U nas zapłacisz kartą
Wszystko, co musisz wiedzieć o czerniaku na stopie - Zdjęcia, Symptomy i Leczenie
Jakie zmiany powinny być skonsultowane z lekarzem w trakcie badania wideodermatoskopowego?
Poniżej prezentujemy zdjęcia znamion, które powinny zostać poddane badaniu dermatoskopowemu.
Czerniak akralny Czerniak akralny na dłoni
Czerniak akralny pod stopą
Czerniak akralny pod stopą
Czerniak a pieprzyk – różnice
Czerniak rozwija się w melanocytach – komórkach skóry odpowiedzialnych za jej kolor. Wystawienie skóry na promieniowanie UV pochodzące ze słońca lub solarium, powoduje jej ciemnienie i opaleniznę.
Czerniak pojawia się, kiedy na skutek opalania lub oparzeń słonecznych dochodzi do uszkodzenia DNA melanocytów, powodując ich niekontrolowany rozrost. Na pierwszy rzut oka może przypominać zwykłego pieprzyka, ale są między nimi pewne różnice.
Czerniak czy pieprzyk? Znaki ostrzegawcze i różnice:
- asymetryczny kształt – większość czerniaków jest asymetryczna, jeżeli na środku zmiany położysz linijkę, dzieląc zmianę na pół, zauważysz, że obie połówki są nierówne,
- nieregularne granice – granice czerniaka zwykle są nierówne, mogą mieć "poszarpane" lub "pokarbowane" krawędzie,
- nietypowy kolor – podczas gdy pieprzyki są po prostu brązowe, czerniaki mogą łączyć wiele kolorów (np. brązowy z czarnym), a także przybierać odcienie niebieskiego lub czerwieni,
- zmiany w czasie – na czerniaka może wskazywać zmiana wielkości, kształtu lub koloru znamienia.
Jak informuje w rozmowie z Pacjentami dr n. med. Maciej Kowalewski z Centrum Medycznego SafiMed, dla własnego spokoju i bezpieczeństwa wspomnianą klasyfikację należy jeszcze rozszerzyć.
– Tak naprawdę wszystkie zmiany znamion, jak choćby pojawiające się zgrubienia, zaczerwienienia wokół, swędzenie, krwawienie czy ewolucja barwy lub kształtu, powinny być przyczynkiem do uważniejszej obserwacji – przekonuje specjalista.
Wszelkie wątpliwości powinien rozwiać dermatolog, który wykona dermatoskopię – bezbolesne badanie polegające na obejrzeniu pieprzyków przez specjalne narzędzie. Na jej podstawie lekarz może ze stuprocentową pewnością ocenić, czy to pieprzyk, czy czerniak.
Czy znamię na stopie to czerniak?
W lokalizacji akralnej najczęściej różnicujemy z krwotokiem śródnaskórkowym lub obecnością barwnika zewnątrzpochodnego. Ostro odgraniczony wykwit o czerwonym lub czarnym zabarwieniu przemawia zwykle za krwotokiem śródnaskórkowym. W przypadku obecności barwnika zewnątrzpochodnego trudno odróżnić go od zmiany melanocytowej, dlatego kluczową rolę w tym przypadku odgrywa wywiad z pacjentem. W razie jakichkolwiek wątpliwości należy wykonać biopsję zmiany.
Masz znamiona na stopach lub dłoniach!
Zmiany występujące w lokalizacji akralnej posiadają charakterystyczne dla nich wzory strukturalne widoczne w badaniu dermatoskopowym i na tej podstawie mogą zostać rozpoznane i zróżnicowane ze zmianami łagodnymi, które nie wymagają interwencji chirurgicznej.
Linie równoległe na grzebieniach - silny wzorzec złośliwości widoczny w badaniu dermatoskopowym zmian akralnych
Czerniaki in situ w tej lokalizacji posiadają zwykle jeden wzorzec w postaci linii równoległych na grzebieniach ( ang. parallel ridge pattern- PRP)- jest to w tym przypadku najważniejszy wzór charakterystyczny dla tego rozpoznania.
Linie równoległe na grzebieniach w lokalizacji akralnej
Z praktycznego punktu widzenia wiedza, iż grzebienie są szersze od bruzd, a na ich powierzchni znajdują się ujścia gruczołów potowych (widziane jako lekko wybarwione kropki) znacznie ułatwia ocenę.
Co robić w razie wystąpienia objawów?
W razie wystąpienia niepokojących zmian należy się zgłosić do dermatologa lub onkologa.
Fot. 2. Dermatoskop (dermoskop)
Fot. 3. Dermatoskop ze światłem spolaryzowanym
Dermatoskop (dermoskop) stanowi obecnie podstawowe narzędzie pracy dermatologa we wczesnej diagnostyce czerniaka. W wybranych ośrodkach specjalizujących się w rozpoznaniu czerniaka wykorzystuje się do tego celu wideodermatoskopy. Badanie dermatoskopowe pozwala na wykluczenie takich zmian niemelanocytowych, jak brodawki łojotokowe, barwnikowy rak podstawnokomórkowy oraz zmiany pochodzenia naczyniowego.
Szczegółowy wywiad lekarski zebrany od pacjenta pod kątem czynników ryzyka czerniaka jest doskonałym uzupełnieniem badania dermatoskopowego.
Dermatoskopia cyfrowa odgrywa istotną rolę w monitorowaniu pacjentów z licznymi znamionami, w zespole znamion dysplastycznych oraz osobników z rodzinnym wywiadem w kierunku czerniaka, która daje możliwość oceny znamion w czasie pod względem wielkości, brzegów, rozkładu barwnika i symetrii lub asymetrii.
Wśród nowych metod diagnostycznych znamion wyróżnia się laserową skanującą mikroskopię konfokalną, która zapewnia mikroskopową rozdzielczość i pozwala na prawie histologiczną ocenę zmian skórnych in vivo, ponadto ocenia kształt komórek barwnikowych, układ gniazd komórek znamionowych oraz morfologię brodawek skórnych. Jest to bezkrwawa, prawie histologiczna metoda diagnostyczna znamion dysplastycznych, czerniaków i ich nietypowych odmian, takich jak czerniak bezbarwnikowy, które klinicznie przybierają bardzo podstępny wygląd.
