Czym jest trądzik różowaty?1 / 2
Trądzik różowaty - dlaczego się pojawia? Sposoby leczenia trądziku różowatego
Nasze zaangażowanie w tym zakresie zostało docenione m.in. przez Stowarzyszenie Dziennikarze dla Zdrowia, które nadało Redakcji Medonet.pl honorowy tytuł Wielkiego Edukatora.
Trądzik różowaty (z łac. rosacea) według definicji to rumieniowe, grudkowate i krostkowe zmiany na twarzy, których podłożem jest łojotok i zaburzenia naczynioruchowe. Dotyka on w głównej mierze kobiet będących w dojrzałym wieku. Zaliczany jest do chorób genetycznych.
Trądzik różowaty | sruilk / Shutterstock
SPIS TREŚCI
- Trądzik różowaty - co to jest?
- Trądzik różowaty — przyczyny
- Rodzaje trądziku różowatego
- Trądzik różowaty — objawy i przebieg
- Trądzik różowaty - jak wygląda rozpoznanie?
- Leczenie trądziku różowatego
- Domowe sposoby na trądzik różowaty
- Czy trądzik różowaty można wyleczyć odpowiednią dietą?
- Jak dbać o skórę po zakończeniu leczenia trądziku różowatego?
- Trądzik różowaty — profilaktyka
Przyczyny trądziku różowatego
Chociaż dokładne przyczyny trądziku różowatego nie zostały w pełni wyjaśnione, przyjmuje się, że dolegliwość powstaje w wyniku zaburzeń naczynioruchowych i immunologicznych. Dodatkowo uwzględnia się również:
- predyspozycje genetyczne – trądzik różowaty często występuje w obrębie rodziny,
- czynniki środowiskowe – przede wszystkim promieniowanie ultrafioletowe, ekstremalne temperatury, spożywanie ciężkostrawnych potraw, alkoholu, kawy, czy czekolady mogą nasilać lub wyzwalać objawy przy trądziku różowatym
- stan psychiczny – nadmiar emocji lub przemęczenie może wywoływać objawy przypadłości,
- choroby autoimmunologiczne – cukrzyca, reumatoidalne zapalenie stawów, celiakia, czy choroby tarczycy często współwystępują z trądzikiem różowatym,
- zaburzenia hormonalne, infekcje (np. występowanie opryszczki wargowej), łojotok – mogą wpływać na zmiany skórne i zdarza się (choć rzadko), że stanowią jedną z przyczyn schorzenia.
Trądzik różowaty - higiena i pielęgnacja skóry
Skóra z trądzikiem różowatym jest bardzo wrażliwa, podatna na podrażnienia i wymaga specjalnej pielęgnacji, która pomaga odbudować uszkodzoną warstwę ochronną. Przy pielęgnacji skóry należy unikać tarcia, ucisku, a także stosowania kosmetyków bogatych w substancje aktywne, które zamiast wpływać dobroczynnie na skórę, wywołują podrażnienie lub uczulają. Do codziennej pielęgnacji i mycia twarzy zaleca się dermokosmetyki do skóry wrażliwej, zawierające substancje nawilżające i zmiękczające, takie które nie niszczą ochronnej warstwy lipidowej. W pielęgnacji skóry z trądzikiem różowatym należy unikać mydeł lub detergentów syntetycznych, ponieważ działają drażniąco i wysuszająco, niszcząc warstwę ochronną naskórka. Nie zaleca się również kosmetyków i leków miejscowych, które zawierają substancje drażniące oraz kosmetyków zawierających środki zapachowe, gdyż mogą podrażnić skórę.
Ważnym elementem wspomagającym leczenie trądziku różowatego jest odpowiednio skomponowana dieta. Należy w niej unikać produktów wysokoprzetworzonych oraz żywności typu fast-food. Z diety należy wyeliminować także cukier i produkty o dużej zawartości cukru oraz produkty charakteryzujące się wysokim indeksem glikemicznym.
- alkohol (w szczególności czerwone wino, ale zalecana jest także eliminacja mocnych alkoholi)
- nadmierne ilości kawy i herbaty
- pikantne oraz gorące potrawy.
Niektóre publikacje wskazują na konieczność ograniczania w diecie produktów bogatych w histaminę, są to przede wszystkim sery pleśniowe. Niewskazane jest spożywanie potraw zawierających siarczany, azotany oraz glutaminian sodu, czyli związki charakterystyczne dla przetworzonego mięsa oraz kuchni chińskiej.
