U nas zapłacisz kartą
Jak wygląda łuszczyca na dłoniach - Objawy, Diagnoza i Leczenie
Co to jest łuszczyca?
Łuszczyca jest jedną z najczęściej diagnozowanych chorób dermatologicznych – występuje u 1-5 proc. populacji europejskiej, z podobną częstotliwością u obu płci. W Polsce choruje na nią ok. 1,2 mln osób. Schorzenie może pojawić się w każdym wieku, zarówno u dzieci jak i u osób starszych. Najczęściej łuszczyca ujawnia się u młodych osób w wieku ok. 20 lat oraz u osób między 50 a 60 rokiem życia. Jej charakterystycznym objawem są zmiany skórne występujące na:
- głowie i jej okolicach: łuszczyca na twarzy, łuszczyca skóry głowy,
- kończynach górnych i dolnych: łuszczyca dłoni i stóp, łuszczyca paznokci, łuszczyca łokci,
- tułowiu, a zwłaszcza f ałdach skórnych: łuszczyca odwrócona,
- miejscach intymnych: łuszczyca penisa.
Łuszczyca skóry znana była już w starożytności. Hipokrates sporządził jej pierwszy opis, następnie studium przypadku opisał Korneliusz Celsus –odpowiadało ono znanym dzisiaj objawom choroby. Przez kilkaset lat łuszczyca i wszelkie inne podobne zmiany skórne były traktowane jako jedno schorzenie. Do połowy XIX w. łuszczycę często mylono z trądem, co skutkowało napiętnowaniem społecznym osób chorujących. Dopiero w XX w. łuszczyca skóry została wydzielona jako oddzielna jednostka chorobowa.
Jakie są autoimmunologiczne choroby skóry?
Łuszczyca – objawy i miejsca występowania
Typowa zmiana skórna w przebiegu łuszczycy ma postać czerwonobrunatnej, wyraźnie odgraniczonej od zdrowej skóry grudki, na której obserwuje się złuszczanie jej powierzchni. Pierwsze objawy łuszczycy mają charakter małych grudek i pojawiają się na dużych powierzchniach skóry. Nierzadko pierwsze zmiany pojawiają się po przebytej infekcji. Wykwity mogą przybierać postać dużych, nierzadko kilkucentymetrowych grudek, które są pokryte mocno przylegającymi srebrzystymi łuskami (są to tzw. blaszki łuszczycowe). Opisywane zmiany mogą się stopniowo powiększać i pojawiać się w innych miejscach np. w obrębie owłosionej skóry głowy.
Łuszczyca paznokci czy łuszczyca skóry głowy nie stanowią odrębnych typów choroby. Miejsca te należą do typowych i najczęstszych miejsc występowania aktywnej postaci łuszczycy. Do typowych lokalizacji zmian zalicza się też okolicę kolan czy łokci.
Charakterystycznym symptomem łuszczycy jest objaw Koebnera (Köbnera), który polega na pojawieniu się zmian skórnych wzdłuż linii zadrapania zdrowej skóry po upływie 6–12 dni. Po zdrapaniu łuski łuszczycowej obserwuje się błyszczącą powierzchnię zmiany (jest to tzw. objaw świecy stearynowej, ang. candle sign).
Jak leczyć łuszczycę?
Łuszczyca jest chorobą o nie do końca poznanej etiologii, co sprawia, że nie ma możliwości jej całkowitego wyleczenia. Ze względu na nieprzewidywalny przebieg choroby, zapobieganie i leczenie łuszczycy nie należą do łatwych. Celem leczenia jest utrzymanie chorego jak najdłużej w stanie remisji , redukcja objawów, zmniejszenie ryzyka powikłań oraz umożliwienie powrotu do aktywności życiowej i zawodowej.
Dobór odpowiedniej terapii opiera się na ocenie nasilenia zmian chorobowych. Dokonuje się jej przy pomocy skali BSA (Body Surface Area) i PASI (Psoriasis Area and Severity Index). Skala PASI bierze pod uwagę obecność i stopień nasilenia rumienia, nacieku i łuski w skali 0-4 oraz wielkość powierzchni, jaką zajmują wykwity skórne na poszczególnych obszarach ciała – głowie, tułowiu, kończynach górnych i kończynach dolnych. Im wyższy wynik, tym wyższy stopień nasilenia łuszczycy. Skala BSA uwzględnia procentową ocenę powierzchni ciała zajętej przez zmiany łuszczycowe. Jeśli wskaźnik PASI lub BSA wynosi mniej niż 10, rozpoznaje się łuszczycę łagodną, natomiast wynik powyżej 10 wskazuje na łuszczycę umiarkowaną i ciężką.
W przypadku łuszczycy dłoni na skórze tej partii kończyn pojawiają się charakterystyczne wykwity. Przybierają postać lekko uniesionej grudki o czerwonawym zabarwieniu, która jest pokryta szarą łuską. Wykwity są liczne, a pojedyncza zmiana jest niewielka, często jednak zbierają się w skupiska i występują w postaci dużych, zlewnych zmian, skutecznie szpecących wygląd dłoni i utrudniających codzienne funkcjonowanie. W niektórych przypadkach wykwity atakują opuszki palców, w wyniku czego często następuje proces samoamputacji i skrócenie palców rąk. Dochodzi także do zniszczenia paznokci. Tego rodzaju przebieg choroby towarzyszy zazwyczaj łuszczycy krostkowej dłoni. Ten typ charakteryzuje pojawienie się krostek, oprócz typowych wykwitów.
Szczególną odmianą łuszczycy na dłoniach jest łuszczyca paznokci. Najczęściej taka postać tej dolegliwości towarzyszy łuszczycowemu zapaleniu stawów. Jej przebieg zazwyczaj prowadzi do ustalenia bardzo charakterystycznych objawów, które znacznie ułatwiają rozpoznanie choroby. Wśród nich można wyróżnić linijne wylewy krwawe na obszarze płytki paznokciowej, a także m.in. onycholizę, czyli proces oddzielania się płytki paznokcia od łożyska. Prowadzi on często do powstawania poważnych infekcji bakteryjnych. Innym objawem są tzw. naparstkowania, czyli niewielkie zagłębienia w płytce paznokcia. Pojawiają się także linie Beau, czyli podłużne pęknięcia płytki paznokcia, w poważniejszych przypadkach prowadzące często do oddzielenia się płytki od palca. Niezwykle charakterystyczną oznaką tej postaci choroby jest tzw. objaw plamy oleju, który można opisać jako wykwity znajdujące się pod płytką paznokciową. Przeświecają one przez nią jako brązowe plamy, które przypominają plamy oleju – stąd pochodzi ich nazwa.
Zdiagnozowanie łuszczycy dłoni następuje po rozmowie z osobą dotkniętą schorzeniem i przyjrzeniu się przez lekarza zmianom powstałym na dłoniach – objawy są łatwe do rozpoznania. Specjalista zazwyczaj pyta o okoliczności pojawienia się wykwitów, kiedy one wystąpiły, a także o zachorowania na choroby przewlekłe. Może zostać odnotowany tzw. objaw świecy stearynowej, który opisywany jest jako pokazanie się gładkiej i błyszczącej powierzchni grudki po zdjęciu szarej łuski z powierzchni dłoni. Innym czynnikiem diagnozy jest objaw Auspitza, czyli punktowe krwawienia na powierzchni grudki. Świadczą one o uszkodzeniu naczyń włosowatych skóry.
