U nas zapłacisz kartą
Uwypuklenie na czole - Przyczyny, Objawy i Skuteczne Metody Leczenia
Jak wygląda ciemiączko?
Ciemiączko składa się z gęstej tkanki łącznej pokrytej skórą. Ze względu na swoją funkcję jest miękkie i elastyczne, co pozwala na pewną ruchomość kości czaszki.
Warto wiedzieć, że po porodzie człowiek ma dwa główne ciemiączka: ciemiączko przednie (znajdujące się między kośćmi czołowymi a ciemieniowymi) oraz ciemiączko tylne (między kośćmi ciemieniowymi a potyliczną). Istnieją także mniejsze ciemiączka, które kształtują się w życiu płodowym, a u niemowlaka są już prawie niewyczuwalne.
Młodzi rodzice najczęściej dowiadują się, co to ciemiączko, w szkole rodzenia lub zaraz po porodzie, gdy lekarz dokonuje pomiaru i oceny, jak wygląda ciemiączko, czy jest prawidłowo umiejscowione i czy jego rozmiary mieszczą się w normie.
W tym miejscu warto zaznaczyć, że rozmiar ciemiączka u noworodka może się różnić. Średnio ciemiączko przednie ma około 2-3 cm szerokości i 3-4 cm długości. Ciemiączko tylne jest mniejsze, o średnicy około 0,5-1 cm.
Jeśli rodzic zastanawia się, gdzie jest ciemiączko u niemowlaka, wystarczy, że delikatnie poszuka pod palcami miękkiego obszaru na główce dziecka. Raczej wyczujemy ciemiączko przednie – mniej więcej w miejscu, gdzie dorosły ma szew wieńcowy.
Ciemiączko tylne (ciemieniowo-potyliczne) znajduje się bliżej tyłu głowy i jest znacznie mniejsze niż przednie. Zresztą zazwyczaj zamyka się wcześniej, w pierwszych miesiącach życia.
Zdarza się, że rodziców niepokoi ciemiączko bardzo małe, np. 1x1 cm po urodzeniu - jednak warto uwzględnić, że jest to kwestia bardzo indywidualna. Niektóre dzieci są drobne, więc mogą mieć też mniejsze ciemiączko.
O wiele ważniejszą kwestią jest fakt, jak zmienia się obwód głowy dziecka w kolejnych miesiącach. Warto podzielić się obserwacjami z zaufanym pediatrą.
Rodziców malutkich dzieci często niepokoi też pulsowanie ciemiączka. Na szczęście nie jest to powód do obaw. Lekko pulsujące ciemiączko jest normalnym, zdrowym objawem - efektem krążenia krwi w naczyniach mózgu.
Widoczne żyły na skroniach — przyczyny
Zasadniczo, przyczyny widocznych żył na skroniach nie odbiegają od tych, dotyczących powiększenia żyły na czole. Jednak opisując przyczyny widocznych żył na skroniach, warto zwrócić szczególną uwagę na dwie przypadłości:
- Nadciśnienie tętnicze: nabrzmiała, powiększona żyła na czole oraz widoczne żyły na skroniach, bóle i zawroty głowy, kołatanie serca, czy szumy uszne, mogą być jednymi z objawów współtowarzyszących nadciśnieniu tętniczemu, które wymaga niezwłocznej konsultacji z lekarzem, oraz odpowiedniego leczenia.
- Olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnic: przyczyną tkliwych, widocznych żył na skroniach może być olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnic (sync. choroba Hortona), nazywana także zapaleniem tętnicy skroniowej. Choroba najczęściej rozwija się u osób powyżej 50 roku życia i współtowarzyszą jej takie objawy jak m.in.: silny ból głowy (często w okolicy skroniowo-potylicznej), tkliwość i niekiedy także obrzęk tętnicy skroniowej, ogólne osłabienie, stan podgorączkowy i/lub gorączka, oraz OB ≥ 50 mm/h.
W przypadku podejrzenia olbrzymiokomórkowego zapalenia tętnic najeży jak najszybciej udać się do lekarza.
