U nas zapłacisz kartą
Przykłady łagodnych nowotworów - Poznaj różnorodność i charakterystykę
NOWOTWÓR ŁAGODNY – CZYM SIĘ CHARAKTERYZUJE?
Nowotwór łagodny, w odróżnieniu od raka złośliwego cechuje powolny wzrost, choć istnieją wyjątki. Nowotwory łagodne rosną miejscowo w sposób rozprężający, czasem ich wzrost może zatrzymać się na pewien czas, często mają włóknistą torebkę, nie dają wznów miejscowych, mają zróżnicowaną budowę histologiczną, cechuje je niewielka angiogeneza i małą heterogenność na poziomie molekularnym i morfologicznym.
Nowotwory łagodne są dobrze odgraniczone od okolicznych tkanek – podczas zabiegu wystarczy wycięcie guza z niewielkim marginesem zdrowej tkanki. W ich przypadku nawroty nie powstają. Nowotwór łagodny rośnie powoli, dlatego z reguły zawierają odpowiednią liczbę naczyń koniecznych do ich odżywiania. Nowotwory łagodne, mają z reguły dużo lepsze rokowania aniżeli rak (nowotwór złośliwy)
Chociaż cechy makroskopowe nowotworów łagodnych i złośliwych różnią się znacznie, to nie są jednak wystarczające specyficzne, aby na ich podstawie można było ustalić rozpoznanie. Cechy makroskopowe mogą jedynie sugerować złośliwy lub łagodny charakter zmiany. Wszystkie rodzaje nowotworów i podejrzanych zmian nowotworowych wymagają wykonania badań mikroskopowych. Metodą o fundamentalnym znaczeniu w przeprowadzaniu rozpoznania nowotworu jest patomorfologia, a jej podstawowym narzędziem diagnostycznym jest badanie histopatologiczne guza.
Nowotwór - co to, rozwój, podział
Nowotwór to nieprawidłowa tkanka. Nowotwory mogą był łagodne lub złośliwe. Łagodne nowotwory są częste, nie powodują powstania przerzutów i w większości są nieszkodliwe, choć mogą np. uciskać sąsiednie tkanki. Nowotwory złośliwe (np. raki) mogą powodować przerzuty i prowadzić do śmierci. Nowotwory mogą powstawać w zdrowych tkankach lub w tzw. zmianach przednowotworowych, czyli zmianach, które nie są nowotworami złośliwymi, ale których obecność powoduje większe ryzyko zachorowania na nowotwór złośliwy. W leczeniu nowotworów zasadniczą rolę odgrywa czas - im wcześniej leczenie zostanie podjęte, tym większa szansa wyleczenia.
Nowotwór to nieprawidłowa tkanka powstająca z jednej „chorej” komórki organizmu. Rośnie ona w wyniku niekontrolowanych podziałów komórek, połączonych z jednoczesnym zaburzeniem różnicowania się powstających komórek. Proces tworzenia nowotworu, czyli nowotworzenia to karcynogeneza.
Organizm traci kontrolę nad procesem namnażania się komórek w wyniku mutacji różnych genów, które kodują białka pełniące istotną rolę w cyklu komórkowym. Geny takie nazywamy protoonkogenami i antyonkogenami.
Część nowotworów rozwijających się u człowieka jest dziedziczna – stanowią one około 5–10% wszystkich chorób nowotworowych. Nowotwory rozwijają się tylko w takich tkankach, których komórki cechują się zdolnością do rozmnażania. Nie powstają zatem z dojrzałych neuronów (komórki nerwowe) i kardiomiocytów (komórki mięśnia sercowego), ponieważ wymienione komórki utraciły już zdolność do namnażania się.
Nowotwory nerki – przyczyny
Dlaczego powstają nowotwory nerki? W większości przypadków nie znamy odpowiedzi na to pytanie. U podłoża rozwoju każdego nowotworu nerki leży niekontrolowane namnażanie się komórek. W wielu przypadkach jest ono zjawiskiem uwarunkowanym genetycznie.
Część nowotworów nerki może występować jako element innych zespołów chorobowych. Przykładowo, rak jasnokomórkowy nerki może rozwinąć się w przebiegu zespołu von Hippel-Lindau. Jest to schorzenie o podłożu genetycznym, prowadzące do rozwoju różnorakich nowotworów (głównie naczyniaki ośrodkowego układu nerwowego, rak nerki oraz guzy nadnerczy).
Z kolei naczyniakomięśniakotłuszczak (angiomyolipoma) nerek jest zmianą typową dla innej genetycznie uwarunkowanej choroby – stwardnienia guzowatego.
Należy jednak pamiętać, że choć nowotwory nerek mogą rozwijać się w przebiegu schorzeń o tle genetycznym, większość z nich pojawia się spontanicznie i bez związku z innymi zespołami.
Badania nad czynnikami ryzyka nowotworów nerek koncentrują się przede wszystkim na najczęściej występującym nowotworze złośliwym nerki – raku nerki. Udowodniono, że czynnikami zwiększającymi ryzyko zachorowania na raka nerki są: palenie papierosów, otyłość, nadciśnienie tętnicze oraz długotrwała dializoterapia.
