Jak pielęgnować skórę niemowląt z alergicznymi zmianami
Alergia u niemowląt a karmienie
Alergia u niemowląt może mieć charakter wziewny bądź kontaktowy, a także pokarmowy i to nawet wtedy, gdy dziecko odżywia się wyłącznie mlekiem. Ma to związek z tym, że alergen może znajdować się w mleku tak mamy, jak modyfikowanym. Wówczas karmiąca mama musi wprowadzić dietę eliminacyjną bądź zmienić mleko modyfikowane na hipoalergiczne. W późniejszym okresie, już po wprowadzeniu do diety innych pokarmów niż mleko, alergia może mieć związek z nowym produktem, jaki pojawił się w diecie dziecka.
Pamiętaj, że profilaktyczne wykluczanie z diety w czasie karmienia piersią niektórych, potencjalnie uczulających składników nie zmniejsza ryzyka wystąpienia alergii.
Bardzo ważne jest, by ustalić, co jest przyczyną kłopotów i ów alergen wyeliminować - tak z diety, jak i z otoczenia. To ważne, bowiem reakcja alergiczna może być silna, a w swej skrajnej postaci - mowa o wstrząsie anafilaktycznym - jest zagrożeniem życia.
Bardzo ważne jest obserwowanie dziecka, a w przypadku niemowląt istotny jest sposób rozszerzania diety: każdy nowy pokarm należy wprowadzać zaczynając od małych ilości, stopniowo ją zwiększając, by w razie wystąpienia niepokojących objawów móc szybko ustalić alergen.
Zaleca się, by nowe do diety dziecka wprowadzać stopniowo i pojedynczo, najlepiej z przerwami między potencjalnie uczulającymi produktami. To pozwala na precyzyjniejsze określenie, które składniki mogą powodować reakcję alergiczną u dziecka
W razie wystąpienia niepokojących objawów obserwuj też, czy źródło alergii nie leży w otoczeniu lub składzie detergentów (np. proszek czy płyn do prania).
Co najczęściej uczula niemowlę?
U niemowląt najczęściej występuje alergia pokarmowa, ponieważ układ pokarmowy malucha jest nie w pełni dojrzały. Istnieją produkty bezpieczne nawet dla małych alergików, ale i i lista produktów, które najczęściej uczulają.
Objawy alergii u niemowląt
Alergia u niemowlaka nie zawsze objawia się w oczywisty sposób. Objawy alergii pokarmowej u noworodka często są mylące, a problem ostatecznie może się czymś zupełnie innym! Pierwszymi objawami alergii pokarmowej są pojawiające się na buzi niemowlaka krostki albo ból brzuszka i nie należy ich lekceważyć. Objawy uczulenia łatwo jednak pomylić z innymi dolegliwościami. Oczywiście nie należy też przesadzać w drugą stronę – pojedyncza potówka u noworodka nie powinna być dla Ciebie alarmującym objawem. Jak zatem stwierdzić, czy Twoje dziecko ma alergię?
Alergie u niemowląt przyjmują różne objawy – mogą mieć charakter żołądkowy i objawiać się wymiotami, biegunką lub ulewaniem podczas przyjmowania posiłku. Gdy zaś alergia pokarmowa u niemowląt daje objawy skórne, to zauważysz na ciele malucha grudki, krosty i zaczerwienienia.
Tego typu alergia u niemowlaka to także wysypka. W takim przypadku należy jednak wykluczyć trądzik niemowlęcy lub potówki, które dają podobne objawy. Skóra dziecka staje się sucha, pojawiają się na niej czerwone, szorstkie, łuszczące się ogniska – zmiany atopowe zlokalizowane są na policzkach, rączkach, nóżkach, w zgięciach łokciowych i kolanowych. Każda taka zmiana na skórze powinna być skonsultowana z dermatologiem.
Alergeny pokarmowe bywają też przyczyną dolegliwości układu oddechowego (kataru, kaszlu, sapki). Podobne objawy (a także: łzawienie oczu, uczucie zatkanego nosa, kichanie) można zaobserwować przy alergiach wziewnych. Alergia u niemowlaka na pyłki to w pierwszej kolejności katar. Nieleczenie takich uczuleń może doprowadzić do rozwinięcia się u dziecka astmy.
Alergia pokarmowa u niemowlaka – co to takiego?
Alergia pokarmowa u niemowlaka to błędna odpowiedź układu odpornościowego na określony składnik pokarmowy określany jako alergen. Alergia pokarmowa u dziecka często bywa mylona z nietolerancją pokarmową. Oba zjawiska działają jednak w inny sposób, przede wszystkim alergia występuje na skutek spożycia już niewielkiej ilości alergenu, natomiast nietolerancja objawia się dopiero po zjedzeniu większej ilości nietolerowanej żywności.
Alergia pokarmowa – kiedy się pojawia?
Ogółem im młodszy wiek, tym prawdopodobieństwo wystąpienia alergii pokarmowej u niemowląt większe. Alergia u noworodka – czyli dziecka do pierwszego roku życia – z reguły nie występuje, za to często objawia się między 1. a 2. miesiącem życia. Z każdym kolejnym miesiącem ryzyko pojawienia się alergii pokarmowej u niemowląt spada, choć rośnie ponownie w czasie rozszerzania diety.
