U nas zapłacisz kartą
Czy chłoniak jest formą raka?
Chłoniaki nieziarnicze
Chłoniaki nieziarnicze to choroby rozwijające się na skutek nieprawidłowego podziału limfocytów. Komórki krwi nie przestają się dzielić, co powoduje ich nadmierne nagromadzenie się w węzłach chłonnych oraz jest przyczyną rozwoju guza. To ze względu stałego, niekontrolowanego podziału limfocytów węzły chłonne ulegają powiększeniu. Komórki nowotworowe wędrują także po organizmie, powodując zmiany w obrębie tkanki limfatycznej, narządów limfatycznych oraz szpiku kostnego i narządów pozalimfatycznych.
Charakterystyczną cechą chłoniaków nieziarniczych jest to, że mogą powstać w różnych narządach i układach, jednak najczęściej rozwijają się w węzłach chłonnych. Nowotwory z limfocytów B, T i innych komórek, które powstają poza węzłami chłonnymi, nazywa się chłoniakami niewęzłowymi. Chłoniaki węzłowe stopniowo zajmują węzły chłonne w jednym obszarze ciała np. na szyi, w pachwinie, jamie brzusznej lub klatce piersiowej – to typowy objaw choroby we wczesnym stadium. Lokalizacja chłoniaków nieziarniczych oraz liczba zajętych grup węzłów chłonnych wskazuje na konkretny stopień zaawansowania choroby.
Wśród chłoniaków nieziarniczych wyróżniamy wiele różnych nowotworów, które różnicuje się na podstawie m.in. rodzaju komórek, z których się wywodzą.
Chłoniak – nowotwór układu chłonnego
Nowotwory układu chłonnego to grupa niemal 100 chorób nowotworowych, które wywodzą się z różnych typów limfocytów, komórek dendrytycznych i histiocytów. Mogą one powstawać bezpośrednio w szpiku kostnym, skórze, węzłach chłonnych, kościach oraz w organach wchodzących w skład układu limfatycznego np. w śledzionie lub grasicy. Pod względem stopnia złośliwości, przebiegu, objawów i rokowań chłoniaki znacznie się od siebie różnią. Podział nowotworów układu chłonnego obejmuje chłoniaki nieziarnicze oraz ziarnicę złośliwą (chłoniak Hodgkina). Podział ten nie jest do końca zgodny z obecną klasyfikacją nowotworów opracowaną przez WHO. Prawidłowo powinno się różnicować chłoniaki względem ich przebiegu oraz komórek, z których się wywodzą. W najnowszej literaturze medycznej znajdziemy więc m.in. podział na chłoniaki o niepewnym rokowaniu, chłoniaki o wyjątkowo szybkim i agresywnym przebiegu oraz chłoniaki indolentne, które rozwijają się przez kilka lub kilkanaście lat.
Chłoniaki to nowotwory krwi obejmujący białe krwinki, czyli limfocyty. W wyniku działania różnych czynników zaczynają one nieprawidłowo dojrzewać, namnażać się i gromadzić np. w węzłach chłonnych. Nowotwory układu chłonnego stanowią około 2% wszystkich złośliwych chorób nowotworowych. Cechuje je różny przebieg, stopień złośliwości oraz rokowania w zależności od rodzaju nowotworu.
Nieziarnicze chłoniaki T-komórkowe
Nieziarnicze chłoniaki T-komórkowe to zmiany wywodzące się z limfocytów T. Są one diagnozowane rzadziej niż chłoniaki B-komórkowe, stanowiąc 1 na 10 przypadków zmian nieziarniczych. W tej grupie dominują chłoniaki T-komórkowe skóry np. ziarniniak grzybiasty, a także chłoniak z obwodowych komórek T.
Powyższe zmiany nieziarnicze cechują się różnym charakterem, co wpływa na dobór metod leczenia, a także ma wpływ na rokowania pacjentów. Chłoniaki węzłowe rozwijają się w węzłach chłonnych, skąd komórki nowotworowe wędrują po organizmie wraz z limfą, powodując rozrost m.in. tkanki limfatycznej. Aby uniknąć związanego z rakiem węzłów chłonnych zagrożenia, powinniśmy każdą nieprawidłowość w obrębie węzła chłonnego konsultować z lekarzem oraz systematycznie wykonywać badania profilaktyczne, które pozwalają na wczesne wykrycie np. typowych dla nowotworów zmian w morfologii krwi.
Chłoniak – nowotwór układu chłonnego
Układ chłonny, inaczej układ limfatyczny, narażony jest na niekorzystne oddziaływanie wielu czynników, które mogą prowadzić do patologicznych zmian w obrębie limfocytów. Choroby powstające z komórek układu chłonnego nazywamy chłoniakami.
Chłoniaki wywodzą się z limfocytów B lub limfocytów T, a także komórek NK, które sprawiają, że nasz układ odpornościowy może skutecznie walczyć z różnymi infekcjami. W przypadku prawidłowych podziałów komórkowych, mamy do czynienia z przebiegającym w uporządkowany sposób procesem, który warunkuje prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Patologiczne zmiany związane z podziałem komórek to czynnik powodujący rozwój nowotworów – w tym przypadku komórki nowotworowe dzielą się w chaotyczny, nieuporządkowany sposób. Rak węzłów chłonnych może powodować przerzuty do odległych narządów limfatycznych, a także naciekać szpik kostny i powodować przerzuty do narządów pozalimfatycznych. Związane z nim rokowania oraz sposób leczenia uzależnione są od rodzaju nowotworu układu chłonnego.
Rokowania przy chłoniaku
Rokowanie w chłoniaku Hodgkina jest dobre, a odsetek wyleczeń sięga 80 proc., Niemniej u 20–30 proc. pacjentów, którzy początkowo uzyskali odpowiedź na leczenie, dochodzi do nawrotu choroby.
Badanie histopatologiczne
Podstawą rozpoznania pozostaje ocena histopatologiczna węzła chłonnego lub innej nacieczonej tkanki. Charakterystyczne dla nowotworu Hodgkina jest stwierdzana w nacieku obecność komórek Reed-Sternberga oraz komórek Hodgkina. Biopsja aspiracyjna nie jest miarodajną metodą diagnostyczną ze względu na mały odsetek tych komórek znajdujących się w masie guza.
Badanie histopatologiczne pozwala ustalić typ HL, co ma znaczenie tak dla rokowania, jak i wyboru sposobu leczenia.
Badania laboratoryjne
Ocena rozmiaru choroby, a więc ilości, lokalizacji powiększonych węzłów, nacieków pozawęzłowych. Badanie, które temu służy, standardowo stosowane w diagnostyce HL to PET (pozytronowa tomografia emisyjna).
Ważne informacje:
- Bardzo duże znaczenie ma rozpoznanie choroby w najwcześniejszym stadium choroby, gdyż szanse całkowitego wyleczenia są wówczas znacznie większe.
- Jeśli wyczuwasz u siebie zmianę, która może być powiększonym węzłem chłonnym, koniecznie zgłoś się do lekarza.
- Powiększenie węzłów chłonnych utrzymujące się powyżej trzech tygodni wymaga konsultacji specjalistycznej oraz oceny w USG.
- Jedynym miarodajnym badaniem w przypadku podejrzenia choroby jest badanie histopatologiczne wyciętego w całości węzła bądź nacieczonej tkanki. Biopsja nie jest badaniem miarodajnym.
- Badaj przynajmniej raz w roku morfologię.
