Zmiany na skórze - Jak interpretować zdjęcia i zrozumieć ich znaczenie

Przewlekły świąd

Swędzenie skóry – zarówno o charakterze uogólnionym, jak i zlokalizowane w konkretnym miejscu na skórze (niekoniecznie w bezpośrednim sąsiedztwie guza) lub w konkretnej lokalizacji na ciele może zwiastować nowotwór. Swędzenie nie zawsze jest dokuczliwe, zawsze natomiast przewlekłe. Uogólniony świąd, który trwa dłużej, niż sześć tygodni, może być pierwszą oznaką raka trzustki, raka wątroby, chłoniaków nieziarniczych, białaczek, a także nowotworów układu nerwowego. Z kolei swędzenie moszny może zwiastować raka prostaty.

Intensywnie czerwone ogniska obrzęków na twarzy, tułowiu, rękach i nogach, które pojawiają się nagle i na których obrzeżach znajdują się pęcherzyki lub krostki, mogą świadczyć o nowotworach układu krwiotwórczego, np. białaczce szpikowej lub chłoniaku. Zmianom tym często towarzyszą również nadżerki i owrzodzenia na błonach śluzowych. Pęcherzyki albo krostki przekształcające się w owrzodzenie i umiejscowione wokół blizn pooperacyjnych mogą być oznaką szpiczaka. Z kolei bolesne pęcherzyki i nadżerki umiejscowione na błonach śluzowych – dziąsłach, wargach, policzkach, języku, spojówkach, narządach płciowych lub w okolicach odbytu mogą świadczyć o chłoniaku nieziarniczym lub mięsakach. Natomiast bolesne owrzodzenia i zmiany skórne, jakie pojawiają się nawet po drobnych urazach skóry, mogą świadczyć o chłoniaku, białaczce lub szpiczaku.

Zmiany skórne – rodzaje

Zmiany skórne, w nomenklaturze medycznej nazywane wykwitami, są objawem dermatoz, czyli chorób skóry. Niektóre z nich, wspólnie z innymi objawami zgłaszanymi przez pacjenta, mogą naprowadzać na rozpoznanie schorzeń ogólnoustrojowych np. chorób autoimmunologicznych lub zaburzeń hormonalnych. Wykwity skórne można podzielić na pierwotne i wtórne. Do pierwszej grupy zaliczane są zmiany pojawiające się w początkowej fazie procesu chorobowego. Należy do nich:

  • plama – czyli zmiana zabarwienia pewnego fragmentu skóry, która jest niewyczuwalna przy dotyku. Np. czerwone plamy na ciele mogą sugerować alergię, rumień wędrujący (powiększająca się plama z centralnym przejaśnieniem) to zmiana skórna charakterystyczna dla boreliozy,
  • grudka – to zmiana wynosiła ponad powierzchnię skóry o wielkości do 1 cm. Wykwit o większym rozmiarze nosi nazwę tarczki. Ustępują bez pozostawienia blizny,
  • guz – to wyniosła zmiana skórna o znacznej wielkości. Goi się z pozostawieniem blizny,
  • pęcherz – wyniosły wykwit skórny wypełniony przezroczystym płynem,
  • krosta – w odróżnieniu od pęcherza wypełniona jest treścią ropną,
  • bąbel – to wyniosła zmiana skórna koloru białego lub różowego o znacznej spoistości. Bąble na skórze są objawem chorób nazywanych pokrzywkami, których przyczyną najczęściej jest alergia.

Wykwity wtórne powstają w wyniku progresji zmian pierwotnych i są ich następstwem. Można do nich zaliczyć: strupy, owrzodzenia, nadżerki, blizny, a także przeczosy (linijne ubytki naskórka powstające w wyniku drapania), pęknięcia i sięgające znacznie głębiej rozpadliny. Zmianom skórnym może towarzyszyć świąd, ból oraz pieczenie.

W Projekt Skóra
znamy potrzeby każdej skóry
w każdym wieku.

