U nas zapłacisz kartą
Gronkowiec a pryszcze - Wpływ Bakterii na Skórę i Metody Ich Zwalczenia
Jak wygląda gronkowiec skórny? Objawy, leczenie i badania
Jak wygląda gronkowiec skórny, który atakuje skórę człowieka? Ta bakteria, która się bardzo szybko rozprzestrzenia, skutkuje wywołaniem wielu chorób. Ale nie jest groźna dla każdego organizmu. W wielu przypadkach potrafi być nawet przez długi czas obojętna, czy wręcz uśpiona. Jakie są objawy gronkowca skórnego, jak go leczyć i jak diagnozować? Odpowiedzi na te pytania ułatwią rozpoznanie bakterii i podjęcie specjalistycznego leczenia.
Wiele typów różnych drobnoustrojów znajduje się w organizmie ludzkim, wiele także w otaczającym środowisku. Ogromna rzesza ludzi jest nosicielem tej uciążliwej bakterii, jaką jest gronkowiec skórny, a nosiciele to nie chorzy.
Niektórzy nawet przez całe życie nie wiedzą, że są właśnie nosicielami tej bakterii, ponieważ nie przysparza im żadnych dolegliwości. Ale zakażenie gronkowcem jest już problemem, wymagającym wyleczenia i działań, zapobiegających rozprzestrzenianiu tej choroby.
Objawy gronkowca skórnego
Objawy zakażenia gronkowcem skórnym widoczne są dopiero wtedy, gdy na skórze pojawiają się niepokojące zmiany. Ogólnie objawy tego zakażenia można podzielić na dwa podstawowe rodzaje – szpitalne i pozaszpitalne. W ramach tych dwóch kategorii medycyna rozróżnia wiele indywidualnych objawów zakażenia gronkowcem.
- Objawy szpitalne:
- zapalenie płuc, które charakteryzuje mocny kaszel i trudności w oddychaniu,
- zakrzepica krwi, a głównymi objawami są dreszcze i gorączka, a także często szybki i nierówny oddech,
- zakażenie rany w trakcie zabiegu chirurgicznego, objawiające się dużym zaczerwienieniem, bólem i nawet obrzękiem,
- zapalenie otrzewnej,
- zapalenie kości i szpiku.
- Objawy pozaszpitalne
- czyraki,
- jęczmienie,
- ropnie,
- liszajec,
- różne wykwity pod skórą,
- osłabienie,
- gorączka,
- ból w miejscach chorobowo zmienionych,
- zapalenie mieszków włosowych.
Większość z tych objawów można zaobserwować u osób o obniżonej odporności. Słaby układ immunologiczny to idealne podłoże do rozwoju gronkowca skórnego. Bakteria wówczas przedostaje się do krwioobiegu i doprowadza do szerokiego zakażenia.
Gronkowiec – rodzaje i najczęstsze lokalizacje
Gronkowiec najczęściej występuje u człowieka jako gronkowiec złocisty lub skórny i lokalizuje się w takich miejscach organizmu, jak:
- na twarzy,
- w nosie i gardle,
- w oku,
- w uchu,
- w płucach,
- w jelitach,
- w pochwie,
- w uchu.
Poniżej przedstawiam charakterystykę gronkowca złocistego i skórnego, które są najczęściej spotykane u ludzi.
1. Gronkowiec złocisty (Staphylococcus aureus)
Gronkowiec złocisty to bakteria, która rozprzestrzenia się bardzo szybko. Niestety jest oporna na wiele antybiotyków. Naukowcy szacują, że nawet 1/3 populacji staje się w pewnym momencie swojego życia nosicielem gronkowca złocistego, przy czym ok. 10-20% z tych osób jest stałymi nosicielami, natomiast ok. 50% nosicielami tymczasowymi i 25% nosicielami, z powodu pracy zawodowej – personel medyczny). Samo nosicielstwo gronkowca złocistego jest bezobjawowe. Gronkowiec tego typu najczęściej atakuje gardło, nos, pochwę lub skórę.
W momencie spadku odporności, gronkowiec może stać się groźny dla organizmu, prowadząc do rozmaitych chorób. Gdy np. trafi do krwi, rozprzestrzenia się po całym ciele i powoduje różne zakażenia miejscowe i ogólnoustrojowe. Może być powodem np. powstawania na skórze ropni, czyraków, wyprysków, a także wielu stanów zapalnych, np. zapalenia spojówek, górnych dróg oddechowych, szpiku, kości, żył, mięśnia sercowego, a nawet opon mózgowo-rdzeniowych. Ponadto gronkowiec złocisty produkuje wiele toksyn pozakomórkowych. Należą do nich m.in.:
- enterotoksyna A-E – powoduje zatrucia pokarmowe,
- toksyna zespołu wstrząsu toksycznego 1 (TSST-1) – prowadzi do groźnego dla życia wstrząsu toksycznego,
- epidermolizyna – prowadzi do zespołu oparzonej skóry.
