U nas zapłacisz kartą
Zdjęcia znamion skórnych - Jak je rozpoznawać?
Jak wygląda czerniak?
Dla profilaktyki raków skóry i czerniaka istotna jest samoobserwacja znamion występujących na powierzchni całego ciała. Jak odróżnić pieprzyk od czerniaka? Jakie zmiany powinny wzbudzić zainteresowanie? Kiedy udać się do lekarza?
Dla pacjentów najprostszym sposobem różnicowania pieprzyków jest posługiwanie się kryteriami ABCDE (angielski akronim Asymetry, Border, Color, Diameter, Evolution), które zostały stworzone na Uniwersytecie Nowy Jork 35 lat temu. Kryteria te miały być prostym narzędziem w codziennej praktyce, łatwym do zapamiętania, wzbudzającym czujność zarówno pacjentów jak i lekarzy na cechy kliniczne wczesnego czerniaka. Tak się też stało.
Obejrzyj film i sprawdź jak obserwować się w domu!
Opierając się na własnym doświadczeniu w ocenie chorych, członkowie New York University School of Medicine Melanoma Cooperative Group stwierdzili, że asymetria wczesnej postaci czerniaka, nieregularność jej brzegów oraz różnorodność barw były ściśle związane z przekraczaniem przez nią średnicy 6 mm. Co nie zmienia faktu, że ta metoda pozwala wykryć i zróżnicować nieco mniejsze i wcześniejsze pod względem zaawansowania postaci czerniaka.
czerniak
czerniak
czerniak
czerniak
Reasumując każdy pieprzyk o asymetrycznych kształtach, nierównych brzegach, zmieniający kolor i/lub średnicę, nabrzmiały, podrażniony, krwawiący wymaga natychmiastowej konsultacji z lekarzem specjalistą i wykonania badania dermatoskopowego.
Czy czerniak jest czarny? Uwaga na czerniaka bezbarwnikowego!
Czerniak bezbarwnikowy
Najrzadszą postacią czerniaka jest postać bezbarwnikowa - czerniak amelanotyczny. Utrata zdolności do syntezy melaniny w tym przypadku nie jest jeszcze procesem do końca wyjaśnionym. Brak lub niewielka ilość barwnika jest wyrazem niskiego zróżnicowania komórek, a co za tym idzie ich większej złośliwości.
Więcej zdjęć czerniaka bezbarwnikowe możesz zobaczyć tutaj
Źródła:
- Kittler, H., Rosendahl, C., Cameron, A., Tschandl, P. (2012). Dermatoskopia. Algorytmiczna metoda oparta na analizie wzorca
- Kittler, H., Pehamberger, H, Wolff, K., Binder, M. (2002). Diagnostic accuracy of dermoscopy. Lancet Oncol.,3(3) 159-65
- https://www.skincancer.net.au
- Rejestracja i epidemiologia nowotworow w Warszawie
Co robić w przypadku pojawienia się znamion barwnikowych?
W przypadku pojawienia się znamion barwnikowych należy zgłosić się do dermatologa, który na podstawie badania dermoskopowego (dermatoskopowego) ustali dalsze postępowanie (usunięcie zmiany lub systematyczną kontrolę dermoskopową).
Rozpoznanie znamienia barwnikowego odbywa się na podstawie obrazu klinicznego i nie sprawia trudności diagnostycznych. Dalsza ocena znamienia barwnikowego odbywa się za pomocą dermatoskopu.
Dermoskopia (dermatoskopia) jest nieinwazyjną metodą diagnostyczną, umożliwiającą obserwację i ocenę struktur barwnikowych na poziomie naskórka, granicy skórno-naskórkowej i górnych warstw skóry właściwej z użyciem mikroskopu powierzchniowego (dermatoskopu). Pozwala różnicować zmianę łagodną ze zmianą złośliwą, barwnikową z niebarwnikową oraz odróżnić czerniaka od łagodnej zmiany barwnikowej. Dermatoskopia cyfrowa odgrywa istotną rolę w monitorowaniu pacjentów z licznymi znamionami. W zespole znamion dysplastycznych oraz osobom z rodzinnym wywiadem w kierunku czerniaka daje możliwość oceny znamion na przestrzeni czasu pod względem wielkości, brzegów, rozkładu barwnika i symetrii lub asymetrii.
Czerniak złośliwy
Niestety część znamion pod wpływem różnych czynników rakotwórczych (kancerogennych) może przekształcić się w czerniaka skóry. To jeden z najbardziej niebezpiecznych i złośliwych nowotworów. Jego wczesne wykrycie znacznie jednak poprawia rokowania, czerniak wykryty we wczesnym stadium jest praktycznie 100% wyleczalny.
czerniak
czerniak
czerniak
czerniak
Jak diagnozuje się czerniaka?
Całkowitą pewność, czy pieprzyk jest czerniakiem, czy nie, daje tylko badanie histopatologiczne wykonywane po wycięciu fragmentu lub całości znamienia. Do badania histopatologicznego często wysyła się próbki po usunięciu pieprzyka, aby sprawdzić, czy nie rozwijał się czerniak.
Każde znamię na skórze, które szybko rośnie, ma nieregularny kształt, krwawi, swędzi, jest zaczerwienione, ma niewyraźne brzegi i/lub średnicę powyżej 5 mm, powinno jak najszybciej zostać zbadane przez lekarza dermatologa lub chirurga onkologa. Specjalista podczas badania obejrzy zmianę dermatoskopem w dużym powiększeniu.
Przypomina to oglądanie znamienia pod lupą, ale jest dużo dokładniejsze. Badanie jest bezbolesne i nieinwazyjne, trwa kilkanaście sekund.
Osoby z dużą ilością zmian na skórze powinny regularnie poddawać się mapowaniu skóry – podczas takiego badania lekarz ogląda wszystkie pieprzyki i porównuje je z wcześniejszym zapisem (monitoruje). Dzięki temu wie, która zmiana rośnie i się zmienia.
Jeśli specjalista uzna, że jakaś zmiana jest podejrzana, skieruje nas na jej wycięcie. Usunięcie znamienia trwa kilka minut i odbywa się w znieczuleniu miejscowym. Po wycięciu pieprzyka zakładane są szwy, które zdejmuje się po kilkunastu dniach. Samo znamię zaś jest odsyłane do badania histopatologicznego, w którym sprawdza się, czy nie miało cech nowotworu złośliwego.
Tutaj ważna kwestia: jeśli znamię w badaniu histopatologicznym okazało się być znamieniem atypowym (o podwyższonym ryzyku rozwoju czerniaka), jest to wyraźny sygnał dla pacjenta, by zwiększyć swoją czujność i pozostać pod stałą kontrolą lekarską (badanie dermatoskopem/mapowanie przynajmniej raz do roku!).
Pamiętajmy, że rokowanie w czerniaku zależy w głównej mierze od tego, jak szybko go zdiagnozujemy. Wcześnie wykryty nowotwór skóry jest w pełni wyleczalny.
W profilaktyce tego nowotworu najważniejsza jest natomiast ochrona skóry . Pomogą w tym kremy z wysokim filtrem UV.