U nas zapłacisz kartą
Skuteczne leki na łagodzenie swędzenia skóry - Najlepsze maści i metody łagodzenia świądu
Świąd - leczenie
- nawilżanie skóry z użyciem kremów, balsamów czy olejków – co najmniej raz dziennie,
- zimne okłady,
- balsamy z mentolem (0,125–2%, najczęściej 1%), fenolem (0,125–2%) lub kamforą (0,1–3%),
- korzystny efekt obserwuje się także po kąpielach leczniczych z płatkami owsianymi, sodą oczyszczoną lub olejkami eterycznymi.
- w przypadku świądu związanego ze skórą zmacerowaną (skórą, która miała duży kontakt z wilgocią, zazwyczaj jest pomarszczona i jaśniejsza) pielęgnacja polega na delikatnym usuwaniu wilgoci poprzez stosowanie zimnego powietrza z suszarki i mokrych kompresów pozostawionych do zupełnego wysuszenia oraz na zapobieganiu gromadzeniu się wydzieliny
- przyjmowanie doustnych środków antyhistaminowych dostępnych bez recepty, jak np. cetyryzyna czy loratadyna,
- przykładanie chłodnych kompresów czy bandaży do miejsc szczególnie drażniących, co oprócz złagodzenia świądu chroni je przed drapaniem,
- unikanie drapania, które zwykle tylko nasila dolegliwości. Pomocne może być obcięcie paznokci i zakładanie rękawiczek do snu, aby nie dochodziło do nieświadomego nocnego drapania,
- używanie do mycia ciała mydła bez środków zapachowych i barwników, dokładne spłukiwanie ciała po kąpieli,
- unikanie silnych środków piorących, wyłączenie z użycia nowo kupionych proszków, płynów do płukania czy wybielaczy,
- unikanie substancji mogących wpływać drażniąco na skórę – środków chemicznych do czyszczenia, wód perfumowanych i innych kosmetyków, biżuterii mogącej zawierać nikiel,
- noszenie odzieży z delikatnych materiałów,
- unikanie stresu, który może nasilać świąd.
- świąd utrzymujący się ponad tydzień, niereagujący na domowe sposoby jego niwelowania,
- uporczywy świąd, który uniemożliwia normalne funkcjonowanie w ciągu dnia, upośledza sen,
- brak jakiejkolwiek uchwytnej przyczyny występowania świądu,
- świąd z towarzyszącymi objawami, takimi jak znaczne zmęczenie, utrata masy ciała, zmiany rytmu wypróżnień, gorączka, żółtaczka czy rozległe zmiany skórne.
Skąd się bierze świąd? Bodźce wywołujące swędzenie
Swędzenie mogą wywołać bodźce mechaniczne, chemiczne lub termiczne, ale nie tylko. Czasem świąd występuje jako jeden z objawów choroby psychicznej, może być też następstwem uszkodzenia układu nerwowego. Zjawisko to występuje też w chorobach ogólnoustrojowych – zarówno w przypadku zmian skórnych, jak i zdrowej skóry. Świąd o podłożu psychogennym pojawia się nie tylko w przypadku zaburzeń psychicznych, ale także u zdrowych osób, na przykład po kontakcie z osobą, która ma wszy czy świerzb. Często świąd jest reakcją organizmu na kontakt z alergenem.
Świąd może być uogólniony lub występować miejscowo (świąd zlokalizowany). Często pojawia się na skórze, na której są zmiany chorobowe takie jak strupy, wysypka, grudki, guzki, przeczosy (naruszenie wierzchniej powłoki skóry na skutek drapania) i zliszajowacenie (pogrubienie poletkowania i szorstkość skóry). Świąd skóry niezmienionej chorobowo daje takie same odczucia i również może być zlokalizowany w jednym miejscu lub występować na całym ciele. W takich wypadkach wynika najczęściej z nadmiernej suchości skóry. Odruchową reakcją na świąd jest drapanie. Może ono nasilać swędzenie ze względu na powstawanie ran. Świądowi skóry towarzyszą inne objawy, jeśli pojawia się on w wyniku choroby, i powinny być one brane pod uwagę w diagnostyce nieustępującego swędzenia. Na przykład świąd odbytu w połączeniu z jego pieczeniem i krwawieniem oznacza najprawdopodobniej hemoroidy. Gdy świąd w okolicy odbytu występuje w nocy i nad ranem, warto przeprowadzić testy w kierunku owsicy, choroby wywołanej przez pasożyty układu pokarmowego.
