Czy chłoniak jest formą raka?
Sposoby leczenia chłoniaka
Wybór sposobu leczenia zależy od:
- rozpoznania typu chłoniaka – ustala się je na podstawie badania histopatologicznego, czyli oceny mikroskopowej materiału pobranego z powiększonego węzła chłonnego lub fragmentu zmienionego chorobowo narządu. Dodatkowo w pobranych tkankach wykonuje się specjalistyczne badania (immunohistochemiczne, immunofenotypowe, cytogenetyczne, molekularne) co pozwala na wdrożenie optymalnej terapii,
- stopnia zaawansowania choroby – w tym celu wykonuje się badania obrazowe (tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny, PET), biopsję szpiku kostnego,
- występowania określonych czynników rokowniczych na początku choroby,
- stanu sprawności chorego i obecności chorób współistniejących.
Podstawowym sposobem leczenia chłoniaków jest chemioterapia. Polega ona na zastosowaniu środków farmakologicznych, cytostatyków, do zniszczenia lub zahamowania rozwoju komórek nowotworowych. W różnych chorobach nowotworowych oraz stadiach ich zaawansowania wykorzystuje się odpowiednie schematy terapii. W chłoniakach stosuje się ją zwykle równocześnie z glikokortykosteroidami, które uzupełniają jej działanie.
Radioterapia to sposób leczenia przez naświetlanie określonych partii ciała promieniowaniem jonizującym, które niszczy komórki nowotworowe. Stosuje się ją często w skojarzeniu z chemioterapią, a w przypadkach chłoniaków o niskim stopniu zaawansowania może być jedyną metodą terapii.
Czy wiesz że: według danych Światowej Organizacji Zdrowia zachorowalność na chłoniaki wzrasta o 4 – 5% rocznie? Częściowo wynika to z rozwoju technik diagnostycznych. Innym powodem może być starzenie się społeczeństwa, ponieważ ryzyko zachorowania na chłoniaka wzrasta z wiekiem.
W chłoniakach indolentnych, w początkowych stadiach, co kilka miesięcy monitoruje się stan zdrowia chorych lub ogranicza leczenie do radioterapii albo zabiegu operacyjnego. W sytuacji gdy choroba postępuje, czyli pojawiają się objawy ogólne (np. gorączka, chudnięcie) lub powiększenie węzłów chłonnych czy narządów wewnętrznych, wprowadza się chemioterapię jednym lekiem lub nawet kilkoma, zależnie od schematu. W przypadku chłoniaków agresywnych wykorzystuje się terapie wielolekowe od początku choroby. W szczególnych przypadkach dołącza się terapię preparatami nowej generacji, przeciwciałami monoklonalnymi, które wyszukują komórki nowotworowe i niszczą je. Chłoniaka Hodgkina leczy się chemioterapią, zwykle w połączeniu z radioterapią na pierwotnie zmienioną okolicę lub na pozostałości nowotworu. Przeszczepienie szpiku kostnego jest stosowane rzadko i najczęściej jest zarezerwowane dla agresywnych nowotworów lub jako leczenie wznowy choroby.
Objawy chłoniaka
- powiększenie węzłów chłonnych,
- naciek (guz) pozawęzłowy,
- powiększenie śledziony i wątroby,
- objawy ogólne choroby, takie jak gorączka, poty nocne lub utrata masy ciała.
Chłoniaki mogą atakować wszystkie układy i narządy. Z tego powodu możliwe jest wystąpienie szeregu objawów, które mogą sugerować, gdzie doszło do nacieczenia nowotworowego i ucisku chorobowo zmienionych węzłów chłonnych.
- bóle i opuchnięcie nóg,
- mogą sugerować obecność chłoniaka w okolicach dużych naczyń,
- bóle głowy i kręgosłupa, porażenie nerwów czaszkowych, osłabienie kończyn, parestezje, ból typu korzeniowego,
- możliwe umiejscowienie nowotworu w mózgu i/lub kręgosłupie,
- bolesność w obrębie jamy brzusznej, powiększenie wątroby, powiększenie śledziony, żółtaczka, krwawienie z przewodu pokarmowego, utrata wagi, czy niestrawność,
- mogą sugerować obecność chłoniaka w przewodzie pokarmowym,
- duszność, kaszel, ból w klatce piersiowej, trudności w połykaniu,
- mogą sugerować zajęcie węzłów w okolicy klatki piersiowej,
- niedokrwistość i małopłytkowość.
- mogą być wyrazem zajęcia szpiku kostnego.

Jakie objawy daje chłoniak?
