U nas zapłacisz kartą
Zmiany skórne w okolicy pępka - Przyczyny, Objawy i Sposoby Leczenia
Swędzące grudki i ogniska pokrzywkowe w przebiegu ciąży – PUPPP (wielopostaciowe osutki ciężarnych)
W tej chorobie wykwity skórne przyjmują postać pokrzywkowych bąbli i grudek. Występują na kończynach i tułowiu, często towarzysząc rozstępom. Jest to jedna z najczęstszych dolegliwości dermatologicznych w ciąży występująca głównie w trakcie III trymestru zwykle w pierwszej ciąży. Nie stanowi zagrożenia dla matki i dla płodu. Czasem u ciężarnej może wystąpić również pokrzywa alergiczna w postaci uogólnionej skórnej wysypki na całym ciele, która jednak ustępuje kilka tygodni po porodzie.
Ta jednostka chorobowa związana jest z utrudnionym wydzielaniem żółci do woreczka i nagromadzeniem jej wewnątrz wątroby, w wyniku czego dochodzi również do zażółcenia powłok skórnych. Objawem ubocznym jest natomiast dokuczliwy świąd skóry, który początkowo obejmuje dłonie i stopy. Drapanie swędzących miejsc powoduje natomiast powstawanie zaczerwienionych przeczosów skórnych. W ciężkiej postaci choroby może dojść do utraty wagi wskutek zaburzeń wchłaniania spowodowanych zahamowaniem wydzielania kwasów żółciowych, a w konsekwencji zahamowania wzrostu płodu. Do takiej sytuacji dochodzi na szczęście bardzo rzadko bowiem zwykle cholestaza ma łagodny przebieg.
Wykwity pierwotne
Plama
Fot. 1. Plamy (bielactwo nabyte), w centrum widoczna nadżerka pokryta strupem
Fot. 2. Plamy rumieniowe
Plama to zmiana zabarwienia skóry na ograniczonej powierzchni, leżąca w poziomie skóry, tj. niewyczuwalna przy dotyku. Plamy mogą mieć różną wielkość, kolor i lokalizację. Mogą też towarzyszyć im różne objawy – świąd, pieczenie, łuszczenie się skóry, nadmierne ucieplenie skóry w okolicy plamy. Jeśli plamy występują na całym ciele, mówimy o wysypce (lub osutce) i opisujemy jej cechy charakterystyczne, np. wysypka drobnoplamista (kiedy plamy są niewielkie). Plamy mogą się zlewać się w większe ogniska, a także ulegać ewolucji – zmiana skórna, która początkowo była np. grudką lub pęcherzem może się zmienić w plamę.
1. Plamy z zaburzeń ukrwienia
- plamy rumieniowe: małe, najczęściej liczne wykwity, mogące się zlewać i tworzyć zmiany o charakterze wielokolistym, obrączkowatym. Obserwuje się je często w przebiegu chorób zakaźnych (orda, różyczka, płonica) i w wysypkach (osutkach) polekowych
- rumienie są wykwitami większymi od plam rumieniowych. Mogą mieć charakter przelotny, czyli chwilowy, ustępujący bez leczenia – związane są ze zwiększonym przepływem krwi przez naczynia skórne (np. rumień emocjonalny, rumień wywołany przez związki naczyniorozszerzające) lub trwały – najczęściej w wyniku przekrwienia związanego ze stanem zapalnym, np.: odczyn fototoksyczny i fotoalergiczny, róża
- erytrodermia jest uogólnionym stanem zapalnym skóry. Skóra jest zaczerwieniona jednolicie na większej powierzchni, obrzęknięta z nadmiernym złuszczaniem naskórka. Częstymi objawami towarzyszącymi są świąd, niekiedy powiększenie węzłów chłonnych, podwyższona temperatura, dreszcze, złe samopoczucie.
Choroby pępka
Przyczyną zakażenia pępka zwykle są gronkowce. Zakażenie rozwija się w obrębie kikuta pępowinowego u noworodków. W krajach rozwiniętych występuje rzadko. W pierwszym etapie powoduje zapalenie pępka, ale łatwo może szerzyć się poprzez naczynia pępkowe, co doprowadzi do zapalenia otrzewnej, a w konsekwencji do posocznicy.
