U nas zapłacisz kartą
Wszystko, co musisz wiedzieć o czerniaku na stopie - Zdjęcia, Symptomy i Leczenie
Tak wygląda czerniak. Te zdjęcia powinien zobaczyć każdy
Większość ludzi boi się, że znamiona i pieprzyki mogą być czerniakiem. A to mit. - Czerniak zwykle nie powstaje ze znamienia, choć z pozoru wygląda jak znamię - mówi dr n. med. Maciej Kowalewski, chirurg.
Może być brązowy, bezbarwny albo czarny. Pojawia się na plecach, pod paznokciami, na rękach, czy nogach. Często mylimy go z niegroźnym pieprzykiem. Jak rozpoznać czerniaka, który jest groźnym nowotworem skóry?
Czerniak to rak skóry zaczynający się w komórkach zwanych melanocytami. Jest niebezpieczny ze względu na zdolność do szybkiego o rozprzestrzeniania się na inne narządy. Może przybierać różne postaci – od bezbarwnych guzków po ciemnoczarne plamy.
Choć boimy się znamion, zwykle to nie z nich rozwija się rak. – Zezłośliwienie znamienia jest rzadszą formą powstawania czerniaka, niż powstanie nowego – mówi Maciej Kowalewski z Centrum Medycznego SafiMed z Zabierzowa. Jak rozpoznać czerniaka? Podpowiadamy.
Czerniak paznokcia – przerzuty
Czerniak paznokcia to wyjątkowo podstępny nowotwór złośliwy. Nie dość, że jest trudny do wykrycia, to dodatkowo daje przerzuty do innych organów – m.in. do płuc i narządów trzewnych. Początkowo komórki nowotworowe przedostają się do węzłów chłonnych, a następnie do krwiobiegu, skąd mogą się rozprzestrzenić się po całym ciele.
Czarniaka paznokcia wykryto między innymi u słynnego muzyka reggae Boba Marleya. Ognisko pierwotne znajdowało się pod paznokciem dużego palca u stopy muzyka, jednakże dało ono przerzuty do wątroby, płuc i mózgu. Ze względów światopoglądowych artysta nie decydował się na leczenie chirurgiczne. Jako rastafarianin Marley wyznawał zasadę jedności ciała, dlatego nie poddał się zabiegowi amputacji. Zmarł w wieku 36 lat, trzy lata po wykryciu nowotworu.
Objawy czerniaka – jak wygląda czerniak
Fot. 1. Przykłady obrazu klinicznego czerniaka
- kształt asymetryczny, nieregularny
- nierówny rozkład barwy (ciemniejsze i jaśniejsze obszary w obrębie jednego znamienia)
- nierówne brzegi
- zmiany w grubości i powierzchni zmiany
- wielkość >6 mm
- swędzenie.
W postaci wczesnej czerniaka skóry zmiany są płaskie, niesymetryczne, o nieregularnych i poszarpanych granicach ze zdrową skórą, wielobarwne. W postaci zaawansowanej często są wypuklone ponad poziom skóry (można wyczuć dotykiem zgrubienie), w części przypadków mogą być owrzodziałe, a z ich powierzchni może sączyć się krwisto-surowiczy płyn (czynniki niekorzystnego rokowania).
Pierwszym objawem czerniaka może być powiększenie węzłów chłonnych w okolicy, w której rozwinął się nowotwór (np. w przypadku czerniaka odbytu lub czerniaka podpaznokciowego).
Objawy czerniaka paznokcia
Jak wygląda czerniak paznokcia? Nowotwór należy do zmian barwnikowych. Zmiany barwnikowe paznokci mogą przybrać postać melanonychii (odkładania się melaniny) lub chromonychii (odkładania się innego barwnika).
Melanonychię rozpoznaje się najczęściej na podstawie podłużnych barwnikowych prążków, zaczynających się od macierzy i biegnących wzdłuż płytki paznokcia. Rzadziej na postawie poprzecznych prążków. Podłużne lub poprzeczne linie zazwyczaj są koloru szarego, brązowego lub czarnego. Z badań epidemiologicznych wynika, że w 70 proc. przypadków melanonychia jest pierwszym objawem czerniaka na paznokciu.
Co warto podkreślić, różnego zmiany barwnikowe paznokci obserwuje się w przebiegu chorób układowych, infekcji grzybiczych, na skutek urazów oraz działania leków lub substancji chemicznych, co znacząco utrudnia rozpoznanie czerniaka. Dla wielu lekarzy odróżnienie zmiany łagodnej od złośliwej pozostaje wyzwaniem.
Pomocny w wykryciu zmiany może być algorytm opracowany przez dr. Levita i wsp., zgodnie z którym wymienia się następujące kryteria świadczące o dużym prawdopodobieństwie czerniaka aparatu paznokciowego:
- wiek 50-70 lat,
- obecność prążka barwnikowego na paznokciu w kolorze od brązowego do czarnego o szerokości powyżej 3 mm i nieregularnym brzegach,
- zmiana szybko rośnie lub powoduje zmiany w budowie morfologicznej paznokcia,
- zmiana występuje na kciuku, paluchu lub palcu wskazującym,
- objaw Hutchinsona, czyli obecność melaniny w tkankach otaczających paznokieć,
- rodzinne występowanie czerniaka.
