Przykłady łagodnych nowotworów - Poznaj różnorodność i charakterystykę
NOWOTWORY ŁAGODNE I ZŁOŚLIWE – RÓŻNICE
Nowotwór złośliwy cechuje szybki destrukcyjny rozrost, brak otorebkowania, częste wznowy miejscowe, cechy anaplazji (brak zróżnicowania) w budowie histologicznej, duża angiogeneza i heterogeniczność na poziomie molekularnym i morfologicznym. Dynamicznie rozrastający się rak wywołuje uciskanie otoczenia, niszczenie narządów, krwawienia, zakrzepy, nowotwory złośliwe osłabiają i wyniszczają odporność organizmu, wywołują również zakażenia i wydzielają hormony.
Zewnętrzny obrys nowotworów złośliwych i kształt całego guza jest najczęściej nieregularny (w przeciwieństwie do okrągłych, dobrze odgraniczonych od otoczenia guzów łagodnych). Na przekroju guzów towarzyszących rakowi złośliwemu widoczne są często zmiany martwicze i krwotoczne. Należą one do rzadkości w nowotworach łagodnych.
Nowotwory łagodne
Nowotwory łagodne to nowe masy tkankowe, które rosną powoli przesuwając, ale nie niszcząc sąsiednich tkanek. W pewnych przypadkach wzrost guza zostaje zatrzymany na długie okresy. W przeważającej większości otoczone są torebką. Komórki nowotworowe są dobrze zróżnicowane, czyli podobne do komórek tkanki, z której się wywodzą. Leczenie takiej zmiany jest skuteczne, gdyż po jej usunięciu (resekcji) nie następują nawroty. Nowotwór łagodny nie nacieka węzłów chłonnych, nie daje przerzutów.
Do nowotworów łagodnych skóry zaliczamy:
- brodawki łojotokowe
- bliznowce
- naczyniaki
- ziarniniak naczyniowy
- róg skórny
Najczęstsze nowotwory łagodne tkanki podskórnej:
TŁUSZCZAKI
Tłuszczak (lipoma) jest to łagodny nowotwór składający się z tkanki tłuszczowej, umiejscowiony pod skórą. Najczęściej zlokalizowany na karku, klatce piersiowej, kończynach górnych. Zmiana najczęściej jest pojedyncza, ale zdarzają się pacjenci z mnogimi tłuszczakami, ich liczba może dochodzić do kilkuset. Wielkość waha się od kilku milimetrów do kilkudziesięciu centymetrów. Tłuszczaki z biegiem lat mogą się powiększać. Przyczyny powstawania są nieznane, istnieje skłonność genetyczna do rozwoju tłuszczaków. Otyłość i nieprawidłowa dieta nie są przyczyną powstawania tłuszczaków. Pojedyncze tłuszczaki równie często występują u kobiet i mężczyzn, mnogie tłuszczaki częściej u mężczyzn. Objawy – miękkie guzki w różnych rozmiarach leżące tuż pod skórą, przesuwalne względem podłoża. Nie bolą. Pozostają tej samej wielkości lub rosną bardzo powoli.
KASZAKI
Kaszak( atheroma) – torbiel zastoinowa tworząca się w obrębie zablokowanych gruczołów łojowych. Składa się z torebki i wypełniającej ją białej kaszowatej treści o charakterystycznym, nieprzyjemnym zapachu. Wielkość kaszaków może wahać się od kilku milimetrów do kilkunastu centymetrów. Najczęściej umiejscowione są na skórze owłosionej głowy, plecach twarzy, na worku mosznowym. Mogą być pojedyncze lub mnogie. Na worku mosznowym ich ilość może dochodzić do kilkudziesięciu. Z reguły rosną powoli i nie dają dolegliwości. Zdarzają się jednak infekcje kaszaków. Powstają wówczas bolesne ropnie które bardzo szybko się powiększają. Skóra nad nimi jest zaczerwieniona. Nie leczone, same pękają i opróżniają się z ropy. Mogą powodować stany zapalne, a czasami ropowice okolicznych tkanek i skóry. W badaniu klinicznym są to z reguły twarde, okrągłe guzki, umiejscowione pod skórą, przesuwalne względem podłoża, trudno przesuwalne względem skóry. Skóra nad nimi jest niezmieniona, czasami na szczycie guzka na skórze znajduje się niewielki czop. Kaszaki które ulegały infekcjom powodują zmiany na pokrywającej je skórze. Czasami kaszaki pod wpływem urazu opróżniają się samoistnie, wydzielina jest biała i cuchnąca. W kilka tygodni po samoistnym opróżnieniu kaszaki nawracają. Kaszaki usuwa się chirurgicznie. Technika podobna jak w przypadku tłuszczaków.
