Czerwona plama na przedramieniu - Przyczyny, Diagnoza i Możliwe Leczenie
O czym mogą świadczyć czerwone plamy na dłoniach?
Przebarwienia najczęściej występują na odsłoniętej skórze ciała, głównie twarzy, dekolcie, ramionach i dłoniach. Mogą mieć charakter trwały lub tymczasowy i są szczególnie widoczne. Do innego rodzaju zmian kolorytu skóry zalicza się plamy powstające w wyniku zmian naczyniowych czy też jako objaw schorzeń dermatologicznych i ogólnoustrojowych.
Za różowe lub czerwone plamy na dłoniach, także u dziecka, może odpowiadać toczący się stan zapalny lub zaburzenia struktury skóry. To cechy m.in. atopowego zapalenia skóry, egzemy czy łuszczycy. W przebiegu tych chorób tworzą się czerwone, bardzo liczne krostki, skumulowane punktowo i otoczone zarumienionym obszarem. Skupiska zmian występują głównie w miejscach zgięć skóry, m.in. na łokciach, kolanach i palcach dłoni. Zwykle czerwonym plamom towarzyszy suchość, łuszczenie i świąd skóry. Podobne objawy obserwuje się przy infekcji grzybiczej lub bakteryjnej.
Różowe lub czerwone plamy na dłoniach mogą wynikać także z alergii kontaktowej. Do podrażnień skóry dłoni może dojść np. po kontakcie z chemikaliami czy niektórymi substancjami zawartymi w środkach do mycia lub kosmetykach. Jeśli natomiast czerwone plamy występują na wewnętrznej części dłoni i zanikają pomimo prawidłowej pielęgnacji, może być to objaw chorej wątroby.
Wykwity pierwotne
Plama
Fot. 1. Plamy (bielactwo nabyte), w centrum widoczna nadżerka pokryta strupem
Fot. 2. Plamy rumieniowe
Plama to zmiana zabarwienia skóry na ograniczonej powierzchni, leżąca w poziomie skóry, tj. niewyczuwalna przy dotyku. Plamy mogą mieć różną wielkość, kolor i lokalizację. Mogą też towarzyszyć im różne objawy – świąd, pieczenie, łuszczenie się skóry, nadmierne ucieplenie skóry w okolicy plamy. Jeśli plamy występują na całym ciele, mówimy o wysypce (lub osutce) i opisujemy jej cechy charakterystyczne, np. wysypka drobnoplamista (kiedy plamy są niewielkie). Plamy mogą się zlewać się w większe ogniska, a także ulegać ewolucji – zmiana skórna, która początkowo była np. grudką lub pęcherzem może się zmienić w plamę.
1. Plamy z zaburzeń ukrwienia
- plamy rumieniowe: małe, najczęściej liczne wykwity, mogące się zlewać i tworzyć zmiany o charakterze wielokolistym, obrączkowatym. Obserwuje się je często w przebiegu chorób zakaźnych (orda, różyczka, płonica) i w wysypkach (osutkach) polekowych
- rumienie są wykwitami większymi od plam rumieniowych. Mogą mieć charakter przelotny, czyli chwilowy, ustępujący bez leczenia – związane są ze zwiększonym przepływem krwi przez naczynia skórne (np. rumień emocjonalny, rumień wywołany przez związki naczyniorozszerzające) lub trwały – najczęściej w wyniku przekrwienia związanego ze stanem zapalnym, np.: odczyn fototoksyczny i fotoalergiczny, róża
- erytrodermia jest uogólnionym stanem zapalnym skóry. Skóra jest zaczerwieniona jednolicie na większej powierzchni, obrzęknięta z nadmiernym złuszczaniem naskórka. Częstymi objawami towarzyszącymi są świąd, niekiedy powiększenie węzłów chłonnych, podwyższona temperatura, dreszcze, złe samopoczucie.
