Jak leczyć alergię kontaktową?
Domowe sposoby na alergię skórną. Co stosować?
Najskuteczniejsze domowe sposoby na alergię to unikanie kontaktu z substancjami powodującymi bezpośrednie reakcje uczuleniowe, takimi jak nikiel czy lateks, a także eliminacja z diety składników zawierających alergeny szkodliwe dla danej osoby.
Tego typu postępowanie wpisuje się we wszystkie rekomendacje naukowe. Pozostałe metody mogą stanowić wsparcie dla profesjonalnego leczenia, aczkolwiek nie zastępują go.
Są też takie, które są zupełnie nieskuteczne, a przynajmniej brak jest dowodów na ich efektywność.
Istnieje szereg roślin leczniczych, których stosowanie może łagodzić objawy, działając przeciwhistaminowo, przeciwświądowo, kojąco, nawilżająco.
Wśród produktów przynoszących ulgę w alergiach skórnych wymieniane są między innymi:
- olej z czarnuszki,
- oczar wirginijski,
- ocet jabłkowy,
- aloes,
- rumianek,
- melisa,
- miód.
Ale uwaga. Niektóre z nich same mogą uczulać - tak jest choćby w przypadku rumianku, który można pić, ale stosować też do przemywania skóry.
W tym drugim przypadku zaleca się wykonać próbę na małym fragmencie ciała. Alergizujący sam w sobie jest też miód, jednak stosowany w niewielkich dawkach może działać korzystnie, przy okazji zwiększając tolerancję organizmu (odczulanie).
Co jest dobre na alergie skórne ponadto? Warto wdrożyć specjalną dietę przeciwhistaminową, która ma na celu zmniejszenie podaży produktów żywnościowych zawierających histaminę, bądź też stymulujących jej wyrzut w organizmie.
Do pierwszej grupy należą między innymi sery długodojrzewające oraz ryby o ciemnym mięsie, do drugiej zaś m.in. czekolada, orzechy, szpinak, pomidory, truskawki.
Wielu pacjentów pyta o tabletki na alergie skórne bez recepty. Należą do tej grupy niektóre leki przeciwhistaminowe (szczegóły poniżej) a nawet sterydowe.
Alergiczne kontaktowe zapalenie skóry - leczenie
Jak leczyć alergiczne kontaktowe zapalenie skóry? Dermatolog Dominika Ziółkowska-Banasik odpowiada:
Przede wszystkim najważniejsze jest przerwanie kontaktu z alergenem czyli w sytuacjach jednorazowych natychmiastowe mycie i płukanie skóry, a w sytuacjach przewlekłych unikanie kontaktu z substancją drażniącą.
W praktyce więc pacjenci z wypryskiem są zmuszeni do czytania etykiet kosmetyków, płynów do prania czy płukania, sprawdzania etykiet leków. W przypadku narażenia zawodowego konieczna bywa zmiana pracy.
Są jednak sytuacje, kiedy nie da się do końca wyeliminować alergenu z otoczenia na przykład w przypadku alergii na nikiel. Wówczas w sposób farmakologiczny musimy oszukiwać nasz układ odpornościowy stosując leki immunosupresyjne lub fototerapię - zwraca uwagę nasza specjalistka.
W przypadkach ostrych zmian stosuje się kremy lub maści zawierające glikokortykosteroidy lub inhibitory kalcyneuryny, substancje nawilżające czy złuszczające.
W przypadku nasilonego świądu włączamy również również leki przeciwhistaminowe. W wyjątkowych przypadkach, szczególnie gdy alergiczne kontakowe zapalenie skóry ma charakter ostry, posiłkować możemy się doustnymi glikokortykosteroidami - tłumaczy.
Niestety nie istnieje konkretna profilaktyka w przypadku alergicznego kontaktowego zapalenia skóry.
W przypadku osób narażonych, wskazane jest wyeliminowanie alergenu. Można również stosować delikatne, hipoalergiczne preparaty myjące - podpowiada dermatolog.
Dermatolog. Jest absolwentką Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. Pracuje w Klinicznym Oddziale Dermatologii, Chorób Wewnętrznych i Alergologii w Zabrzu. Jest asystentem dydaktycznym w Śląskim Uniwersytecie Medycznym, gdzie przekazuje wiedzę z dziedziny dermatologii i wenerologii. Swoich pacjentów traktuje holistycznie, oceniając choroby skóry w odniesieniu do ogólnego stanu zdrowia. Szczególne zainteresowanie poświęca chorobom tkanki łącznej i leczeniu łuszczycy.