Wykwity pierwotne

Plama

Fot. 1. Plamy (bielactwo nabyte), w centrum widoczna nadżerka pokryta strupem

Fot. 2. Plamy rumieniowe

Plama to zmiana zabarwienia skóry na ograniczonej powierzchni, leżąca w poziomie skóry, tj. niewyczuwalna przy dotyku. Plamy mogą mieć różną wielkość, kolor i lokalizację. Mogą też towarzyszyć im różne objawy – świąd, pieczenie, łuszczenie się skóry, nadmierne ucieplenie skóry w okolicy plamy. Jeśli plamy występują na całym ciele, mówimy o wysypce (lub osutce) i opisujemy jej cechy charakterystyczne, np. wysypka drobnoplamista (kiedy plamy są niewielkie). Plamy mogą się zlewać się w większe ogniska, a także ulegać ewolucji – zmiana skórna, która początkowo była np. grudką lub pęcherzem może się zmienić w plamę.

1. Plamy z zaburzeń ukrwienia
  • plamy rumieniowe: małe, najczęściej liczne wykwity, mogące się zlewać i tworzyć zmiany o charakterze wielokolistym, obrączkowatym. Obserwuje się je często w przebiegu chorób zakaźnych (orda, różyczka, płonica) i w wysypkach (osutkach) polekowych
  • rumienie są wykwitami większymi od plam rumieniowych. Mogą mieć charakter przelotny, czyli chwilowy, ustępujący bez leczenia – związane są ze zwiększonym przepływem krwi przez naczynia skórne (np. rumień emocjonalny, rumień wywołany przez związki naczyniorozszerzające) lub trwały – najczęściej w wyniku przekrwienia związanego ze stanem zapalnym, np.: odczyn fototoksyczny i fotoalergiczny, róża
  • erytrodermia jest uogólnionym stanem zapalnym skóry. Skóra jest zaczerwieniona jednolicie na większej powierzchni, obrzęknięta z nadmiernym złuszczaniem naskórka. Częstymi objawami towarzyszącymi są świąd, niekiedy powiększenie węzłów chłonnych, podwyższona temperatura, dreszcze, złe samopoczucie.

Objawy chorób skóry: zmiany skórne, wykwity skórne

Wykwity skórne to zmiany na skórze, które są objawami chorób skóry. W poszczególnych chorobach wykwity mają charakterystyczny wygląd – kolor, kształt, postać, lokalizację i na tej podstawie dermatolog zwykle jest w stanie ustalić rozpoznanie. Zmiany skórne się mogą zmieniać w czasie oraz ustępować z pozostawieniem blizny lub bez niej. Do wykwitów należą: plama, grudka, guzek, guz, pęcherzyk, pęcherz, krosta, bąbel, a także nadżerka, przeczos, pęknięcie i rozpadlina, łuska, strup, owrzodzenie oraz blizna.

Wykwity skórne to zmiany na skórze będące objawami jej choroby. Podstawą diagnostyki dermatologicznej jest prawidłowa umiejętność ich oceny i różnicowania.

  • pierwotne wykwity są zazwyczaj bezpośrednim wynikiem rozwoju procesu chorobowego w skórze
  • wykwity wtórne na ogół rozwijają się z pierwotnych i są ich następstwem.

Nie jest to jednak reguła, ponieważ w niektórych przypadkach, nawet we wczesnym okresie choroby nie udaje się stwierdzić wykwitów pierwotnych, które mogą być krótkotrwałe.

  • plama
  • grudka
  • guzek
  • guz
  • pęcherzyk
  • pęcherz
  • krosta
  • bąbel.
  • nadżerkę
  • przeczos
  • pęknięcie i rozpadlinę
  • łuskę
  • strup
  • owrzodzenie a także
  • bliznę.

Barwa plam zależy od głębokości, na której one występują powierzchowne barwa czerwona, głębsze barwa sina i od upływu czasu początkowo są czerwone, następnie sine, a później przybierają kolor brunatny.

Czytaj dalej...

Barwa plam zależy od głębokości, na której one występują powierzchowne barwa czerwona, głębsze barwa sina i od upływu czasu początkowo są czerwone, następnie sine, a później przybierają kolor brunatny.

Czytaj dalej...

Powstają w pemfigoidzie, w nabytym pęcherzowym oddzielaniu się naskórka, opryszczkach ciężarnych, chorobie Duhringa zobacz Pemfigoid pęcherzowy, Zapalenie opryszczkowate skóry, Nabyte pęcherzowe oddzielanie się naskórka.

Czytaj dalej...

Działania uboczne przy długotrwałym stosowaniu Długotrwałe stosowanie, zwłaszcza na dużych powierzchniach ciała lub na wrażliwych obszarach skóry, może prowadzić do bardziej poważnych skutków, takich jak zahamowanie funkcji kory nadnerczy czy zwiększone ryzyko infekcji.

Czytaj dalej...