U nas zapłacisz kartą
Lysienie telogenowe ostre - Przyczyny, Objawy i Sposoby Leczenia
Co może być przyczyną łysienia androgenowego?
Skłonność do nadmiernego wypadania włosów to problem genetyczny, często występujący rodzinnie. Odpowiedzialne za łysienie androgenowe uznaje się geny 5α-reduktazy, chromosomu Y, czynników wzrostowych oraz receptorów androgenowych i estrogenowych.
Wyjaśniając, czynnikiem uszkadzającym mieszek włosowy są androgeny, czyli hormony płciowe o budowie sterydowej. Występują u obu płci, ale u kobiet w mniejszej ilości. Za łysienie androgenowe odpowiada testosteron, a dokładniej związek, jaki z niego powstaje, czyli dihydrotestosteron (DHT). Do nadmiaru dihydrotestosteronu dochodzi m.in. przy udziale 5α-reduktazy.
Nieco bardziej złożone są przyczyny łysienia androgenowego u kobiet. W tym przypadku istotne znaczenie ma także aromataza cytochromu P-450, która przekształca testosteron w estradiol. Oznacza to, że łysienie androgenowe u kobiet może występować nawet pomimo prawidłowego poziomu testosteronu, gdy zostaną zaburzone proporcje pomiędzy testosteronem a estradiolem.
U kobiet testosteron wytwarzany jest głównie w jajnikach, natomiast u mężczyzn w jądrach. Łysienie androgenowe u kobiet jest więc konsekwencją zaburzeń hormonalnych. Może mieć związek z chorobami ogólnoustrojowymi, takimi jak np. zespół policystycznych jajników, schorzenia przysadki mózgowej, guzy jajników i nadnerczy, hiperandrogenizm idiopatyczny czy nawet otyłość.
Z kolei łysienie androgenowe u mężczyzn może mieć związek z chorobami zaburzającymi produkcję testosteronu, takimi jak np. przerost prostaty. Określono również związek z tym typem łysienia a chorobą niedokrwienną serca.
Przyczyny łysienia androgenowego
Badania wykazują że głównym czynnikiem powodującym łysienie androgenowe jest testosteron a jeszcze bardziej pochodna testosteronu – dihydrotestosteron (DHT). Są to męskie hormony – androgeny, które występują u mężczyzn ale również u kobiet.
Androgeny odgrywają ważną rolę w rozwoju seksualnym mężczyzn od urodzenia do dojrzewania. Regulują pracę gruczołów łojowych, wzrost apokrynowych włosów oraz libido. Wraz z wiekiem, androgeny stymulują wzrost włosów na twarzy, ale powstrzymują na skroniach i wierzchołku głowy, stan ten został nazwany „paradoksem androgennym”.
Hormony te w organizmie kontrolują one głównie funkcje układu rozrodczego zarówno u kobiet jak i u mężczyzn. Podstawowym hormonem z grupy androgenów jest testosteron. Produkowany on jest przez komórki Laydiga, ale może on pochodzić także z nadnerczy, chociaż w mniejszej ilości. Testosteron rozkładany jest przez enzym 5αreduktazę do 5α-dihydrotestosteronu (DHT). Ta forma hormonu wykazuje silniejsze działanie androgenne. Istnieją dwa różne typu enzymy 5αreduktazy jednak w mieszkach włosowych testosteron mediowany głównie przez typ II 5αreduktazy. Chociaż to nie skóra jest głównym źródłem syntezy androgenów, krążące w niej prohormony także wykazują zdolności androgenne. Mowa o DHEA i androstendionie, które w gruczołach potowych i brodawkach włosów mogą być transformowane do DHT i testosteronu. Mężczyźni z łysieniem androgenowym zazwyczaj mają wyższe stężenie 5α reduktazy. Najwyższe stężenie 5α reduktazy występuje na skórze głowy. Wspomniane hormony, jako androgeny o silnym działaniu, regulują procesy fizjologiczne, prawidłowo stymulują produkcję włosów terminalnych w różnych okolicach ciała ( okolice pachwin, broda), wywierają odmienny efekt na wzrost włosów w genetycznie predysponowanych miejscach takich jak okolice czoła i szczytu owłosionej skóry głowy. W okolicach łysiejących zwiększone jest stężenie DHT dlatego też hormon ten jest najbardziej istotnym androgenem w patogenezie AGA. Potwierdzają to badania na mężczyznach z wrodzonym niedoborem 5αreduktazy u których nie dochodzi do łysienia.
Przyjęto, że głównym miejscem działania androgenów w mieszku jest brodawka włosa. Komórki te mają małą ilość receptorów AR o wysokim powinowactwie. Receptory te odpowiedzialne są za wrażliwość komórek na androgeny. Na owłosionej skórze głowy wrażliwość na androgeny i i rozmieszczenie AR są ograniczone do konkretnych regionów. Na tej podstawie tłumaczy się zazwyczaj słaby efekt androgenny w okolicy potylicznej.
Łysienie androgenowe u kobiet – objawy
Pierwsze objawy łysienia androgenowego u kobiet również mogą pojawić się w bardzo młodym wieku, jednak zwykle ryzyko schorzenia wzrasta wraz z upływem lat. W odróżnieniu od mężczyzn, u kobiet ten problem prowadzi raczej do obfitego przerzedzenia włosów, a nie całkowitego wyłysienia.
Najczęściej objawem łysienia androgenowego u kobiet jest początkowo poszerzenie się przedziałku na szczycie głowy, widocznego po czesaniu włosów. Przerzedzenie zwykle dotyczy tylko szczytu głowy, bez zajęcia linii czoła. Ten typ łysienia występuje tylko u kobiet i ocenia się go na podstawie trzystopniowej skali:
- stopień I – przerzedzenie włosów w centralnej części głowy,
- stopień II – szersze przerzedzenie włosów, jednak z zachowaniem gęstości jak w stopniu I,
- stopień III – niemal całkowita utrata włosów w centralnej części głowy.
Zdarza się też, że łysienie androgenowe typu męskiego występuje u kobiet. Zwykle problem dotyczy okresu pomenopauzalnego. Wówczas początkowo dochodzi do przerzedzenia włosów w okolicy łuku czoła i na szczycie głowy, kolejno łysienie rozprzestrzenia się w kierunku skroni i ciemienia.