Alergia pokarmowa - Objawy, Przyczyny i Zdjęcia Wysypki

Alergia pokarmowa u dzieci

Alergia pokarmowa u dzieci jest dość powszechna. Szacuje się, że dotyczy 6-8 proc. dzieci i 3-4 proc. młodzieży. Może pojawić się wkrótce po urodzeniu, w okresie rozszerzania diety dziecka o nowe produkty. U 80 procent dzieci alergia mija po 3. roku życia (tzw. wyrastanie z alergii). Zdarza się jednak, iż u dzieci z alergią pokarmową i atopowym zapaleniem skóry wraz z wiekiem dochodzi do wystąpienia kolejnych objawów choroby alergicznej – alergicznego nieżytu nosa i astmy (tzw. marsz alergiczny).

U niemowląt i dzieci alergię pokarmową wywołują zazwyczaj produkty pochodzenia zwierzęcego. W 9 na 10 przypadków źródłem alergii pokarmowych są: białka jaja kurzego, orzeszki ziemne, ryby i mleko krowie. Rzadziej uczulają: soja, orzechy laskowe , pomidory, truskawki czy brzoskwinie.

Wysypka przy alergii pokarmowej

W przebiegu alergii pokarmowej najczęstszą i najbardziej powszechną reakcją jest wysypka na twarzy, dłoniach i stopach, rzadziej w innych okolicach ciała. Drobno lub gruboplamista wysypka występuje pod postacią grudek, krost lub pęcherzyków wypełnionych treścią surowiczą, które po pęknięciu tworzą bolesne nadżerki. Skóra jest zaczerwieniona, obrzęknięta, a sama wysypka powoduje nasilony świąd. W przypadku przewlekłego działania czynnika uczulającego zmiany na skórze mogą przybrać blady kolor, skóra staje się sucha i pogrubiała, co może prowadzić do rozwoju liszaja. Rozdrapane w fazie ostrej zmiany mogą pozostawić po sobie drobne przebarwienia albo blizny.

Wysypkę leczy się przy użyciu preparatów stosowanych bezpośrednio na skórę w postaci kremów, maści, zasypek, roztworów. Miejscowo stosowane są preparaty steroidowe o działaniu przeciwzapalnym i przeciwświądowym oraz preparaty odkażające z zawartością antybiotyków lub leków przeciwgrzybiczych. Wspomagająco zaleca się doustne leki przeciwhistaminowe, które zmniejszają ogólną nadwrażliwość organizmu. Pielęgnacja domowa obejmuje stosowanie środków przeznaczonych dla alergików i osób z atopowym zapaleniem skóry oraz wybieranie proszków do prania i płynów do płukania o najuboższym składzie chemicznym, aby dodatkowo nie podrażniać zmian.

10 patentów dla alergika. Jak nie dać się alergii?

Alergia pokarmowa: leczenie

Dieta eliminacyjna, czyli dieta całkowicie usuwająca z menu alergen, to jedyna skuteczna terapia w alergii pokarmowej. W trakcie jej trwania nie można jeść niczego, co zawiera alergen. Choć dieta eliminacyjna pomaga zlikwidować uciążliwe objawy, to jednak gdy jest źle zbilansowana, jej efektem mogą być niedobory witamin i minerałów, zwłaszcza wapnia, niezbędnych do prawidłowego rozwoju.

Dlatego pokarm wywołujący objawy alergii, np. mleko, trzeba zastąpić równoważnym pod względem wartości odżywczych, który jest dobrze tolerowany. Dieta eliminacyjna nie zawsze jest taka sama. Sposób jej prowadzenia zależy od wieku, a w przypadku dzieci - od sposobu karmienia. W przypadku dzieci karmionych wyłącznie piersią alergen musi usunąć ze swojej diety karmiąca mama.

W przypadku niemowląt karmionych sztucznie i uczulonych na białka mleka krowiego mleko modyfikowane zastępuje się hydrolizatami o wysokim stopniu hydrolizy, a jeśli to nie wystarczy, u malucha stosowana jest tzw. dieta elementarna, której podstawą jest mieszanina aminokwasów.