Rumień: przyczyny
Zmiany rumieniowe na skórze mogą występować w przebiegu wielu chorób o różnych podłożach. Źródłem ich powstawania jest rozszerzenie i napływ krwi do cienkich naczyń (tzw. kapilar) położonych w powierzchownych warstwach skóry. Do typowych przyczyn takiego stanu należą infekcje, urazy i rany skóry, a także stany zapalne. Rumień jest wówczas objawem przekrwienia powstającego w celu zwiększenia przepływu krwi. Wraz z krwią do miejsca docelowego docierają komórki układu odpornościowego, cząsteczki przekazujące informacje o stanie zapalnym, a także czynniki ułatwiające gojenie i naprawę tkanek. Do uszkodzenia skóry objawiającego się rumieniem dochodzi również w przebiegu oparzeń słonecznych lub oddziaływania innych rodzajów promieniowania (na przykład podczas radioterapii). Innym czynnikiem, powodującym rozszerzenie naczyń (w tym również w skórze), jest histamina. Jest to substancja uwalniana w organizmie m.in. w przebiegu reakcji alergicznych. Zmiany rumieniowe na skórze mogą więc towarzyszyć różnego rodzaju alergiom. Do innych schorzeń współistniejących z rumieniem należą niektóre choroby tkanki łącznej. Ciekawym przykładem jest toczeń rumieniowaty układowy, w przebiegu którego na twarzy może występować charakterystyczny rumień w kształcie motyla. Oprócz wyżej wymienionych przyczyn powstawania rumienia, w dermatologii wyodrębniona została grupa tzw. dermatoz rumieniowych. Są to choroby skóry, których głównym objawem jest rumień, cechujący się szczególnymi właściwościami. Oprócz charakterystycznego wyglądu zmian skórnych, możliwe jest również występowanie dodatkowych objawów. Najważniejsze rodzaje rumienia przedstawiono poniżej.
- rumień polekowy (rumień trwały)
Rumień polekowy i rumień trwały to różne nazwy tej samej jednostki chorobowej. Jak sama nazwa wskazuje, zmiany skórne - okrągłe lub owalne, brązowe plamy - są spowodowane zażywaniem określonych leków. Pacjenci często sami zauważają przyczynę przebarwień, gdyż zwykle pojawiają się one w tym samym miejscu po zażyciu konkretnego leku. Podstawą diagnostyki jest dokładnie zebrany wywiad dotyczący przyjmowanych środków, a leczenie polega na odstawieniu leku powodującego zmiany. Rumień polekowy może pojawić się na skórze po zażyciu różnych farmaceutyków, statystycznie najczęściej wywołują go antybiotyki, sulfonamidy, środki hormonalne oraz przeciwalergiczne.
Wykwity wtórne
Nadżerka jest powierzchownym ubytkiem naskórka, który ustępuje bez pozostawienia blizny. Nadżerki tworzą się w miejscu wykwitów pierwotnych: pęcherzyków, pęcherzy, krost, sączących grudek.
Przeczos
Fot. 9. Przeczos
Przeczos linijny ubytek naskórka będący następstwem drapania. Odmiennie niż nadżerki, przeczosy występują w skórze niezmienionej na skutek mechanicznych urazów.
Pęknięcie, szczelina
Pęknięcie, szczelina jest płytkim linijnym ubytkiem skóry dotyczącym głównie naskórka. Występuje w okolicach, gdzie skóra narażona jest na napinanie i rozciąganie (okolica otworów naturalnych, brodawek sutkowych, dużych stawów). Czynnikami predysponującymi do pęknięć są: suchość skóry i jej wzmożone rogowacenie (rogowiec dłoni i stóp), obrzęk i stan zapalny (wyprzenia drożdżakowe, grzybica stóp międzypalcowa).
Rozpadlina
Rozpadlina różni się od pęknięcia głębszym usadowieniem, sięgającym do skóry właściwej. Zmiany te łatwiej ulegają wtórnemu zakażeniu, goją się z pozostawieniem blizny.
Łuska
Fot. 10. Łuska
Fot. 11. Strup
Fot. 12. Owrzodzenie
Łuska jest wykwitem powstającym w wyniku niepełnego oddzielania się powierzchownych, zrogowaciałych warstw naskórka.
Ze względu na wielkość łusek wyróżniamy: złuszczanie otrębiaste (łupież skóry owłosionej głowy, przyłuszczyca plackowata drobnoogniskowa, odra) i złuszczanie płatowe (erytrodermie, płonica, choroba Kawasakiego).
Strup
Strup – wykwit powstający na skutek zasychania na powierzchni skóry płynu surowiczego, ropnego lub surowiczo-krwawego z resztkami rozpadłych komórek, krwinek i bakterii. Następstwem strupów pokrywających nadżerki są przejściowe przebarwienia, natomiast pokrywających owrzodzenia – blizny.
