U nas zapłacisz kartą
Jak wygląda łuszczyca?
Choroby współistniejące z łuszczycą
U chorych na łuszczycę stwierdza się większe niż w populacji ogólnej, związane z uogólnionym stanem zapalnym ryzyko wystąpienia chorób metabolicznych (cukrzyca, otyłość, nadciśnienie tętnicze) oraz chorób układu krążenia (miażdżyca, choroba niedokrwienna serca, zawał serca, udar mózgu). Choroba znacząco obniża jakość życia pacjentów, negatywnie wpływa na codzienne funkcjonowanie i stosunki międzyludzkie, co zwiększa ryzyko depresji.
Charakterystycznym objawem łuszczycy są specyficzne zmiany skórne wynikające z zaburzonego procesu regeneracji naskórka. W początkowej fazie choroby występuje wykwit pierwotny – to wyraźnie odgraniczona, czerwonobrunatna grudka o drobnopłatowej, złuszczającej się powierzchni. Może mieć wielkość od łebka szpilki do wykwitu o średnicy 1–2 cm. Zmiany w pełni rozwinięte, tzw. tarczki są większe (średnicy nawet kilku centymetrów) i pokryte mocno przylegającymi srebrzystymi łuskami, czyli blaszkami łuszczycowymi. Po zdrapaniu łuski ukazuje się błyszcząca, jakby pokryta woskiem powierzchnia (objaw świecy stearynowej) oraz drobne kropelkowate krwawienia (objaw Auspitza).
Łuszczycy może towarzyszyć świąd, głównie w okresie zaostrzenia zmian skórnych.
Fot. 1. Zmiany skórne w łuszczycy
Typowa lokalizacja zmian to łokcie, kolana, owłosiona skóra głowy i okolica lędźwiowo-krzyżowa. W rzadkich przypadkach zmiany obejmują całą powierzchnię skóry.
Dla aktywnej postaci łuszczycy charakterystyczny jest objaw Koebnera – zmiany łuszczycowe występują po upływie 6–12 dni wzdłuż linii zadrapania naskórka.
Łuszczyca skóry głowy
To choroba skóry przewlekła, nawrotowa o charakterze zapalno – proliferacyjnym. Uważa się, że jest to jedno z najczęstszych genetycznie uwarunkowanych schorzeń, które dotyka około 2 % populacji w Europie. Cechuje się występowaniem grudek i blaszek pokrytych dużą ilością srebrzystobiałej łuski, które ustępują bez pozostawienia śladu, blizn. Normalny czas życia komórki skóry trwa około 28 dni, kiedy od najniższej warstwy podstawowej przechodzą do górnych części naskórka, stopniowo ulegając procesowi keratynizacji, aby stać się martwą komórką zrogowaciała. Normalnie ten proces jest niezauważalny, a martwe komórki zrogowaciałe oddzielają się od skóry niepostrzeżenie. Jednak w łuszczycy skóry głowy nowe komórki skóry zbyt szybko migrują na jej powierzchnię, nie w ciągu 28 dni, czasem nawet już po 7 dniach, tworząc przez to grube warstwy nieprawidłowo złuszczonego naskórka. Przebieg łuszczycy może być bardzo różny, od zajęcia jedynie owłosionej skóry głowy, nielicznych ognisk, do postaci ciężkich, zajmujących większość powierzchni skóry i stawy. Na ciele zmiany najczęściej pojawiają się na kolanach, łokciach, rękach lub dolnej części pleców. Łuszczyca występuje zarówno u osób dorosłych (do 3%) jak i dzieci, młodzieży (0,5 – 1%).
Podstawowym znaczeniem podczas różnicowania choroby jest morfologia kliniczna, wywiad rodzinny oraz badanie histopatologiczne.
Czy łuszczyca jest zaraźliwa?
Chorobę tę określa się najczęściej jako przewlekłe schorzenie dermatologiczne o charakterze autoimmunologicznym. Stanowi to przeczącą odpowiedź na pytanie, czy łuszczyca jest zaraźliwa — oznacza to, że rozwija się niezależnie od komórki naskórka. W rezultacie dochodzi do przyspieszenia cyklu życia komórek skóry, co objawia się specyficznymi zmianami, takimi jak zaczerwienienie, łuszczenie się naskórka oraz występowanie srebrzystych łusek.
Dlaczego nie można zarazić się łuszczycą?
Występowanie tej choroby związane z nieprawidłową odpowiedzią układu immunologicznego, który błędnie atakuje komórki własnej skóry, co prowadzi do zwiększonego tempa ich podziału oraz typowych zmian skórnych. Ze względu na zapalny charakter symptomów, jakie ma łuszczyca, często zastanawiamy się, czy jest zaraźliwa. To schorzenie o charakterze autoimmunologicznym — nie ma właściwości zakaźnych i nie można się nim zarazić poprzez kontakt z chorym.
Częste przyczyny występowania lub pogorszenia się objawów łuszczycy
Symptomy mogą się pogarszać pod wpływem różnorodnych czynników zewnętrznych oraz wewnętrznych. To sprawia, że łuszczyca głowy może wystąpić nagle, a pacjent zastanawia się, czy jest ona zaraźliwa. Wśród najbardziej powszechnych przesłanek nasilania się dolegliwości związanych z łuszczycą wymienia się:
- stres,
- infekcje,
- wahania warunków atmosferycznych,
- uszkodzenia mechaniczne naskórka,
- dietę bogatą w nasycone kwasy tłuszczowe,
- spożywanie alkoholu,
- niektóre leki, takie jak beta-adrenolityki czy środki przeciwzapalne.
Świadomość społeczna w kwestii łuszczycy
Główny Inspektorat Sanitarny podkreśla, że zwiększenie wiedzy na temat przyczyn i mechanizmów rozwoju łuszczycy może przyczynić się do lepszego zrozumienia i akceptacji osób zmagających się z tym schorzeniem. Wiele osób widząc chorego zastanawia się, czy łuszczyca jest zakaźna i podświadomie unika kontaktu. Edukacja społeczna pomaga rozwiewać mity i obawy związane z rzekomą zaraźliwością łuszczycy, co jest niezwykle ważne w budowaniu wsparcia i empatii wobec chorych.
Domowe sposoby na łuszczycę
Żadne domowe sposoby nie zastąpią leczenia zaawansowanej łuszczycy. Mogą jednak złagodzić jej objawy i wesprzeć leczenie innymi metodami. Jak już wyżej zostało wspomniane, osoby chore na łuszczycę powinny unikać czynników, które mogą powodować zaostrzanie się zmian skórnych (stres, infekcje, urazy, palenie tytoniu, picie alkoholu), a podstawą leczenia tej choroby jest prawidłowa pielęgnacja skóry. Dlatego też należy używać kosmetyków przeznaczonych do skóry ze zmianami łuszczycowymi oraz regularnie stosować emolienty.
Kąpiel osób cierpiących na łuszczycę powinna być krótka, w wodzie o temperaturze około 30–36℃. Należy unikać stosowania szorstkich gąbek, które mogą powodować uszkodzenia skóry i wysiew nowych wykwitów. Po zakończeniu kąpieli należy dokładnie opłukać ciało wodą oraz osuszyć miękkim ręcznikiem, unikając pocierania skóry.
Do czesania włosów zaleca się używanie szczotek z naturalnym włosiem, gdyż plastikowe szczotki mogą uszkadzać skórę głowy. Należy unikać używania lokówek oraz suszyć włosy przy użyciu niskiej temperatury.