Kiedy obserwujemy u siebie wyraźnie zarysowaną, pionową żyłę na czole lub widoczne żyły na skroniach, nie warto od razu wpadać w panikę — najczęściej nie jest to oznaka poważnej choroby, choć jeśli cokolwiek nas niepokoi, zawsze powinniśmy skonsultować się z lekarzem. Z kolei gdy powiększonej żyle na czole lub widocznym żyłom na skroniach towarzyszą jakiekolwiek, nietypowe objawy, niezwłocznie należy zasięgnąć porady lekarskiej.
Bibliografia (dostępy do źródeł internetowych z dnia 23.01.2024):
- Anna Kaczyńska, Zbigniew Gaciong, Stres psychiczny a nadciśnienie tętnicze, Nadciśnienie Tętnicze, rok 2003, tom 7, nr 1: https://core.ac.uk/download/pdf/268452984.pdf
- Mirosława Rozwodowska, Małgorzata M. Rozwodowska, Ahmad El-Essa, Jacek Kubica, Olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnic (zapalenie tętnicy skroniowej). Opis 2 przypadków, Choroby Serca i Naczyń 2006, tom 3, nr 4, 211–216: https://journals.viamedica.pl/choroby_serca_i_naczyn/article/viewFile/12153/10031
- dr n. med. Leszek Masłowski, Olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnic: https://www.mp.pl/okulistyka/okulistyka-dla-nieokulistow/artykuly/120617,olbrzymiokomorkowe-zapalenie-tetnic
- Marta Kolankowska-Trzcińska, Psychokosmetologia — możliwość redukcji stresu w gabinecie kosmetologicznym z wykorzystaniem muzykoterapii, masażu, jogi i medytacji, Aesthetic Cosmetology and Medicine, 4 / 2022 / vol. 11: https://aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2022/08/ACM-2022-04-v5-Kolankowska-PL.pdf
Kiedy zarasta ciemiączko?
Zarastanie ciemiączka jest ważnym etapem w rozwoju dziecka i może dostarczyć ważnych informacji na temat jego zdrowia i rozwoju.
Wielu rodziców wyczekuje chwili, kiedy zarasta ciemiączko - delikatnie szukają pod palcami zmian w obrębie czaszki malucha. Warto jednak wiedzieć, że nie istnieje jeden moment, kiedy zrasta się ciemiączko - to raczej dość długi i rozłożony w czasie proces.
Warto dodać, że proces ten zależy od indywidualnych cech dziecka, dlatego odpowiedź na pytanie: ile zrasta się ciemiączko, nie jest jednoznaczna.
Na początku daje się wyczuć, jak zmienia się ciemiączko tylne. Kiedy zarasta, można zauważyć stwardnienie w części ciemieniowo-potylicznej. To ciemiączko u niemowląt jest mniejsze i zwykle zamyka się wcześnie, w ciągu pierwszych kilku miesięcy życia. Zgodnie z normą powinno się zasklepić do 6. miesiąca życia.
Z kolei ciemiączko przednie, kiedy zarasta, daje się wyczuć jako stwardnienie w części czołowo-ciemieniowej czaszki.
Rodziców często nurtuje pytanie, do kiedy zrasta się ciemiączko. Przednie ciemiączko u dziecka może pozostać otwarte do 18 miesiąca życia dziecka. Natomiast jeśli ciemiączko przednie nie zacznie się zamykać u półtorarocznego dziecka lub jeśli pozostanie otwarte po 24. miesiącu życia, warto skonsultować się z lekarzem.
Późne zarastanie ciemiączka może być oznaką pewnych zaburzeń. Niezarośnięte ciemiączko np. u dwulatka może oznaczać:
- niedobór witaminy D,
- podwyższony poziom związków fosforu we krwi,
- pewne choroby genetyczne lub inne schorzenia.
Jeśli zostanie zdiagnozowana konkretna przyczyna opóźnienia zamykania się ciemiączka, lekarz może zalecić odpowiednie leczenie, takie jak suplementacja witaminy D.
Warto mieć świadomość, że jeśli rodzice mają jakiekolwiek obawy dotyczące ciemiączka swojego dziecka, powinni być w stałym kontakcie z lekarzem pediatrą, który może dokładnie je ocenić, obserwować, kiedy zarastają i monitorować rozwój czaszki niemowlęcia.