Wszystko, co musisz wiedzieć o raku płaskonabłonkowym in situ
Jakie jest rokowanie w raku płaskonabłonkowym skóry?
Rak płaskonabłonkowy skóry cechuje się ogólnie dobrym rokowaniem. Szacuje się, że 5 lat od rozpoznania choroby przeżywa >90% chorych. Przerzuty odległe pojawiają się tylko u 3–5% chorych, ale ich wystąpienie bardzo znacznie pogarsza szanse na wyleczenie.
W trakcie badań kontrolnych zaleca się ocenę miejsca wycięcia zmiany pierwotnej oraz wszystkich innych zmian na całej skórze. Należy również dokładnie ocenić stan okolicznych węzłów chłonnych (można rozważyć okresowe badanie USG tych okolic).
Wizyty kontrolne należy powtarzać co 1–3 miesiące przez 2 lata po leczeniu, co 3–12 miesięcy przez kolejne 3 lata, a następnie corocznie (częstość wizyt uzależnia się od zaawansowania i zróżnicowania nowotworu).
Wybrane treści dla Ciebie
Rak płaskonabłonkowy spojówki Rak płaskonabłonkowy spojówki to nowotwór złośliwy wywodzący się z nabłonka spojówki. Wyróżnia się dwie postacie raka: przedinwazyjną oraz inwazyjną. Rak płaskonabłonkowy może naciekać sąsiednie struktury oka oraz dawać przerzuty do regionalnych węzłów chłonnych i przerzuty odległe. Przyczyny rozwoju raka płaskonabłonkowego nie są do końca poznane, jednak wyniki badań wskazują na dużą rolę promieniowania ultrafioletowego (UVA, UVB) oraz zakażeń podtypem 16 lub 18 wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV).
Jak powstaje rak płaskonabłonkowy skóry?
Mechanizmy prowadzące do transformacji nowotworowej są następujące. W komórkach naskórka (podobnie jak w większości innych komórek organizmu człowieka) zlokalizowany jest materiał genetyczny uformowany w podwójną nić DNA. Wymienia się szereg czynników mogących wywoływać podobne zmiany, należą do nich:
- promieniowanie słoneczne,
- infekcje wirusowe,
- czynniki mechaniczne i chemiczne.
Początkowo mutacje są szybko wykrywane i usuwane przez systemy naprawy DNA z zaoszczędzeniem komórki, lub następuje jej zaprogramowana śmierć, tzw. apoptoza. Jednak w miarę zwiększania liczby mutacji i braku możliwości jednoczesnej naprawy, komórka przechodzi w fazę transformacji złośliwej. Skutkuje to:
- brakiem kontroli nad dzielącą się komórką,
- jej niezahamowanym wzrostem,
- powstaniem kolonii (grupy) komórek potomnych o tych samych cechach,
- a następnie widocznych gołym okiem zmian skórnych.

Czym charakteryzuje się rak płaskonabłonkowy skóry?
Wśród charakterystycznych cech raka płaskonabłonkowego wymienia się:
- częste przerzuty (do okolicznych węzłów chłonnych, płuc, mózgu, kości),
- intensywne naciekanie otaczających tkanek,
- przybiera postać drobnych grudek, zaczerwienionych, złuszczających się i pokrytych strupem, następnie zwiększa rozmiary i przybiera formę rogowaciejącą, pacjent często podaje, że zaciął się przy goleniu i do tej pory rana nie chce się zagoić,
- tendencja do rozpadu,
- częste owrzodzenia na powierzchni,
- wałowaty brzeg, brak perełkowatej obwódki,
- świąd, ból, krwawienie,
- występuje zwykle pojedynczo, może pojawiać się w każdym miejscu (ważne: bardzo często rozwija są na granicy skóry i błony śluzowej – okolice warg, narządów płciowych).
Jak dochodzi do przerzutów?
Mechanizm tworzenia przerzutów związany jest z systematycznym zwiększaniem liczby komórek oraz wytwarzaniem przez nie substancji niszczących otaczające tkanki. Nowotwór nacieka sąsiadujące z nim struktury, w tym naczynia krwionośne i limfatyczne. Jego komórki stopniowo przenikają do układu krążenia stąd przerzuty w płucach, mózgu, kościach a także dostają się drogą naczyń chłonnych (przerzuty w okolicznych węzłach chłonnych).
W momencie wystąpienia przerzutów mogą pojawić się objawy ze strony zajętych narządów.
- powiększenie,
- bolesność przy dotyku,
- unieruchomienie względem podłoża lub pokrywającej skóry,
- połączenie kilku węzłów w tzw. pakiety,
Płuca:
Kości miednicy, żebra, kręgosłup, kości udowe:
Mózg:
- bóle głowy,
- nudności,
- wymioty,
- halucynacje,
- zaburzenia świadomości,
- napady padaczkowe
