U nas zapłacisz kartą
Niebiesko-fioletowa plama na skórze - Objaw choroby, który warto poznać
Wykwity pierwotne
Plama
Fot. 1. Plamy (bielactwo nabyte), w centrum widoczna nadżerka pokryta strupem
Fot. 2. Plamy rumieniowe
Plama to zmiana zabarwienia skóry na ograniczonej powierzchni, leżąca w poziomie skóry, tj. niewyczuwalna przy dotyku. Plamy mogą mieć różną wielkość, kolor i lokalizację. Mogą też towarzyszyć im różne objawy – świąd, pieczenie, łuszczenie się skóry, nadmierne ucieplenie skóry w okolicy plamy. Jeśli plamy występują na całym ciele, mówimy o wysypce (lub osutce) i opisujemy jej cechy charakterystyczne, np. wysypka drobnoplamista (kiedy plamy są niewielkie). Plamy mogą się zlewać się w większe ogniska, a także ulegać ewolucji – zmiana skórna, która początkowo była np. grudką lub pęcherzem może się zmienić w plamę.
1. Plamy z zaburzeń ukrwienia
- plamy rumieniowe: małe, najczęściej liczne wykwity, mogące się zlewać i tworzyć zmiany o charakterze wielokolistym, obrączkowatym. Obserwuje się je często w przebiegu chorób zakaźnych (orda, różyczka, płonica) i w wysypkach (osutkach) polekowych
- rumienie są wykwitami większymi od plam rumieniowych. Mogą mieć charakter przelotny, czyli chwilowy, ustępujący bez leczenia – związane są ze zwiększonym przepływem krwi przez naczynia skórne (np. rumień emocjonalny, rumień wywołany przez związki naczyniorozszerzające) lub trwały – najczęściej w wyniku przekrwienia związanego ze stanem zapalnym, np.: odczyn fototoksyczny i fotoalergiczny, róża
- erytrodermia jest uogólnionym stanem zapalnym skóry. Skóra jest zaczerwieniona jednolicie na większej powierzchni, obrzęknięta z nadmiernym złuszczaniem naskórka. Częstymi objawami towarzyszącymi są świąd, niekiedy powiększenie węzłów chłonnych, podwyższona temperatura, dreszcze, złe samopoczucie.
W jakich miejscach powstają przebarwienia skóry
Białe plamy u dorosłych
Niezależnie od głębokich przyczyn i rodzaju schorzenia białe plamy na skórze są najczęściej wynikiem niedoboru pigmentu, melaniny, bo to ona odpowiada za kolorystykę naszego ciała. Jej poważne niedobory prowadzą do bielactwa. Najczęściej jednak jasne plamy pojawiają się w kilku lub jednym miejscu na ciele.
U dorosłych mogą być oznaką kiepskiej diety. Jeżeli jemy fast foody, to nie tylko zapewniamy sobie choroby układu pokarmowego, ale też choroby skóry. Napiszemy o tym więcej poniżej.
U dorosłych często też występują przebarwienia w wyniku stosowanych leków. Szczególnie kiedy korzystamy z tabletek przeciw cukrzycy, obniżających cholesterol czy antykoncepcyjnych. Zawierają one sulfonamidy. Mogą powodować różne zaburzenia metabolizmu i pogarszać wygląd skóry. Natomiast białe plamy pod oczami i na całej twarzy powstają na skutek zwiększenia wrażliwości skóry na światło (zmiany fotoalergiczne).
Odbarwienia skóry, a zwłaszcza białe plamki na ciele, mogą się pojawić podczas ciąży i tuż po porodzie. Nie trzeba się tym przejmować. Nie oznacza to, że mamy jakieś choroby skóry. Po prostu hormony zaburzają wydzielanie barwnika. Takie białe plamy na rękach, twarzy i innych częściach ciała wrócą do normy w około 2 tygodnie po porodzie.
Białe plamki u dzieci
Dzieci są bardziej podatne na przebarwienia skóry w wyniku nadmiernej ekspozycji na słońce oraz uczulenia. Białe plamy na głowie czy na ramionach mogą powstać w wyniku nietolerancji na światło słoneczne. Dzieci też częściej niż dorośli są narażone na atak grzybicy na skórę.
Ze względu na dużą aktywność fizyczną białe plamy na dłoniach mogą się pojawić po nieostrożnej zabawie z detergentami. Jednak trzeba zachować czujność i nie lekceważyć takich objawów. Nawet najzdrowsze dziecko może mieć przyczajoną chorobę, która objawia się w ten sposób.
Jakie są przyczyny wybroczyn?
Petocje powstają w wyniku przenikania czerwonych krwinek przez ściany naczyń włosowatych do skóry lub błon śluzowych. Przyczyny wybroczyn są różne – mogą być spowodowane mechanicznym uszkodzeniem małych naczynek krwionośnych lub świadczyć o poważnej chorobie. Dlatego ich pojawienie się na skórze powinno skłonić do wizyty lekarskiej i przeprowadzenia dogłębnej diagnostyki.
Najczęściej wynaczynianie się krwi jest spowodowane chwilowo podwyższonym ciśnieniem w naczyniach krwionośnych. Do takiej sytuacji dochodzi w trakcie intensywnego kaszlu, płaczu lub po wymiotach. Można zaobserwować wówczas niewielkie, czerwone wybroczyny wokół oczu lub na twarzy. Nie są one groźne i ustępują samoistnie w ciągu kilku dni. Również intensywny wysiłek fizyczny lub podnoszenie ciężarów sprawia, że pojawiają się wybroczyny na rękach, szyi i klatce piersiowej. Inną przyczyną są urazy mechaniczne, które prowadzą do uszkodzenia ściany naczyń krwionośnych. Wówczas pojawiają się np. wybroczyny po drapaniu, otarciu lub uderzeniu.
Wybroczyny na nogach u dzieci mogą świadczyć o chorobie Schönleina-Henocha. Jest to autoimmunologiczne zapalenie naczyń krwionośnych, w czasie którego zwiększa się ich przepuszczalność, a wydobywająca się z nich krew powoduje powstanie plam na skórze. Do innych przyczyn wybroczyn zalicza się:
- przyjmowanie niektórych leków,
- niedobory czynników krzepnięcia, które odpowiadają za procesy krzepnięcia krwi,
- niski poziom płytek krwi,
- małopłytkowe skazy krwotoczne,
- białaczkę,
- chłoniaka,
- celiakię,
- toczeń rumieniowaty,
- infekcyjne zapalenie wsierdzia,
- choroby zakaźne: mononukleozę, szkarlatynę, zakażenia meningokokami,
- sepsę.