Czy rak złośliwy jest uleczalny? Nowe spojrzenie na walkę z chorobą
Rak prostaty - objawy, przerzuty, leczenie, rokowanie
Rak prostaty (inaczej gruczołu krokowego) to nowotwór złośliwy rozwijający się w gruczole krokowym, który stanowi 20% wszystkich nowotworów złośliwych u mężczyzn w Polsce. Zwykle występuje u mężczyzn w starszym wieku i długo nie daje objawów. W leczeniu stosuje się operację, radioterapię i hormonoterapię.
Gruczoł krokowy (inaczej stercz lub prostata) znajduje się w miednicy u mężczyzn (nie występuje u kobiet), nieco poniżej pęcherza moczowego, do przodu od odbytnicy, i otacza cewkę moczową (zob. ryc. 1.).
Ryc. 1. Budowa układu moczowego u mężczyzn
Metody leczenia raka żołądka
Leczenie raka żołądka oraz indywidualny dla danego pacjenta plan terapii zależą od stopnia zaawansowania zmian nowotworowych, lokalizacji guza oraz stanu ogólnego zdrowia chorego.
Podstawowa metoda leczenia raka żołądka to operacja. Jest ona możliwa jednak jedynie we wczesnym stadium choroby, dlatego tak ważna jest odpowiednia diagnostyka.
We wczesnym stadium raka żołądka u pacjentów, u których zmiany rakowe ograniczone są do błony śluzowej żołądka, możliwe jest usunięcie guza podczas badania endoskopowego [1]. W pozostałych przypadkach nowotworu złośliwego żołądka usuwa się operacyjnie cały żołądek lub jego większą część oraz okoliczne węzły chłonne.
Stosowane jest również leczenie systemowe, czyli chemioterapia lub radioterapia, zarówno przed operacją (w celu zmniejszenia masy guza), jak i po niej.
W zaawansowanym stadium raka żołądka stosuje się niekiedy, oprócz chemioterapii, chirurgiczne leczenie paliatywne, czyli zespolenie zdrowej części żołądka z jelitem cienkim lub zespolenie przełykowo-żołądkowe.
Postępy terapii wymagają regularnych wizyt kontrolnych u lekarza. Powinny one odbywać się również po zakończeniu leczenia. Podczas leczenia i po jego zakończeniu konieczne jest utrzymywanie odpowiedniej, zaleconej przez lekarza diety.
Rak prostaty - leczenie
Wybór metody leczenia uzależniony jest od wielu czynników: stopnia zaawansowania choroby, oceny ryzyka (na podstawie stężenia PSA oraz wartości w skali Gleasona), wieku chorego i spodziewanego czasu przeżycia.
- operację (wycięcie gruczołu krokowego)
- radioterapię
- leczenie systemowe (terapię hormonalną lub klasyczną chemioterapię).
Rak prostaty - leczenie operacyjne
Operację stosuje się przede wszystkich u chorych, u których spodziewany czas przeżycia wynosi ponad 10 lat (a więc nie zaleca się tej metody u mężczyzn w podeszłym wieku), a guz nie przekracza anatomicznych granic gruczołu krokowego (tzw. choroba ograniczona do narządu).
Operacja taka polega na wycięciu gruczołu krokowego wraz z pęcherzykami nasiennymi i grupami węzłów chłonnych w miednicy. Wymaga to otwarcia brzucha, zabieg ten obecnie coraz częściej wykonuje się laparoskopowo (czyli za pomocą kamery i narzędzi wprowadzanych do brzucha przez niewielkie nacięcia). Na świecie coraz częściej takie zabieg wykonuje się z użyciem robotów chirurgicznych.
W uzasadnionych przypadkach po operacji dodatkowo przeprowadza się napromienianie (tzw. napromienianie uzupełniające).
Rak prostaty - radioterapia
Powikłaniami radioterapii mogą być zaburzenia wzwodu, nietrzymanie moczu, popromienne zapalenie odbytnicy.
Rak prostaty - hormonoterapia
W przypadku zaawansowanego raka prostaty, w którym tzw. leczenie radykalne (operacja lub radioterapia) nie jest możliwe, zaleca się najczęściej hormonoterapię. Komórki raka gruczołu krokowego są zwykle pobudzane do wzrostu przez testosteron – leczenie hormonalne polega na zmniejszeniu wpływu testosteronu na nowotwór. Efekt ten można osiągnąć na kilka sposobów. Po pierwsze, należy rozważyć obustronne usunięcie jąder – prosty i bezpieczny sposób, chociaż przez wielu mężczyzn nieakceptowany ze względów psychologicznych. Po drugie, opracowano leki, które mogą ograniczać wpływ testosteronu na komórki raka (tzw. blokada androgenowa). Terapię hormonalną często stosuje się łącznie z radioterapią – skojarzenie obu metod zwiększa ich sumaryczną skuteczność. Z biegiem czasu skuteczność terapii hormonalnej maleje, mówi się wówczas o zjawisku nabywania „oporności na kastrację” przez komórki raka gruczołu krokowego. W takiej sytuacji podejmuje się zwykle decyzję o zastosowaniu innej metody – chemioterapii, użyciu nowych leków. U chorych na zaawansowanego raka gruczołu krokowego stosuje się także radioterapię ognisk przerzutowych w kościach.
Nowotwór złośliwy – objawy. Jak rozpoznać raka?
Każdy nowotwór złośliwy może dawać inne objawy, choć istnieją pewne symptomy, które są obserwowane przy wielu rodzajach raka. Są to przede wszystkim:
- zmiany skórne, owrzodzenia, zmiana wyglądu znamion,
- powiększone węzły chłonne,
- zaburzenia funkcjonowania układu pokarmowego – trudności w połykaniu pokarmów, zaparcia, biegunki, krew w stolcu, uczucie pełności,
- niekontrolowana i nagła utrata wagi,
- ogólne osłabienie, zmęczenie, apatia, kłopoty ze snem,
- utrzymująca się chrypka, zmiana charakteru kaszlu, krwioplucie,
- krwawienie i nieprawidłowe wydzieliny z dróg rodnych,
- parcie na mocz, trudności w oddawaniu moczu, krwiomocz,
- ból, duszności, przewlekła gorączka,
- poranne wymioty, zaburzenia świadomości.
Należy jednak podkreślić, że nowotwory złośliwe w początkowej fazie rozwoju często są skąpoobjawowe, a niekiedy nie dają niemal żadnych symptomów. Pierwsze objawy raka bywają też niespecyficzne, co oznacza, że bardzo łatwo można je pomylić z innymi, niegroźnymi schorzeniami czy infekcjami. Właśnie z tych powodów tak trudne jest wykrycie nowotworu we wczesnym stadium, co z kolei jest niezbędne do szybkiego wdrożenia skutecznego leczenia, dającego szansę na powrót do zdrowia.
