U nas zapłacisz kartą
Nowotwór łagodny skóry - Objawy, Diagnoza i Leczenie
Raki skóry - objawy
Rozpoznanie raka kolczystokomórkowego można ustalić na podstawie obecności rozwijającego się powoli pojedynczego guza lub owrzodzenia o nacieczonej podstawie i wyniosłych brzegach. Może też być wykwitem przypominającym bliznę. Owrzodzenie i krwawienie zmiany to objawy późne, które występują w zmianach nowotworowych o znacznym zaawansowaniu. Objawem świadczącym o zaawansowaniu choroby mogą być również stwierdzone przerzuty w węzłach chłonnych regionalnych (w okolicy pachowej – przy zmianach na kończynach górnych, w okolicy pachwinowej – przy zmianach na kończynach dolnych, w węzłach chłonnych szyjnych – przy zmianach w obrębie głowy i szyi).
W przypadku wystąpienia powyższych objawów należy się zgłosić do lekarza rodzinnego, dermatologa w miejscu zamieszkania lub do Regionalnego Centrum Onkologicznego w mieście wojewódzkim.
Czy nowotwory tkanek miękkich są uwarunkowane genetycznie?
Zdecydowana większość nowotworów tkanek miękkich rozwija się bez znanej lekarzom skłonności do występowania rodzinnego (tj. bez uwarunkowań dziedzicznych). Obserwuje się jednak czasem skłonność do rodzinnego występowania niektórych typów niezłośliwych nowotworów tkanek miękkich – na przykład mnogie tłuszczaki dość często występują u członków jednej rodziny.
Najczęstszym objawem niezłośliwych nowotworów tkanek miękkich jest niebolesny guz w skórze lub pod skórą. W przypadku podejrzenia takiego guza lekarz, po zebraniu wywiadu i zbadaniu pacjenta, zleca wykonanie badania USG danej okolicy ciała. Czasem konieczne jest wykonanie innych badań obrazowych, na przykład tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego.
Nowotwory niezłośliwe tkanek miękkich
Do nowotworów tkanek miękkich należą wszystkie guzy, które rozwijają się z mięśni szkieletowych (np. widocznych na ramieniu) i gładkich (np. odpowiadających za pracę mechaniczną jelita), tkanki tłuszczowej, tkanki łącznej naczyń krwionośnych i limfatycznych naczyń chłonnych. Tradycyjnie w obrębie grupy nowotworów tkanek miękkich omawia się także guzy obwodowego układu nerwowego.
Wymienioną grupę nowotworów na podstawie obrazu mikroskopowego dzieli się w zależności od tego, jakie tkanki prawidłowe przypominają (np. tłuszczaki przypominają prawidłową tkankę tłuszczową). Istnieje jednak grupa nowotworów tkanek miękkich, których budowa mikroskopowa nie przypomina żadnej prawidłowej tkanki, ale posiadają one szczególne cechy pozwalające na ich wyodrębnienie jako niezależne jednostki chorobowe.
- guzy niezłośliwe, czyli takie, które nie odrastają po chirurgicznym wycięciu ani nie tworzą przerzutów odległych,
- guzy o granicznej złośliwości, które odrastają po chirurgicznym wycięciu, ale nie tworzą przerzutów odległych,
- nowotwory złośliwe, które odrastają po wycięciu, a ponadto tworzą przerzuty odległe.
| Wybrane niezłośliwe nowotwory tkanek miękkich | |
|---|---|
| Nowotwory tkanki tłuszczowej | tłuszczak |
| Nowotwory tkanki włóknistej | guzkowate zapalenie powięzi włókniak włókniak pochewek ścięgnistych |
| Nowotwory fibrohistiocytarne | guz olbrzymiokomórkowy pochewek ścięgnistych niezłośliwy guz włóknisto-histiocytarny |
| Nowotwory tkanki mięśniowej gładkiej | mięśniak tkanek miękkich |
| Nowotwory z mięśni poprzecznie prążkowanych | mięśniak prążkowanokomórkowy |
| Nowotwory naczyniowe | naczyniak |
| Nowotwory obwodowego układu nerwowego | nerwiak osłonki Schwanna nerwiakowłókniak |
| Nowotwory o nieustalonym różnicowaniu | acral fibromyxoma intramuscular myxoma |
| Opracowano na podstawie klasyfikacji WHO nowotworów tkanek miękkich z 2013 roku | |
Jak się leczy niezłośliwe nowotwory tkanek miękkich?
