U nas zapłacisz kartą
Przykłady łagodnych nowotworów - Poznaj różnorodność i charakterystykę
Nowotwory łagodne
Nowotwory łagodne to nowe masy tkankowe, które rosną powoli przesuwając, ale nie niszcząc sąsiednich tkanek. W pewnych przypadkach wzrost guza zostaje zatrzymany na długie okresy. W przeważającej większości otoczone są torebką. Komórki nowotworowe są dobrze zróżnicowane, czyli podobne do komórek tkanki, z której się wywodzą. Leczenie takiej zmiany jest skuteczne, gdyż po jej usunięciu (resekcji) nie następują nawroty. Nowotwór łagodny nie nacieka węzłów chłonnych, nie daje przerzutów.
Do nowotworów łagodnych skóry zaliczamy:
- brodawki łojotokowe
- bliznowce
- naczyniaki
- ziarniniak naczyniowy
- róg skórny
Najczęstsze nowotwory łagodne tkanki podskórnej:
TŁUSZCZAKI
Tłuszczak (lipoma) jest to łagodny nowotwór składający się z tkanki tłuszczowej, umiejscowiony pod skórą. Najczęściej zlokalizowany na karku, klatce piersiowej, kończynach górnych. Zmiana najczęściej jest pojedyncza, ale zdarzają się pacjenci z mnogimi tłuszczakami, ich liczba może dochodzić do kilkuset. Wielkość waha się od kilku milimetrów do kilkudziesięciu centymetrów. Tłuszczaki z biegiem lat mogą się powiększać. Przyczyny powstawania są nieznane, istnieje skłonność genetyczna do rozwoju tłuszczaków. Otyłość i nieprawidłowa dieta nie są przyczyną powstawania tłuszczaków. Pojedyncze tłuszczaki równie często występują u kobiet i mężczyzn, mnogie tłuszczaki częściej u mężczyzn. Objawy – miękkie guzki w różnych rozmiarach leżące tuż pod skórą, przesuwalne względem podłoża. Nie bolą. Pozostają tej samej wielkości lub rosną bardzo powoli.
KASZAKI
Kaszak( atheroma) – torbiel zastoinowa tworząca się w obrębie zablokowanych gruczołów łojowych. Składa się z torebki i wypełniającej ją białej kaszowatej treści o charakterystycznym, nieprzyjemnym zapachu. Wielkość kaszaków może wahać się od kilku milimetrów do kilkunastu centymetrów. Najczęściej umiejscowione są na skórze owłosionej głowy, plecach twarzy, na worku mosznowym. Mogą być pojedyncze lub mnogie. Na worku mosznowym ich ilość może dochodzić do kilkudziesięciu. Z reguły rosną powoli i nie dają dolegliwości. Zdarzają się jednak infekcje kaszaków. Powstają wówczas bolesne ropnie które bardzo szybko się powiększają. Skóra nad nimi jest zaczerwieniona. Nie leczone, same pękają i opróżniają się z ropy. Mogą powodować stany zapalne, a czasami ropowice okolicznych tkanek i skóry. W badaniu klinicznym są to z reguły twarde, okrągłe guzki, umiejscowione pod skórą, przesuwalne względem podłoża, trudno przesuwalne względem skóry. Skóra nad nimi jest niezmieniona, czasami na szczycie guzka na skórze znajduje się niewielki czop. Kaszaki które ulegały infekcjom powodują zmiany na pokrywającej je skórze. Czasami kaszaki pod wpływem urazu opróżniają się samoistnie, wydzielina jest biała i cuchnąca. W kilka tygodni po samoistnym opróżnieniu kaszaki nawracają. Kaszaki usuwa się chirurgicznie. Technika podobna jak w przypadku tłuszczaków.
JAK POWSTAJE RAK – NOWOTWÓR ZŁOŚLIWY
Podłożem rozwoju nowotworów, zarówno łagodnych, jak i złośliwych są zaburzenia genetyczne, które mogą pojawiać się w różnych okresach rozwoju osobniczego człowieka. Na komórki w każdej chwili naszego życia oddziałują różnorodne czynniki (mutageny), które powodują zaburzenia (mutacje) informacji genetycznej zawartej w komórkowym DNA, mogące przyczyniać się do powstania i rozrostu nowotworu.
