U nas zapłacisz kartą
Rakowiak złośliwy (plama soczewicowata złośliwa)
Co trzeba robić po zakończeniu leczenia?
W przypadku zmian barwnikowych powiek konieczne są regularne wizyty lekarskie połączone z badaniem w lampie szczelinowej i wykonaniem dokumentacji fotograficznej.
Nie ma jednoznacznych zaleceń pozwalających na uniknięcie zachorowania. Ponieważ istotne jest narażenie skóry na działanie promieniowania słonecznego i UV, należy unikać nadmiernej ekspozycji na działanie słońca i solariów. Dotyczy to zwłaszcza osób z jasną karnacją, skłonnych do oparzeń, ze znamionami dysplastycznymi, a także ludzi mających dużą liczbę znamion. Należy stosować preparaty zawierające filtry o wysokim stopniu ochrony przed promieniowaniem UVA i UVB, ubrania z długim rękawem, kapelusze z ochronnym rondem oraz okulary przeciwsłoneczne. Krewni pierwszego stopnia chorych na czerniaka powinni okresowo poddawać się kontrolnym badaniom dermatologicznym. Ponadto niezwykle istotna jest samoobserwacja i nielekceważenie pojawiających się zmian barwnikowych w skórze powiek.
Zobacz także
Znamiona barwnikowe Nadmierna ekspozycja na słońce jest jednym z czynników sprzyjających zezłośliwieniu znamienia barwnikowego. W celu obniżenia ryzyka rozwoju czerniaka należy stosować odpowiednią ochronę przeciwsłoneczną.
Zaburzenia barwnikowe Zaburzenia barwnikowe skóry to grupa chorób, w których dochodzi do zmiany zabarwienia skóry. Zmiany mogą dotyczyć zarówno niewielkiej powierzchni skóry, jak również zajmować skórę praktycznie całego ciała. Nie wszystkie przebarwienia są chorobą i wymagają leczenia, np. piegi stanowią cechę danej osoby i mogą mieć tendencję do zanikania w okresie jesienno-zimowym. Część zaburzeń może samoistnie ustąpić, np. ostuda, plama soczewicowata.
Czy możliwe jest leczenie plam soczewicowatych?
Leczenie plam soczewicowatych
Plamy soczewicowate nie są chorobą i nie ma potrzeby ich leczenia. Najlepszym sposobem jest zapobieganie poprzez unikanie opalania się lub stosowanie filtrów UV.
Dla niektórych osób jednak stanowią one problem estetyczny, źródło kompleksów i braku pewności siebie. W takim przypadku można stosować zabiegi kosmetyczne jak peelingi chemiczne, laseroterapia, krioterapia, mikrodermabrazja czy zabiegi wybielające. Jednym z najlepszych sposobów usunięcia plam soczewicowatych jest laseroterapia. Laser rozbija cząsteczki melaniny, dzięki czemu nieestetyczne zmiany znikają. Zabieg jest nieinwazyjny i bezpieczny dla pacjenta. Po zabiegu na skórze pojawia się strupek. Warto wiedzieć, że przez 4 tygodnie po zabiegu nie należy opalać skóry. Nie należy również korzystać z sauny.
Jeśli zmiany soczewicowate pojawiają się u dziecka, konieczna jest dalsza diagnostyka w celu wykluczenia innych schorzeń. Z uwagi na bardzo niskie ryzyko transformacji w czerniaka leczenie chirurgiczne zmian soczewicowatych nie jest konieczne. Jeśli szukasz więcej informacji, sprawdź także ten artykuł o rodzajach plam na ciele.
Domowe sposoby na plamy soczewicowate
Czy można usunąć plamy soczewicowate domowymi sposobami? W niektórych wypadkach można domowymi sposobami uzyskać dobre efekty lub przynajmniej doprowadzić do znacznego rozjaśnienia plam.
Najlepsze domowe sposoby na plamy soczewicowate na twarzy:
- sok z cytryny - należy posmarować świeżo wyciśniętym sokiem z cytryny skórę, na której występują plamy soczewicowate i pozostawić na 20 minut. Następnie należy zmyć sok ciepłą wodą. Aby uzyskać dobre efekty warto tę metodę powtarzać rano i wieczorem. Warto pamiętać, aby nie wystawiać w tym czasie skóry na promieniowanie UV, gdyż można uzyskać odwrotny efekt.
- maślanka oczyszcza skórę i pomaga usunąć starcze plamy soczewicowate. Należy wieczorem nałożyć na twarz cienką warstwę maślanki i zostawić na noc.
- aloes pomaga zredukować przebarwienia na skórze - liść aloesu rozetnij i wyciśnij sok, którym należy posmarować zmienione miejsca.
- ocet jabłkowy można stosować jako rodzaj peelingu, który złuszcza i regeneruje skórę. Aby rozjaśnić plamy starcze można wykonać maseczkę z octu jabłkowego, wody i miodu, lub z octu jabłkowego i cebuli.
- olej rycynowy można wklepać w zmienione miejsca na twarzy.
