U nas zapłacisz kartą
Przyczyny i leczenie guzów na czole utrzymujących się przez kilka lat
Jak często występuje stwardnienie guzowate?
Stwardnienie guzowate to choroba rzadka, występuje 1:10 000 osób, a w populacji pediatrycznej u na 1:6800 dzieci.
Istnieje duża zmienność objawów stwardnienia guzowatego. Stwierdza się ją nawet u różnych członków tej samej rodziny w przypadkach rodzinnych. Niektóre objawy nie występują od urodzenia, lecz rozwijają się w miarę rozwoju dziecka. Najczęściej jako pierwsze pojawiają się objawy skórne, które występują u 96% pacjentów. Są to znamiona bezbarwne (plamy odbarwienione), które są najwcześniejszymi i najczęstszymi zmianami skórnymi. Pojawiają się na tułowiu i kończynach. To białe plamy, dobrze ograniczone, czasami w kształcie liścia. Zmiana może być obecna od urodzenia lub pojawia się w okresie niemowlęctwa. Uwaga, mogą one wystąpić u dziecka bez tej choroby. Około 3. roku życia pojawiają się bardzo charakterystyczne guzki Pringle'a (angiofibroma) na twarzy, symetrycznie na nosie i przyśrodkowych częściach policzków, można je stwierdzić u 90% dzieci ze stwardnieniem guzowatym powyżej 5. roku życia. Mają one tendencję do szybkiego narastania w wieku dojrzewania. Są to czerwone lub różowe grudki. Bardzo charakterystyczne są także płaskie włókniaki czoła, które mogą być obecne od urodzenia. Są to brązowożółte, wypukłe włókniaki głównie na czole lub czaszce. Włókniaki okołopaznokciowe rąk i stóp (czerwone lub w kolorze skóry guzki u podstawy paznokcia) pojawiają się okresie dojrzewania. Ogniska skóry szaragrynowej występują asymetrycznie na grzbietowej części tułowia, pojawiając się 2.-5. r.ż. i stając się z wiekiem coraz bardziej widoczne. Są to drobne ogniska bliznowato zmienionej skóry.
Fot. 1. Znamiona bezbarwne na skórze kończyny dolnej u dziecka chorego na stwardnienie guzowate
Łagodne zmiany guzkowe powiek: przyczyny, objawy i leczenie
Zmiany guzkowe powiek mogą przybierać formy, między innymi takie jak: narośl na powiece, grudka na powiece, brodawczak na powiece, torbiele i znamiona barwnikowe lub owrzodzenie. Ustalenie charakteru zmiany (łagodny lub złośliwy) wymaga konsultacji okulistycznej i warunkuje dalsze postępowanie.
Guzy powiek to nowotwory skóry, które mogą mieć charakter zarówno łagodny, jak i złośliwy. Najczęściej wywodzą się z naskórka, rzadziej ze skóry właściwej i przydatków skóry, takich jak: gruczoły potowe, gruczoły łojowe czy mieszki włosowe. Poniżej omówiono zmiany o charakterze niebarwnikowym. Zmianom barwnikowym skóry powiek poświęcono osobny artykuł.
- wiek chorego,
- typ skóry,
- narażenie na działanie promieniowania ultrafioletowego,
- wrodzone lub nabyte upośledzenie odporności.
Do ich powstawania może przyczyniać się także zakażenie wirusami brodawczaka ludzkiego. Najważniejsze jest odróżnienie guzów łagodnych od złośliwych. Na charakter złośliwy guza mogą wskazywać następujące informacje zebrane w wywiadzie: nadmierna ekspozycja na działanie promieniowania UV (oparzenia słoneczne, zwłaszcza w dzieciństwie, pęcherzowe oparzenia skóry), palenie tytoniu, przebyte leczenie za pomocą promieniowania jonizującego (napromieniowanie), rak skóry w przeszłości oraz jasna karnacja, rude włosy i niebieskie tęczówki u chorego lub jego przodków.
Wśród łagodnych zmian guzkowych skóry powiek najczęściej spotyka się brodawczaki. Drugą pod względem częstości występowania zmianą łagodną powiek są torbiele nabłonkowe, które stwierdza się w około 18% zmian skórnych wyciętych z okolicy gałki ocznej. Trzecim najczęstszym typem zmiany łagodnej w okolicy okołogałkowej są znamiona barwnikowe (zob. Zmiany barwnikowe powiek).
Tłuszczaki
Tłuszczak to łagodny nowotwór zbudowany z tkanki tłuszczowej. Uważa się go za najczęściej występujący niezłośliwy nowotwór skóry, narządów wewnętrznych, tkanki podskórnej. Zmiana rozwija się powoli. Jest wyraźnie odgraniczona od otaczających ją tkanek, łatwo przesuwa się pod palcami, pokrywa ją niezmieniona skóra. Większość tłuszczaków jest mała, jednak w piśmiennictwie można spotkać się z przypadkami zmian, które osiągnęły po kilka, a nawet po kilkanaście, centymetrów średnicy. Tłuszczaki najczęściej obserwuje się wśród osób w wieku 40–60 lat, zwłaszcza z nadmierną masą ciała. W 5% przypadków występują w formie mnogiej.
Tłuszczaki to twarde guzy pod skórą, które mogą rozwinąć się w każdej części ciała. Najczęściej jednak obserwuje się je w obrębie kończyn, głowy i szyi oraz na tułowiu. Tłuszczaki nie stanowią niebezpieczeństwa onkologicznego, bardzo rzadko dochodzi do ich transformacji w zmiany złośliwe. Jak dotąd określono, że za powstawanie tłuszczaków odpowiadać mogą predyspozycje genetyczne lub zaburzenia ze strony układu immunologicznego, polegające na rozroście adipocytów, czyli komórek tłuszczowych.