Alergiczny wyprysk kontaktowy - Przyczyny, Objawy i Skuteczne Metody Leczenia

Czym jest wyprysk kontaktowy?

Wyprysk kontaktowy, czyli inaczej kontaktowe zapalenie skóry, to stan zapalny, który jest wynikiem bezpośredniego kontaktu skóry z drażniącym lub uczulającym czynnikiem. Mogą to być na przykład kosmetyki, detergenty, rośliny, metale, lateks, środki chemiczne, leki lub produkty spożywcze. Objawia się na skórze jako zaczerwienienie, obrzęk, swędzenie, łuszczenie, nadżerkilub pęcherze.

W klasyfikacji ICD-10 kontaktowe zapalenie skóry jest kodowane jako alergiczne kontaktowe zapalenie skóry (L23) lub kontaktowe zapalenie skóry z podrażnienia (L24). Z kolei w klasyfikacji ICD-11 tę dolegliwość można znaleźć pod numerem EK00.

Biorąc pod uwagę podłoże tego zjawiska możemy wśród nich wyróżnić:

• alergiczny wyprysk kontaktowy - spowodowany reakcją układu odpornościowego na alergeny,
• kontaktowe zapalenie skóry z podrażnienia - tego rodzaju zmiany pojawiają się u osób mających kontakt, np. z agresywnymi substancjami jak detergenty, silne kosmetyki, barwniki, lakiery, smary itp.,
• zawodowe - spowodowane przez szkodliwe czynniki w miejscu pracy wywołujące zwykle kontaktowe zapalenie skóry z podrażnienia, a także alergiczny wyprysk kontaktowy,
• fotoalergiczny lub fototoksyczny wyprysk kontaktowy - zapalenie skóry indukowane przez światło słoneczne po ekspozycji na daną substancję.

Wiele osób zastanawia się, czym różni się wyprysk kontaktowy od atopowego zapalenie skóry. Wyprysk kontaktowy może przypominać AZS bądź mu towarzyszyć. Różnice w tym przypadku dotyczą głównie przyczyny wystąpienia schorzenia oraz lokalizacji objawów na skórze. Jak podkreśla dr med. Elżbieta Grubska-Suchanek -specjalista dermatologii, wenerologii i alergologii:

Bywa, że wyprysk kontaktowy jest następstwem tego schorzenia. Ze względu na uszkodzenie bariery naskórkowej u pacjentów z atopowym zapaleniem skóry (AZS) częściej niż w populacji ogólnej może pojawić się uczulenie kontaktowe na różne alergeny środowiskowe.

Wyprysk kontaktowy: przyczyny

Alergiczny wyprysk kontaktowy związany jest ze stymulacją limfocytów Th1 przez komórki Langerhansa. Wystawione na działanie alergenów komórki układu odpornościowego zaczynają wydzielać substancje, które działają drażniąco i powodują objawy alergii, w tym wyprysk kontaktowy, a także swędzenie, ból, łzawienie oczu czy duszność.

Czynniki prowadzące do wystąpienia alergicznego wyprysku kontaktowego są bardzo różne. U niektórych osób wyprysk związany jest z uczuleniem na alergeny kontaktowe, w tym substancje kosmetyczne, u innych zmiany skórne mogą powstawać po zetknięciu skóry ze słońcem. U niektórych osób rozpoznaje się wyprysk kontaktowy zawodowy, który ściśle związany jest z charakterem wykonywanej prac i narażeniem skóry na kontakt np. ze środkami czystości. Należy jednak odróżnić wyprysk kontaktowy powstający po zetknięciu się z alergenem, a wyprysk będący wynikiem podrażnienia skóry, czyli bezpośredniego uszkodzenia naskórka po kontakcie z chemikaliami.

Jak rozpoznać wyprysk kontaktowy? Choć wyprysk kontaktowy widać na skórze, to bywa on często mylony z wypryskiem atopowym. W celu właściwego rozpoznania wyprysku kontaktowego wykonuje się testy płatkowe.

Wyprysk kontaktowy na skórze alergika. Jak rozpoznać i leczyć wyprysk?