Rozwój nowotworu
W piśmiennictwie medycznym stosuje się też dwa terminy związane bezpośrednio z rozwojem nowotworu czy też przemianą (transformacją) zmiany niezłośliwej w nowotwór.
Zmiana przednowotworowa – co to jest?
Zmianą przednowotworową nazywamy taką zmianę, która wiąże się z większym ryzykiem rozwoju nowotworu złośliwego (z takiej zmiany częściej rozwinie się nowotwór). Przykładem tego typu zmian są polipy gruczolakowe jelita grubego, na podłożu których może się rozwinąć rak jelita grubego.
Samo słowo polip oznacza guzowaty twór wyrastający ze śluzówki (błony śluzowej). Polipy są określeniem makroskopowym, co oznacza, że dana zmiana ma formę polipa, ale nie określa, jakiego rodzaju jest to zmiana. Polipy mogą występować w różnych okolicach ciała i są ogólnie nowotworami łagodnymi, choć w formie polipa mogą się rozwijać nowotwory złośliwe.
Stan przednowotworowy
Stan przednowotworowy to choroba związana ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia nowotworu złośliwego. Chorzy, u których rozpoznano taką chorobę, powinni być poddani bacznej obserwacji lekarskiej i należy u nich wykonywać odpowiednie badania diagnostyczne, co umożliwia wczesne wykrycie zmian przednowotworowych lub już nowotworów i skuteczne leczenie. Przykład stanu przednowotworowego stanowi choroba zapalna jelita grubego o nazwie wrzodziejące zapalenie jelita grubego (colitis ulcerosa), w przebiegu której istnieje zwiększone ryzyko rozwoju raka jelita grubego.
Polipy jelita grubego są zmianami znajdowanymi podczas badań endoskopowych (kolonoskopii lub rektoskopii), wykonywanych z różnych powodów. Usuwa się je podczas takiego badania i następnie wykonuje badanie histopatologiczne, w celu określenia charakteru zmiany (łagodny lub złośliwy guz) i ustalenia dalszego postępowania leczniczego. Najczęściej pod pojęciem polipa jelita grubego rozumie się łagodne nowotwory błony śluzowej tego odcinka przewodu pokarmowego, czyli polipy gruczolakowe – jak wspomniano wyżej są to zmiany przednowotworowe. Wiążą się one z ryzykiem rozwoju raka jelita grubego i dlatego należy je usuwać (zabieg taki nazywamy polipektomią), zapobiegając w ten sposób zachorowaniu na nowotwór.
Nowotwory nienabłonkowe
W przypadku łagodnych nowotworów nienabłonkowych nazwy powstają poprzez przekształcenie nazwy tkanki z której się wywodzą np. mięśniak, tłuszczak, a w przypadku złośliwych używa się słowa mięsak: mięsak naczyniowy (naczyniakomięsak) mięsak tłuszczakowy (tłuszczakomięsak) itd.
Inne ważne typy to m.in. czerniak – nowotwór wywodzący się z komórek barwnikowych, chłoniaki – nowotwór złośliwy układu chłonnego, białaczka – biorąca początek z komórek krwiotwórczych, znajdujących się w szpiku.
