U nas zapłacisz kartą
Skąd się biorą pryszcze i jak z nimi walczyć?
Podsumowanie
Wypryski podskórne to problem, który dotyka wielu osób. Zmagają się z nim osoby młode, starsze, mężczyźni oraz kobiety. Niedoskonałości pojawiają się na naszej skórze z różnych przyczyn, a miejscami ich najczęstszego występowania jest twarz, ramiona, dekolt czy szyja. Ważne, aby nauczyć się rozróżniać poszczególne zmiany. Chociaż często powstają z bardzo podobnych przyczyn, to jednak sposób ich eliminacji może być nieco inny. Najczęściej widujemy zaskórniki otwarte i zamknięte, podskórne gule, krosty czy ropne torbiele.
Na wypryski mogą zadziałać domowe sposoby, jednak znacznie ważniejszą rolę odgrywa unikanie czynników wywołujących problemy ze skórą, a także odpowiednio dobrana pielęgnacja. Dopasowanie kosmetyków do potrzeb cery sprawia, że jesteśmy w stanie unormować pracę gruczołów łojowych, czy pozbyć się zanieczyszczeń oraz bakterii, które mogą pogorszyć stan skóry.
Ponadto powinniśmy pamiętać o tym, że czasami niezbędna jest też wizyta u specjalisty. Dermatolog pomoże nam w odkryciu źródła problemu, ale może również przepisać nam leki oraz inne preparaty przyspieszające gojenie zmian skórnych. Czasami zaleca też zmianę nawyków pielęgnacyjnych oraz podpowiada, po jakie produkty warto sięgnąć.
Przyczyny powstania wyprysków na skórze
Mówiąc najprościej, wyprysk jest reakcją zapalną, która powstaje w wyniku działania jakiegoś czynnika zewnętrznego. Wyprysk może przyjąć postać ostrą, podostrą lub przewlekłą. Warto wiedzieć, że zmiany skórne to nie zawsze wypryski – przyjmują bowiem bardzo różną postać i mogą mieć przyczyny niezwiązane z reakcją zapalną – ale szerzej opowiemy o tym w poniższym artykule.
Wyprysk kontaktowy
Powstaje poprzez kontakt z alergenami u osób uczulonych. Bardzo często substancją uczulającą jest nikiel, chemikalia stosowane w masowej produkcji lub składniki perfum. Jeżeli substancje drażniące bezpośrednio uszkodzą skórę, mamy wówczas do czynienia z wypryskiem kontaktowym z podrażnienia. Oznacza to, że wyprysk nie ma związku z uczuleniem, ale z działaniem samej substancji (na przykład z drażniącą farbą, smarem lub cementem). Wypryski kontaktowe pojawiają się raczej u osób dorosłych, częściej kobiet, które mają większą styczność z kosmetykami.
l Objawy wyprysków kontaktowych na skórze – przede wszystkim to silny świąd na skórze. Oprócz tego pojawiają się krostki, zaczerwienienie lub pęcherzyki. Skóra staje się również pogrubiała i może się łuszczyć.
Atopowe zapalenie skóry
To przewlekła choroba skórna, której towarzyszy świąd. Główną przyczyną AZS jest dysfunkcja bariery skórnej, która powoduje suchość, świąd i stan zapalny. Choroba może dotykać zarówno niemowlęta, starsze dzieci i osoby dorosłe. Źródłem AZS są geny, bo układ odpornościowy nieprawidłowo odpowiada na małe dawki antygenów, wytwarzając nadmiernie przeciwciała IgE, skierowane przeciwko alergenom. Właśnie przez to chory może reagować na bardzo różne alergeny środowiskowe, takie jak pyłki roślin, pokarmy czy sierść.
l Objawy AZS: zaczerwienienie, suchość skóry, świąd, powracające zakażenia bakteryjne. Zmiany skórne występują najczęściej w zgięciach łokciowych i kolanowych oraz na twarzy i szyi. Mogą pojawić się również na narządach płciowych.