NOWOTWÓR ŁAGODNY I ZŁOŚLIWY – DANE STATYSTYCZNE
Nowotwory są grupą schorzeń, która stanowi w Polsce jedną z najpoważniejszych przyczyn zgonów, po chorobach układu krążenia. U mężczyzn nowotwory złośliwe stanowią około 26% zgonów ogółem, a u kobiet odsetek ten wynosi około 23%. W Polsce należy liczyć się z rosnącą liczbą zachorowań i zgonów na raka głównie ze względów demograficznych. W ciągu ostatnich 4 dekad liczba zachorowań na nowotwory gwałtownie rosła.
Chociaż początek lat 90 XX wieku przyniósł zmniejszenie tempa wzrostu liczby zgonów z powodu raka złośliwego, to niewielki spadek odsetka umieralności widoczny jest dopiero do początku XXI wieku.
- Choroby nowotworowe są przyczyną około 7-8% wszystkich zgonów u dzieci. Umieralność z powodu nowotworów u dzieci spada, przy utrzymującym się poziomie z wskaźnika zachorowań. Wśród nowotworów dziecięcych najczęściej występują w Polsce białaczki i nowotwory mózgu.
- W grupie młodych dorosłych (20-44 lata) rak złośliwy występuje częściej u kobiet niż mężczyzn. Wśród młodych mężczyzn dominuje zachorowanie na nowotwór jądra, a także na nowotwory płuca, nowotwory jelita. Wśród młodych kobiet najczęstsze nowotwory to nowotwory piersi, szyjki macicy i jajnika.
- W grupie osób w wieku 45-64 lata nowotwory są już od ponad 30 lat drugą przyczyną zgonów, zaraz po chorobach układu krążenia. Wśród mężczyzn w średnim wieku dominują nowotwory płuca, jelita grubego i rak prostaty. Wśród kobiet w średnim wieku dominuje nowotwór piersi, a także nowotwory płuca i jelita grubego.
- W najstarszej grupie wiekowej (powyżej 65 roku życia) notuje się stały przyrost zachorowalności i liczby zgonów na raka złośliwego. Wśród mężczyzn w najstarszej grupie wiekowej najczęściej występują nowotwory płuca, rak jelita grubego i prostaty, zaś u kobiet dominują nowotwory piersi, płuca i jelita grubego.
Rodzaje nowotworów – rak złośliwy i guzy łagodne – różnice, bibliografia:
J. Stachura, W. Domagała, Patomorfologia, Tom I, Kraków 2008.
S. Maśliński, J. Ryżewski, Patofizjologia, Warszawa 2009.
P. Thor, Podstawy patofizjologii człowieka, Kraków 2001.
Nowotwory nerki – informacje ogólne
- Charakterystyczne cechy nowotworów łagodnych to powolny wzrost oraz dobre odgraniczenie od otaczających tkanek. Przykładami nowotworów łagodnych nerki są: gruczolak kwasochłonny (z łac. onkocytoma), naczyniakomięsakotłuszczak (z łac. angiomyolipoma, AML) czy brodawczak. Nowotwory łagodne nie tworzą odległych przerzutów w innych narządach. Wiele nowotworów łagodnych nerki wymaga jedynie regularnej obserwacji. Usunięcie nowotworu łagodnego może być wskazane w przypadku osiągnięcia przez guz dużych rozmiarów lub spowodowania objawów klinicznych.
- Nowotwory złośliwe nerki charakteryzują się bardziej agresywnym przebiegiem. Ich komórki namnażają się szybciej i naciekają okoliczne struktury. Nowotwory złośliwe są również zdolne do tworzenia odległych przerzutów. Najczęściej spotykanym nowotworem złośliwym nerki w populacji osób dorosłych jest rak nerki. Najczęstszy nowotwór złośliwy nerki wśród dzieci to nerczak płodowy, zwany również guzem Wilmsa.
W procesie diagnostyki nowotworu nerki konieczne jest znalezienie odpowiedzi na kluczowe pytanie: czy mamy do czynienia ze zmianą łagodną, czy złośliwą? Charakter wykrytego nowotworu jest głównym czynnikiem determinującym dalsze postępowanie lecznicze.
Najważniejszym narzędziem diagnostycznym w nowotworach nerki są badania obrazowe: ultrasonografia, tomografia komputerowa i rezonans magnetyczny jamy brzusznej. W niektórych przypadkach konieczne jest również wykonanie badań dodatkowych.
Guzy o charakterze łagodnym i złośliwym posiadają cechy pozwalające na ich wstępne odróżnienie w badaniach obrazowych. Niestety, w niektórych przypadkach postawienie pewnej diagnozy na podstawie wyłącznie badań obrazowych jest niemożliwe. Wówczas konieczne jest badanie histopatologiczne fragmentu guza. Materiał do badania możemy uzyskać podczas biopsji lub w wyniku zabiegu operacyjnego usunięcia guza.
Znajomość rodzaju określonego nowotworu nerki pozwala na dobór najbardziej optymalnego rodzaju postępowania.
