U nas zapłacisz kartą
Blizny na Twarzy Matki Boskiej - Tajemnice i Znaczenie
Prawda o bliznach Czarnej Madonny
Tajemnicze blizny Czarnej Madonny i Matki Boskiej również stały się obiektem legend. Historie opowiadają, że charakterystyczne blizny na policzku Bogurodzicy przyciągają uwagę. Najbardziej wiarygodną opowieść przekazuje Jan Długosz. W 1430 roku to miejsce zostało zaatakowane przez husytów z obszaru granicznego między Czechami a Morawami, przy wsparciu przedstawicieli polskiej szlachty.
Naturę tego napaści budzi pewne wątpliwości. Według kronikarza, najeźdźcy mieli motywację przede wszystkim rabunkową, ale inne przekazy sugerują, że tkwiły za nimi też pobudki polityczne i religijne. Twierdzono, że husyci uznali ten wizerunek za godzący w wiarę i dlatego zdjęli go z ołtarza, brutalnie uszkadzając go ostrym mieczem. Jan Długosz podawał z kolei, że napastnicy chcieli unicestwić obraz w gniewie, bo nie natrafili na skarby w klasztorze. Pomimo tego tragicznego wydarzenia, cudowny wizerunek Czarnej Madonny został później przeniesiony do Krakowa i umieszczony w ratuszu.
Ile blizn ma Matka Boska Częstochowska
To właśnie w Krakowie Władysław Jagiełło zlecił jego naprawę malarzom ruskim. Ci dodatkowo przyozdobili go złotem, srebrem i klejnotami z królewskiego skarbca. Na pamiątkę brutalnego napadu zostały wyżłobione cięcia na twarzy Maryi. Co ciekawe, blizn jest łącznie dziesięć, choć wyraźnie widoczne są tylko trzy z nich. Pozostałe cięcia zlokalizowane są na szyi.
Z badań Anny Różyckiej-Bryzek i Jerzego Gadomskiego z 1984 roku wynika, że obraz został dwukrotnie przemalowany i składa się z trzech warstw.
Pierwsza powstała prawdopodobnie w XII-XIII wieku. Druga ma pochodzenie włoskie i powstała w XIV wieku. Trzecia warstwa powstała na skutek wspomnianych prac konserwatorskich zleconych przez Władysława Jagiełłę w XV wieku.
Maryja z Dzieciątkiem Jezus w objęciach
W Kaplicy na Jasnej Górze w Częstochowie znajduje się ikona, która przedstawia Maryję z dzieciątkiem Jezus w objęciach. Uwagę z pewnością przykuwa fakt, że jest to postać ciemnoskóra. Ponadto na jej policzku znajdują się dwie rysy przecięte trzecią. Oprócz tego na jej szyi znajduje się kolejnych sześć, zdecydowanie mniej widocznych cięć. Pojawia się więc bardzo ważne pytanie: Dlaczego Maryja ma rysy na twarzy?
W roku 1430 w Klasztorze paulinów miał miejsce napad bandy rabusiów, w czasie którego obraz pocięto sztyletami. To one są przyczyną rys. Król Polski Władysław Jagiełło nakazał jego renowację, jednak znane w tamtych czasach metody restauracji nie były tak zaawansowane, jak te, które znamy dziś. Nie udało się usunąć śladów po cięciach, jednak podjęto próby ich bezskutecznego zamalowania.
Jednak istnieje jeszcze druga wersja tej historii, która wskazuje, że ślady zostały pozostawione celowo, aby wizerunek Matki Bożej Częstochowskiej przypominał o napadzie. Szacunki historyków wskazują, że wyeksponowanie rys miało miejsce w 1434 roku, kiedy kończono odrestaurowywanie obrazu.
Blizny Matki Boskiej Częstochowskiej. Analiza
Skomplikowanym badaniom poddano Wizerunek Matki Bożej Częstochowskiej na przełomie lat 40. i 50. XX w. Zespół pod kierownictwem prof. Rudolfa Kozłowskiego dokonał m. in. prześwietlenia obrazu promieniami RTG oraz analizom mikroskopowym. Prace naukowe potwierdziły przypuszczenia, że wczesne działania konserwacyjne jeszcze bardziej uwydatniły blizny i cięcia zadane podczas napadu w XV w.
Radiogram pokazał szczegółowo, że konserwatorzy na przestrzeni wieków wygnietli rylcem rysunek obrazu w tych miejscach, gdzie farba temperowa miała graniczyć ze złoconymi lamówkami sukni i płaszcza Matki Bożej Częstochowskiej. Po namalowaniu obrazu tym samym rylcem, na farbie twarzy narysowano ślady cięć. Niektóre z nich zostały mocno wgniecione, aby ślad blizny objął większą warstwę farby.
Później, najprawdopodobniej podczas kolejnych konserwacji, w blizny wprowadzono farbę koloru krwi (tzw. cynober), po czym, znów po jakimś czasie, jej ślady usunięto, wprowadzając nową farbę koloru ciemnej karnacji twarzy Matki Bożej. Spowodowało to powstanie pewnej wypukłości blizn. Promienie rentgenowskie uwydatniły ten proces, gdyż cynober należy do pigmentów bardzo dobrze absorbujących wiązki RTG. Warstwa cynobru w rowku rysy, mimo że później usunięta, wciąż zostawiała jasny ślad na kliszy prześwietlenia.
