U nas zapłacisz kartą
Jak wygląda łuszczyca skóry głowy - Objawy, leczenie i porady pielęgnacyjne
Odmiany łuszczycy: zwyczajna, krostkowa, stawowa
Łuszczyca jest najczęściej rozpoznawaną chorobą dermatologiczną. Jej rodzaje różnią się wyglądem, lokalizacją, intensywnością zabarwienia wykwitów, charakterem łuski.
Łuszczyca zwyczajna (plackowata) występuje najczęściej (dotyczy nawet 90% chorych). Typowe dla niej zmiany są wypukłe, okrągłe lub owalne, pokryte łuską, wyraźnie oddzielone od zdrowej skóry, zlokalizowane na nogach, ramionach, kolanach i łokciach, plecach, głowie, rzadziej na twarzy, dłoniach, stopach, czy brzuchu.
Fot. 2. Łuszczyca skóry łokci
Łuszczyca krostkowa – zajęta zmianami skóra jest czerwona, opuchnięta i pokryta krostami z wydzieliną ropną. Ten rodzaj łuszczycy występuje w dwóch postaciach: uogólnionej (jest to jedna z najcięższych postaci łuszczycy) i miejscowej (na dłoniach i stopach).
Łuszczyca stawowa, czyli łuszczycowe zapalenie stawów (ŁZS) – manifestuje się przewlekłym zapaleniem stawów z łuszczycą lub bez łuszczycy skóry. Może występować tylko w jednej lokalizacji lub zajmować wiele stawów. Najbardziej powszechną postacią jest łuszczycowe zapalenie stawów obejmujące dystalne stawy międzypaliczkowe, często występują też zmiany łuszczycowe w obrębie paznokci. Choroba ma na ogół łagodny przebieg, w rzadkich przypadkach ciężkiej postaci może prowadzić do zniszczenia stawów i niesprawności.
Łuszczyca paznokci może współistnieć ze zmianami skórnymi lub stanowić jedyny objaw choroby. Jej objawem jest naparstkowanie – w płytce paznokciowej powstają punktowe wgłębienia ułożone liniowo lub przypadkowo. W wyniku zajęcia łożyska widoczne jest żółtawe przebarwienie wyglądające jak kropla oleju po płytką paznokcia. W zaawansowanych postaciach dochodzi do oddzielenia płytek paznokciowych (onycholizy), paznokcie są zgrubiałe, matowe, białawożółte, kruche i poprzecinane poprzecznymi bruzdami. W ciężkich postaciach płytki oddzielają się całkowicie.
Łuszczyca skóry głowy – objawy. Jak odróżnić ją od łupieżu?
Objawy pojawiające się w przebiegu łuszczycy skóry głowy są dość charakterystyczne i obejmują:
- zaczerwienienie skóry – o charakterze globalnym lub też w formie plam (co istotne, granice zaczerwienienia przesuwają się czasem poza linię włosów – podrażnienie jest wówczas widoczne w górnej części czoła, na karku czy za uszami),
- obecność na skórze głowy obszarów ze złuszczającym się naskórkiem o srebrzystym odcieniu – jest to tak zwana „łuska” łuszczycowa,
- świąd, a niekiedy nawet ból skóry głowy,
- wzmożone wypadanie włosów, przybierające w niektórych przypadkach intensywną postać łysienia.
Co istotne, zmiany na skórze głowy mogą (ale nie muszą) pojawić się najpierw, ale również później w przebiegu łuszczycy – po zmianach na ciele i kończynach. Charakterystyczną cechą zarówno łuszczycy skóry głowy, jak i innych jej rodzajów jest to, że objawy ulegają zaostrzeniu pod wpływem kilku czynników, a w tym wzmożonego i przewlekłego stresu, infekcji, stosowania używek czy zaburzeń hormonalnych.
Powiązane badania:
Zalecamy zapoznać się z badaniami i artykułami należącymi do tego artykułu:
Przyczyny łuszczycy
Łuszczyca spowodowana jest czynnikami genetycznymi (związek z niektórymi antygenami zgodności tkankowej: HLA Cw6 i DR7), immunologicznymi (w powstawaniu łuszczycy istotną rolę odgrywają limfocyty T) oraz środowiskowymi . Choroba powstaje w wyniku nieprawidłowych procesów zachodzących w komórkach naskórka, tj. nadmiernej proliferacji keranocytów, ich nieprawidłowym różnicowaniu oraz powstawaniu stanu zapalnego.
U osób z łuszczycą dochodzi do ośmiokrotnego skrócenia cyklu komórkowego, co prowadzi do powstawania charakterystycznych “łusek” . Prawidłowy cykl wędrówki komórek z najgłębszej warstwy podstawnej do najbardziej powierzchownej – rogowej trwa 28 dni. W łuszczycy proces ten jest znacząco przyspieszony – trwa 3-4 dni. W efekcie skóra ma większą objętość, jest gruba i zdeformowana. Do przyczyn wyzwalania i zaostrzania objawów łuszczycy zalicza się:
- infekcje bakteryjne (zwłaszcza wywołane paciorkowcami i gronkowcami), zakażenia wirusowe i grzybicze
- narażenie na stres,
- urazy mechaniczne i psychiczne,
- przewlekłe stany zapalne w organizmie m.in. stany zapalne zatok, zębów i przyzębia,
- leki , w tym: beta-blokery, amiodaron, progesteron, inhibitory acetylocholinesterazy, niesteroidowe leki przeciwzapalne i cymetydynę,
- ciążę i poród,
- używki: papierosy i alkohol,
- otyłość,
- menopauzę.