Pryszcze – jak się ich pozbyć?
Szacuje się, że około 85% nastolatków musi borykać się z pryszczami. Pierwsze zmiany skórne pojawiają się zarówno u dziewczynek, jak i chłopców między 11. a 13. rokiem życia. W większości przypadków objawy zanikają wraz z wiekiem. Niestety należy zdać sobie sprawę, że pryszcze pojawiają się także u osób dorosłych, które okres dojrzewania już dawno mają za sobą. Zdarza się, że bolesne krosty można zauważyć nie tylko na twarzy czy szyi, ale także na ramionach, plecach czy nawet w okolicach sfer intymnych. Ponieważ czynników wpływających na powstawanie pryszczy jest bardzo wiele, czasem trudno znaleźć skuteczną metodę ich zwalczania.
Zazwyczaj wypryski możemy dostrzec na twarzy. Na pierwszy rzut oka może się wydawać, że niektóre pryszcze powstają zaledwie w ciągu jednej nocy – tymczasem jest to cały proces, który dopiero w końcowej fazie daje efekt bolesnej, nieprzyjemnie wyglądającej krosty.
Wszystko zaczyna się w chwili, kiedy gruczoły łojowe – na skutek różnych czynników – zaczynają w zdecydowanie krótszym czasie produkować nadmierne ilości łoju (zwanego również sebum). Skóra nie jest w stanie poradzić sobie z tą barierą, co prowadzi do zatkanych porów. Tak rodzą się zaskórniki, które przybierają dwie postacie: zamkniętą lub otwartą. Dobrze już na tym etapie zatroszczyć się o pielęgnację skóry, ponieważ z biegiem czasu zaskórniki uszkadzają tkankę znajdującą się wokół mieszka włosowego. Tkanki ulegają zrogowaceniu, a ze względu na zablokowaną przez sebum skórę nie są w stanie samodzielnie się zregenerować. Rozszerzone mieszki włosowe możemy zauważyć gołym okiem w postaci rozszerzonych porów.
Jeśli zignorujemy te poszczególne objawy, zatkane gruczoły łojowe zaczną wytwarzać bakterie. Są one normalną częścią flory bakteryjnej skóry, jednak w większych ilościach mogą ją podrażniać. Zaskórniki pękają, a ich zawartość rozlewa się na okoliczne tkanki. W ten sposób mamy już do czynienia ze stanem zapalnym, który powoduje szereg zmian skórnych: krost, grudek, a nawet guzków. Wypryski nie tylko są bardzo widoczne ze względu na towarzyszący im obrzęk, ale często też bolą przy najlżejszym dotyku. Na dodatek wiele osób ma tendencję do wyciskania pryszczy, sądząc, że pozbywając się zawartej w nich ropy przyspieszą proces gojenia. To duży błąd. O ile pojedyncza krosta rzeczywiście stanie się przez to mniejsza, to jednak z dużym prawdopodobieństwem na jej miejscu już wkrótce powstanie nowa. W ten sposób przyczyniamy się też do rozsiewania bakterii na większy obszar, więc pojedyncze pryszcze w naturalny sposób pociągają za sobą kolejne.
Wypryski na ramionach – przyczyny
Wypryski na ramionach często występują u osób, które mają problem z nadmiarem hormonów androgenowych. Bezpośrednią przyczyną bywa też nadmiar łoju produkowany przez gruczoły, niepoprawne rogowacenie mieszków włosowych, nieodpowiednia pielęgnacja skóry czy uwarunkowania genetyczne. Niekiedy, podobnie jak w przypadku wyprysków na ramionach, niedoskonałości powstają ze względu na obecność bakterii i drożdżaków.
