U nas zapłacisz kartą
Rak złośliwy skóry - Przyczyny, Objawy i Sposoby Leczenia
Profilaktyka
Nie od dziś wiadomo, iż niemal w przypadku każdego znanego nowotworu wczesne wykrycie daje ogromne szanse na pełne wyleczenie. Rokowania są najbardziej pomyślne w pierwszym stopniu choroby. Podobnie sprawa wygląda przy czerniaku.
Może on pojawić się u każdego z nas, wiec bardzo ważne są działania profilaktyczne dzięki którym może zostać szybko zdiagnozowany i usunięty bez większych problemów.
- Samokontrola – samodzielne bądź wspólnie z bliską osobą warto oglądać regularnie skórę na swoim ciele i obserwować czy w obrębie istniejących zmian nie pojawiają się jakiekolwiek niepokojące odstępstwa.
- Rozsądne wystawianie się na działanie promieni słonecznych – działania słońca nie unikniemy całkowicie, a poza tym dzięki niemu nasz organizm syntezuje witaminę D, wiec jest ono nam również bardzo potrzebne. Mowa tutaj o rozsądku. Unikajmy poparzeń słonecznych i co najważniejsze chrońmy przed nimi nasze dzieci! Jak to zrobić? Unikajmy bezpośredniego wystawiania się na działanie słońca w porze letniej w godzinach 10-14 kiedy są one najsilniejsze. Nawet w lekko pochmurny dzień możemy się poparzyć. Zawsze stosujmy kremy z wysokimi filtrami. Nie opalimy się mniej bo uzależnione to jest od możliwości naszej skóry a nie od kremu, którego zadaniem jest ochrona przed szkodliwym działaniem. Raz na dwie godziny odnawiajmy warstwę kremu na skórze, a jeśli kąpiemy się w jeziorach, morzu to nawet częściej.
- Solarium – działanie sztucznego światła pod kontrolą lekarza sprawdza się w leczeniu niektórych schorzeń jak np. łuszczyca. W porze jesienno – zimowej krótkie seanse mogą poprawić nastrój i zapobiec chandrze i rozwojowi depresji. Wszystko jednak z umiarem. Długie leżenie i nastawienie na mocną opaleniznę nie jest dla nas korzystne.
- Osoby, które mają jasną karnację lub wiele znamion na ciele powinny całkowicie unikać słońca lub solarium a wychodząc z domu zaleca się im stosowanie tzw. brokerów, które stanowią pełną barierę dla promieni.
Objawy
Czerniak może występować praktycznie wszędzie na skórze, dlatego też podczas regularnej samokontroli skóry nie wolno pomijać żadnych części ciała, w tym także tych rzadko narażonych na działanie promieni słonecznych lub trudnych do zbadania (podeszwy stóp, powierzchnia między palcami stóp, owłosiona skóra głowy, pośladki, okolice narządów płciowych itp.). Dobrym momentem na przeprowadzenie samokontroli, którą może ułatwić lustro/lusterko i jasne oświetlenie, jest moment po kąpieli pod prysznicem. Czerniak złośliwy często rozwija się z istniejących dotychczas zmian skórnych, często nietypowe znamiona są początkowym stadium czerniaka. Znamię (naevus, plama wątrobowa) może być wrodzone lub nabyte, predyspozycje genetyczne i ekspozycja na słońce są czynnikami sprzyjającymi powstawaniu znamion. Znamię samo w sobie jest całkowicie nieszkodliwe, lecz w niektórych przypadkach może rozwinąć się z niego czerniak. W przypadku zmiany kształtu, koloru i/lub rozmiaru oraz pojawienia się nowych znamion o nietypowym wyglądzie należy zgłosić się do lekarza. Tak zwana „zasada ABCDE” ułatwia rozpoznanie zmian, które wymagają konsultacji z dermatologiem:
A jak asymetria: znamię ma zwykle kształt symetryczny. Czerniaki rozrastają się w jednym kierunku (dwie połówki znamienia są nierówne).
B jak brzeg: łagodne znamiona są zazwyczaj okrągłe lub owalne i posiadają regularne kontury. Objawami czerniaka są mocno pofałdowane, poszarpane brzegi, nieregularne i zamazane granice z otaczającą skórą.
C jak czerwony, czarny (kolor): typowe dla czerniaka jest niejednorodne/nieregularne zabarwienie, spektrum kolorów waha się od naturalnego koloru skóry poprzez różne odcienie brązu po głęboką czerń.
D jak duży rozmiar lub dynamika: znamiona pozostają tej samej wielkości, natomiast czerniak powiększa się.
E jak ewolucja: znamię wystające powyżej 1 mm ponad poziom skóry z szorstką lub łuszczącą się powierzchnią może wskazywać na czerniaka.
Rodzaje czerniaka
Specjaliści mówią o 60 znanych obecnie odmianach czerniaka. Choroba ta najpowszechniej rozwija się na podłożu tzw. pieprzyków czyli znamion barwnikowych.
Jednak może wystąpić również na skórze, która do tej pory nie była w żaden sposób zmieniona. W większości przypadków znany jest genotyp nowotworu u pacjenta, co znacząco ułatwia podjęcie skutecznego leczenia.
Najpowszechniejsze są cztery odmiany czerniaka:
- Czerniak wywodzący się z plam soczewicowatych – to rodzaj stosunkowo łagodny. Pojawia się on zwykle u osób starszych, a za podstawowy objaw jego zezłośliwienia uważa się pojawienie się wyczuwalnych guzków w obrębie plamy.
- Czerniak szerzący się powierzchownie – powstaje z płaskich znamion, które nie posiadają owłosienia. Najczęściej dotyka kobiety w średnim wieku, a jego rozwój jest bardzo powolny.
- Czerniak bezbarwnikowy – wyróżnia go odbieranie komórkom melanocytowym możliwości wytwarzania barwnika skóry – melaniny. Jest silnie złośliwy.
- Czerniak guzkowy – występuje w takich lokalizacja jak plecy, skóra głowy czy kark. Jego wzrost jest bardzo szybki, w jego obrębie pojawia się owrzodzenie. Ten rodzaj pojawia się najczęściej u panów i w krótkim czasie powoduje pojawienie się przerzutów.