Czerniak na brzuchu - Przyczyny, Objawy i Sposoby Leczenia

Czym jest czerniak?

Czerniak to nowotwór skóry, który powstaje w wyniku niekontrolowanego wzrostu komórek barwnikowych zwanych melanocytami. Skóra, jako największy organ ludzkiego ciała, składa się z trzech warstw: naskórka, skóry właściwej i tkanki podskórnej. Naskórek, stanowiący najbardziej zewnętrzną warstwę skóry, odgrywa kluczową rolę w rozwoju czerniaka.

Naskórek jest wielowarstwową strukturą, a jego kolejne warstwy powstają poprzez stopniowe przemieszczanie się komórek od skóry właściwej w kierunku powierzchni skóry, gdzie następuje rogowacenie. Głównymi komórkami naskórka są keratynocyty, które wytwarzają keratynę, istotną dla utrzymania funkcji skóry. Inną grupą komórek znajdującą się w naskórku są melanocyty, które są odpowiedzialne za produkcję barwnika skóry – melaniny.

Niestety, właśnie z tych komórek powstaje czerniak. Czerniak jest jednym z najbardziej złośliwych nowotworów skóry i stanowi główną przyczynę zgonów związanych z nowotworami skóry.

W przeszłości czerniak występował częściej u mężczyzn niż u kobiet, jednak różnice te stopniowo się zatracają. Czerniak może wystąpić w każdym wieku, ale ryzyko jego wystąpienia wzrasta wraz z wiekiem.

Czerniak jest uznawany za jeden z najbardziej złośliwych nowotworów, a jego występowanie wzrasta na całym świecie. Stanowi istotny problem zdrowotny i stanowi ważny problem publicznego zdrowia.

Wczesna diagnoza jest kluczowym czynnikiem wpływającym na rokowanie w przypadku czerniaka. Kiedy nowotwór jest wykryty we wczesnym stadium, czyli ograniczony jest jedynie do skóry, szanse na wyleczenie są wysokie.

Jakie są sposoby leczenia czerniaka?

Podstawą skutecznego leczenia czerniaka jest wczesne rozpoznanie i radykalne usunięcie zmiany z odpowiednim marginesem bezpieczeństwa.

Zarówno ryzyko, jak i czas pojawienia się przerzutów czerniaka uzależnione są od grubości guza pierwotnego. Im szybciej wykryty i usunięty jest czerniak, tym większe są szanse na wyleczenie.

W przypadku potwierdzenia czerniaka w badaniu histopatologicznym po usunięciu zmiany następnym etapem postępowania jest biopsja tzw. węzła wartowniczego (jednego z okolicznych węzłów chłonnych wybranego z uwzględnieniem lokalizacji guza pierwotnego).

Odpowiednie i doszczętne leczenie operacyjne w przypadku czerniaka o zaawansowaniu miejscowym jest wystarczające i wymaga tylko obserwacji zgodnie z zaleceniami lekarza prowadzącego.

1. Immunoterapię i leczenie ukierunkowane molekularnie – to nowoczesne i najskuteczniejsze metody leczenia. Stosuje się leki, takie jak ipilimumab niwolumab (sam lub łącznie z ipilimumabem) i pembrolizumabem, wemurafenib, dabrafenib, trametynib, kobimetynib, enkorafenib, binimetynib.
2. Wycięcie przerzutów odległych czerniaka lekarz rozważa w uzasadnionych przypadkach po analizie sytuacji pacjenta (m.in jeśli przerzuty dotyczą tylko jednego narządu i są nieliczne, pojawiły się po roku od leczenia czerniaka).
3. Chemioterapia z użyciem jednego leku cytotoksycznego (np. dakarbazyny). Obecnie, po wprowadzeniu immunoterapii i leków ukierunkowanych molekularnie, to leczenie stosuje się rzadziej,
4. Izolowana kończynowa chemioterapia perfuzyjna w hipertermii polega na podawaniu dużych dawek leku cytostatycznego do tętnicy kończyny odizolowanej od krążenia ogólnoustrojowego. Metoda ta jest stosowana u pacjentów, u których czerniak był zlokalizowany na kończynie i doszło do wznowy.

Czerniak to nie tylko podstępna choroba skóry!

Każda pojawiająca się na skórze zmiana powinna budzić niepokój. Liczba zachorowań na czerniaka wzrasta w okresie letnim, gdyż ciało jest szczególnie narażone na długotrwałe działanie promieni słonecznych. O tym, kiedy należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu i jakiego typu zmian nie zlekceważyć opowiedziała prof. dr hab. n. med. Irena Walecka, kierownik Kliniki Dermatologii Centralnego Szpitala Klinicznego MSWiA w Warszawie.