Wykorzystujemy pliki cookie i inne technologie z myślą o optymalizacji witryny oraz w celach promocyjnych i marketingowych. Poza tym informacje dot. korzystania przez użytkownika z plików cookie przekazujemy naszym partnerom zajmującym się mediami społecznościowymi, reklamą i analityką. Wciśnięcie przycisku “Akceptuj wszystkie pliki cookie” oznacza wyrażenie zgody na wykorzystywanie przez nas plików cookie. Aby uzyskać więcej informacji, odwiedź politykę dotyczącą plików cookie.
Podczas odwiedzania jakiejkolwiek strony internetowej, może ona przechowywać lub pobierać informacje z przeglądarki, głównie w formie plików cookie. Informacje te mogą dotyczyć użytkownika, jego preferencji lub urządzenia i są najczęściej wykorzystywane w celu zapewnienia, że witryna będzie działać tak, jak tego oczekują użytkownicy.
Informacje zazwyczaj nie identyfikują bezpośrednio użytkownika, ale mogą zapewnić mu bardziej spersonalizowane doświadczenie w sieci. Ponieważ szanujemy prawo użytkownika do prywatności, użytkownik może zrezygnować z akceptowania niektórych rodzajów plików cookie. Aby dowiedzieć się więcej i zmienić nasze ustawienia domyślne, należy kliknąć na poszczególne nagłówki kategorii. Jednakże blokowanie niektórych rodzajów plików cookie może mieć wpływ na doświadczenia użytkownika związane z witryną i usługami, które możemy zaoferować.

NOWOTWÓR ŁAGODNY I ZŁOŚLIWY – DANE STATYSTYCZNE
Nowotwory są grupą schorzeń, która stanowi w Polsce jedną z najpoważniejszych przyczyn zgonów, po chorobach układu krążenia. U mężczyzn nowotwory złośliwe stanowią około 26% zgonów ogółem, a u kobiet odsetek ten wynosi około 23%. W Polsce należy liczyć się z rosnącą liczbą zachorowań i zgonów na raka głównie ze względów demograficznych. W ciągu ostatnich 4 dekad liczba zachorowań na nowotwory gwałtownie rosła.
Chociaż początek lat 90 XX wieku przyniósł zmniejszenie tempa wzrostu liczby zgonów z powodu raka złośliwego, to niewielki spadek odsetka umieralności widoczny jest dopiero do początku XXI wieku.
- Choroby nowotworowe są przyczyną około 7-8% wszystkich zgonów u dzieci. Umieralność z powodu nowotworów u dzieci spada, przy utrzymującym się poziomie z wskaźnika zachorowań. Wśród nowotworów dziecięcych najczęściej występują w Polsce białaczki i nowotwory mózgu.
- W grupie młodych dorosłych (20-44 lata) rak złośliwy występuje częściej u kobiet niż mężczyzn. Wśród młodych mężczyzn dominuje zachorowanie na nowotwór jądra, a także na nowotwory płuca, nowotwory jelita. Wśród młodych kobiet najczęstsze nowotwory to nowotwory piersi, szyjki macicy i jajnika.
- W grupie osób w wieku 45-64 lata nowotwory są już od ponad 30 lat drugą przyczyną zgonów, zaraz po chorobach układu krążenia. Wśród mężczyzn w średnim wieku dominują nowotwory płuca, jelita grubego i rak prostaty. Wśród kobiet w średnim wieku dominuje nowotwór piersi, a także nowotwory płuca i jelita grubego.
- W najstarszej grupie wiekowej (powyżej 65 roku życia) notuje się stały przyrost zachorowalności i liczby zgonów na raka złośliwego. Wśród mężczyzn w najstarszej grupie wiekowej najczęściej występują nowotwory płuca, rak jelita grubego i prostaty, zaś u kobiet dominują nowotwory piersi, płuca i jelita grubego.
Rodzaje nowotworów – rak złośliwy i guzy łagodne – różnice, bibliografia:
J. Stachura, W. Domagała, Patomorfologia, Tom I, Kraków 2008.
S. Maśliński, J. Ryżewski, Patofizjologia, Warszawa 2009.
P. Thor, Podstawy patofizjologii człowieka, Kraków 2001.