Alergia skórna u dzieci. Jak ją rozpoznać?
Alergia skórna u dzieci może być powodowana różnymi czynnikami, w tym także kontaktowymi.
Najczęściej jednak w tym kontekście wspomina się o atopowym zapaleniu skóry. AZS jest schorzeniem, które towarzyszy człowiekowi przez całe życie, ale występuje w trzech dających się wyodrębnić fazach: niemowlęcej, dziecięcej i dorosłej.
Często jego objawy są obserwowane już około 3-4 miesiąca życia.
Co niezwykle ważne, główną przyczyną występowania objawów AZS u najmłodszych są pojawiające się wtedy pierwsze alergie pokarmowe, w tym w szczególności na alergia na białka mleka krowiego, ale też na inne produkty, które są stopniowo wprowadzane do diety po szóstym miesiącu życia. Dlatego też zagadnienia te często rozpatruje się łącznie.
Oprócz tego należy pamiętać, że problemy dermatologiczne związane z niewłaściwą odpowiedzią na składniki pożywienia mogą się objawiać w inny sposób, bez związku z AZS.
Jak rozpoznać tego typu alergię skórną u dziecka? Na co należy zwrócić uwagę?
Objawy alergii skórnej u dzieci
Związana z AZS alergia skórna u niemowlaka daje bardzo charakterystyczne objawy. Typowy dla pierwszej fazy choroby jest ostry stan zapalny skóry ze zmianami grudkowo-pęcherzykowymi na podłożu rumieniowym, z których następnie powstają nadżerki i strupy.
W klasycznych przypadkach wykwity najczęściej lokalizują się na policzkach i owłosionej skórze głowy, ale w cięższych przypadkach mogą obejmować całą twarz, tułów, pośladki oraz kończyny. Towarzyszą temu uczucie niepokoju, rozdrażnienie oraz bezsenność.
Faza druga, czyli dziecięca, stanowi kontynuację niemowlęcej, bądź też choroba objawia się wówczas po raz pierwszy. Typowe na tym etapie są ogniska rumieniowe z niewielkimi grudkami, nadżerkami i przeczosami.
Są one umiejscowione przede wszystkim na zgięciach łokci i kolan, a także na nadgarstkach, dłoniach, stopach oraz karku. Tego typu alergia skórna u dziecka powoduje też bardzo silny świąd, który u maluchów po ukończeniu pierwszego roku życia powoduje rozdrapywanie skóry.
Przyczyny alergii skórnej
Przyczyny alergii skórnej są bardzo zróżnicowane. Najczęściej nieprawidłową reakcję wywołuje bezpośredni kontakt ciała z metalami, chemikaliami, składnikami pożywienia oraz roślinami.
Dobrze obrazuje to zestawienie ICD10, gdzie w kolejnych podkategoriach wyróżnione są różne typy alergicznego kontaktowego zapalenia skóry, występującego w odpowiedzi na:
- metale,
- substancje klejące,
- kosmetyki,
- leki
- barwniki
- inne środki chemiczne,
- pokarmy,
- rośliny.
W praktyce do czynników silnie alergizujących należą między innymi nikiel, chrom, cynk, kobalt, guma, lateks, terpentyna, formaldehyd oraz różne substancje znajdujące się w składzie kosmetyków.
Nie można zapominać, że na skórze objawiają się też czasem alergie wziewne (na przykład na pyłki roślin czy roztocza kurzu domowego) oraz pokarmowe (na białka określonych produktów spożywczych, takich jak truskawki, mleko, orzechy, kakao, jaja, zboża zawierające gluten).
U osób do tego predestynowanych, a więc alergików, układ odpornościowy wytwarza przeciwciała skierowane przeciw antygenom określonych alergenów. W następstwie tego uwalniane są różne substancje, takie jak histamina, które powodują reakcje zapalne - w tym przypadku reakcje skórne.
Skłonność do tego może być uwarunkowana genetycznie, istnieją też okoliczności zwiększające prawdopodobieństwo reakcji alergicznych oraz ich nasilenie, takie jak choćby silna i długotrwała ekspozycja na stres czy zmiany hormonalne w czasie ciąży i menopauzy.
Alergia skórna a tarczyca
Alergie skórne mogą współwystępować, a także być konsekwencją lub przyczyną innych schorzeń.
Zauważono na przykład, że alergie pokarmowe często nasilają objawy AZS. Innym przykładem złożonych zależności w tej materii jest związek alergii skórnej z tarczycą, a konkretnie chorobami autoimmunologicznymi (wywoływanymi autoagresją układu odpornościowego) tego gruczołu.