U nas zapłacisz kartą
Czy rak złośliwy jest uleczalny? Nowe spojrzenie na walkę z chorobą
Rak prostaty - przerzuty
Gruczolakorak stercza, jak każdy nowotwór złośliwy, może tworzyć przerzuty do okolicznych węzłów chłonnych (najczęściej zajmuje charakterystyczne grupy węzłów chłonnych w miednicy) oraz do odległych narządów (cechą charakterystyczną tego nowotworu jest tworzenie przerzutów do kości, rzadziej przerzuty do płuc, mózgu i wątroby).
Na rozpoznanie raka gruczołu krokowego wskazują wymienione powyżej objawy. Bardzo użytecznym badaniem jest lekarska ocena gruczołu krokowego palcem przez ścianę odbytnicy (zob. ryc. 2.). Lekarz może wówczas wyczuć i ocenić gruczoł – jego nierówna, guzkowa powierzchnia przemawia za rozpoznaniem raka.
Ryc. 2. Badanie gruczołu krokowego przez odbytnicę
Do podstawowych badań stosowanych w diagnostyce raka gruczołu krokowego należy ocena stężenia swoistego antygenu sterczowego (PSA) – u większości chorych stężenie tej substancji jest zwiększone. Trzeba jednak podkreślić, że stężenie PSA zwiększa się także w przebiegu wielu innych chorób gruczołu krokowego (np. w łagodnym przeroście gruczołu krokowego), a ponadto odnotowuje się przypadki raka stercza, w których stężenie tego markera nie jest zwiększone.
W diagnostyce stosuje się ultrasonografię przezodbytniczą (TRUS) – za pomocą tej metody można zobrazować wewnętrzną budowę gruczołu i uwidocznić ewentualne guzy w poszczególnych częściach gruczołu (rak typowo umiejscowiony jest w tzw. strefie obwodowej gruczołu).
Posługując się ultrasonografią przezodbytniczą, można precyzyjnie wybrać miejsce, z którego należy pobrać wycinek za pomocą biopsji przezodbytniczej. W ten sposób uzyskuje się fragment tkanki guza, który zostaje skierowany do oceny mikroskopowej – na tej podstawie ustala się ostateczne rozpoznanie raka gruczołu krokowego. Aby precyzyjnie ustalić charakter danego raka, lekarze posługują się skalą oceny złośliwości histologicznej – tzw. skalą Gleasona. Wynik w tej skali u danego chorego jest jednym z najważniejszych czynników pomagających lekarzom dobrać najlepszą terapię.
Rak prostaty - objawy, przerzuty, leczenie, rokowanie
Rak prostaty (inaczej gruczołu krokowego) to nowotwór złośliwy rozwijający się w gruczole krokowym, który stanowi 20% wszystkich nowotworów złośliwych u mężczyzn w Polsce. Zwykle występuje u mężczyzn w starszym wieku i długo nie daje objawów. W leczeniu stosuje się operację, radioterapię i hormonoterapię.
Gruczoł krokowy (inaczej stercz lub prostata) znajduje się w miednicy u mężczyzn (nie występuje u kobiet), nieco poniżej pęcherza moczowego, do przodu od odbytnicy, i otacza cewkę moczową (zob. ryc. 1.).
Ryc. 1. Budowa układu moczowego u mężczyzn
Epidemiologia nowotworów w Polsce.
Obecnie ponad 1,17 mln Polaków żyje z chorobą nowotworową. U mężczyzn najwięcej zachorowań notuje się między 55. a 79. rokiem życia. U kobiet najwięcej zachorowań przypada na grupę wieku 50-74 lat. Od ponad dekady umieralność kobiet z powodu nowotworów złośliwych płuca jest wyższa niż z powodu nowotworów piersi, jednak należy pamiętać, że wśród zachorowań udział nowotworów piersi jest ponad dwukrotnie wyższy niż nowotworów płuca. Rak gruczołu krokowego jest najczęstszym nowotworem u mężczyzn, a rak płuca zajmuje drugą pozycję. Zarówno wśród mężczyzn jak i kobiet nowotworem o wysokiej zachorowalności jest rak jelita grubego zajmujący 2-3 pozycję wśród zachorowań i zgonów.
W procesie diagnostycznym w przypadku chorób nowotworowych zawsze uwzględnia się wywiad
i badanie kliniczne. Rozpoznanie nowotworu złośliwego wymaga zazwyczaj wykonania wielu badań, takich jak: badania biochemiczne, biopsja (pobranie materiału, badanie histopatologiczne), ultrasonografia, diagnostyka radiologiczna, tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny lub inne badania obrazowe. Do bardziej zaawansowanej techniki wykrywania nowotworów można zaliczyć scyntygrafię czy pozytronową tomografię emisyjną. Scyntygrafia to metoda specyficzna dla określonych grup nowotworów (jak kości czy tarczycy). Polega na wprowadzaniu do organizmu substancji znakowanych radioizotopami, a następnie na obserwacji ich metabolizmu i rozkładu w organizmie. Pozytronowa tomografia emisyjna (PET) pozwala na uwidocznienie miejsc zwiększonego metabolizmu, przez co doskonale nadaje się do wykrywania przerzutów, choć jej wadą jest np. wykrywanie każdego stanu zapalnego.