Leczenie trądziku różowatego
Niestety, nie jest to dobra wiadomość dla chorych, ale nie da się całkowicie wyleczyć trądziku różowatego. Wykorzystując dobrze dobrane środki miejscowe, leki doustne, zabiegi chirurgiczne lub laserowe, można w pewnym stopniu ograniczyć rozwój choroby i chronić się przed pojawianiem się kolejnych zmian na skórze.
Warto w tym miejscu dodać, że leczenie trądziku różowatego powinno odbywać się pod regularną opieką dermatologa. Przeprowadzanie jakichkolwiek zabiegów eliminujących objawy na własną rękę lub zabiegów upiększających może przynieść znacznie więcej szkód niż korzyści.
U pacjentów z trądzikiem różowatym niewskazane są zabiegi złuszczające z użyciem kwasów owocowych, kwasu trójchlorooctowego czy salicylowego, ponieważ utrwalają rumień. Podobnie z zabiegami rozgrzewającymi. Przeciwwskazane są również wszelkie formy pielęgnacji skóry, które polegają na tarciu lub uciskaniu zmian chorobowych.
Leczenie trądziku różowatego można podzielić na trzy podstawowe grupy. Jest to leczenie miejscowe, doustne oraz za pomocą właściwej pielęgnacji skóry, w tym odpowiedni dobór kosmetyków.
- Leczenie miejscowe trądziku różowatego polega na stosowaniu odpowiednich kremów lub żeli, których zadaniem jest pozbycie się zmian zapalnych, czyli grudek i krostek. Czasami w razie konieczności, lekarz zaleca miejscowe stosowanie odpowiednio dobranych antybiotyków. Wykorzystuje się metronidazol 0,75% i 1% w postaci żelu lub kremu. Dobre działanie wykazuje również kwas azelainowy, który usuwa głównie zmiany zapalne - grudki i krosty. 10% sulfacetamid sodowy z 5% siarką oraz nadtlenek benzoilu, który przyspiesza eliminację zmian grudkowo-krostkowych i może być zalecany u pacjentów z postacią guzowatą oraz odmianą ziarniniakową trądziku różowatego. Działanie łagodzące rumień mają wyciągi z roślin, m.in. miłorzębu, kasztanowca oraz arniki górskiej. W aptece dostępne są produkty zawierające specjalnie opracowane składniki łagodzące objawy trądziku różowatego. W leczeniu ważne jest również odpowiednie przygotowanie skóry przed ekspozycją na słońce. Na kwadrans przed wyjściem na słońce należy nanieść na twarz krem z filtrami, które blokują szkodliwe promieniowanie UVB/UVA. SPF powinien być nie mniejszy niż 30, a najlepiej gdy będzie to 50. W aptekach znajdują się preparaty ze specjalnym filtrem IR, które są przeznaczone szczególnie do cery naczynkowej i nadwrażliwej.
- Leczenie ogólne trądziku różowatego to działanie celowane w usunięcie objawów choroby,a więc zwalczanie niedokwaśności soku żołądkowego, leczenie Helicobacter pylori, zaburzeń hormonalnych czy schorzeń, które je wywołują. W przypadku grudek i krostek, lekarz przepisuje antybiotyki tetracyklinowe (np. tetracyklina, doksycyklina, limecyklina). Jeśli istnieją przeciwwskazania do przyjmowania tetracyklin zaleca się makrolidy: erytromycynę, azytromycynę, klarytromycynę. U osób, u których zawodzą tradycyjne metody leczenia trądziku różowatego, niekiedy wdraża się terapię retinoidami, ale metoda ta jest obarczona wieloma działaniami niepożądanymi. Zalicza się do nich, np. wysuszenie błony śluzowej ust i nosa, krwawienie z nosa, wypadanie włosów,a także zaburzenia funkcji wątroby oraz zaburzenia lipidowe. Jednak efekty terapeutyczne takiej kuracji są zadowalające.
- Leczenie chirurgiczne trądziku różowatego jest rzadko wdrażane. Tylko w przypadku znacznych zmian degeneracyjnych skóry nosa, czyli występowania rhinophyma. Zmiany skórne usuwane są zazwyczaj za pomocą lasera lub noża chirurgicznego. Na ogół do pozbycia się zmian skórnych potrzebne są dwie sesje zabiegu laserowego.