Po wykonaniu badań obrazowych lub bezpośrednio po stwierdzeniu powierzchownie położonego guza, zazwyczaj planuje się wycięcie zmiany. Operacja, którą często można wykonać w znieczuleniu miejscowym, jest jedynym efektywnym sposobem leczenia niezłośliwych nowotworów tkanek miękkich.
Wybrane, częste niezłośliwe nowotwory tkanek miękkich
Tłuszczaki
Tłuszczaki to najczęściej występujące nowotwory tkanek miękkich u osób dorosłych. Zazwyczaj mają postać dobrze ograniczonych, niebolesnych (z wyjątkiem postaci nazywanej angiolipoma) guzów położonych w tkance podskórnej. Rzadko mogą także lokalizować się śródmięśniowo. Leczenie polega na wycięciu guza.
Mięśniaki gładkokomórkowe
Guzy te najczęściej rozwijają się w macicy, ale mogą także powstawać w skórze (np. okolic brodawek sutkowych, moszny i warg sromowych). Często występują licznie i mogą być bolesne. Leczenie mięśniaków macicy omówiono w osobnym artykule (czyt. Mięśniaki macicy).
W przypadku mięśniaków gładkokomórkowych skóry leczenie polega na wycięciu, jeśli powodują dolegliwości, a zajęty przez nie obszar skóry może być wycięty w całości.
Niezłośliwy guz włóknisto-histiocytarny
Należące do tej grupy nowotwory tkanek miękkich to niewielkie, dość twarde, niebolesne i powoli rosnące guzki rozwijające się w skórze (wówczas określa się je jako dermatofibroma) i tkance podskórnej (juvenile xanthogranuloma, epithelioid histiocytoma, reticulohistiocytoma). Leczenie polega na wycięciu.
Sytuacja szczególna – fibromatoza
Tę grupę nowotworów tkanek miękkich dzieli się – w zależności od ich położenia – na fibromatozy powierzchowne, które występują częściej u mężczyzn (fibromatoza dłoniowa, podeszwowa, prącia) oraz głębokie, częstsze u kobiet (guz włóknisty – desmoid). Fibromatoza dłoniowa (tak zwany przykurcz Dupuytrena) przebiega pod postacią nieregularnego, guzkowe pogrubienia wyczuwalnego na dłoni pod skórą (po jednej stronie lub obustronnie). W ciągu wielu lat rozwoju choroby dochodzi do charakterystycznego przykurczu palców – w szczególności 4. i 5. palca dłoni.
Jak wygląda rak skóry? Czy nowotworów złośliwych jest coraz więcej?
Rak, czyli nowotwór, jest jedną z zagrażających każdemu z nas chorób. Może rozwinąć się u osób w każdym wieku, stając się poważnym zagrożeniem dla zdrowia i życia. Rak to nie wyrok, jednak kluczowy w leczeniu wszystkich nowotworów, jest moment rozpoznania choroby, która w początkowym stadium rokuje najlepiej. Wiele nowotworów, które zostały wykryte w początkowej fazie rozwoju, jest całkowicie uleczalnych. Dzięki zabiegowi chirurgicznemu, który uwzględnia wycięcie zmiany z marginesem zdrowej tkanki, można także uniknąć leczenia uzupełniającego w postaci chemioterapii lub radioterapii. Nie dotyczy to wprawdzie wszystkich nowotworów, bo w niektórych przypadkach brak jest możliwości leczenia chirurgicznego, a także niezbędne jest leczenie uzupełniające.
Nowotwory skóry i błon śluzowych możemy rozpoznać samodzielnie, bo często wyróżniają się one inną barwą niż zdrowa skóra lub mają postać niegojących się owrzodzeń. Znamiona barwnikowe o nieregularnym kształcie, niegojące się ranki, owrzodzenia, a także inne zmiany powinny być zawsze konsultowane z dermatologiem. Co ważne – trzeba również unikać czynników, które powodują, że ryzyko rozwoju nowotworu zwiększa się nawet kilkukrotnie. Zaliczamy do nich m.in. nadmierne opalanie oraz przewlekłe drażnienie skóry. Niektóre nowotwory skóry i błon śluzowych są związane z zakażeniem wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV), który przenosi się przede wszystkim drogą płciową.
Wygląd zmian nowotworowych może być różny, co ma związek m.in. z rodzajem nowotworu. Nieco inne objawy wywołuje czerniak złośliwy skóry, czerniak błon śluzowych i czerniak paznokcia, rak podstawnokomórkowy i rak kolczystokomórkowy. Większość raków skóry jest jednak możliwa do rozpoznania we wczesnym stadium choroby, dlatego warto dowiedzieć się więcej na temat ich objawów i czynników ryzyka.