Zapalenie pępka częściej dotyczy dzieci z zaburzeniami w układzie odpornościowym. W leczeniu zwykle stosuje się antybiotykoterapię w kierunku niszczenia bakterii odpowiedzialnych za zakażenie.
Czasami miejsce po odpadnięciu pępowiny u niemowlęcia nie goi się prawidłowo. W dnie pępka pojawia się wtedy czerwony, sączący guzek. Jest to tak zwany „ziarniniak pępka”. Ziarniniak jest to przerastająca, zakażona i niegojąca się tkanka ziarninowa.
Stan ten wymaga konsultacji lekarza. Leczenie polega na stosowaniu maści z antybiotykiem, częstego przemywania pępka, a w wybranych przypadkach drobnego zabiegu polegającego na podwiązaniu szypuły ziarniniaka.
Uwypuklenie dna pępka świadczy o obecności przepukliny, czyli otworu w powłokach jamy brzusznej. W wypadku zauważenia przepukliny należy zasięgnąć porady lekarza.
Możliwe jest stosowanie leczenia zachowawczego polegającego na zakładaniu specjalnych plastrów zbliżających mięśnie proste brzucha, co pozwala na zamknięcie otworu przepukliny. Leczenie to przynosi w wielu wypadkach bardzo dobre efekty. Duże przepukliny jednak najczęściej wymagają leczenia operacyjnego.
- Guz pępka (tzw. guz siostry Mary Joseph)
Zwykle cechuje się nieregularnym odgraniczeniem i twardą konsystencją, może być bolesny. Powierzchnia zmiany często jest owrzodziała lub martwicza, może występować krwista, surowicza lub ropna wydzielina.
Zwykle wskazuje na występowanie rozsianych nowotworów: jelita grubego, żołądka, jajnika bądź trzustki, które przedostają się „na zewnątrz” wzdłuż więzadła prowadzącego z jamy brzusznej do pępka. Dość często guzki te są pierwszym objawem niewykrytego wcześniej raka.
Opryszczka ciężarnych
Opryszczka ciężarnych to rzadka choroba o podłożu immunologicznym. Wykwity skórne przybierają postać charakterystycznych pęcherzyków lub grudek, a także większych pęcherzy pojawiających się na tułowiu w okolicy pępka. Zajmują one często także przedramiona, okolicę pośladkową, rzadziej twarz i owłosioną skórę głowy. Choroba ustępuje po porodzie, jednak może mieć wpływ na przebieg ciąży – może doprowadzić do zahamowania rozwoju płodu i zwiększa ryzyko przedwczesnego porodu.
Ta stosunkowo rzadka choroba jest wynikiem nadwrażliwości organizmu na intensywnie wzrastający na początku ciąży poziom progesteronu. Zmiany w jej przebiegu przypominają trądzik i odejmują grzbiety dłoni, oraz kończynę dolną od pośladków do kolan. Dodatkowo mogą wystąpić także bóle i zapalenia stawów oraz zmiany w płucach. W trakcie przebiegu choroby następuje niestety wzrost ryzyka poronienia.
Przebarwienia skóry i trądzik
Ciężarna w pewnym momencie z pewnością zauważy ciemnienie znamion na ciele, brodawek sutkowych, a także kresy białej, czyli linii przebiegającej wzdłuż pępka. Jak już wspominaliśmy wcześniej dzieje się tak na skutek zwiększonej w trakcie ciąży produkcji melaniny.
Oprócz tego rodzaju zmian, przyszłe mamy dość często dotyka problem trądziku w ciąży. Uwarunkowane jest to zwiększoną ilością hormonów produkowanych przez organizm, co prowadzi do nadprodukcji łoju i zatykania gruczołów łojowych w skórze, a tym samym do stanów zapalnych. Pod żadnym pozorem nie wolno stosować w tym wypadku preparatów na trądzik, gdyż niektóre z nich mogą szkodzić dziecku. Konieczne w tej sytuacji może być ograniczenie tłuszczu w diecie, większa aktywność fizyczna oraz dobre nawodnienie organizmu. Nie ma sensu się jednak załamywać, gdyż większość przypadków ustępuje na przełomie II i III trymestru lub zaraz po porodzie.