Najczęstszym objawem chłoniaka jest niebolesne powiększenie węzłów chłonnych np. na szyi, nad obojczykami, w obrębie dołów pachowych, pachwin. Skóra nad nimi nie jest zmieniona, a ich średnica najczęściej przekracza 2 cm. Zazwyczaj powiększają się powoli i mogą się także okresowo zmniejszać. Szybkie powiększanie się węzłów chłonnych jest alarmującym objawem, ponieważ sugeruje chorobę o przebiegu agresywnym (np. chłoniaka Burkitta).
U chorych na chłoniaki mogą pojawić się następujące dolegliwości:
- Ból brzucha – w przypadku znacznego powiększenia się śledziony lub wątroby.
- Żółtaczka – wskutek zajęcia wątroby.
- Krwawienia z przewodu pokarmowego, objawy niedrożności, zespoły upośledzonego wchłaniania – sugeruje zajęcie przewodu pokarmowego.
- Osłabienie, bladość skóry, krwawienia bez istotnej przyczyny lub o zwiększonym nasileniu – mogą świadczyć o zajęciu przez chłoniaka szpiku kostnego.
- Bóle głowy i kręgosłupa – wskazują na rozwój nowotworu w obrębie mózgu i kręgosłupa.
- Obrzęki kończyn – gdy rosnące węzły chłonne utrudniają przepływ krwi przez naczynia krwionośne.
- Duszność, kaszel, trudności z przełykaniem – gdy dochodzi do zajęcia struktur w obrębie klatki piersiowej.
- Gorączka bez uchwytnej przyczyny, np. infekcji, nocne poty, utrata masy ciała – to tzw. objawy ogólne, które świadczą o aktywności procesu nowotworowego.
Warto pamiętać, że węzły chłonne powiększają się także podczas przeziębienia. Mogą być wówczas bolesne. Pojawiają się inne objawy, jak katar, czy kaszel. Świadczy to o zwalczaniu zakażenia przez organizm. Należy rozważyć konsultację u lekarza onkologa, jeśli niepokojące objawy utrzymują się mimo leczenia powyżej 2 – 3 tygodni.
Chłoniaki nieziarnicze
Chłoniaki nieziarnicze to choroby rozwijające się na skutek nieprawidłowego podziału limfocytów. Komórki krwi nie przestają się dzielić, co powoduje ich nadmierne nagromadzenie się w węzłach chłonnych oraz jest przyczyną rozwoju guza. To ze względu stałego, niekontrolowanego podziału limfocytów węzły chłonne ulegają powiększeniu. Komórki nowotworowe wędrują także po organizmie, powodując zmiany w obrębie tkanki limfatycznej, narządów limfatycznych oraz szpiku kostnego i narządów pozalimfatycznych.
Charakterystyczną cechą chłoniaków nieziarniczych jest to, że mogą powstać w różnych narządach i układach, jednak najczęściej rozwijają się w węzłach chłonnych. Nowotwory z limfocytów B, T i innych komórek, które powstają poza węzłami chłonnymi, nazywa się chłoniakami niewęzłowymi. Chłoniaki węzłowe stopniowo zajmują węzły chłonne w jednym obszarze ciała np. na szyi, w pachwinie, jamie brzusznej lub klatce piersiowej – to typowy objaw choroby we wczesnym stadium. Lokalizacja chłoniaków nieziarniczych oraz liczba zajętych grup węzłów chłonnych wskazuje na konkretny stopień zaawansowania choroby.
Wśród chłoniaków nieziarniczych wyróżniamy wiele różnych nowotworów, które różnicuje się na podstawie m.in. rodzaju komórek, z których się wywodzą.

Nowotwór a rak – informacje podstawowe
Zanim precyzyjnie odpowiemy na pytanie, jakie są najważniejsze różnice między nowotworem a rakiem, zacznijmy od podstaw.
Przede wszystkim nowotwór to każda zmiana, która spowodowana jest nadmiernym i niekontrolowanym rozrostem komórek. U podłoża powstania nowotworu leżą zmiany genetyczne (mutacje), które zmieniają biologię i zachowanie komórek, nadając im takie cechy jak zdolność do niekontrolowanego wzrostu, naciekania okolicznych tkanek, tworzenia przerzutów. Co do zasady, nowotwory dzieli się na łagodne oraz złośliwe. Zwykle dla powstania nowotworu złośliwego niezbędna jest pewna minimalna liczba mutacji genetycznych, po osiągnięciu której dochodzi do transformacji komórek w złośliwego mutanta.