Wyprysk kontaktowy to jeden z bardziej charakterystycznych objawów alergii skórnej. Pojawia się po kontakcie z substancją, na którą została wcześniej wytworzona nadwrażliwość. Cechuje się powstawaniem grudek i pęcherzyków na swędzącej, zaczerwienionej skórze. W wyniku reakcji alergicznej skóra staje się twarda, szorstka i bardzo sucha. Sprawdź, jak rozpoznać wyprysk i jak go leczyć.

Wyprysk kontaktowy alergiczny, inaczej alergiczne kontaktowe zapalenie skóry, to choroba skórna, której istotą jest tworzenie się zmian skórnych pod wpływem kontaktu z alergenami. Wyprysk kontaktowy alergiczny jest domeną alergików, występuje wtedy, gdy organizm zetknie się z substancją, którą układ immunologiczny oceni jako alergen, czyli pewnego rodzaju „wroga”, którego należy zwalczyć. Wyprysk jest nadmierną reakcją organizmu i zwykle po jego wystąpieniu można poznać, że mamy do czynienia z alergią. Wyprysk kontaktowy, w przeciwieństwie do wyprysku atopowego, występuje głównie u osób dorosłych. Cierpią zwykle kobiety, co uzasadnia się częstszym używaniem różnego rodzaju kosmetyków, a co za tym idzie, większym narażeniem na kontakt z alergizującymi substancjami.

Alergenami, które najczęściej doprowadzają do wystąpienia wyprysku kontaktowego, są: nikiel, chrom, kobalt, formaldehyd, terpentyna, guma i niektóre składniki kosmetyków.

Alergiczne kontaktowe zapalenie skóry - leczenie

Jak leczyć alergiczne kontaktowe zapalenie skóry? Dermatolog Dominika Ziółkowska-Banasik odpowiada:

Przede wszystkim najważniejsze jest przerwanie kontaktu z alergenem czyli w sytuacjach jednorazowych natychmiastowe mycie i płukanie skóry, a w sytuacjach przewlekłych unikanie kontaktu z substancją drażniącą.

W praktyce więc pacjenci z wypryskiem są zmuszeni do czytania etykiet kosmetyków, płynów do prania czy płukania, sprawdzania etykiet leków. W przypadku narażenia zawodowego konieczna bywa zmiana pracy.

Są jednak sytuacje, kiedy nie da się do końca wyeliminować alergenu z otoczenia na przykład w przypadku alergii na nikiel. Wówczas w sposób farmakologiczny musimy oszukiwać nasz układ odpornościowy stosując leki immunosupresyjne lub fototerapię - zwraca uwagę nasza specjalistka.

W przypadkach ostrych zmian stosuje się kremy lub maści zawierające glikokortykosteroidy lub inhibitory kalcyneuryny, substancje nawilżające czy złuszczające.

W przypadku nasilonego świądu włączamy również również leki przeciwhistaminowe. W wyjątkowych przypadkach, szczególnie gdy alergiczne kontakowe zapalenie skóry ma charakter ostry, posiłkować możemy się doustnymi glikokortykosteroidami - tłumaczy.

Niestety nie istnieje konkretna profilaktyka w przypadku alergicznego kontaktowego zapalenia skóry.

W przypadku osób narażonych, wskazane jest wyeliminowanie alergenu. Można również stosować delikatne, hipoalergiczne preparaty myjące - podpowiada dermatolog.

Dermatolog. Jest absolwentką Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. Pracuje w Klinicznym Oddziale Dermatologii, Chorób Wewnętrznych i Alergologii w Zabrzu. Jest asystentem dydaktycznym w Śląskim Uniwersytecie Medycznym, gdzie przekazuje wiedzę z dziedziny dermatologii i wenerologii. Swoich pacjentów traktuje holistycznie, oceniając choroby skóry w odniesieniu do ogólnego stanu zdrowia. Szczególne zainteresowanie poświęca chorobom tkanki łącznej i leczeniu łuszczycy.

---

wyprysk kontaktowy