Co robić w razie wystąpienia objawów atopowego zapalenia skóry u dzieci i niemowląt?
W przypadku wystąpienia na skórze dziecka zmian skórnych przebiegających z intensywnym świądem wskazana jest wizyta u lekarza dermatologa w celu postawienia diagnozy, przeprowadzenia diagnostyki i leczenia zmian Wiele zapalnych chorób skórnych może mieć podobny obraz kliniczny i należy je wykluczyć.
- świąd skóry
- charakterystyczne zmiany skórne i ich umiejscowienie w obrębie powierzchni zgięciowych kończyn
- przewlekły i nawrotowy przebieg zapalenia skóry
- osobniczy lub rodzinny wywiad w kierunku atopii
- suchość skóry
- rogowacenie mieszkowe
- dodatnie wyniki skórnych testów punktowych
- wczesne pojawienie się pierwszych objawów chorobowych
- zwiększone stężenie IgE w surowicy krwi
- skłonność do wyprysku rąk i stóp
- wyprysk sutków
- zapalenie czerwieni wargowej
- nawracające zapalenie spojówek
- zaciemnienie okolic oczodołów
- rumień/zblednięcie twarzy
- świąd skóry po spożyciu niektórych pokarmów
- złe znoszenie wełny
- nietolerancja niektórych pokarmów
- biały dermografizm, czyli paradoksalna reakcja skóry, która u chorych na atopowe zapalenie skóry przejawia się tym, że po zadrapaniu skóra reaguje zblednięciem, a nie zaczerwieniem – co jest o wiele częstsze
- „polakierowane paznokcie”, objaw często widywany w przebiegu AZS, wiąże się z intensywnym świądem, częstym pocieraniem i drapaniem, co doprowadza do powstania jakby polakierowanych paznokci.
W celu potwierdzenia tła alergicznego choroby u dzieci powyżej 4. roku życia przeprowadza się tzw. skórne testy punktowe. Testy te wykonuje się na skórze przedramienia z podejrzanymi alergenami pokarmowymi, pyłkami i roztoczami kurzu domowego, pleśniami, sierścią zwierząt.
W przypadku braku możliwości wykonania testów (niedostateczny wiek pacjenta, konieczność stałego pobierania leków przeciwalergicznych) można wykonać badanie z krwi pacjenta i oznaczyć miano przeciwciał IgE skierowanych przeciwko konkretnym alergenom lub zmierzyć ich całkowitą pulę.
Alergiczna nietolerancja białek zwierzęcych
W pierwszych kilkunastu miesiącach życia dziecka najczęstszym alergenem jest mleko krowie. W odróżnieniu od nietolerancji laktozy, która wynika z braku odpowiedniego enzymu trawiennego, alergia na białka zwierzęce (na białka mleka krowiego określa się jako alergia bmk, alergia na bmk) to reakcja immunologiczna organizmu i jej objawy dotyczyć mogą zarówno układu pokarmowego, jak też mieć charakter skórny lub oddechowy. Nietolerancję mleka określa się potocznie jako „skazę białkową”, często wiąże się ona z alergią na jaja kurze (zdarza się także alergia na jajka u niemowląt karmionych piersią). Ponad 80% dzieci uczulonych na mleko nabywa tolerancję na ten alergen do końca 3. roku życia, z reguły w nieco późniejszym wieku rozwija się tolerancja na alergeny jaja kurzego.
W 1997 roku Podkomitet Niepożądanych Reakcji na Żywność Europejskiej Akademii Alergii i Immunologii Klinicznej ustanowił 3 kryteria klinicznego rozpoznania alergii na mleko krowie:
1. Ustąpienie objawów po odstawieniu mleka i otrzymywanych z niego wyrobów.
2. Nawrót dolegliwości po jednokrotnym podaniu mleka.
3. Wyłączenie zakażeń i zaburzeń enzymatycznych powodujących podobne objawy, jak wywołane złym znoszeniem mleka krowiego.
Po stwierdzeniu alergii przez lekarza, małe dziecko powinno przejść na żywienie specjalnym mlekiem modyfikowanym, a w przypadku starszego można wprowadzić dietę pozbawioną nabiału, pamiętając jednak przy tym, aby dostarczać dziecku niezbędnych ilości wapnia. Jeżeli występuje alergia u niemowlaka karmionego piersią, lekarz może wskazać, jakie składniki powinna ze swojego jadłospisu wyeliminować mama. Stosowanie przez karmiące matki diety eliminacyjnej powoduje, że objawy choroby ustępują całkowicie aż u 86% dzieci, a u 13% ulegają znacznemu złagodzeniu. Jeżeli lekarz nie stwierdził u maluszka alergii na mleko, to nie ma powodu, żeby matka wykluczała ten produkt z diety. Należy jednak pamiętać, żeby nie przesadzać z ilością nabiału – jego za duża ilość może spowodować objawy nietolerancji pokarmowej.
U nas zapłacisz kartą