Stan zapalny skóry - wyprysk - krzyżówka wyzwań
Co robić w razie wystąpienia objawów?
Natychmiast przerwij kontakt z substancją, którą podejrzewasz o wywołanie zmian – np. przemyj ręce po kontakcie z substancjami, które powodują objawy. W razie nasilonego świądu skóry możesz zażyć tabletkę leku przeciwhistaminowego (niektóre dostępne są bez recepty).
Wyprysk kontaktowy rozpoznaje się na podstawie charakterystycznego obrazu zmian skórnych oraz ustalenia związku pomiędzy ich pojawianiem się a np. pracą zawodową.
Wyprysk kontaktowy może przypominać wyprysk atopowy (atopowe zapalenie skóry) i inne mylone z nim choroby skóry. Najważniejszym badaniem w rozpoznaniu wyprysku kontaktowego są tzw. testy płatkowe. Polegają one na nałożeniu na skórę pleców małych krążków bibułek nasączonych różnymi substancjami wywołujących wyprysk kontaktowy (zawartymi w np. kosmetykach, gumie, metalach, lekach, tworzywach sztucznych). Pojawienie się pod ich wpływem zaczerwienienia, grudek czy pęcherzyków może oznaczać uczulenia na którą z tych substancji.
Czym jest wyprysk kontaktowy?
Wyprysk kontaktowy, czyli inaczej kontaktowe zapalenie skóry, to stan zapalny, który jest wynikiem bezpośredniego kontaktu skóry z drażniącym lub uczulającym czynnikiem. Mogą to być na przykład kosmetyki, detergenty, rośliny, metale, lateks, środki chemiczne, leki lub produkty spożywcze. Objawia się na skórze jako zaczerwienienie, obrzęk, swędzenie, łuszczenie, nadżerkilub pęcherze.
W klasyfikacji ICD-10 kontaktowe zapalenie skóry jest kodowane jako alergiczne kontaktowe zapalenie skóry (L23) lub kontaktowe zapalenie skóry z podrażnienia (L24). Z kolei w klasyfikacji ICD-11 tę dolegliwość można znaleźć pod numerem EK00.
Biorąc pod uwagę podłoże tego zjawiska możemy wśród nich wyróżnić:
- alergiczny wyprysk kontaktowy - spowodowany reakcją układu odpornościowego na alergeny,
- kontaktowe zapalenie skóry z podrażnienia - tego rodzaju zmiany pojawiają się u osób mających kontakt, np. z agresywnymi substancjami jak detergenty, silne kosmetyki, barwniki, lakiery, smary itp.,
- zawodowe - spowodowane przez szkodliwe czynniki w miejscu pracy wywołujące zwykle kontaktowe zapalenie skóry z podrażnienia, a także alergiczny wyprysk kontaktowy,
- fotoalergiczny lub fototoksyczny wyprysk kontaktowy - zapalenie skóry indukowane przez światło słoneczne po ekspozycji na daną substancję.
Wiele osób zastanawia się, czym różni się wyprysk kontaktowy od atopowego zapalenie skóry. Wyprysk kontaktowy może przypominać AZS bądź mu towarzyszyć. Różnice w tym przypadku dotyczą głównie przyczyny wystąpienia schorzenia oraz lokalizacji objawów na skórze. Jak podkreśla dr med. Elżbieta Grubska-Suchanek -specjalista dermatologii, wenerologii i alergologii:
Bywa, że wyprysk kontaktowy jest następstwem tego schorzenia. Ze względu na uszkodzenie bariery naskórkowej u pacjentów z atopowym zapaleniem skóry (AZS) częściej niż w populacji ogólnej może pojawić się uczulenie kontaktowe na różne alergeny środowiskowe.
Jakie produkty stosować na podrażnioną skórę?
Podrażniona skóra może w bardzo dużym stopniu negatywnie oddziaływać na nasze samopoczucie, a także mieć wpływ na wykonywanie codziennych obowiązków czy kontakty z innymi. Jak nietrudno zauważyć, objawy podrażnionej skóry mogą okazać się bardzo uciążliwe.
Dlatego też w przypadku codziennej pielęgnacji warto wprowadzić produkty, które będą ją we właściwy sposób pielęgnować. Na problemy z różnymi podrażnieniami przede wszystkim poleca się dermokosmetyki.
Dermokosmetyki to specjalne produkty przeznaczone dla podrażnionej skóry, wrażliwej, reaktywnej czy problemowej. Tym, co wyróżnia dermokosmetyki na tle innych produktów, jest potwierdzona hipoalergiczność, a także wysoka zawartość substancji o działaniu kojącym i łagodzącym. Dermokosmetyki charakteryzują się bardzo łagodną formułą, dzięki czemu większość z nich może być stosowana zarówno przez dorosłych, jak i dzieci.
