. Czynnikiem sprzyjającym jest także ukończenie 40 roku życia.
Pemfigoid pęcherzowy
Pemfigoid pęcherzowy (Pemphigoid Bullosus) to przewlekła choroba skóry, cechująca się dużymi, dobrze napiętymi pęcherzami występującymi zarówno na podłożu rumieniowo-obrzękowym, jak i na skórze pozornie nie zmienionej. Wykwity pęcherzowe mogą również występować na błonach śluzowych jamy ustnej.
Przyczyną powstawania zmian pęcherzowych jest występowanie w surowicy chorych osób autoprzeciwciał skierowanych przeciw antygenom (charakterystycznym składnikom) błony podstawnej, która jest elementem łączącym skórę właściwą z naskórkiem. Połączenie się tych przeciwciał z odpowiednimi antygenami błony podstawnej prowadzi do oddzielania się naskórka od skóry właściwej i powstawania pęcherzy podnaskórkowych.
Występują przypadki pemfigoidu pęcherzowego związanego z nowotworem. Najczęściej dotyczy to raka płuc, trzustki, sutka, układu moczowego i pokarmowego. Wówczas dochodzi do samoistnego cofania się zmian skórnych po udanym zabiegu operacyjnym usunięcia nowotworu oraz ponowne ich pojawienie się w razie wystąpienia przerzutów nowotworowych.
Pemfigoid pęcherzowy może być również wywołany przez leki stosowane doustnie (furosemid, fenacetyna, ACE-inhibitory, penicylina, chinolony, cefalosporyny, niesteroidowe leki przeciwzapalne) lub preparaty miejscowe ( np. 5-fluorouracyl, ester benzylowy kwasu benzoesowego stosowany w leczeniu świerzbu lub niektóre preparaty stosowane w łuszczycy, np. kwas salicylowy). W takich przypadkach obserwuje się szybkie ustępowanie zmian skórnych po odstawieniu wywołującego je leku.
Bywa, że zmiany skórne są sprowokowane ekspozycją na promieniowanie UV Pemfigoid pęcherzowy może także współistnieć z innymi chorobami, takimi jak łuszczyca, cukrzyca, liszaj płaski oraz z innymi chorobami pęcherzowymi: pęcherzycą zwykłą i liściastą, chorobą Duhringa, i innymi.