Eksperci zalecają, by dieta eliminacyjna trwała co najmniej 6-8 miesięcy, niekiedy jednak czas diety eliminacyjnej znacząco się wydłuża. Po upływie określonego przez lekarza czasu należy wykonać test prowokacji, który pozwoli ocenić, czy organizm malca toleruje już dany pokarm. W przypadku dzieci u blisko 80 proc. maluchów z alergią pokarmową taka tolerancja pojawia się przed upływem 5. roku życia.

Wiele zależy jednak od tego, czy dziecko jest uczulone na jeden alergen, czy też mamy do czynienia z tzw. alergią wielopokarmową, bo w jej przypadku tolerancja na kolejne alergeny nie następuje jednocześnie.

W niektórych przypadkach, np. w przypadku ciężkiej alergii na substancje obecne w wielu produktach spożywczych, których eliminacja jest uciążliwa lub wręcz niemożliwa, stosuje się również metody odczulania, w tym doustną immunoterapię polegającą na podawaniu – w ściśle wyznaczonym czasie – produktów zawierających alergen. Początkowo jego ilości są śladowe, lecz w trakcie trwania terapii wzrastają.

Alergia pokarmowa: najczęstsze alergeny pokarmowe

Co najczęściej uczula? Z badań epidemiologicznych wynika, że dzieci najczęściej uczulone są na białka mleka krowiego, białka jaja kurzego oraz owoce cytrusowe – objawy uczulenia mogą pojawić się zarówno u dzieci karmionych piersią, jak i karmionych sztucznie, a także na etapie rozszerzania diety.

Eksperci podkreślają, że białka mleka krowiego to w rzeczywistości mieszaniny wielu białek, a niektóre z nich znajdują się również w innych pokarmach, np. w mięsie (zwłaszcza w wołowinie i w cielęcinie), a także w produktach z mleka innych zwierząt, np. owiec i kóz, po których spożyciu u alergików również mogą wystąpić objawy alergii na mleko.

Dorosłych najczęściej uczulają ryby i owoce morza, a także zboża, cytrusy, soja, pomidory i selery.

Najczęstsze alergeny pokarmowe to:

  • mąka pszenna
  • pomidory
  • mleko
  • orzeszki ziemne
  • marchew
  • fasola
  • seler
  • groch
  • soję
  • soczewica
  • orzechy laskowe
  • orzechy kokosowe
  • brzoskwinie
  • migdały
  • proszek do pieczenia
  • barwniki azowe, m. in. E102, E104, E110, E122, E124, E129
  • białko jaja
  • ryby (zwłaszcza dorsz, gdzie alergenem jest nie tylko mięso ryby, ale nawet para, unosząca się nad nią w trakcie gotowania, ale także tuńczyk, śledzie, węgorz)
  • białka zbóż
  • wołowina
  • skorupiaki
  • mango
  • brzoskwinie
  • truskawki

Niedawno szerokim echem odbiły się ustalenia naukowców z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, którzy wprost zakomunikowali, że jego działanie na alergię to mit, a co więcej - nadużywane może szkodzić osłabiając działanie profesjonalnych leków.

Czytaj dalej...

Jeśli występują objawy bardziej nasilone, takie jak obrzęk gardła, trudności w oddychaniu lub spadek ciśnienia krwi, konieczne jest niezwłoczne wezwanie pomocy medycznej i podanie adrenaliny w formie zastrzyku lub automatycznego wstrzykiwacza.

Czytaj dalej...

W ciężkich przypadkach pokrzywki szczególnie gdy dojdzie do obrzęku naczynioruchowego lekarz może zdecydować o podaniu doustnych glikokortykosteroidów te w maści przepisuje się bardzo rzadko - stosuje się je możliwie krótko, bo ich stosowanie wiąże się z licznymi skutkami ubocznymi.

Czytaj dalej...

Kluczowe jest przede wszystkim zapobieganie unikanie kontaktu z alergenem, noszenie specjalnych okularów w trakcie pylenia, częste przemywanie oczu i twarzy, czasem nawet przepłukiwanie oka solą fizjologiczną.

Czytaj dalej...