W jaki sposób powinna być pielęgnowana skóra podrażniona? W jej rutynie pielęgnacyjnej nie powinno zabraknąć kosmetyku, który będzie odpowiedni zarówno do mycia twarzy, jak i ciała. Tutaj na szczególną uwagę zasługuje krem myjący Lipikar Syndet AP+ od La Roche-Posay. To produkt do mycia podrażnionej skóry noworodków, niemowląt czy też dorosłych, skłonnej do atopii. W natychmiastowy sposób koi i jednocześnie pozwala zredukować silną suchość, która może pojawiać się po kąpieli lub prysznicu. Lipikar Syndet AP+ jest rekomendowany przez Polskie Towarzystwo Dermatologiczne. W jego składzie występują łagodne środki powierzchniowo czynne, nie znajdziemy w nim natomiast wysuszającego mydła. Oprócz tego został wzbogacony ochronnym masłem shea, kojącym niacynamidem oraz Aqua Posae Filiformis, opatentowanym składnikiem aktywnym.
Kontaktowe zapalenie skóry (wyprysk kontaktowy): przyczyny, objawy i leczenie
Kontaktowe zapalenie skóry (inaczej wyprysk kontaktowy) to miejscowa skórna reakcją nadwrażliwości w wyniku bezpośredniego kontaktu z określonymi substancjami chemicznymi lub drażniącymi. Wyprysk kontaktowy może mieć podłoże alergiczne, wynikać z podrażnienia, mieć związek z wykonywaną pracą (np. przewlekłym narażeniem dłoni na określoną substancję) lub ze światłem słonecznym. W leczeniu najważniejsze jest unikanie substancji powodujących wyprysk kontaktowy.
Wyprysk kontaktowy to choroba polegająca na tworzeniu się zmian skórnych pod wpływem kontaktu z alergenami kontaktowymi (są to często substancje chemiczne) u uczulonych na nie osób. Czasem potocznie mówi się na wyprysk kontaktowy „egzema”, co nie jest jednoznaczne z kontaktowym zapaleniem skóry, ponieważ słowo egzema oznacza wyprysk, czyli chorobę skóry o podłożu zapalnym niezwiązaną z zakażeniem, w której dochodzi do zapalenia jej wierzchnich warstw (naskórka i warstwy brodawkowatej skóry właściwej). Egzema nie jest więc nazwą konkretnej choroby, tylko określa rodzaj zmian skórnych, które występują w danej chorobie skóry.
- alergiczne – związane z odpowiedzią układu odpornościowego na alergeny,
- z podrażnienia – nie jest to prawdziwe uczulenie i takie zmiany mogą się pojawić u wszystkich osób, które mają kontakt, np. z silnymi substancjami używanymi w środkach czystości, farbami, lakierami, smarami, cementem,
- zawodowe – wywołane przez czynniki szkodliwe w miejscu pracy, w większości przypadków jest to kontaktowe zapalenie skóry (wyprysk kontaktowy) z podrażnienia,
- fotoalergiczne lub fototoksyczne – zapalenie skóry może być wywołane przez alergen lub substancję drażniącą powstającą dopiero po zadziałaniu światła słonecznego.
![]()
Dlaczego skóra jest podrażniona? Różne przyczyny zapalenia skóry
Jak można zauważyć, stan zapalny skóry to bardzo rozległy temat, który może dotyczyć zarówno poważnych dermatoz, jak i delikatnego podrażnienia skóry, które objawia się zaczerwienieniem. Z tego względu trudno wyodrębnić jedną przyczynę tego problemu. Mówiąc o przyczynach stanu zapalnego na twarzy lub pozostałych częściach ciała, należy mieć świadomość, że istnieje cały szereg czynników, które mogą za niego odpowiadać. Można tutaj zaliczyć:
- alergeny,
- stres,
- niewłaściwie dobrane kosmetyki do pielęgnacji,
- sztuczne barwniki i substancje chemiczne,
- picie niewystarczającej ilości wody,
- brak zbilansowanej diety,
- promienie słoneczne.
Stan zapalny skóry twarzy
Mówiąc o stanie zapalnym skóry, warto zwrócić uwagę na to, że nie jest to odrębna jednostka chorobowa. Jak sama nazwa wskazuje, jest to stan, który towarzyszy przebiegowi różnych dermatoz. Może pojawiać się w przypadku trądziku pospolitego, różowatego czy atopowego zapalenia skóry.
Zapalenie skóry bardzo często towarzyszy alergii kontaktowej lub jest wywoływane przez czynniki zewnętrzne. W takiej sytuacji czynnikiem drażniącym może okazać się niska temperatura, wiatr, promieniowanie słoneczne czy nawet substancje chemiczne, które mogą zawierać niektóre kosmetyki.
Jak rozpoznać stan zapalny w takiej sytuacji? Na Twojej skórze w różnych miejscach mogą pojawiać się czerwone plamy, którym towarzyszyć będzie łuszczenie i świąd.
Skóra podrażniona a AZS
Jak zasygnalizowano, podrażnienie skóry to jeden z typowych objawów AZS, czyli atopowego zapalenia skóry. To przewlekła choroba skóry, której towarzyszy stan zapalny. Dermatoza ma charakter nawrotowy: do wystąpienia pierwszych objawów dochodzi już we wczesnym dzieciństwie. AZS może jednak nawracać w późniejszych okresach życia po tym, jak wejdzie w fazę uśpienia. Czynnikiem, który w obecnych czasach ma szczególny wpływ na zaostrzenie lub nawrót objawów, jest stres oraz zanieczyszczenia środowiska.
![]()