Dzięki sprawności wewnątrzkomórkowych mechanizmów ochronnych udaje się zapobiec zdecydowanej większości procesu prowadzącego do rozwoju raka. Mechanizmy te obejmują procesy naprawcze DNA oraz apoptozę (programowaną śmierć komórki). Warunkiem koniecznym do transformacji nowotworowej jest zadziałanie czynnika uszkadzającego o takiej sile, które nie doprowadzi do śmierci komórki, a jednocześnie spowoduje mutację genu/genów istotnych dla procesów proliferacji, apoptozy czy dojrzewania komórkowego.
Aby rozwinął się pełnoobjawowy nowotwór złośliwy (rak), potrzeba kolejnych mutacji genetycznych, których efektem będzie stopniowe powiększanie populacji komórek nowotworowych, nabywanie przez nie atrybutów umożliwiających wzrost miejscowy, a później ekspansję na otaczające tkanki i wreszcie rozsiew (nowotwór złośliwy). Proces uzyskiwania wszystkich tych cech określa się mianem progresji nowotworu. Proces rozwoju raka złośliwego jest wieloetapowy i trwa wiele lat (nawet dziesiątki lat).
Nowotwory nerki – objawy
Wiele nowotworów nerki nie powoduje żadnych objawów klinicznych, szczególnie na wczesnych etapach zaawansowania choroby. Spora część (nawet 60-70%) zmian w nerkach jest wykrywana przypadkowo, na przykład podczas badania USG brzucha wykonywanego z innych wskazań.
Przypadkowo wykryty, bezobjawowy guz narządu nazywany jest w medycynie incydentalomą. Uwidocznienie tego typu zmiany wymaga podjęcia decyzji co do dalszego postępowania. W zależności od rozmiaru i cech guza w badaniu obrazowym, wskazana może być jedynie jego obserwacja lub rozpoczęcie leczenia.
Objawy nowotworu nerki najczęściej pojawiają się wskutek przyrostu rozmiarów guza. Jednym z najczęstszych symptomów jest ból umiejscowiony z boku tułowia lub w okolicy lędźwiowej.
Nowotwór osiągający znaczne rozmiary może być wyczuwalny w badaniu palpacyjnym jamy brzusznej. W niektórych przypadkach możliwe jest również powiększenie obwodu brzucha.
Wzrost każdego nowotworu jest wynikiem intensywnego namnażania komórek nowotworowych. Skutkiem tego procesu jest duże zapotrzebowanie tkanki guza na dostarczane z krwią składniki odżywcze.
Obecność naczyń krwionośnych w nowotworze nerki może skutkować pojawieniem się krwi w moczu. Objaw ten nazywany jest hematurią. Krew w moczu może być widoczna gołym okiem – mówimy wówczas o makrohematurii.
Do moczu mogą się również przedostawać niewielkie ilości krwi, niezmieniające jego zabarwienia i możliwe do wykrycia jedynie w badaniu mikroskopowym. Taką sytuację nazywa się mikrohematurią.
Krwawienia z guza są szczególnie typowym objawem naczyniakomięśniakotłuszczaków (angiomyolipoma) nerki. Przewlekła utrata nawet niewielkiej ilości krwi z moczem może stać się przyczyną niedokrwistości (anemii). W skrajnych przypadkach zdarza się, że krwawienie do guza przyjmuje dużą intensywność, powodując nagłą utratę dużej objętości krwi. Taka sytuacja zawsze wymaga szybkiej interwencji.
Jedną z istotnych funkcji nerki jest regulacja ciśnienia tętniczego krwi. Proces ten odbywa się za pośrednictwem reniny, czyli produkowanego w nerce hormonu. Renina jest jednym z czynników odpowiedzialnych za wzrost ciśnienia tętniczego krwi. Rozwój nowotworu nerki może zaburzać regulację wydzielania reniny i prowadzić do rozwoju nadciśnienia tętniczego.
Ile osób w Polsce choruje na nowotwory złośliwe?
Rocznie w Polsce nowotwory złośliwe rozpoznaje się u około 170 tys., a ponad 100 tys. osób umiera z ich powodu. Obecnie ponad 1,17 mln Polaków żyje z chorobą nowotworową. Nowotwory złośliwe są drugą w kolejności przyczyną zgonu w Polsce (po chorobach układu krążenia), odpowiadając za około jedną czwartą wszystkich zgonów.