2. Gronkowiec skórny (Staphylococcus epidermitis)
Gronkowiec skórny, wbrew swojej nazwie, jest zlokalizowany nie tylko na skórze, ale i na błonach śluzowych – podobnie jak gronkowiec złocisty. Tego rodzaju gronkowiec ma zdolność do kolonizacji na wielu różnych powierzchniach, przez co bardzo łatwo się nim zarazić. Na zarażenie gronkowcem skórnym najbardziej narażone są osoby leczone inwazyjną terapią podtrzymywania życia – np. intubowanie, dializowanie, cewnikowanie, sztuczne zastawki, implanty.
Gronkowiec skórny – jakie badania?
Tylko właściwa diagnoza i prawidłowe badania mogą wskazać odpowiednie leczenie i ochronę przed niepotrzebnymi powikłaniami. Lekarze przede wszystkim zlecają przeprowadzenie badania laboratoryjnego krwi i moczu. Pobierają także wymaz z miejsc na skórze, dotkniętych bakterią. Bardzo często w przypadku gronkowca skórnego pobierane są również wymazy z nosa. Wszystkie pobrane próbki zakażonych tkanek są diagnozowane pod kątem obecności tego typu bakterii. Wyniki badań są już dostępne po 3-5 dniach. Wszystkie wymazy ze skóry nazywane są badaniami przesiewowymi. Aby dawały jak najbardziej prawdziwy wynik, powinny być pobierane w przypadku świeżych zmian skórnych. Zawsze należy pamiętać, aby 4 godziny przed wymazem nie stosować na to miejsce żadnych maści czy środków dezynfekujących.
Nieodzownym elementem diagnozowania i leczenia gronkowca skórnego jest przeprowadzenie wymazu z gardła. To badanie ma celu określenie antybiogramu, który decyduje, jaki antybiotyk włączyć do leczenia. Wszystkie badania mają przede wszystkim za zadanie ustalenie, jaki rodzaj bakterii zaatakował organizm i jak dobrać właściwe oraz skuteczne leki.
Czytaj też:
Gronkowce. Zakażenie, przyczyny, objawy i leczenie
Rozpoznanie zakażeń gronkowcowych ustala się na podstawie objawów klinicznych oraz wyników badań mikrobiologicznych, w których uzyskuje się wzrost gronkowców. W przypadku zatruć pokarmowych, podejrzane środki spożywcze można przesłać do pracowni mikrobiologicznej w celu wykrycia toksyny bądź szczepu wytwarzającego toksynę.
Gronkowce są to patogeny bakteryjne człowieka, odpowiedzialne za wiele chorób oraz kolonizację skóry i błon śluzowych. Izolowane są także od wielu gatunków zwierząt. Bakterie te nie tworzą przetrwalników i nie wykazują ruchu, mogą mieć otoczkę. Obecnie znane są 32 gatunki gronkowców, z których 16 wyizolowano z zakażeń od ludzi. Do najczęstszych należą: Staphylococcus aureus (gronkowiec złocisty), Staphylococcus epidermidis, Staphylococcus haemolyticus, Staphylococcus saprophyticus, Staphylococcus lugdunensis.
Do celów diagnostycznych gronkowce dzieli się na podstawie zdolności wytwarzania enzymu koagulazy na gatunki koagulazododatnie i koagulazoujemne. Z gatunków koagulazododatnich za zakażenia u ludzi odpowiada Staphylococcus aureus. Najbardziej patogenne dla człowieka są Staphylococcus aureus i koagulazoujemny Staphylococcus lugdunensis. Głównym rezerwuarem gronkowca złocistego jest człowiek, a najczęściej zasiedlane części ciała to: przedsionek nosa, nosogardło, okolice odbytu, skóra granicząca z włosami głowy i okolice szczęki.
Staphylococcus aureus, obok różnorodnych czynników zjadliwości determinujących chorobotwórczość tego drobnoustroju, wytworzył wiele mechanizmów oporności na leki przeciwbakteryjne, przez co stał się jednym z najgroźniejszych patogenów człowieka. Ważną rolę w procesie kolonizacji nabłonków odgrywa otoczka polisacharydowa. Staphylococcus aureus wytwarza toksyny cytolityczne oraz enzymy, które ułatwiają rozprzestrzenianie się tego drobnoustroju w zakażonym organizmie i powodują uszkodzenie tkanek. Szczególną grupę stanowią toksyny o charakterze tzw. superantygenów, m.in. eksfoliatyny, zwane także toksynami epidermolitycznymi czy toksynami wstrząsu toksycznego. Ważnym mechanizmem chorobotwórczości gronkowca złocistego jest również zdolność tworzenia tzw. biofilmu, czyli warstwy komórek bakteryjnych pokrytej substancją uniemożliwiającą dostęp do nich antybiotyków.
