Leki przeciwhistaminowe a uczulenie na słońce - Przyczyny, Objawy i Sposoby Leczenia
Uczulenie na słońce – leczenie i profilaktyka
W leczeniu fotoalergii możesz zastosować miejscowo maść glikokortykosteoridową . Leki przeciwhistaminowe dostępne w aptece bez recepty mogą pomóc złagodzić świąd oraz zahamują rozwój reakcji zapalnej.
Najlepszą profilaktyką jest stosowanie odpowiednich filtrów UV i UVB. Na rynku mamy obecnie ogromny ich wybór. Pamiętaj również o okularach przeciwsłonecznych i odzieży ochronnej. Warto unikać słońca w ciągu dnia, między godziną 10:00 a 14:00. Wtedy promieniowanie jest najsilniejsze.
- Ferguson J., Photodermatology. Manson Publishing, Londyn 2006, 5-8.
- Kojima M., Horiko T., Nakamura Y., Aoki T., Solar urticaria. The relationship of photoallergen and action spectrum. Arch Dermatol 1986, 122: 550-5.
- Beattie P.E., Dawe R.S., Ibbotson S.H., Ferguson J., Characteristics and prognosis of idiopathic solar urticaria: a cohort of 87 cases. Arch Dermatol 2003, 139: 1149-54.
- Hawk J.L., Eady R.A., Challoner A.V. i in., Elevated blood histamine levels and mast cell degranulation in solar urticaria. Br J Clin Pharmacol 1980, 9: 183-6.
- Honari G., Photoallergy, Rev Environ Health, 2014,29(3), 233-42.
Odczyn fototoksyczny
Odczyn fototoksyczny – jest to odczyn, który występuje po jednoczesnym zadziałaniu substancji uczulającej i promieniowania UV.
Uczulenie na słońce mogą spotęgować, substancje chemiczne zawarte w kosmetykach, jak również przyjmowanie niektórych leków lub nawet ziół. W przypadku reakcji fototoksycznej powinno się unikać stosowania dezodorantów czy perfum, ponieważ zawierają substancje chemiczne i w reakcji z promieniowaniem UV mogą powodować podrażnienia.
Substancje światłouczulające, powodujące reakcję fototoksyczną mogą znajdować się np. w:
- kosmetykach – dezodoranty w sprayu, perfumy, płyny po goleniu,
zmiany występują w miejscach, gdzie kosmetyk był stosowany,
- lekach – przeciwbólowych, antykoncepcyjnych, niektórych antybiotykach, przeciwgrzybicznych, moczopędnych,
także, preparaty ziołowe z dziurawca,
zmiany występują z reguły w miejscach wystawionych na słońce,
- roślinach – dziurawiec, komosa biała, barszcz zwyczajny,
zmiany najczęściej występują na podudziach.
Reakcja fototoksyczna może wystąpić, u każdej osoby, jeżeli zostanie spełniony warunek, czyli promienie UV wejdą w reakcję z substancją chemiczną. Występuje od paru minut do paru godzin w miejscach wystawionych na słońce, a ustępuje po usunięciu szkodliwej substancji.
Przyczyny uczulenia na słońce
Odczyny fotoalergiczne są najczęściej powodowane przez kosmetyki, leki stosowane zewnętrznie, a także leki doustne .
Leki, które wywołują uczulenie na słońce to:
- niesteroidowe leki przeciwzapalne działające ogólnie i miejscowo – ketoprofen, ibuprofen, naproksen, diklofenak, indometacyna, celekoksyb,
- sercowo-naczyniowe – furosemid, bisoprolol, kaptopril, enalapril, atenolol, amiodaron, amilorid, hydrochlorotiazyd,
- neurologiczne i psychiatryczne – lorazepam, midazolam, diazepam, promazyna, haloperidol, doksepina, amitryptylina, karbamazepina,
- przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze – azytromycyna, doksycyklina, tetracyklina, ciprofloksacyna, ketokonazol, terbinafina,
- przeciwcukrzycowe – metformina, glipizyd,
- przeciwhistaminowe – cetyryzyna, loratadyna,
- obniżające poziom lipidów – atorwastatyna, simwastatyna, fenofibrat,
- doustne leki antykoncepcyjne.
Wystąpieniu alergii na słońce mogą sprzyjać także maści i kremy przeciwtrądzikowe zawierające antybiotyki i retinol . Pamiętaj jednak, by nie rezygnować z terapii na własną rękę.
Przyprawy, zioła i rośliny także zawierają substancje fotouczulające. Zachowaj szczególną ostrożność przy stosowaniu dziurawca, a także arcydzięgla, dzikiej marchwi, sumaka oraz preparatów zawierających koper i pietruszkę.
Reakcją alergiczną mogą wywołać kosmetyki . Najczęściej te, które w swoim składzie zawierają kwasy, enzymy, olejki eteryczne, ekstrakty roślinne, barwniki i stabilizatory.
Zachowaj szczególną ostrożność jeśli stosujesz preparaty na przebarwienia oraz przyjmujesz leki na stałe.
Rodzaje nadwrażliwości na słońce (promieniowanie słoneczne)
Alergia na słońce stanowi nieprawidłową odpowiedź organizmu na promieniowanie UV, która u innych osób nie wywołuje żadnych objawów. Przyczyny występowania uczulenia mogą być różne.
Wśród nadwrażliwości na słońce wyróżnić możemy następujące ich typy:
- fotodermatoza idiopatyczna – reakcja nadwrażliwości o nieznanym podłożu – pokrzywka słoneczna, osutki świetlne, przewlekłe posłoneczne zapalenie skóry,
- fotodermatoza endogenna – której źródłem są czynniki wewnętrzne, takie jak niedobór witamin PP i innych witamin z grupy B lub gromadzenie produktów niewłaściwego rozkładu hemu (porfiria),
- fotodermatoza egzogenna – do wystąpienia której, poza promieniowaniem słonecznym, niezbędny jest dodatkowy czynnik, na przykład lek lub kosmetyk,
- choroby zaostrzające się pod wpływem działania światła – toczeń rumieniowaty czy zapalenie skórno-mięśniowe,
- genodermatozy – których występowanie wywołane jest defektami genetycznymi (skóra pergaminowata i barwnikowa).
Wysypka po słońcu. Czym smarować skórę przy nadwrażliwości?
W razie wystąpienia wysypki po ekspozycji na słońce, zalecane jest złagodzenie podrażnienia skóry i zapewnienie jej niezbędnego nawilżenia.
Pomocne są zwłaszcza łagodne kremy i maści nawilżające lub emolienty, które wzmacniają barierę ochronną skóry. Kremy zawierające składniki łagodzące, takie jak aloes czy pantenol, również przynoszą skórze ulgę, zmniejszając swędzenie skóry oraz jej zaczerwienienie.
Gdy wystąpi pokrzywka słoneczna, pomóc mogą również kremy z hydrokortyzonem, który wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwuczuleniowe, przeciwobrzękowe i przeciwświądowe.
W przypadku uciążliwej wysypki przy alergii na słońce lub w razie wystąpienia dodatkowych objawów wywołanych szkodliwym działaniem promieni słonecznych, zaleca się skonsultowanie się z lekarzem dermatologiem w celu ustalenia odpowiedniego planu leczenia.