Osoby z łuszczycą mają wyższe ryzyko zachorowania na cukrzycę oraz choroby serca : nadciśnienie tętnicze, chorobę niedokrwienną serca, zawał serca, wrzodziejące zapalenie jelita grubego . Występowanie chorób serca u osób z łuszczycą są związane ze wspólną patogenezą łuszczycy i miażdżycy .
Czym się zajmuje dermatolog? Sprawdź, kiedy potrzebna jest konsultacja tego specjalisty
Jakie są domowe sposoby leczenia łuszczycy?
Kluczowa jest prawidłowa pielęgnacja ciała za pomocą dermokosmetyków. Zaleca się stosowanie emolientów, szamponów, płynów zawierających dziegieć, czy siarkę oraz preparatów o działaniu keratolitycznym (złuszczają zrogowaciały naskórek).
- ogniska zapalne – np. zapalenie zatok, gardła, próchnica
- infekcje
- palenie tytoniu
- wybrane leki – np. glikokortykosteroidy podawane doustnie.
Aby zapobiec suchości skóry, wskazane jest stosowanie odpowiednich emolientów.
Zapamiętaj
- Łuszczyca jest przewlekłą, nawracającą chorobą, na którą choruje około 2% populacji. W jej rozwoju odgrywają rolę czynniki genetyczne i immunologiczne.
- Łuszczyca nie jest zakaźna.
- Do istotnych środowiskowych czynników wyzwalających łuszczycę należą m.in.: infekcje, niektóre leki, stres, palenie tytoniu, alkohol.
- Łuszczycę rozpoznaje się przede wszystkim na podstawie objawów klinicznych (nie istnieją badania krwi specyficzne dla tej choroby).
- Większość pacjentów z łuszczycą o nasileniu łagodnym do średniego można leczyć jedynie preparatami o działaniu miejscowym.
- U części pacjentów łuszczyca wymaga leczenia ogólnego.
Łuszczyca w pytaniach i odpowiedziach
Zobacz także
Łuszczycowe zapalenie stawów Łuszczycowe zapalenie stawów to przewlekła zapalna choroba narządu ruchu. Objawy łuszczycowego zapalenia stawów są bardzo różnorodne - m.in. ból i obrzęk stawów, palce kiełbaskowate, ból przyczepów ścięgnistych, ból kręgosłupa i krzyża. ŁZS najczęściej rozwija się po wystąpieniu łuszczycy skóry. Oprócz zajęcia narządu ruchu i skóry, choroba może dotyczyć też innych narządów i powodować przyspieszony rozwój miażdżycy.
Choroby współistniejące z łuszczycą
U chorych na łuszczycę stwierdza się większe niż w populacji ogólnej, związane z uogólnionym stanem zapalnym ryzyko wystąpienia chorób metabolicznych (cukrzyca, otyłość, nadciśnienie tętnicze) oraz chorób układu krążenia (miażdżyca, choroba niedokrwienna serca, zawał serca, udar mózgu). Choroba znacząco obniża jakość życia pacjentów, negatywnie wpływa na codzienne funkcjonowanie i stosunki międzyludzkie, co zwiększa ryzyko depresji.
Charakterystycznym objawem łuszczycy są specyficzne zmiany skórne wynikające z zaburzonego procesu regeneracji naskórka. W początkowej fazie choroby występuje wykwit pierwotny – to wyraźnie odgraniczona, czerwonobrunatna grudka o drobnopłatowej, złuszczającej się powierzchni. Może mieć wielkość od łebka szpilki do wykwitu o średnicy 1–2 cm. Zmiany w pełni rozwinięte, tzw. tarczki są większe (średnicy nawet kilku centymetrów) i pokryte mocno przylegającymi srebrzystymi łuskami, czyli blaszkami łuszczycowymi. Po zdrapaniu łuski ukazuje się błyszcząca, jakby pokryta woskiem powierzchnia (objaw świecy stearynowej) oraz drobne kropelkowate krwawienia (objaw Auspitza).
Łuszczycy może towarzyszyć świąd, głównie w okresie zaostrzenia zmian skórnych.
Fot. 1. Zmiany skórne w łuszczycy
Typowa lokalizacja zmian to łokcie, kolana, owłosiona skóra głowy i okolica lędźwiowo-krzyżowa. W rzadkich przypadkach zmiany obejmują całą powierzchnię skóry.
Dla aktywnej postaci łuszczycy charakterystyczny jest objaw Koebnera – zmiany łuszczycowe występują po upływie 6–12 dni wzdłuż linii zadrapania naskórka.
