Przyczyny i Leczenie Lysienia Plackowatego Wężykowatego
Łysienie plackowate
Łysienie plackowate (alopecia areata) należy do grupy niebliznowaciejących postaci łysienia. Choroba najczęściej dotyczy osób młodych, poniżej 25 roku życia, zdarzają się również przypadki późniejszego pojawienia się zmian. Przyczyny łysienia plackowatego są niejasne. Najczęściej rozważa się tło autoimmunologiczne zależne od limfocytów T.
Zmiany zapalne w mieszku włosowym odgrywają podstawową rolę w inicjacji choroby. Keratynocyty mieszka uwalniają cytokiny prozapalne, które aktywują komórki śródbłonka. Skutkiem tego jest gromadzenie wokół mieszka komórek nacieku zapalnego, głównie limfocytów T i makrofagów, które również nasilają zapoczątkowany wcześniej proces zapalny. Od stopnia nasilenia nacieku zależy uszkodzenie mieszka włosowego.
Do czynników etiologicznych należy zaliczyć: czynniki genetyczne, atopię, czynniki psychiczne, czynniki hormonalne (zaburzenia czynności tarczycy), wewnątrzustrojowe ogniska zakażenia (obecność superantygenów bakteryjnych), stres, zjawiska autoimmunologiczne.
Profilaktyka – czy można uniknąć zachorowania na łysienie plackowate?
Łysienie plackowate jest chorobą, która może w przyszłości nawracać. Bardzo ważna jest zatem profilaktyka.
W tym przypadku warto zadbać o:
- dietę – niedobory witamin i składników mineralnych mogą doprowadzić do nadmiernego wypadania włosów, skrócenia ich fazy wzrostu. W diecie powinny znajdować się witaminy z grupy B, żelazo, cynk. Bardzo ważnym składnikiem odżywczym jest także białko. Jego niewystarczająca ilość w diecie może przyczynić się do wypadania włosów. Białko można znaleźć w produktach takich jak rośliny strączkowe, brokuły, tofu, mięso.
- nawodnienie – woda wypijana w ilości około 2 litrów na dzień zapewnia odpowiednie funkcjonowanie organizmu, co też wpływa na jakość i kondycję włosów.
- stosowanie odpowiednich kosmetyków – osoby borykające się w przeszłości z łysieniem plackowatym powinny stosować kosmetyki, które nie będą obciążały włosów i skóry głowy. Ważne jest dokładne mycie skóry głowy szamponami, które będą odblokowywać pory skóry i mieszki włosowe. Odżywki i maski na włosy powinny być dobrane do ich porowatości. Takie kosmetyki należy nakładać wyłącznie na włosy a nie na skórę głowy.
Profilaktyka przed nawrotami łysienia plackowatego polega także na leczeniu schorzeń współistniejących. Łysienie plackowate może mieć różne przyczyny, w tym choroby wymagające przyjmowania leków. Leki te powinny być stosowane regularnie, zgodnie z wytycznymi od lekarza, wtedy nawrót choroby będzie mało prawdopodobny. Jeśli przyczyną łysienia plackowatego były stany związane ze stresem, nerwicami, konieczne będzie odpowiednie wsparcie terapeuty .
Łysienie plackowate – co to jest?
W stanie fizjologicznym człowiek traci około 100 włosów dziennie. W przypadku, gdy włosów wypada więcej i jest to zauważalna ilość mówimy o pojawieniu się łysienia. Obecnie coraz częściej diagnozuje się choroby dermatologiczne, także te dotyczące utraty włosów.
Łysienie plackowate ( Alopecia areata ) jest to choroba przewlekła, która może dotknąć zarówno kobiety, jak i mężczyzn w każdym wieku. Łysienie plackowate po raz pierwszy zostało opisane w 1857 roku jako „nerwica skórna”, gdyż była wiązana z przewlekłym stresem oraz sytuacjami traumatycznymi (utrata pracy, śmierć bliskiej osoby, rozwód).
