U nas zapłacisz kartą
"Pryszcze u 30-latki - Jak sobie poradzić z tą niespodzianką?"
Pryszcze – jak się ich pozbyć?
Szacuje się, że około 85% nastolatków musi borykać się z pryszczami. Pierwsze zmiany skórne pojawiają się zarówno u dziewczynek, jak i chłopców między 11. a 13. rokiem życia. W większości przypadków objawy zanikają wraz z wiekiem. Niestety należy zdać sobie sprawę, że pryszcze pojawiają się także u osób dorosłych, które okres dojrzewania już dawno mają za sobą. Zdarza się, że bolesne krosty można zauważyć nie tylko na twarzy czy szyi, ale także na ramionach, plecach czy nawet w okolicach sfer intymnych. Ponieważ czynników wpływających na powstawanie pryszczy jest bardzo wiele, czasem trudno znaleźć skuteczną metodę ich zwalczania.
Zazwyczaj wypryski możemy dostrzec na twarzy. Na pierwszy rzut oka może się wydawać, że niektóre pryszcze powstają zaledwie w ciągu jednej nocy – tymczasem jest to cały proces, który dopiero w końcowej fazie daje efekt bolesnej, nieprzyjemnie wyglądającej krosty.
Wszystko zaczyna się w chwili, kiedy gruczoły łojowe – na skutek różnych czynników – zaczynają w zdecydowanie krótszym czasie produkować nadmierne ilości łoju (zwanego również sebum). Skóra nie jest w stanie poradzić sobie z tą barierą, co prowadzi do zatkanych porów. Tak rodzą się zaskórniki, które przybierają dwie postacie: zamkniętą lub otwartą. Dobrze już na tym etapie zatroszczyć się o pielęgnację skóry, ponieważ z biegiem czasu zaskórniki uszkadzają tkankę znajdującą się wokół mieszka włosowego. Tkanki ulegają zrogowaceniu, a ze względu na zablokowaną przez sebum skórę nie są w stanie samodzielnie się zregenerować. Rozszerzone mieszki włosowe możemy zauważyć gołym okiem w postaci rozszerzonych porów.
Jeśli zignorujemy te poszczególne objawy, zatkane gruczoły łojowe zaczną wytwarzać bakterie. Są one normalną częścią flory bakteryjnej skóry, jednak w większych ilościach mogą ją podrażniać. Zaskórniki pękają, a ich zawartość rozlewa się na okoliczne tkanki. W ten sposób mamy już do czynienia ze stanem zapalnym, który powoduje szereg zmian skórnych: krost, grudek, a nawet guzków. Wypryski nie tylko są bardzo widoczne ze względu na towarzyszący im obrzęk, ale często też bolą przy najlżejszym dotyku. Na dodatek wiele osób ma tendencję do wyciskania pryszczy, sądząc, że pozbywając się zawartej w nich ropy przyspieszą proces gojenia. To duży błąd. O ile pojedyncza krosta rzeczywiście stanie się przez to mniejsza, to jednak z dużym prawdopodobieństwem na jej miejscu już wkrótce powstanie nowa. W ten sposób przyczyniamy się też do rozsiewania bakterii na większy obszar, więc pojedyncze pryszcze w naturalny sposób pociągają za sobą kolejne.
Wypryski na twarzy – przyczyny powstawania krostek na twarzy u dorosłych
Wypryski na twarzy to problem, z którym boryka się wiele osób w dorosłym wieku. Sporadycznie zmiany skórne mogą u osób po 30., 40. i 50. roku życia mogą pojawiać się w wyniku podrażnienia przez niewłaściwe kosmetyki, nieodpowiedni sposób pielęgnacji skóry lub w wyniku alergii (kontaktowej lub np. na przyjmowane leki), ale najczęściej za występowanie wyprysków na twarzy w tym wieku odpowiadają:
- zmiany hormonalne – na takie podłoże może wskazywać pojawianie się krost przed lub w czasie menstruacji (wypryski pojawiają się najczęściej na brodzie) i menopauzy. Przewlekły trądzik po 30. roku życia może wskazywać również na zespół policystycznych jajników lub problemy z tarczycą,
- stres – powoduje zwiększone wydzielanie sebum i pocenie, dlatego może przyczyniać się do zatykania się porów i przylegania zanieczyszczeń. Dodatkowo stres wpływa na gospodarkę hormonalną i może wpływać na powstawanie zaburzeń,
- nieodpowiednia dieta – spożywanie dużej ilości produktów o wysokim indeksie glikemicznym oraz tłustych potraw i produktów mlecznych może prowadzić do pojawienia się wyprysków,
trądzik różowaty – przewlekła choroba występująca u dorosłych kobiet i mężczyzn (rzadziej), objawiająca się zaczerwienieniem i niewielkimi krostkami na policzkach i tzw. linii T.
Wypryski na twarzy a menopauza
Menopauza to okres w życiu kobiety, kiedy jej ciało przechodzi znaczące zmiany hormonalne. Wygasająca czynność jajników i spadek produkcji estrogenów może wywołać szereg zmian, wpływających nie tylko na samopoczucie, ale również stan skóry. Zwiększona produkcja sebum i większa potliwość w tym okresie, może prowadzić do zatykania się porów i powstawania krost na twarzy.
Trądzik wieku dojrzałego – winne nie tylko hormony
W przeciwieństwie do trądziku zwanego młodzieńczym, bardzo rzadko się zdarza, by przyczyną zmian skórnych były ogólnoustrojowe zaburzenia hormonalne. Dlatego próby leczenia za pomocą pigułek antykoncepcyjnych często dają tylko okresową poprawę – po odstawieniu hormonów problem powraca.
Co więc jest przyczyną trądziku nękającego dorosłych? W pierwszej kolejności stres. Powoduje on nadmierną ekspresję 5-alfa-reduktazy w skórze, szczególnie w gruczołach łojowych. Oznacza to tyle, że stres nasila nadreaktywność androgenu, hormonu odpowiadającego za wzmożoną produkcję łoju. Podobne skutki, chociaż pośrednio, ma również dieta obfitująca w produkty o wysokim indeksie glikemicznym, wysokoprzetworzone, z fast foodami na czele.
Takie menu powoduje gwałtowny wzrost poziomu insuliny we krwi, co stymuluje produkcję androgenów i w konsekwencji nasila łojotok. A to właśnie początek całego zła. Produkowana w nadmiernych ilościach wydzielina gruczołów łojowych jest gęściejsza niż zwykle i z dużym trudem wydostaje się na powierzchnię skóry. Ponieważ jednocześnie wzmożony jest proces rogowacenia naskórka, część wydzieliny zostaje zamknięta w ujściach przewodów łojowych i tak tworzą się zaskórniki.
W zaczopowanych gruczołach łojowych są doskonałe warunki do rozwoju bakterii beztlenowych i innych drobnoustrojów, które prowokują stany zapalne – na skórze powstają krostki, grudki, potem guzki i ropne nacieki. Poza stresem i złą dietą do wystąpienia zmian skórnych przyczyniać może się też np. intensywne opalanie (słońce co prawda wysusza skórę i okresowo minimalizuje zmiany trądzikowe, ale już jesienią znów znacznie się one nasilają), nadwrażliwość na niektóre pokarmy czy stosowanie nieodpowiednich kosmetyków (o ciężkim podłożu, wieloskładnikowych, perfumowanych).