U nas zapłacisz kartą
Alergiczna Choroba Skóry - Krzyżówka Zrozumienia i Leczenia
Diagnostyka pokrzywki
W pokrzywce ostrej zwykle nie przeprowadza się żadnej diagnostyki, ponieważ objawy najczęściej ustępują samoistnie (w ciągu 24-48 godzin). Wyjątkiem może być podejrzenie pokrzywki związanej z alergią pokarmową lub nadwrażliwością na leki (np. niesteroidowe leki przeciwzapalne).
W tych przypadkach kluczowe jest właściwe rozpoznanie choroby i identyfikacja czynnika wyzwalającego objawy. Pozwala to podjąć ukierunkowane działania zapobiegające nawrotom.
W przypadkach, gdy objawy utrzymują się powyżej 6 tygodni – czyli pokrzywki przewlekłej - lekarz zwykle próbuje wykluczyć inne jednostki chorobowe oraz zidentyfikować czynniki zaostrzające objawy lub, gdy to możliwe, przyczyny objawów klinicznych.
Badania na pokrzywkę
Z badań diagnostycznych najczęściej wystarczają podstawowe testy laboratoryjne – tj. morfologia krwi, stężenie białka ostrej fazy (CRP) i/lub ocena wskaźnika opadania krwinek czerwonych (OB).
W diagnostyce przewlekłej pokrzywki indukowanej lekarz może zlecić wykonanie próby prowokacji razem z określeniem intensywności czynnika wywołującego objawy.
Leczenie pokrzywki
Leczenie obejmuje przede wszystkim odpowiednią farmakoterapię oraz eliminację czynników wywołujących objawy choroby lub zaostrzających jej przebieg. Jeżeli pokrzywka stanowi objaw innej choroby, leczenie jest ukierunkowane na chorobę podstawową.
Celem leczenia powinna być pełna kontrola objawów pokrzywki, łącznie z uwzględnieniem bezpieczeństwa leczenia i wpływu terapii na jakość życia pacjenta.
Jeżeli identyfikacja przyczyny i/lub czynników wywołujących objawy pokrzywki jest możliwa, stanowi ona punkt wyjścia podejmowanego postępowania. Jednak jedynym dowodem potwierdzającym przyczynowo-skutkowy charakter wpływu danego czynnika jest ustąpienie objawów (remisja) po jego eliminacji i nawrót objawów pokrzywki po ponownym wprowadzeniu danego czynnika (próba prowokacji).
- farmakoterapią z wyboru są leki przeciwhistaminowe II generacji, które łagodzą uczucie świądu,
- leki (np. niesteroidowe leki przeciwzapalne), jeżeli są podejrzewane o wywoływanie i zaostrzanie objawów pokrzywki powinny zostać niezwłocznie odstawione, a ich dalsze stosowanie należy skonsultować z lekarzem,
- unikanie czynników fizycznych, które wywołują objawy przewlekłej pokrzywki indukowanej (np. noszenia ciężkich toreb w przypadku pokrzywki związanej z uciskiem) są zalecane, ale często trudne do osiągnięcia,
- stres także może zaostrzać objawy pokrzywki, dlatego warto znać i ćwiczyć metody radzenia sobie z nim.
Pokrzywka leki
Leczenie pokrzywki ostrej i przewlekłej rozpoczyna się od leków przeciwhistaminowych drugiej generacji.
Początkowa dawka leku przeciwhistaminowego II generacji to 1 tabletka/dobę. Nie zaleca się stosowania różnych leków przeciwhistaminowych H1 w tym samym czasie. W razie niezadowalającej kontroli objawów, po około 2-4. tygodniach lub szybciej, lekarz może zlecić zwiększenie dawki. Większość pacjentów, którzy nie odpowiadają na standardową dawkę leku przeciwhistaminowego, odnosi korzyść ze zwiększenia dawki leku przeciwhistaminowego H1. Nie zaleca się zwiększania dawki powyżej 4-krotności dawki podstawowej w leczeniu pokrzywki przewlekłej.
Umów się do lekarza rodzinnego
Zmiany na skórze pojawiają się zazwyczaj w ciągu kilku minut, a trwają nie dłużej niż 24 godziny. Oprócz powierzchownych, swędzących bąbli otoczonych rumieniem może pojawić się obrzęk tkanki podskórnej - mówimy wówczas o obrzęku naczynioruchowym. Same bąble mogą mieć różny kształt i rozmiar, mogą się zlewać i łączyć w większe skupiska. W zależności od czynnika wywołującego, pokrzywka może pojawić się na różnych częściach ciała - w przypadku czynników fizycznych będą to najczęściej odsłonięte kończyny, natomiast w przypadku alergenów pokrzywka może wystąpić na ciele lub twarzy.
