Rak skóry - Przyczyny, Objawy i Metody Leczenia
Czerniak: objawy i samobadanie
Czerniak występuje znacznie rzadziej niż rak podstawnokomórkowy i płaskonabłonkowy. Stanowi jednak główną przyczynę zgonu z powodu nowotworu złośliwego skóry, ponieważ ma tendencję do błyskawicznego rozprzestrzeniania się drogą naczyń krwionośnych, w ciągu zaledwie 3 miesięcy może zaatakować cały organizm. Należy podkreślić, że nie każdy pieprzyk jest czerniakiem, z drugiej strony nowotwór złośliwy może przybrać formę pieprzyka.
Specjaliści przypominają, aby regularnie badać nowe i obecne zmiany. Warto przy tym kierować się metodą ABCDE, która pozwala szybko wykryć podejrzane pieprzyki. Badając znamię, sprawdź, czy spełnia poniższe kryteria:
- ma nierówny kształt, nie jest owalny ani kolisty,
- ma poszarpane brzegi, w związku z tym nie odcina się wyraźnie od skóry,
- niejednolity kolor (niepokojące zmiany są wielobarwne, granatowe lub czerwone),
- ma powyżej 6 mm średnicy,
- jest nowy lub szybko zmienia kolor, kształt, grubość albo rozmiar.
Rak skóry – rokowanie
Rokowanie uzależnione jest od umiejscowienia, grubości, wielkości oraz stopnia zróżnicowania nowotworu. W przypadku raka podstawnokomórkowego wyleczenie jest możliwe w ponad 95% przypadków. Większość miejscowych nawrotów choroby można usunąć bez większych problemów. Chociaż zwykle ten typ nowotworu prawie nigdy nie ulega uogólnieniu (nie daje przerzutów), to należy zwrócić uwagę na fakt, że istnieje możliwość, choć niezwykle rzadko, agresywnego przebiegu tej choroby nawet z przerzutami.
W przypadku raka kolczystokomórkowego rozwijającego się na podłożu rogowacenia świetlnego w obrębie skóry narażonej na promieniowanie słoneczne rokowanie jest dobre. Najwyższy stopień złośliwości występuje w przypadku rozwoju raka kolczystokomórkowego na podłożu blizn, przewlekłych stanów zapalnych, w miejscach drażnionych. Przy zajęciu okolicznych węzłów chłonnych 5-letnie przeżycie notuje się u 20–25% pacjentów. Gorzej rokują również zmiany występujące na czerwieni wargowej, na prąciu lub sromie, chociaż za najgorszą lokalizację uważa się błonę śluzową jamy ustnej.
Rak skóry - objawy
Podstawowym objawem, który świadczy o możliwym rozwoju nowotworu są widoczne zmiany na skórze. Jak rozpoznać czy zmiana ma niepokojący charakter? Najlepiej udać się do dermatologa, który to oceni (diagnostyka z wykorzystaniem dermatoskopu). Zastosowanie znajduje również słynny test ABCDE.
Rak podstawnokomórkowy zwykle pojawia się na tych częściach ciała, które są wystawiane na słońce. Ma postać niezapalnego guzka, który otoczony jest perełkowatym wałem. Rozwija się miejscowo, powoli i nie ma tendencji do tworzenia przerzutów odległych.
Rak kolczystokomórkowy to drobne grudki, łuszczące się i pokryte strupem. Może on się pojawić w każdym miejscu na skórze, także na błonach śluzowych. Ma wygląd wrzodziejącej i długo niegojącej się rany lub brodawkowatej zmiany.
Czerniak zwykle występuje jako nowa zmiana na skórze, ale może przekształcić się także ze zmiany istniejącej wcześniej. Charakteryzuje się nieregularnym kształtem i brzegami, jest asymetryczny. Może krwawić i swędzieć. Nowotwór ten występuje na całej skórze – np. czerniak pod paznokciem jest także możliwy.
Rak kolczystokomórkowy (płaskonabłonkowy): objawy
Rak kolczystokomórkowy, nazywany również płaskonabłonkowym, zwykle ma postać różowej, twardej grudki, złuszczającej się i pokrytej strupem. Niewielki guzek otoczony jest wałowatym brzegiem, ale nie widać perełkowatej obwódki. Guz często krwawi, swędzi, boli, jest wrażliwy na dotyk, niejednokrotnie przekształca się w owrzodzenie. Zarówno rak kolczystokomórkowy, jak i podstawnokomórkowy, należy jak najszybciej skonsultować i poddać leczeniu, w przeciwnym razie może poważnie uszkodzić skórę.
Wspomniany guzek może się rozrastać i przybrać formę brodawkowatą. Wielu pacjentów zgłasza, że zacięło się przy goleniu, a teraz ma problem z otwartą, sączącą się raną. Takie rany trudno się goją lub po zagojeniu szybko wracają. Rak kolczystokomórkowy ma skłonność do rozpadu, wówczas kwasy nukleinowe i jony wewnątrzkomórkowe uwalniają się do przestrzeni pozakomórkowej.
Najczęściej zmiany występują pojedynczo, chociaż mogą pojawić się w dowolnym miejscu, zwykle zlokalizowane są twarzy, szyi, uszach, grzbietach dłoni, ustach i okolicach intymnych.