Aby skutecznie pozbyć się różnego rodzaju niedoskonałości, powinniśmy zmienić naszą codzienną pielęgnację skóry. Jest ona w tym przypadku kluczowa. Nawet jeżeli powodem wyprysków nie jest źle dobrana rutyna, to uzupełnienie jej o profesjonalne i skuteczne produkty może znacząco podnieść komfort naszego życia. Niektóre kosmetyki przyspieszają gojenie się zmian lub nawet zapobiegają powstawaniu nowych.
Produkty, które sprawdzą się zwłaszcza w przypadku skóry trądzikowej, posiada w swojej ofercie marka La Roche-Posay. Z łatwością możemy stworzyć zestaw kosmetyków idealnych do stosowania zarówno rano, jak i wieczorem. Marka przykłada dużą uwagę do procesu oczyszczania, tak ważnego w pozbywaniu się wszelkiego rodzaju zanieczyszczeń i bakterii, które mogą powodować rozwijanie się wyprysków.
W takim przypadku przydatny jest między innymi Effaclar Płyn micelarny od marki La Roche-Posay. Sprawdza się doskonale w przypadku cery tłustej i trądzikowej. Stosowany regularnie pomaga w pozbyciu się różnego rodzaju zanieczyszczeń, jak i kosmetyków kolorowych. Jego formuła została wzbogacona o wodę termalną La Roche-Posay. Produkt nie zatyka porów oraz chroni naturalną barierę ochronną skóry. Dzięki stosowaniu płynu, niedoskonałości na policzkach, nosie, czole czy wypryski na brodzie pojawiają się zdecydowanie rzadziej.
Czynniki ryzyka
Wciąż nie jest jasne, dlaczego jedne osoby mają więcej pryszczy, a niektóre prawie wcale. Oczywiście sporą rolę odgrywają hormony oraz czynniki genetyczne. Są jednak i inne czynniki.
Dobre i złe bakterie
Delikatne mycie skóry może pomóc w zapobieganiu infekcji, ale z kolei nadmierne szorowanie może pogorszyć stan zainfekowanej skóry. Podobnie, jak w jelitach, tak i na skórze mamy "dobre" bakterie, które nas chronią przed chorobami, oraz te "złe", które mogą wywołać choroby i różne dolegliwości.
Naukowcy z Washington University School of Medicine zidentyfikowali dwa unikalne szczepy bakterii P. acnes w skórze u 20% osób zmagających się z pryszczami. Osoby ze zdrową skórą nie miały tych szczepów. Inny szczep z kolei występował u osób ze zdrową skórą, a brakowało go osobom z pryszczami. Może to wskazywać, że poszczególne rodzaje bakterii determinują nasilenie i częstotliwość wyprysków. Naukowcy sugerują, że bakterie te mogą również oddziaływać z różnymi innymi czynnikami, takimi jak poziom hormonów i sebum. Kwestie te jednak wymagają szerszych badań.
Zakażenia drożdżakowe
Wypryski mogą być także powiązane z infekcjami drożdżakowymi Pityrosporum (inaczej malassezia lub folliculutis). Gdy dostaną się one do mieszków włosowych i zaczną rozmnażać, wówczas mogą się pojawić drobne, ale za to dość swędzące małe, okrągłe krostki. Najczęściej występują one w górnej części klatki piersiowej, ramionach, górnej części pleców, czasami także na twarzy.
Większość ludzi posiada te drożdże na swojej skórze i nic się nie dzieje. Krostki powstają, kiedy drożdży robi się za dużo. Może to się zdarzyć zarówno kobietom, jak i mężczyznom, w różnym wieku. Stan skóry pogarsza noszenie przepoconych ubrań z włókien syntetycznych.
Co ważne, wypryski spowodowane drożdżakami są podobne do trądziku, a leczenie ich tymi samymi metodami co trądzik, m.in. antybiotykiem, może pogorszyć stan skóry. Antybiotyk będzie zwalczać bakterie, które mogłyby kontrolować drożdże i ich rozmnażanie. W przypadku malassezia konieczne jest leczenie przeciwgrzybiczne.