- woda utleniona rozjaśnia plamy starcze. Można wieczorem po oczyszczeniu twarzy, posmarować skórę wacikiem nasączonym w wodzie utlenionej.
Plamy soczewicowate: jak wyglądają i skąd się biorą?
Plama soczewicowata (z łac. lentigo) to nabyta lub wrodzona zmiana skórna przypominająca pieprzyk. Zmiany te występują najczęściej na plecach lub klatce piersiowej, jednak mogą pojawić się również na twarzy i kończynach. Sprawdź, jak rozpoznać plamę soczewicowatą oraz czy wymaga ona zbadania przez dermatologa.
- Plama soczewicowata: czym jest?
- Skąd biorą się plamy soczewicowate?
- Kto jest podatny na plamy soczewicowate?
- Czy plama soczewicowata może być złośliwa?
- Czy plam soczewicowatych można się pozbyć?
- Jak usunąć plamy lentigo domowymi metodami?
- Plamy soczewicowate w przebiegu chorób
- Pamiętaj o badaniach dermatologicznych
- Plamy soczewicowate: podsumowanie
Jak często występuje?
Wśród łagodnych zmian w okolicy okołogałkowej znamiona barwnikowe zajmują trzecie miejsce pod względem częstości występowania (po brodawczakach i naskórkowych torbielach wtrętowych). Nie ma precyzyjnych danych statystycznych dotyczących częstości występowania łagodnych zmian barwnikowych skóry powiek (wielu pacjentów nigdy nie zgłasza się z ich powodu do lekarza, a nawet jeśli pacjenci ci są diagnozowani, to nie prowadzi się rejestrów zmian łagodnych). Istnieją tylko informacje o częstości występowania zmian złośliwych, jak czerniak, który stanowi 5% nowotworów skóry. Współczynnik zachorowalności rocznej wynosi w Polsce około 4 przypadki na 100 000 osób w populacji. Jeśli zaś chodzi o skórę powiek, to pierwotny czerniak jest rzadki i stanowi mniej niż 1% złośliwych zmian powieki.
Zmiany barwnikowe są stosunkowo łatwe do zauważenia na skórze powiek i wokół oczu. Podejrzenie budzą wszystkie zmiany barwnikowe powstałe po 20. roku życia, które wykazują: asymetrię w budowie (cecha A – asymetria, ang. asymmetry), nieregularne brzegi (cecha B – brzeg, ang. border irregular), zmienne ubarwienie, tj. obecność ciemniejszych i jaśniejszych obszarów wewnątrz zmiany (cecha C – kolor, ang. color variegated), wielkość przekraczającą średnicę >6 mm (cecha D – średnica, ang. diameter), udokumentowany wzrost lub uszkodzenie naskórka, obecność owrzodzenia na powierzchni lub krwawienie (cecha E – evolving over time).
Zmiany barwnikowe powiek
Zmiany barwnikowe skóry powstają z komórek barwnikowych (melanocytów, melanoforów), które w okresie rozwoju embrionalnego wędrują m.in. do skóry, błony naczyniowej oka i błon śluzowych. Komórki te wytwarzają melaninę, substancję chroniącą organizm przed nadmiernym promieniowaniem ultrafioletowym (UV). Mogą one jednak zapoczątkować także zmiany chorobowe zarówno o charakterze łagodnym, jak i złośliwym. Zmiany barwnikowe można podzielić na łagodne (wśród nich piegi, plamę soczewicowatą zwykłą, różne typy znamion barwnikowych), zmiany przedrakowe (plama soczewicowata złośliwa) oraz złośliwe (czerniak skóry).
Piegi to powszechnie występujące płaskie, małe (1–3 mm) plamy na skórze charakteryzujące się wzmożoną pigmentacją (zabarwieniem), wywodzą się z melanocytów warstwy podstawnej naskórka. Pod wpływem działania promieniowania UV (np. słonecznego) robią się ciemniejsze, ponieważ wytwarzają więcej melaniny. Występują głównie na twarzy, ale można je zaobserwować w każdym miejscu skóry eksponowanej na działanie promieniowania UV. Pojawiają się zwykle około 2. roku życia, ich liczba zwiększa się do wieku dorosłego, a u osób starszych zwykle maleje. Spotyka się je bardzo często u osób o jasnej karnacji oraz o rudych lub blond włosach.
Plama soczewicowata zwykła to barwnikowa zmiana o wyraźnych granicach (mogą być gładkie lub postrzępione) i jednolitym ubarwieniu (od brązowego do czarnego). Jest ona płaska, nieco większa niż pieg (3–15 mm). Plama ta nie powiększa się z czasem, a jej zabarwienie nie ulega nasileniu pod wpływem działania promieniowania UV. Plamy te mogą mieć charakter wrodzony lub nabyty, często pojawiają się już w dzieciństwie. Powstają z melanocytów w naskórku. Na powiekach mogą występować w przebiegu zespołu Peutza i Jeghersa.
Ryc. 1. Znamię barwnikowe powieki