Jak ustalić przyczynę pokrzywki?
W celu określenia czynnika wywołującego pokrzywkę alergiczną powinniśmy udać się na wizytę do lekarza rodzinnego. Na podstawie wywiadu może nas skierować do dermatologa lub alergologa. Odpowiedni specjalista może zlecić wykonanie takich badań jak testy skórne, immunologiczne (z krwi) lub próby prowokacyjne, służące do zdiagnozowania np. nadwrażliwości na salicylany (aspirynę).
Pokrzywka alergiczna
Objawy pokrzywki na tle alergicznym pojawiają się szybko – od kilku minut do 2 godzin od momentu ekspozycji na alergen. Przyczyną reakcji alergicznej mogą być alergeny zawarte w pokarmach, dodatkach do żywności, lekach, jadach owadów czy lateksie.
Objawy pokrzywki alergicznej mogą pojawić się również w wyniku kontaktu skóry z uczulającym alergenem, np. zawartym w ślinie zwierząt, kosmetykach, ale również pokarmach.
Mechanizm alergiczny jest stosunkowo rzadką przyczyną pokrzywki. Częściej stwierdzane są pseudoalergie związane z pokarmem lub niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi.
Pseudoalergia
Pseudoalergia, zwana również nadwrażliwością niealergiczną, odpowiada za pojawienie się objawów klinicznych przypominających chorobę alergiczną. Natomiast jej mechanizm odbiega od reakcji angażującej układ odpornościowy – typowej dla chorób alergicznych.
Najczęstszymi czynnikami wywołującymi reakcje pseudoalergiczne są niesteroidowe leki przeciwzapalne, ale również dodatki do żywności (np. tartazyna, salicylany, benozesany). Są to reakcje, które nie angażują układu odpornościowego. Diagnostyka opiera się zwykle na różnicowaniu objawów klinicznych i ocenie odpowiedzi na eliminację czynnika indukującego objawy.
Pomocne mogą być próby eliminacji i prowokacji.
Osoby, które mają pokrzywkę o etiologii alergicznej, związanej z pewnymi pokarmami lub lekami, powinny pozostawać pod opieką alergologa. U tych, którzy są obarczeni ryzykiem anafilaksji, zalecane jest posiadanie autostrzykawek lub ampułkostrzykawek z adrenaliną.
Wysypka alergiczna - co to takiego?
Pojęcie wysypki alergicznej odnosi się do wszelkich zmian, które powstają na skórze w wyniku kontaktu z czynnikiem odbieranym przez organizm jako alergen. Wysypkę taką można nazwać także uczuleniową, powstaje w wyniku reakcji alergicznej.
Pojawienie się reakcji alergicznej skóry może być wywołane wieloma alergenami. Jednymi z częstszych przyczyn są produkty spożywcze, wówczas mówi się o wysypce alergicznej pokarmowej.
Głównym mechanizmem powstawania wysypki alergicznej u dzieci i u osób dorosłych jest reakcja alergiczna IV typu. Reakcja ta przebiega przede wszystkim z aktywacją limfocytów T.
Rodzaje wysypki alergicznej
Istnieje wiele podziałów wysypki uczuleniowej. W zależności od wieku pacjenta można mówić wysypce alergicznej u niemowlaka, dziecka czy u osoby dorosłej. Obraz kliniczny oraz alergeny odpowiedzialne za uczulenie mogą różnić się pomiędzy tymi grupami.
W zależności od lokalizacji zmian skórnych wyróżnić można m.in. wysypkę alergiczną:
- na twarzy (uczulenie na twarzy),
- na nogach,
- na brzuchu,
- na plecach,
- na rękach,
- na klatce piersiowej,
- na łokciach,
- na nadgarstkach.
Dodatkowo, w zależności od przyczyny wywołującej alergię, wyróżnia się wysypkę pojawiającą się np. po antybiotyku. Czasem mówi się również o zmianach skórnych powstających po nadmiernej ekspozycji na światło słoneczne. Potocznie określa się je mianem uczulenia na słońce. Niektóre postaci wysypki, np. wysypka w okolicy brzucha, może wynikać także z obecności alergii pokarmowej.
Ile trwa wysypka alergiczna?
Czas trwania wysypki alergicznej różni się w zależności od przyczyny problemu oraz stopnia nasilenia zmian skórnych. Istotnym czynnikiem, wpływającym na czas trwania wysypki, jest zaprzestanie kontaktu z alergenem. W przypadku np. alergii pokarmowej, wysypka powinna ustąpić w ciągu dwóch lub trzech tygodni od momentu wyeliminowania alergenu z diety.