W zależności od miejsca występowania świądu można ustalić potencjalne przyczyny tego zjawiska:
- świąd odbytu i jego okolic może oznaczać żylaki odbytu (hemoroidy), owsicę, drożdżycę (rodzaj grzybicy), choroby jelita grubego, podrażnienie, np. mydłem czy środkiem do prania, silne pocenie się, świąd odbytu może być symptomem choroby ogólnoustrojowej, np. łuszczycy, atopowego zapalenia skóry (AZS), chorób wątroby i nerek, cukrzycy, zaburzenia pracy tarczycy lub trzustki, a nawet nowotworów (białaczki czy chłoniaka Hodgkina),
- świąd pochwy i świąd sromu pojawia się, gdy błona śluzowa narządów płciowych jest przesuszona, często w wyniku przyjmowania leków lub w okresie menopauzy, czasem na skutek podrażnienia środkami myjącymi, świąd i pieczenie pochwy sugeruje grzybicę (drożdżycę),
- świąd skóry głowy może być następstwem nadmiernego przesuszenia skalpu, łupieżu, grzybicy lub wszawicy,
- prawdopodobne przyczyny świądu skóry rąk to grzybica lub świerzb, w okresie grzewczym lub przy stosowaniu mydła o dużej zawartości substancji spieniających świąd dłoni może być spowodowany nadmiernym przesuszeniem skóry,
- świąd stóp najczęściej wynika z grzybicy, natomiast świąd skóry nóg może oznaczać zapalenie wątroby – stan zapalny objawia się swędzeniem jednocześnie łydek i przedramion, w przypadku żylaków świąd łydek łączy się z zaczerwienieniem i obrzękiem kończyn dolnych.
Jakie są rodzaje świerzbu?
- świerzb dziecięcy – często występują objawy na podeszwach stóp i powierzchniach dłoniowych rąk, może też pojawić się na owłosionej skórze głowy. U małych dzieci mogą pojawić się krostki, pęcherzyki i guzki
- świerzb wieku podeszłego – słabsza odpowiedź układu odpornościowego może być przyczyną mniej nasilonych objawów skórnych. Świąd bywa nieadekwatny do rozległości zmian skórnych. Zmiany mogą pojawić się na skórze głowy.
- świerzb guzkowy – pojawiają się fioletowe lub brunatne, spoiste guzki. Typowa lokalizacja tych zmian to moszna, pośladki, fałdy skórne. Guzki stanowią reakcję, nie zawierają pasożytów, ale są silnie swędzące. Utrzymują się długo po zakończeniu skutecznego leczenia.
- świerzb pęcherzowy – występuje przede wszystkim u osób w starszym wieku. Na skórze widocznych jest wiele drobnych pęcherzyków i nadżerek.
- świerzb norweski – występuje szczególnie często u osób z upośledzoną odpornością, osób z zaburzeniami psychicznymi oraz u osób zaniedbanych i obłożnie chorych. Zaburzona odpowiedź układu odpornościowego gospodarza pozwala na wyjątkowo intensywne namnażanie się pasożyta. W wyniku bytowania w naskórku bardzo dużej liczby pasożytów dochodzi do rozwoju nadmiernego rogowacenia i powstawania grubych nawarstwionych łusek oraz przerosłych brodawkujących wykwitów. Może dojść do uogólnionego zapalenia skóry (erytrodermii). Zajęta jest cała skóra, a świąd jest słaby lub nie występuje. Świerzb nieleczony może trwać bardzo długo i nie obserwuje się samowyleczenia.
Rozpoznanie ustala się na podstawie wywiadu i typowego obrazu klinicznego, najlepiej z dodatnim wynikiem badania mikroskopowego zeskrobin naskórka. Zmiany na skórze są zazwyczaj dość charakterystyczne i lekarz może łatwo rozpoznać świerzb.
Test wykrywający świerzb
W celu potwierdzenia rozpoznania wykonuje się badanie zeskrobin naskórka pod mikroskopem – można w nim zobaczyć pasożyty w zeskrobinach naskórka. Należy jednak pamiętać, że ich niewykrycie nie wyklucza świerzbu.