U nas zapłacisz kartą
Leki na pokrzywkę - Skuteczne metody łagodzenia i leczenia
Pokrzywka alergiczna
Objawy pokrzywki na tle alergicznym pojawiają się szybko – od kilku minut do 2 godzin od momentu ekspozycji na alergen. Przyczyną reakcji alergicznej mogą być alergeny zawarte w pokarmach, dodatkach do żywności, lekach, jadach owadów czy lateksie.
Objawy pokrzywki alergicznej mogą pojawić się również w wyniku kontaktu skóry z uczulającym alergenem, np. zawartym w ślinie zwierząt, kosmetykach, ale również pokarmach.
Mechanizm alergiczny jest stosunkowo rzadką przyczyną pokrzywki. Częściej stwierdzane są pseudoalergie związane z pokarmem lub niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi.
Pseudoalergia
Pseudoalergia, zwana również nadwrażliwością niealergiczną, odpowiada za pojawienie się objawów klinicznych przypominających chorobę alergiczną. Natomiast jej mechanizm odbiega od reakcji angażującej układ odpornościowy – typowej dla chorób alergicznych.
Najczęstszymi czynnikami wywołującymi reakcje pseudoalergiczne są niesteroidowe leki przeciwzapalne, ale również dodatki do żywności (np. tartazyna, salicylany, benozesany). Są to reakcje, które nie angażują układu odpornościowego. Diagnostyka opiera się zwykle na różnicowaniu objawów klinicznych i ocenie odpowiedzi na eliminację czynnika indukującego objawy.
Pomocne mogą być próby eliminacji i prowokacji.
Osoby, które mają pokrzywkę o etiologii alergicznej, związanej z pewnymi pokarmami lub lekami, powinny pozostawać pod opieką alergologa. U tych, którzy są obarczeni ryzykiem anafilaksji, zalecane jest posiadanie autostrzykawek lub ampułkostrzykawek z adrenaliną.
Jakie są przyczyny występowania pokrzwki?
Podział ze względu na przyczynę pokrzwykę dzielimy na: pokrzywkę samoistną (ostrą i przewlekłą) oraz pokrzywkę indukowaną.
Pokrzywka ostra i przewlekła
Pokrzywkę dzieli się na pokrzywkę ostrą (kiedy zmiany skórne pojawiają się i ustępują w ciągu 6 tyg.) oraz przewlekłą (kiedy zmiany skórne trwają dłużej niż 6 tyg.). U większości osób pokrzywka ma charakter ostry i ustępuje przed upływem 6 tygodni.
Pokrzywka ostra jest najczęściej wywołana alergią lub lekami. Z kolei w pokrzywce przewlekłej aż w 80–95% przypadków nie udaje się odnaleźć czynnika odpowiedzialnego za jej występowanie (wbrew temu co sądzą pacjenci, rzadko wywołuje ją alergia).
W tabeli 1 zestawiono czynniki najczęściej wywołujące pokrzywkę, ale warto wiedzieć, że taka reakcja może pojawić się w odpowiedzi także na inne, rzadsze czynniki.
Pokrzywka alergiczna, niealergiczna i fizykalna
Pokrzywka może mieć charakter alergiczny (np. w razie uczulenia na alergeny kota) lub niealergiczny (w razie reakcji na niektóre leki). Tak zwane pokrzywki fizykalne wywołują czynniki fizyczne, takie jak zimno, ucisk czy światło słoneczne. Pokrzywki mogą się pojawić także u chorych z zakażeniami (np. wirusowymi zakażeniami wątroby), nowotworami, chorobami autoimmunologicznymi (np. w autoimmunologicznym zapaleniu tarczycy, toczniu rumieniowatym układowym) i innymi chorobami.
Jeśli pokrzywka spowodowana jest alergią, to do jej powstania przyczynia się reakcja IgE-zależna i wydzielanie różnych substancji z tzw. komórek tucznych (zwłaszcza histaminy, która jest główną przyczyną powstawania bąbli, zaczerwienienia, obrzęku i świądu skóry – zobacz: Mechanizmy alergii). Przyczyny powstawania pokrzywki przewlekłej są słabo poznane.
| Wybrane przyczyny pokrzywki | |
|---|---|
| Czynnik mogący wywołać pokrzywkę | Przykłady |
| alergeny wziewne i kontaktowe | pyłki roślin (a zwłaszcza przypominające je alergeny zjadanych owoców czy warzyw – zespół alergii jamy ustnej), lateks, pokarmy (np. orzechy, ryby, skorupiaki), substancje chemiczne (np. penicylina, formaldehyd w odzieży, żywice, ślina zwierząt, meduzy, nadsiarczan amonu w kosmetykach, pokarmach i odzieży) |
| leki | niesteroidowe leki przeciwzapalne (aspiryna, ibuprofen, ketoprofen, naproksen i inne) pyrazolony antybiotyki (penicylina, cefalosporyny, aminoglikozydy, tetracyklina i inne) inne: środki kontrastowe z jodem używane w radiologii, narkotyczne środki przeciwbólowe (kodeina, morfina) inne leki (wywołać pokrzywkę może prawie każdy lek) |
| pokarmy i dodatki do pokarmów | alergiczna: u dorosłych – orzeszki ziemne, laskowe, ryby i skorupiaki u dzieci – jaja kurze, mleko krowie, orzechy ziemne, laskowe, pszenica, soja niealergiczna: truskawki, ser, szpinak, bakłażan, owoce morza dodatki do pokarmów (benzoesan, siarczyny, glutaminian sodu, barwniki) zakażenia bakteryjne lub pasożytnicze, np. niektórych ryb |
| jady owadów błonkoskrzydłych | jad pszczoły, osy, szerszenia, mrówek |
| fizykalne | z zimna z ucisku wibracyjna cieplna wodna słoneczna cholinergiczna (drobne bąble pojawiające się po wysiłku lub ogrzaniu ciała) wysiłkowa |
Pokrzywka dermograficzna (dermografizm)
Pokrzywka dermograficzna stanowi najczęstszą postać pokrzywki indukowanej. Dermografizm Dosłownie oznacza „pisanie po skórze”.
- jest zwykle wynikiem zadrapania czy ucisku,
- ma charakter linijnego układu zmian skórnych, które pojawiają się w miejscu podrażnienia skóry,
- zmiany skórne zwykle ustępują do 2 godzin, z wyjątkiem pokrzywki mechanicznej, przy której czas ten bywa dłuższy.
- prosty – bez uczucia świądu i występowania bąbli,
- objawowy (pokrzywkowy) – z uporczywym świądem i obecnością charakterystycznych pokrzywkowych zmian skórnych.