Najczęściej z tą chorobą zmagają się osoby młode – około 65% chorych nie przekroczyło 30. roku życia.
Na skórze głowy i niekiedy na innych owłosionych obszarach ciała, pojawiają się miejscowe wyłysienia. Za przyczynę tę choroby najczęściej uważa się schorzenia autoimmunologiczne i stres. Pacjenci, bojąc się wykluczenie społecznego lub oceniania, bardzo często maskują chorobę i nie szukają pomocy w leczeniu.
Objawy łysienia plackowatego
Wraz z rozwojem choroby pojawiają się nowe miejsca pozbawione włosów, które mogą łączyć się z wcześniej powstałymi zmianami. W cięższych przypadkach obszary zlewają się ze sobą lub dana partia ciała może ulec całkowitemu wyłysieniu. W ciężkich przypadkach choroby pojawiają się także objawy na paznokciach, tak zwane paznokcie naparstkowate ( onychosis punctata ). Przy łysieniu plackowatym charakterystycznym objawem jest pojawienie się włosów wykrzyknikowych , które zlokalizowane są na obrzeżach wyłysiałych miejsc. Są to ułamane, krótkie włoski o bardzo ciemnym zabarwieniu.
Włosy na wyłysiałych obszarach mogą zacząć samoistnie odrastać po okresie około 3-6 miesięcy, jednak nie dotyczy to wszystkich chorujących. Odrastające włosy są cienkie, jasne, ale z czasem odzyskują normalne zabarwienie. Objawy mogą po pewnym czasie powrócić , mamy wtedy do czynienia z nawrotowym łysieniem plackowatym.

Łysienie plackowate - przyczyny
Dokładne przyczyny łysienia plackowatego nie są znane. Przypuszcza się, że choroba ma podłoże autoimmunologiczne, tzn. w jej przebiegu układ odpornościowy atakuje mieszki włosowe, gdyż uznaje je za "obce".
Wówczas dochodzi do zmian o charakterze zapalnym, które przyczyniają się do uszkodzenia mieszków włosowych i wypadania włosów.
Za uwarunkowaniem autoimmunologicznym przemawia częste współwystępowanie łysienia plackowatego z innymi chorobami wynikającymi z autoagresji, takimi jak atopowe zapalenie skóry, bielactwo, zapalenie tarczycy (najczęściej autoimmunologiczne zapalenie tarczycy Hashimoto), zapalenie jelita grubego, reumatoidalne zapalenie stawów, toczeń rumieniowaty czy cukrzyca typu 1.
Początek choroby najczęściej ma miejsce w dzieciństwie lub w młodym wieku. Szacuje się, że 2/3 chorych to osoby poniżej 30. roku życia.
Łysienie plackowate może być także dziedziczone (występowanie rodzinne stwierdza się u 20-60 proc. chorych). Czasami niektóre antygeny mogą powodować zwiększoną podatność na łysienie plackowate, a także zwiększone jego występowanie u krewnych pierwszego stopnia lub u bliźniąt jednojajowych.
Ponadto łysienie plackowate dotyczy ok. 10 proc. osób z zespołem Downa (sugeruje to udział genów zlokalizowanych w obrębie chromosomu 21 w rozwoju tego rodzaju łysienia).
Niektórzy zaliczają łysienie plackowate do grupy schorzeń psychodermatologicznych, gdyż uważają, że tego typu utrata włosów może mieć tło nerwowe i być wynikiem stresu, ciężkich i wyczerpujących stanów emocjonalnych.
Ponadto łysienie plackowate może być związane z zaburzeniami naczyniowymi w obrębie skóry głowy, co może prowadzić do zaburzeń faz wzrostu włosa i jego utraty.
Niektórzy uważają, że na rozwój łysienia plackowatego mogą wpływać także czynniki hormonalne lub niedoborowe (np. niedobór cynku).