• • Czym jest czerniak?
  • Melanocyty i ich związek z powstawaniem czerniaka
  • Czerniak to nie tylko rak skóry – uwaga na oczy!
  • Jakie zmiany skórne mogą wskazywać na czerniaka?
  • Rodzaje czerniaka
  • Czerniak – diagnostyka i rozpoznanie
  • Czynniki zwiększające ryzyko zachorowania na czerniaka
  • Czerniak. Jakie grupy wiekowe są najbardziej narażone na zachorowanie?
  • Czerniak a związek z innymi chorobami. Jaki przypadłości powodują wzrost ryzyka zachorowań?
  • Czerniak rozwija się w miejscu znamion, jednak nie zawsze!
  • Leczenie czerniaka.
  • Profilaktyka czerniaka – co robić, by ustrzec się zachorowania?
  • Zachowaj czujność, szczególnie latem!
  • Czerniak – posłuchaj podcastu

  Czynniki zwiększające ryzyko zachorowania na czerniaka

  • nadmierna ekspozycja na promieniowanie ultrafioletowe, szczególnie w okresie dziecięcym,
  • poparzenia słoneczne,
  • znamiona atypowe,
  • jasna karnacja,
  • wiek powyżej 50. roku życia,
  • obniżona odporność chorego,
  • korzystanie z solarium i leczniczych promieniowań UVA,
  • predyspozycje genetyczne,
  • wcześniejsze nowotwory skóry,
  • przebyte przeszczepy narządów poddawanych immunosupresji.

  Czerniak najczęściej dotyka ludzi powyżej 50. roku życia, jednak może pojawić się niemalże w każdym wieku.

  Czerniak bardzo rzadko występuje wśród małych dzieci, zwykle są to przypadki pojedynczych znamion.

  Rozpoznawalność czerniaka jest zdecydowanie większa u kobiet, które baczniej obserwują swoje ciało, jednak warto wiedzieć, że to mężczyźni częściej umierają z powodu nowotworu skóry!

  

  Czerniak – profilaktyka. Jak się przed nim uchronić?

  Kremy ochronne z filtrem UV

  Pierwotna profilaktyka czerniaka polega na ochronie skóry przed promieniami UV, także tymi, które pochodzą z innych źródeł niż słońce, np. z solarium.

  Właściwe zabezpieczenie skóry przed ekspozycją słoneczną obejmuje zarówno odpowiedni ubiór (w krajach o wysokim stopniu nasłonecznienia są to gęsto tkane tkaniny), jak również rozsądnie dobrane kosmetyki z wysokim filtrem UV.

  Dobierając taki kosmetyk (zazwyczaj krem czy emulsję), warto znać nie tylko oznaczenie liczby faktora, jaka się na nim znajduje, ale dobrze też wiedzieć, do czego się ona odnosi.

  Na przykład kosmetyk z filtrem SPF 15 oznacza, że osoba, która nim się posmaruje, może przebywać 15 razy dłużej na słońcu niż wtedy, gdyby była wystawiona na promienie słoneczne bez kremu.

  O tym, ile czasu można eksponować ciało na promienie słoneczne bez używania specjalnego kosmetyku, decyduje nasz fototyp.

  • Fototyp I – to osoby o jasnej skórze, które często mają piegi, włosy rude lub blond, a oczy koloru niebieskiego lub zielonego. Mogą bez kremu z filtrem pozostawać na słońcu przez 10 minut, bez ryzyka poparzenia.
  • Fototyp II – jasna skóra, czasem piegi, włosy kolor blond lub brązowego, oczy niebieskie, zielone, rzadko kiedy piwne. Osoby o tym fenotypie mogą przebywać bezpiecznie na słońcu przez 15 minut.
  • Fototyp III – śniada skóra, brak piegów, włosy ciemny blond lub brązowe. Dopuszczalny czas przebywania na słońcu bez kremu z filtrem to około 20 minut.
  • Fototyp IV – lekko śniada skóra, brak piegów, włosy czarne lub ciemnobrązowe, oczy ciemne. Te osoby mogą eksponować się na słońce bez kosmetyków z filtrem przez 30 minut.

  O czym należy pamiętać przy smarowaniu się kremem z filtrem?

  Nakładanie kremu z filtrem trzeba ponawiać po każdym zmoczeniu w wodzie i po upływie czasu jego działania.

  

  ---

  brzuchu