U mężczyzn najwięcej zachorowań notuje się między 55. a 79. rokiem życia. U kobiet najwięcej zachorowań przypada na grupę wieku 50–74 lat. W grupie wiekowej 20–59 lat kobiety chorują częściej niż mężczyźni. Najwięcej zgonów nowotworowych u obu płci przypada na siódmą i ósmą dekadę życia.
Najczęstsze nowotwory w Polsce
Według raportu Nowotwory złośliwe w Polsce w 2019 roku najczęściej występujące nowotwory u kobiet w Polsce to rak piersi, płuc i jelita grubego. Najwięcej Polek umiera na raka płuca, dlatego że rak płuc często jest wykrywany w zaawansowanym stadium, kiedy szanse na wyleczenie są już znacząco mniejsze. Drugie i trzecie miejsca pod kątem umieralności kobiet w Polsce zajmują kolejno nowotwory piersi i jelita grubego.
Najczęstszym nowotworem mężczyzn jest nowotwór gruczołu krokowego, na drugim miejscu znajduje się rak płuc, nadal jednak stanowią dominującą nowotworową przyczynę zgonu mężczyzn. Na trzecim miejscu znajduje się rak jelita grubego.
Wybrane treści dla Ciebie
Polip hiperplastyczny Kilka miesięcy temu miałem wykonaną kolonoskopię ze względu na problemy jelitowe. Wynik histopatu: polip hiperplastyczny. Czy potrzebna jest kontrolna kolonoskopia?
Rak jelita cienkiego i inne złośliwe nowotwory jelita cienkiego Objawy nowotworu jelita cienkiego są uzależnione od stopnia zaawansowania choroby, a także umiejscowienia i rodzaju nowotworu. Na wczesnym etapie choroby objawy są zazwyczaj mało specyficzne.
Podział nowotworów
Nowotwory można podzielić na łagodne (niezłośliwe) i złośliwe (tę grupę często potocznie określa się mianem „raków”, choć z medycznego punktu widzenia nie jest to prawidłowe, zostanie to wyjaśnione później).
Nowotwory łagodne występują znacznie częściej niż złośliwe. Swoją budową i wyglądem tworzących go komórek nowotwór może być mniej lub bardziej podobny do prawidłowej tkanki, z której się wywodzi. Nazywamy to zróżnicowaniem nowotworu – można przyjąć, że im bardziej jest on podobny do tkanek prawidłowych, tym mniej jest złośliwy. Nowotwory łagodne cechują się bardzo dużym stopniem zróżnicowania.
Nowotwory złośliwe – podział w zależności od pochodzenia
- nowotwory złośliwe pochodzenia nabłonkowego (a więc rozwijające się z komórek nabłonka) nazywa się rakami (carcinoma)
- nowotwory wywodzące się z komórek mezenchymalnych to mięsaki (sarcoma), a
- nowotwory tkanki limfatycznej i układu krwiotwórczego to chłoniaki (lymphoma) i
- białaczki (leucemia).
Istnieją jeszcze nowotwory wywodzące się z pierwotnej komórki płciowej, zwykle rozwijają się one w gonadach (jądra i jajniki) i nazywamy je nowotworami germinalnymi. Ponadto osobną grupę stanowią nowotwory ośrodkowego układu nerwowego (mózgu i rdzenia kręgowego).
Ryc. 1. Chłoniak żołądka w postaci owrzodzenia błony śluzowej
Nowotwory złośliwe - przerzuty
Nowotwory złośliwe charakteryzują się występowaniem kilku cech, które decydują o tym, że zasługują one na nazwanie ich „złośliwymi” i określają biologiczne zachowanie opisywanych zmian. Dwie główne takie cechy to naciekanie okolicznych tkanek (czyli ich przerastanie) oraz zdolność do tworzenia przerzutów do węzłów chłonnych lub narządów odległych. Naciekanie wiąże się z niszczeniem tkanek otaczających nowotwór lub narząd, z którego się on wywodzi. Komórki nowotworu mają zdolność naciekania także naczyń krwionośnych i chłonnych. Dzięki temu, po dostaniu się do światła naczynia wraz z krwią lub chłonką, mogą się rozsiewać po całym ciele. Jeśli w innym, odległym miejscu komórki nowotworowe napotkają korzystne warunki do osiedlenia się i namnażania – pozostają tam i tworzą nowy guz nowotworowy nazywany przerzutem.
